Αν με τα ασύρματα δίκτυα 5ης γενιάς συντελείται επανάσταση στη διακίνηση δεδομένων, χάρη στην οποία ανοίγονται απέραντες προοπτικές τηλεχειρισμών, με το 6G η ανθρωπότητα θα ζει κυριολεκτικά ανάμεσα στους κλώνους της, ανάμεσα σε άϋλα ή μηχανικά ρομπότ.
Χωρίς να καταφεύγουμε στην ατόφια επιστημονική φαντασία, κατά πόσο είμαστε σε θέση να φανταστούμε, βάσει ρεαλιστικών εκτιμήσεων, το μέλλον της επικοινωνίας; Είναι προφανές πως οποιαδήποτε συζήτηση για τα ασύρματα δίκτυα 6ης Γενιάς (6G) ή ακόμη και πέρα από αυτά φαντάζει υπερβολικά πρόωρη επί του παρόντος. Είναι δεδομένο, άλλωστε, ότι το 5G βρίσκεται μόλις στα νηπιακά του βήματα. Παρ’ όλα αυτά, η τεχνολογία της επικοινωνίας στην ψηφιακή εποχή δεν συγχωρεί στον εαυτό της την παραμικρή επανάπαυση. Η έρευνα για την επόμενη μέρα της επόμενης μέρας βρίσκεται κιόλας σε πολύ προχωρημένη φάση. Κι αν με το 5G συντελείται μια επανάσταση στη διακίνηση δεδομένων, χάρη στην οποία ανοίγονται απέραντες προοπτικές τηλεχειρισμών υπό την ευρύτατη δυνατή έννοια, με το 6G η ανθρωπότητα θα ζει κυριολεκτικά ανάμεσα στους κλώνους της, ανάμεσα σε άυλα ή μηχανικά ρομπότ.
Ωστόσο, προϋπόθεση για μια πρώτη ξενάγηση στον κόσμο του 6G είναι μια πιο ουσιαστική γνωριμία με το 5G και ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις διαστάσεις της επικοινωνίας. Και όχι μόνο μεταξύ ανθρώπων, αλλά και ανάμεσα στους χρήστες και τα μηχανήματα που συνθέτουν τον τεχνολογικό τους βιότοπο.
Τα «θαύματα» του 5G
Το ότι ένας αθλητής με 99% απώλεια όρασης διανύει με το ποδήλατό του μια μεγάλη απόσταση σε δημόσιο δρόμο, ολοκληρώνοντας μια απαιτητική κατάβαση σε αγωνιστικό ρυθμό εντελώς μόνος του, αποτελεί ένα επίτευμα που μοιάζει με θαύμα. Περίπου σαν τέτοιο παρουσιάστηκε μέσω της σχετικής διαφήμισης από πάροχο υπηρεσιών δικτύου 5G στην Ελλάδα – και απολύτως δικαιολογημένα, καθώς ο εκπληκτικός άθλος του παγκόσμιου πρωταθλητή Χρήστου Σανδαλάκη δεν θα ήταν εφικτός χωρίς την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του 5G. Χάρη σε ένα κινητό τηλέφωνο προσαρμοσμένο στο κράνος του, το οποίο ανίχνευε τον δρόμο και μετέδιδε εικόνες στον «πλοηγό» του, η όραση του Σανδαλάκη υποκαταστάθηκε με οδηγίες τόσο ακριβείς όσο χρειαζόταν για να ολοκληρώσει τη διαδρομή του με απόλυτη ασφάλεια.
Τα δίκτυα της 5ης Γενιάς ή 5G συνιστούν την απολύτως απαραίτητη υποδομή για μια σειρά εφαρμογών που μπορούν να αλλάξουν τη ζωή -ή και, κατά κυριολεκτική έννοια- να τη σώσουν. Σε ένα νοσοκομείο στη Μάλαγα και σε στενή συνεργασία με τον μεγαλύτερο εθνικό πάροχο υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στην Ισπανία εφαρμόζεται μια πρωτοποριακή μέθοδος υποστήριξης των χειρουργείων, η οποία βασίζεται αποκλειστικά στο 5G. Με τις τεχνικές δυνατότητες του δικτύου νέου τύπου, ο επικεφαλής χειρουργός μπορεί να βρίσκεται στην άλλη άκρη του κόσμου και να προχωρά κανονικά με την επέμβαση σαν να ήταν δίπλα στον ασθενή. Στον τομέα της υγείας είναι κάτι περισσότερο από πιθανό ότι σε 2-3 χρόνια τα ασθενοφόρα θα είναι εξοπλισμένα με συσκευές εντελώς τηλεχειριζόμενες, έτσι ώστε ο ασθενής που βρίσκεται σε άμεσο και σοβαρό κίνδυνο να λαμβάνει αμέσως τη σωστή φροντίδα από τον ειδικό γιατρό. Με το 5G τα κρίσιμα λεπτά που χάνονται στη διακομιδή απλώς εκμηδενίζονται, καθώς η κρίσιμη κατάσταση αντιμετωπίζεται χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση.
