Στη μνήμη του αρχιτέκτονα του έργου
Αλέξη Συριόπουλου
Ένα μικρό photo-video, σαν κεράκι στη μνήμη του Α. Συριόπουλου
Μην φανταστείτε ότι το Photo-Video είναι καμιά υπερπαραγωγή, είναι μια εργασία που έκανα χωρίς προϋπολογισμό, με τη βοήθεια της κόρης και του γιου μου, αλλά κάποιες φορές ένα αγριολούλουδο από καρδιάς, στην μνήμη κάποιου, είναι πιο σημαντικό από όλα τα τελετουργικά του κόσμου.
Έφαγα τον κόσμο να βρω λίγα στοιχεία για τον Α. Συριόπουλου απευθύνθηκα σε κόσμο και κοσμάκη, σε πολλούς γνωστούς και φίλους μου αρχιτέκτονες αλλά τίποτα. Τελικά με τη βοήθεια του Ιωάννη Πανταζόπουλου προέδρου του Σύλλογου Αρχιτεκτόνων Νομού Αχαϊας βρήκα το παρακάτω κείμενο, μάλιστα φωτογραφημένο και δημοσιευμένο σε κάποιο έντυπο. Αυτό το μικρό, περιεκτικό, τρυφερό, πυκνό, παλαιομοδίτικα όμορφο κείμενο για τον αρχιτέκτονα, την πολυσχιδή προσωπικότητα του και το έργο του το παραθέτω αυτούσιο.
Τάσος Κ. Μπίρης
Αρχιτέκτων
Καθηγητής Τμ. Αρχ/ων ΕΜΠ
Στον Αλέξη Συριόπουλο
Στις 24.1.1992, η Πανεπιστημιακή Κοινότητα και ιδιαίτερα το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Αθήνας έχασε τον Αρχιτέκτονα και Λέκτορα των Συνθέσεων Αλέξη Συριόπουλο.
Ο Αλέξης Συριόπουλος γεννήθηκε το 1941 στην Αθήνα. Σπούδασε στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ, απ’ όπου αποφοίτησε το 1966. Έγινε μέλος του Διδακτικού Προσωπικού της Σχολής το 1982, ως επιστημονικός συνεργάτης και εξελέγη το 1987 λέκτορας στον Συνθετικό Τομέα Ι του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Αθήνας, όπου και δίδαξε μέχρι τον θάνατό του. Έχει σημαντικό χτισμένο αρχιτεκτονικό έργο.
Η μελέτη του για το Κτήριο Υπηρεσιών Λιμένος Πατρών που στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε, απέσπασε το 1ο βραβείο στον σχετικό Πανελλήνιο Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό. Παράλληλα με την αρχιτεκτονική ασχολήθηκε σοβαρά με την ζωγραφική, έχοντας πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις. Επίσης το 1965, συμμετείχε στη Γ’ Πανελλήνια Έκθεση Ζωγραφικής Νέων, το 1967 στην Η’ Πανελλήνιο Έκθεση ζωγραφικής και το 1968 και 1983 στην έκθεση ζωγραφικής Αρχιτεκτόνων-Ζωγράφων.
Ήταν πολύπλευρη δημιουργική φύση αλλά και γεννημένος δάσκαλος ο Αλέξης Συριόπουλος.
Το χτισμένο και μελετημένο έργο του αλλά και η διδασκαλία του φανέρωναν την πίστη του στην βαθειά σχέση της αρχιτεκτονικής με τον τόπο, την φυσική και κοινωνική του δομή, την ιστορία και την κλίμακά του.
Απεκάλυπταν όμως ταυτόχρονα και τη σπάνια ικανότητά του να υπερβαίνει σε οριακές περιπτώσεις τα πλαίσια του μικρόκοσμου αυτού. Έτσι μπορούσε με διαύγεια να αντιλαμβάνεται και την οικουμενική διάσταση και εμβέλεια των αρχιτεκτονικών ιδεών να συλλαμβάνει και να αξιολογεί μηνύματα από έναν κόσμο πολύ ευρύτερο.
Διατύπωσε ένα αρχιτεκτονικό λόγο χαμηλόφωνο, ήπιο και στοχαστικό, αλλά και αποδεσμευμένο από κλειστά σχήματα και δογματισμούς, συχνά ακόμη και ανατρεπτικό σε σχέση με εδραιωμένες αντιλήψεις για τα πράγματα.
