Ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχει έντονα εθνικές, δημοκρατικές ρίζες. αποτελεί βασικό στοιχείο για τη θεμελίωση και τη διεύρυνση της δημοκρατίας και τη δημοκρατική ανάπτυξη της χώρας. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση για να είναι ουσιαστική οφείλει να αποκτήσει περιεχόμενο που να την καθιστά δημοκρατικό θεσμό στους χώρους δράσης της αλλά και σε εθνική κλίμακα.
Οι πολίτες μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι σκόπιμο να συμμετέχουν ενεργά στην αντιμετώπιση των τοπικών προβλημάτων, στη λήψη και υλοποίηση των αποφάσεων για θέματα που τους αφορούν άμεσα. Αποτελεί τον κοντινότερο βαθμό εξουσίας, που βοηθά τους πολίτες να συμμετέχουν και να συνδιαμορφώνουν θέσεις για ευρύτερα τοπικά, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά προβλήματα. Τα παραπάνω προϋποθέτουν να αποδοθούν οι απαραίτητες διοικητικές και άλλες αρμοδιότητες που έχουν σχέση με τη βελτίωση των όρων ζωής δήμων και κοινοτήτων και τη συμμετοχή στη σχεδιαζόμενη εθνική πολιτική.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι θεμελιώδης ανάγκη να αποκτήσει πλήρη διοικητική αυτοτέλεια, χωρίς την κυβερνητική κηδεμονία· φυσικά, χρειάζεται να εξασφαλιστούν σταθεροί και επαρκείς πόροι. Για να λειτουργήσει η συμμετοχική δημοκρατία χρειάζεται ένα εκλογικό σύστημα δημοκρατικό, ανάδειξης των κοινωνικών δυνάμεων, με αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που εμπεριέχει η απλή αναλογική. Ο “Κλεισθένης” κινήθηκε σε αυτή την κατεύθυνση, έδωσε τη δυνατότητα να εκφραστούν οι κοινωνικές δυνάμεις με ένα δίκαιο εκλογικό σύστημα.
Λίγες μέρες μετά την ανάληψη της κυβέρνησης, η Νέα Δημοκρατία φρόντισε να καταργήσει τον “Κλεισθένη” με νόμους που έδιναν υπερεξουσίες στις επιτροπές (οικονομική, ποιότητα ζωής) και αλλοίωνε την νωπή βούληση, καταργώντας στην ουσία το εκλογικό αποτέλεσμα. Προτού να εφαρμοστεί η απλή αναλογική, διατυπώθηκε η άποψη περί ακυβερνησίας.
Το γεγονός είναι ότι η Νέα Δημοκρατία ποτέ δεν είδε την Τοπική Αυτοδιοίκηση με καλό μάτι· την ήθελε σε ασφυκτικό εναγκαλισμό με την κεντρική εξουσία και απλό διεκπεραιωτή των πολιτικών της. Τις τερατογενέσεις των προηγούμενων εκλογικών νόμων τις έχουμε ζήσει, ο δεύτερος της πρώτης Κυριακής, με διαφορά 15-20% από τον πρώτο, τη δεύτερη Κυριακή να αποκτά συντριπτική πλειοψηφία σε έδρες… Αυτό από ποια δημοκρατική νομιμότητα πηγάζει; Δεν αλλοιώνεται η λαϊκή βούληση; Δεν πραγματοποιούνται ανίερες συμμαχίες και συμφωνίες κάτω από το τραπέζι; Η απλή αναλογική είναι το πιο δίκαιο εκλογικό σύστημα, γιατί διασφαλίζει την ισοτιμία της ψήφου και αποδίδει στους συνδυασμούς ό,τι τους αναλογεί.
Η κατάργηση της απλής αναλογικής, η μείωση των δημοτικών συμβούλων, η επιβολή του 3% ως πλαφόν εισόδου και η κατάργηση των κοινοτήτων, ακριβώς, αποδεικνύουν τα φοβικά σύνδρομα της Νέας Δημοκρατίας. Η υπερσυγκέντρωση εξουσιών γύρω από τον δήμαρχο και τις επιτροπές καθιστούν ανενεργό, αδρανές το δημοτικό συμβούλιο και μετατρέπουν τους δημοτικούς συμβούλους σε ρόλο παθητικών ακροατών χωρίς πρωτοβουλίες.
Θα ανθίσει ο γραφειοκρατισμός και ο τεχνοκρατισμός, το πλαφόν εισόδου και η μείωση δημοτικών συμβούλων θα εμποδίσει υγιείς και ενεργούς δυνάμεις της κοινωνίας να ασχοληθούν και να εκπροσωπηθούν και θα δοθεί η ευκαιρία μόνο για τους κατέχοντες πλούτο και επιρροή.
Η κατάργηση των κοινοτήτων θα μας στερήσει από άοκνους, άμισθους και ανιδιοτελείς εργάτες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το πρόβλημα είναι ιδεολογικό και πολιτικό, το πραγματικό δίλημμα δεν είναι ακυβερνησία ή όχι, αλλά συμμετοχική δημοκρατία ή όχι.
Η “Ώρα Πατρών”, κινούμενη σε αυτή την κατεύθυνση, ότι δηλαδή η εξουσία θα πρέπει να ασκείται από τον ίδιο το λαό, έφερε στο δημοτικό συμβούλιο ψήφισμα για την απλή αναλογική, που πλειοψήφησε στο Δημοτικό Συμβούλιο της Πάτρας. Να εναντιωθούμε απέναντι στον νόμο – έκτρωμα που επιδιώκει να ψηφίσει η κυβέρνηση. Αποτελεί πυρήνα της πολιτικής μας η αποκέντρωση της κεντρικής εξουσίας και η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τα όργανα που έχουν άμεση σχέση με τους πολίτες.
Γιώργος Ρώρος
Επικεφαλής της Ώρας Πατρών”