Διαδίκτυο των πραγμάτων
Τα οχήματα, ιδιωτικής και δημόσιας χρήσης, χωρίς οδηγό χρειάζονται την τεχνολογία δικτύου 5G για να λειτουργήσουν χωρίς αστοχίες και δυστυχήματα. Η αυτοματοποιημένη βιομηχανική αλλά ακόμη και η αγροτική παραγωγή. Ο τομέας των κατασκευών. Τα μη επανδρωμένα εναέρια μέσα (drones). Ο αποτελεσματικός έλεγχος στη διανομή αγαθών πρώτης ανάγκης όπως το νερό, το ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο. Το λεγόμενο Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things, IoT). Η ψυχαγωγία με εφαρμογές Επαυξημένης και Εικονικής Πραγματικότητας (Augmented και Virtual Reality).
Οι λεγόμενες Εξυπνες Πόλεις (Smart Cities). Ολα τα προηγούμενα, μαζί με αμέτρητα άλλα, αποτελούν πεδία στα οποία τα δίκτυα 5G θα αλλάξουν εκ βάθρων οτιδήποτε ήταν γνωστό έως σήμερα. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί αναλυτές της τεχνολογικής επικαιρότητας επισημαίνουν ότι η ανατροπή που φέρνει το 5G είναι καθ’ όλα πραγματική μεν, καθώς συνεπάγεται την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, αλλά η ουσία της δεν βρίσκεται σε ό,τι μπορεί να αντιληφθεί ο απλός, καθημερινός χρήστης. Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση, αυτή της ψηφιακής τεχνολογίας, εκτυλίσσεται κατ’ εξοχήν στην καρδιά της παραγωγής και της διακίνησης αγαθών.
Αυτό σημαίνει ότι στο επίπεδο του ατόμου η παρέμβαση του 5G εξασφαλίζει υψηλότερες ταχύτητες μετάδοσης δεδομένων, εξάλειψη των αποσυντονισμών, π.χ., κατά τις τηλεδιασκέψεις, άρση κάθε περιορισμού στη χρήση ογκωδών αρχείων, βίντεο υψηλής ανάλυσης σε live streaming κ.λπ. Ωστόσο, όπως τονίζουν ορισμένοι ειδικοί, όλα αυτά είναι απειροελάχιστα μπροστά στην αληθινή δύναμη του 5G, η οποία μπορεί να διοχετευτεί και να αξιοποιηθεί τα μέγιστα στον βιομηχανικό κλάδο. Λέγεται, μάλιστα, ότι το δίκτυο 5ης Γενιάς σχεδιάστηκε για να εξυπηρετήσει τις βαριές εφαρμογές και όχι την καθημερινή επικοινωνία και τον καταναλωτή.
Υπό αυτή την έννοια, το 5G είναι πολύτιμο στη διαχείριση μεγάλων αποθηκών, φερ’ ειπείν, ή στη διαρκή και πολυσύνθετη διασύνδεση όλων όσοι εμπλέκονται στη διακίνηση εμπορευμάτων μέσω μεταφορικών εταιρειών. Στην εποχή όπου το 5G θα είναι ευρέως διαθέσιμο και θα έχει επιτύχει επαρκή κάλυψη, εν προκειμένω σε ολόκληρη την Ελλάδα, θα είναι κάτι άγνωστο η ασφυξία των courier, όπως αυτή που προέκυψε λόγω των lockdown κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Τα μυστικά των Smart Cities
Το δίκτυο 5G χρησιμοποιεί εν μέρει την ήδη υπάρχουσα υποδομή, για το 4G. Ωστόσο, λόγω της προηγμένης αρχιτεκτονικής του, ο νέος τύπος δικτύου εξασφαλίζει δεκαπλάσιες ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνει χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας. Χωρίς να υπεισέρχεται κανείς στις τεχνικές λεπτομέρειες, το 5G αποτελεί έναν δίαυλο, έναν «αγωγό» με τεράστια χωρητικότητα. Αυτό συνεπάγεται ότι υποστηρίζει τη διασύνδεση δισεκατομμυρίων, κυριολεκτικά, συσκευών, οι οποίες μπορούν να λειτουργούν όλες μαζί ταυτόχρονα χωρίς πρόβλημα με διακοπές στη λήψη και μετάδοση δεδομένων, αργές ταχύτητες κ.λπ.