Πέρα από αυτά, ο Συριόπουλος πλησίαζε και διερευνούσε την αρχιτεκτονική μέσα από προσβάσεις πολλαπλές. Ήταν μοναχικός περιπατητής ποικίλων και συχνά μυστικών ατραπών. Η ζωγραφική, η ποίηση, η λογοτεχνία, η γεωμετρία ήταν γι αυτόν γνώριμοι και αγαπητοί δρόμοι άσκησης και έκφρασης ενός πλούσιου εσωτερικού πνευματικού κόσμου.
Η βαθειά διδακτική επίδραση της σκέψης και του έργου του, άφησε το ίχνος της στον νου και την ψυχή, όσων την δέχτηκαν. Θα αποδώσει στην ώρα της τους καρπούς της κρατώντας διαρκώς ζωντανή την παρουσία του ανάμεσά μας.
Στους παλιούς φίλους, ο Αλέξης θα θυμίζει τους ωραίους καιρούς και την θάλασσα που είχε πάντα στο νου του.
Τάσος Κ. Μπίρης
Δουλεύοντας ξανά και ξανά το φωτογραφικό υλικό και το photo-video σκεφτόμουν ότι, αλλοίμονό μας, οι θιασώτες της κατεδάφισης το κτηρίου έχουν έναν σπουδαίο σύμμαχο, την φθορά.
Θα έβαζα και την εγκατάλειψη και την κακοποίηση του κτηρίου από περαστικούς της ανάγκης, και τους υπεύθυνους της συγκυρίας, αλλά όχι δεν θέλω να βάλω πολλά, ένα αρκεί ‘’η φθορά’’ όπως την εννοεί ο ποιητής, αλλά ‘’προλαβαίνουμε’’ κιόλας, όπως μας παρηγορεί.
Γι αυτό θα παρακαλέσω τον περαστικό, τους υπεύθυνους πια δεν τους λογαριάζω όπως κι εκείνοι δεν λογαριάζουν κανέναν μας, ένα θα παρακαλέσω λοιπόν τον καθένα μας, να ξεπεράσει για λίγο την φθορά’’. Φανταστείτε αυτό το κτήριο βαμμένο, καθαρό, τον περιβάλλοντα χώρο προσεγμένο, τα γειτονικά κτήρια ανακαινισμένα. Βάλτε τώρα νέους ανθρώπους ν’ ανεβοκατεβαίνουν τα σκαλιά του κτηρίου, πηγαδάκια κοριτσιών και αγοριών σκορπισμένα στα αίθρια, τις σκάλες και τα μπαλκόνια. Φανταστείτε από το βουνό σιγά-σιγά ν’ ανεβαίνει ο ήλιος και δείτε με τα μάτια της ψυχής τους Αιγύπτιους και Πακιστανούς ψαράδες να διορθώνουν τα δίχτυα τους σε καθορισμένο και περιποιημένο χώρο, τα καΐκια να ξεφορτώνουν τους καρπούς της θάλασσας στο κυματιστό κτήριο της Ιχθυόσκαλάς, παιδιά να τρέχουν πάνω κάτω στην παιδική χαρά του Φάρου. Μετά από αυτό να είστε σίγουροι η φθορά θα κοιμάται για πάντα στον βυθό του Πατραϊκού.
Ένα μικρό λοιπόν photo-video, λουλούδι στη μνήμη του Αρχτιτέκτονα Αλέξη Συριόπουλου. Μόλις το ολοκληρώσαμε ο μοντέρ (ο 14χρονος γιος μου δηλαδή) απαίτησε και δεύτερη version με δική του μουσική επιλογή.
Μπορεί να συγκριθεί η Νόρμα του Μπελίνι, η Καστα Ντίβα και μάλιστα από τη μεγάλη Μαρία Κάλλας με κάποιο ραπ ελληνικό συγκρότημα του οποίου μέχρι προχθές αγνοούσα την ύπαρξη;
Όμως τα πράγματα, όπως μας διδάσκει, η ζωή αλλά και η τέχνη ποτέ δεν είναι ευθύγραμμα και απλοϊκά. Την κατάλληλη, στην κατάλληλη θέση εάν τοποθετηθούν ανάλογα και αντίστοιχα πράγματα, αντικείμενα, μουσικές ή σκέψεις προκύπτουν συνθέσεις ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες.
Ακούστε τις δυο εκδοχές και τα ξαναλέμε. Α, Γράψτε και σεις τίποτα για το θέμα, γράψτε γιατί χανόμαστε όπως περίπου τραγουδούσε ο παχουλός άγγελος των Εξαρχείων.
