Για πρώτη φορά από την ίδρυσή του το 1783, στην αυγή της Γαλλικής Επανάστασης, το Μουσείο του Λούβρου θα έχει ως επικεφαλής μια γυναίκα. Πρόκειται για την Λορένς ντε Καρ, που μέχρι σήμερα ήταν διευθύντρια του Musée d’Orsay και του πολύ μικρότερου Musée de l’Orangerie.
Η 54χρονη Ντε Καρ, ορίστηκε την Τετάρτη πρόεδρος και διευθύντρια του μουσείου από τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν.
«Τα τέσσερα χρόνια που πέρασα στο Ορσέι μου έδωσαν την αυτοπεποίθηση α κάνω την τρελή σκέψη ότι θα μπορούσα να είμαι η επόμενη πρόεδρος του Λούβρου», δήλωσε η Ντε Καρ σε τηλεφωνική συνέντευξη. «Ο πρόεδρος κατά πάσα πιθανότητα είδε ότι ήμουν έτοιμη για τη θέση και ότι είμαι σε γενικές γραμμές ήρεμος άνθρωπος. Δεν είμαι πολύ αγχώδης. Και θα πρέπει να παραμείνω πολύ ήρεμη».
Την 1η Σεπτεμβρίου, η Ντε Καρ θα αντικαταστήσει τον σημερινό πρόεδρο, Ζαν-Λυκ Μαρτινέζ, ο οποίος ολοκλήρωσε θητεία οκτώ ετών και έκανε εκτεταμένη εκστρατεία στα ΜΜΕ για να ανανεώσει τη θητεία του για πέντε ακόμη έτη.
Οι δυο διευθυντές δεν θα μπορούσαν να διαφέρουν περισσότερο, αναφέρουν οι Times της Νέας Υόρκης. Και οι δυο τους έχουν σπουδάσει ιστορία της τέχνης στην École du Louvre, το διακεκριμένο πανεπιστήμιο του μουσείου. Όμως το Λούβρο παραδοσιακά βρισκόταν στη διοίκηση ιστορικών τέχνης που προέρχονταν από την ανώτερη τάξη, και ο Μαρτινέζ, ένας αρχαιολόγος με περιορισμένες γνώσεις στη ζωγραφική, είναι γιος ταχυδρόμου και είχε μεγαλώσει σε ένα εργατικό προάστιο του Παρισιού. Η Ντε Καρ είναι ειδικός στη ζωγραφική των αρχών του 20ού αιώνα και κατάγεται από μια οικογένεια Γάλλων ευγενών και συγγραφέων.\
Η Ντε Καρ πρόκειται να αναλάβει το μουσείο, που ανήκει στο γαλλικό κράτος και έχει ετήσιο προϋπολογισμό της τάξης των €240 εκατ., ενώ απασχολεί περισσότερους από 2.000 εργαζόμενους – σε μια δύσκολη περίοδο. Η πανδημία έχει βάλει φρένο στον διεθνή τουρισμό, από τον οποίο προέρχεται το 70% των επισκεπτών του μουσείου. Πριν τον κοροναϊό, το Λούβρο υποδεχόταν περίπου 10 εκατ. επισκέπτες ανά έτος, κατακτώντας έτσι την πρώτη θέση των μουσείων με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα στον κόσμο.
«Το lockdown έχει διαρκέσει πάρα πολύ και το κλείσιμο των μουσείων ήταν πολύ επώδυνο», παρατήρησε η Ντε Καρ. «Αυτό που φοβάμαι περισσότερο, είναι ότι οι άνθρωποι θα μπουν στον πειρασμό να κλειστούν στον εαυτό τους, ότι θα φοβούνται πολύ να βγουν έξω. Θέλω να ανοίξω τα παράθυρα και να κάνω επαφές, προκειμένου οι άνθρωποι να καταλάβουν ότι υπάρχει ένας ολόκληρος, απίθανος κόσμος που τους περιμένει να τον ανακαλύψουν».
Η αυτοπεποίθηση της Ντε Καρ προέρχεται εν μέρει από τον ρόλο που έπαιξε ως επιστημονική διευθύντρια για την ανάπτυξη του Λούβρου του Άμπου Ντάμπι, ενός μουσείου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που πήρε το… franchise του μουσείου, και το οποίο εγκαινιάστηκε το 2017.
Στην πορεία της ως διευθύντρια μουσείων, έχει φροντίσει να αναδείξει τους μέχρι τότε παραγνωρισμένους μαύρους καλλιτέχνες της Γαλλίας, ενώ τον Μάρτιο που μας πέρασε, το Ορσέι έγινε το πρώτο γαλλικό μουσείο που επέστρεψε εκουσίως έργα τέχνης που είχαν πέσει θύματα ναζιστικής λεηλασίας.
Ήδη έχει ανακοινώσει σχέδια για σημαντικές αλλαγές. Έχει αιτηθεί τη διεύρυνση του ωραρίου του Λούβρου για να δέχεται επισκέπτες έως αργά το απόγευμα, ελπίζοντας με αυτό τον τρόπο να προσελκύσει νεαρότερους επισκέπτες. «Οι νέοι, δραστήριοι άνθρωποι μπορούν να έρθουν για μια ώρα μετά τη δουλειά τους, να δειπνήσουν στο Λούβρο, να βιώσουν την απόλαυση του να χάνεσαι μέσα στο Λούβρο», εξήγησε.