Ενα από τα μεγαλύτερα ατού του 5G είναι ο απειροελάχιστος χρόνος υστέρησης. Ενδεικτικά, τα δίκτυα 3G είχαν τυπικό χρόνο απόκρισης 100 χιλιοστά του δευτερολέπτου, τα 4G ήταν στα 30 χιλιοστά. Με το 5G η υστέρηση πέφτει μόλις στο, πρακτικά αμελητέο, 1 χιλιοστό του δευτερολέπτου. Το στοιχείο αυτό είναι θεμελιώδες για τις δυνατότητες του 5G, ιδιαίτερα στο πεδίο των έξυπνων θυλάκων, όπως τα έξυπνα σχολεία και, σε μεγαλύτερη κλίμακα, οι έξυπνες πόλεις, στις οποίες σχεδόν κάθε συσκευή, ακόμη και οι οικιακές, θα βρίσκονται σε διαρκή διασύνδεση μεταξύ τους και με τον χρήστη.
Εως το 2024 υπολογίζεται ότι οι συνδρομητές υπηρεσιών 5G θα έχουν φτάσει τα 2,3 δισεκατομμύρια σε όλο τον κόσμο. Παράλληλα, η οικουμενική τάση είναι η αστυφιλία, καθώς όλο και μεγαλύτεροι πληθυσμοί συγκεντρώνονται στις πόλεις, μετατρέποντάς τες σε μητροπόλεις. Εάν έως το 2050 το 68% των ανθρώπων ζει σε αστικό περιβάλλον, όπως προβλέπει ο ΟΗΕ, οι απαιτήσεις για ευρυζωνικές υπηρεσίες θα εκτιναχθούν στη στρατόσφαιρα.
Πραγματικότητα Iron Man
Στην παρούσα φάση η παγκόσμια κοινότητα βρίσκεται στο στάδιο της αρχικής προσαρμογής της στο 5G, διερευνώντας τις δυνατότητες οι οποίες ανοίγονται σε τομείς όπως η επικοινωνία, η ψυχαγωγία, η εκπαίδευση, η δημόσια υγεία, το επιχειρείν κ.ο.κ. Το να φανταστεί κάποιος έναν κόσμο όπου το 5G θα έχει φτάσει στα όριά του και θα απαιτείται κάτι ακόμη πιο προηγμένο είναι κάτι που σήμερα μοιάζει αδιανόητο. Παρ’ όλα αυτά ο προβληματισμός και οι ζυμώσεις στην επιστημονική κοινότητα για το B5G (Beyond 5G) αλλά και το 6G αυτό καθαυτό έχουν ήδη ξεκινήσει και περιστρέφονται γύρω από μια ασύλληπτα σύνθετη -αλλά και συναρπαστική- εκδοχή της εικονικής πραγματικότητας.
Εν είδει εποπτικού παραδείγματος για το πώς θα είναι η εποχή του δικτύου 6G αναφέρεται μια σκηνή από την ταινία «Iron Man», στην οποία ο πρωταγωνιστής επισκευάζει και τελειοποιεί τη hi-tech στολή του με τη βοήθεια ενός εικονικού κλώνου του. Εννοείται ότι στο πλαίσιο της επιστημονικής φαντασίας όπου κινείται το «Iron Man», ο ήρωας δεν αγγίζει ποτέ ούτε τη στολή–πανοπλία ούτε καν κάποια εργαλεία. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, χάρη στο ψηφιακό alter ego ενός πραγματικού ανθρώπου που θέλει να σώσει τον κόσμο από τον εκάστοτε κακό επιτυγχάνεται πλήρως. Κι αυτό είναι ένα προμήνυμα για το τι πρόκειται να φέρει το 6G: την ευρεία χρήση περίπλοκων εφαρμογών ψηφιακής τεχνολογίας και εικονικής πραγματικότητας, με πλήρως ελεγχόμενα ανθρωποειδή ρομπότ να αναλαμβάνουν την εκτέλεση ευρύτατου φάσματος εργασιών.
