Καταναλωτική… φρενίτιδα εκτιμά ότι θα σημειωθεί στην Ευρωζώνη έως τα μέσα του 2022 και από το β΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους, η Oxford Economics, κάτι που θα φέρει τα επίπεδα της κατανάλωσης εκείνο το διάστημα σημαντικά υψηλότερα από τα προ πανδημίας, δίνοντας σημαντική ώθηση στην οικονομία.
Οπως επισημαίνει, τα νοικοκυριά στις χώρες της περιοχής έχουν συσσωρεύσει έξτρα αποταμιεύσεις ύψους 500 δισ. ευρώ το 2020 λόγω των περιορισμών που «επέβαλε» η πανδημία, και έως τις αρχές του επόμενου έτους θα έχουν εκτοξευθεί στα 840 δισ. ευρώ, ή στο 13% των ιδιωτικών καταναλωτικών δαπανών του 2019. Φυσικά, το μέγεθος του «στοκ» των αποταμιεύσεων διαφέρει από χώρα σε χώρα, ανάλογα και με την αυστηρότητα του lockdown που επιβλήθηκε καθώς και τα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης που εφαρμόστηκαν. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, έως το α΄ τρίμηνο του 2022 εκτιμά πως τα νοικοκυριά θα έχουν συσσωρεύσει επιπλέον αποταμιεύσεις ύψους 11,4% της ιδιωτικής κατανάλωσης του 2019.
Εντυπωσιακό ριμπάουντ
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Oxford Economics, οι καταναλωτικές δαπάνες θα αυξηθούν κατά 3,1% στην Ευρωζώνη φέτος και κατά ένα εντυπωσιακό 7% το 2022. Ετσι, εκτιμά πως η αύξηση της ζήτησης στα μεταγενέστερα στάδια της ανάκαμψης της οικονομίας θα οδηγήσει την κατανάλωση στα προ πανδημίας επίπεδα πριν από τα μέσα του 2022, υπολογίζοντας πως οι καταναλωτές θα δαπανήσουν το ένα πέμπτο περίπου των έξτρα αποταμιεύσεών τους έως το 2025.
Αν και τα συνεχιζόμενα lockdowns θα έχουν σίγουρα οδηγήσει σε συρρίκνωση του ΑΕΠ και της κατανάλωσης στο α΄ τρίμηνο του 2021, έως τα μέσα του τρέχοντος έτους θα σημειωθεί ωστόσο ένα εντυπωσιακό ριμπάουντ, με τη βοήθεια και της επιτάχυνσης των εμβολιασμών, η οποία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Oxford Economics θα φέρει την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης στην Ευρωζώνη έως τα τέλη του γ΄ τριμήνου.
Οπως σημειώνει ο οίκος, το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών εκτοξεύθηκε στην κορυφή του 25% στο β΄ τρίμηνο του 2020, δύο φορές μεγαλύτερο από τα προ πανδημίας επίπεδα, και έχει παραμείνει σε υψηλά επίπεδα μέχρι σήμερα. Ωστόσο, όπως έδειξε και το προηγούμενο καλοκαίρι, οι καταναλωτές ανυπομονούν να δαπανήσουν χρήματα μόλις ανοίξουν τα καταστήματα, τα εστιατόρια και άλλοι χώροι, και ακόμη περισσότερο όταν ανοίξει ο τουρισμός.
Ενώ η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο της Ευρωζώνης, όπου η έξτρα εξοικονόμηση των νοικοκυριών θα διαμορφωθεί έως τα μέσα του 2022 στο 13% της κατανάλωσης του 2019, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ πολλών χωρών. Η Ολλανδία για παράδειγμα βρίσκεται στην κορυφή, με τις επιπλέον αποταμιεύσεις να εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στο 16,8% της κατανάλωσης του 2019 και τις Ισπανία, Ιρλανδία, Γαλλία και το Βέλγιο να ακολουθούν με 14%-14,6%. Ωστόσο η Πορτογαλία και η Φινλανδία είναι στις τελευταίες θέσεις με 8,4% και 9,3% αντίστοιχα, και αυτό οφείλεται στην πολύ μικρότερη σχετική πτώση των επιπέδων κατανάλωσης το 2020.
Οι τρεις κίνδυνοι
Η Oxford Economics εντοπίζει πάντως τρεις σημαντικούς κινδύνους στις προβλέψεις αυτές για «άνθηση» της κατανάλωσης και για αγοραστική μανία: 1) το πιο αργό άνοιγμα της οικονομίας λόγω εμποδίων στη διάθεση των εμβολίων ή/και νέων μεταλλάξεων, 2) τις μακροχρόνιες πληγές που αφήνει στην οικονομία και ειδικά στην αγορά εργασίας η πανδημία, πάρα την ανάκαμψη του ΑΕΠ, καθώς και τα υψηλά επίπεδα χρέους και 3) ενώ όλες οι χώρες θα βιώσουν ρεκόρ αύξησης των καταναλωτικών δαπανών φέτος και το 2022, ορισμένες οικονομίες μπορεί να σημειώσουν πολύ αργή οικονομική ανάκαμψη, καθυστερώντας έτσι την επιστροφή των καταναλωτικών δαπανών στα προ κρίσης επίπεδα.