Ελπίζει να διευρύνει τις συνεργασίες με σύγχρονους καλλιτέχνες και να οργανώσει περισσότερες συνεργασίες με συγγραφείς, μουσικού, χορευτές, κινηματογραφιστές και σχεδιαστές. «Ας μην φοβόμαστε», έχει δηλώσει χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, θέλει να διοργανώσει κοινές εκθέσεις με άλλα μουσεία ης χώρας, διαρρηγνύοντας τα χρονολογικά σύνορα. Η συλλογή του Λούβρου φτάνει μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα – από αυτό το χρονικό σημείο ξεκινά η συλλογή του Ορσέι. «Οι διαχωρισμοί είναι ελαφρώς τεχνητοί», επεσήμανε. «Μπορούν να γίνουν θαυμάσια πράγματα. Μπορούμε να συνδέσουμε τη γενιά των Ιμπρεσιονιστών με τους μεγάλους ζωγράφους».
Ελπίζει επίσης να επεκτείνει τις διεθνείς συνεργασίες, ιδίως με κράτη σε ευάλωτες, εμπόλεμες ζώνες, όπως το Σουδάν, που έχει υποφέρει από τις λεηλασίες. Το Λούβρο διενεργεί εδώ και καιρό αρχαιολογικές εκσκαφές σε όλο τον κόσμο και συνεργάζεται με το Smithsonian για την αναδόμηση του Μουσείου της Μοσούλης στο Ιράκ.
Σχεδιάζει τη δημιουργία άλλου ενός τομέα για τον Βυζαντινό και ανατολικό χριστιανισμό, που όπως λέει «χάνεται» μέσα στο Λούβρο, αλλά και να ανοίξει άλλη μια είσοδο προκειμένου να αποσυμφορήσει τη διάσημη πυραμίδα.
Όταν ερωτήθηκε τι σημαίνει κατά τη γνώμη της η ανάληψη της διοίκησης του πιο δημοφιλούς μουσείου στον κόσμο από μια γυναίκα, απάντησε:
«Τα πράγματα αλλάζουν σημαντικά για τις γυναίκες στον κόσμο των μουσείων. Από τους 70 επιμελητές του Λούβρου, πάνω από τους μισούς είναι γυναίκες. Περισσότερες γυναίκες γίνονται διευθύντριες μουσείων, ειδικά στην Ευρώπη. Και οι νέες γυναίκες έχουν πλέον μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση».
Λίγους μήνες νωρίτερα όλοι ήταν βέβαιοι ότι ο Μαρτινέζ, που ήταν πρόεδρος του Λούβρου από το 2013, είχε εξασφαλισμένη την τρίτη θητεία. Στη διάρκεια της προεδρίας του, το Λούβρο ξεπέρασε για πρώτη φορά του 10 εκατ. επισκέπτες. Και η τελευταία έκθεση του Λούβρου, λίγες εβδομάδες πριν το lockdown, έσπασε κάθε ρεκόρ, προσελκύοντας ένα εκατ. επισκέπτες.
Όμως οι επικριτές του τον κατηγορούσαν για αυταρχισμό και υποστήριζαν ότι αγνοούσε την κριτική των επιμελητών του, αλλά και ότι υποβάθμιζε την αξία του μουσείου μέσα από συνεργασίες με εταιρείες ή με την απόφασή του να επιτρέψει σε ένα ζευγάρι να περάσει μια νύχτα στο Λούβρο για μια καμπάνια της Airbnb.
Στη διάρκεια της θητείας του γυρίστηκε και το περίφημο βίντεο κλιπ της Μπιγιόνσε και του Τζέι Ζ.
Τον Μάρτιο, μετά από μια διαφωνία για το χρωματικό μοτίβο μιας γκαλερί του Λούβρου, που μετατράπηκε σε κεντρικό θέμα των γαλλικών ΜΜΕ, ο Ανρί Λουαρέτ, πρώην πρόεδρος του μουσείου, πήρε το μέρος των επικριτών του Μαρτινέζ.
Κατέθεσε ως μάρτυρας στη μήνυση του Ιδρύματος Cy Twombly, που ανέφερε ότι η προσθήκη χρώματος είχε παραμορφώσει μια τοιχογραφία στο ταβάνι της αίθουσας, ενός Αμερικανού ζωγράφου της αφηρημένης τέχνης.
Φιλόδοξοι στόχοι
Το Λούβρο εκτιμά ότι πάνω από το 90% των ανθρώπων που το επισκέπτονται για πρώτη φορά έχουν στόχο να δουν τη Μόνα Λίζα, και η Ντε Καρ έχει σκοπό να αναπτύξει στρατηγικές προσέλκυσης των επισκεπτών και για άλλα εκθέματα πέρα από τους «σούπερ σταρ», όπως αποκαλεί το διάσημο έργο του Νταβίντσι, αλλά και την Αφροδίτη της Μήλου και τη Νίκη της Σαμοθράκης.
«Θα πρέπει να αντιμετωπίσω αυτούς τους τρεις σούπερ σταρ», έχει δηλώσει. «Το κοινό τους περιμένει και πρέπει να το βοηθήσουμε να τους δει. Όμως το Λούβρο δεν είναι μόνο αυτά τα τρία έργα τέχνης».
Με πληροφορίες από New York Times
