Ηεπέτειος της 3ης Σεπτέμβρη, που συμπτωματικά φέτος έρχεται στα σαράντα χρόνια από την πρώτη εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ, το 1981, θεωρείται χρονικό ορόσημο για τα κεντροαριστερά στελέχη: σηματοδοτεί όχι μόνο την έναρξη της φθινοπωρινής πολιτικής σεζόν, αλλά και την αρχή της συζήτησης για τις εσωκομματικές εκλογές που έρχονται – τρεις υποψήφιοι έχουν ήδη δηλώσει τις προθέσεις τους, ενώ ένας ακόμα ετοιμάζει τις δικές του ανακοινώσεις. Μετά την επέτειο, που με ελάχιστες εξαιρέσεις έχει λειτουργήσει για όλες τις πλευρές του ΠΑΣΟΚ σαν πράξη ανακωχής, ξεκινάει η πραγματική μάχη για τις λεπτομέρειες των εκλογών. Οπως, άλλωστε, δήλωσε η Φώφη Γεννηματά στο «Βήμα της Κυριακής», «μέσα στον Σεπτέμβριο η Κεντρική Πολιτική Επιτροπή θα εξειδικεύσει το χρονοδιάγραμμα και τις διαδικασίες, πάντοτε στο πλαίσιο του καταστατικού μας, το οποίο θα τηρηθεί πλήρως».
Επιστροφή. Φέτος η κεντρική εκδήλωση για την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ θα γίνει την Παρασκευή το απόγευμα, στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» στο Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στον Ταύρο. Οι καλεσμένοι θα είναι λιγότεροι απ’ ό,τι συνήθως (οι προσκλήσεις θα είναι περίπου 250), έτσι ώστε να τηρηθούν όλα τα μέτρα προστασίας και οι κατάλληλες αποστάσεις. Καλεσμένοι, προφανώς, είναι όλα τα εν ζωή ιδρυτικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, αλλά και οι πρώην πρόεδροι του κόμματος – φέτος, ωστόσο, αν δεν υπάρξει κάποια μεγάλη αλλαγή, μόνο ο Γιώργος Παπανδρέου ενδεχομένως θα δώσει το παρών. Από επικοινωνιακής άποψης, το καθιερωμένο βιντεάκι ετοιμάζεται ήδη, ενώ οι μάσκες ΠΑΣΟΚ, που συζητήθηκαν πέρσι, θα κάνουν και φέτος την εμφάνισή τους. Πολιτικά, η επέτειος της 3ης Σεπτέμβρη είναι μια ευκαιρία επαναπροσδιορισμού της σχέσης της παράταξης με το παρελθόν της και το μέλλον της – ειδικά τη στιγμή που η συζήτηση για επιστροφή στη βιτρίνα του ΠΑΣΟΚ όχι μόνο έχει ξεκινήσει, αλλά βρίσκεται στην προεκλογική ατζέντα τουλάχιστον ενός εκ των υποψηφίων προέδρων.
Η Φώφη Γεννηματά
Παρά τη φημολογία που κυκλοφορούσε το προηγούμενο διάστημα, η Χαριλάου Τρικούπη δεν φαίνεται πως έχει πρόθεση να χρησιμοποιήσει την εκδήλωση ώστε η Φώφη Γεννηματά να προωθήσει την υποψηφιότητά της ή να δώσει στη δημοσιότητα το μανιφέστο της. Στόχος σ’ αυτή τη φάση είναι μια πιο θεσμική προσέγγιση της επετείου, ώστε να τους περιλαμβάνει όλους. Η ομιλία της αναμένεται να αφορά, σύμφωνα με τη Χαριλάου Τρικούπη, «το μήνυμα του ΠΑΣΟΚ στη νέα εποχή ως δύναμη ανατροπής, ως ένα πραγματικό Κίνημα Αλλαγής». Θεωρείται, βέβαια, αναπόφευκτο πως η ομιλία της θα έχει στοιχεία που αναδεικνύει η ίδια στον δρόμο προς τις εκλογές, όπως η προσήλωση στη «νέα αλλαγή», για την οποία μιλάει συχνά η Γεννηματά, ή η αυτόνομη πορεία – «Δεν θα κουραστώ να επαναλαμβάνω πως για το Κίνημα Αλλαγής, και για εμένα προσωπικά, η αυτόνομη πορεία είναι αδιαπραγμάτευτη. Αποτελεί συλλογική μας απόφαση. Επιλογή που σταδιακά δικαιώνεται», ανέφερε χαρακτηριστικά («Βήμα»). Θεσμική προσέγγιση στην επέτειο θέλουν να κρατήσουν τόσο ο Νίκος Ανδρουλάκης όσο και ο Ανδρέας Λοβέρδος, έχοντας και οι δύο πείρα από εκείνη τη φορά που η επέτειος αξιοποιήθηκε στον εσωκομματικό πόλεμο. «Αλίμονο σε όποιον επιχειρήσει να την εκμεταλλευτεί για την προσωπική του προβολή», λέει αυτές τις μέρες ο Λοβέρδος σε συνομιλητές του, ξεκαθαρίζοντας πως ο ίδιος θα είναι παρών στην εκδήλωση του κόμματος.
Σε κάθε περίπτωση, φέτος η 3η Σεπτέμβρη θα δείξει τις ισορροπίες που υπάρχουν λίγους μήνες πριν από τις εκλογές, θυμίζοντας και το διακύβευμά τους.
