Η απότομη διόγκωση του ιδιωτικού χρέους, που λόγω της πανδημίας έχει εκτοξευτεί πάνω από τα 109 δισ. ευρώ, προκαλεί ίλιγγο στο οικονομικό επιτελείο, το οποίο ανεβάζει ταχύτητα επισπεύδοντας τα σχέδια της νέας ρύθμισης που θα παρουσιάσει στους θεσμούς, έτσι ώστε το τελικό πλαίσιο να προλάβει να ψηφιστεί από τα θερινά τμήματα της Βουλής.
Στο υπουργείο Οικονομικών δεν θα περιμένουν την 11η αξιολόγηση στα μέσα Ιουλίου για να συζητήσουν το θέμα των «κόκκινων» χρεών και έχουν ήδη ετοιμάσει ένα σχέδιο πρότασης που προβλέπει το άνοιγμα των παλιών ρυθμίσεων με τις 100-120 δόσεις ή την ενεργοποίηση μιας νέας ρύθμισης με τουλάχιστον 60 έως και 72 δόσεις ή και τους δύο άξονες του σχεδίου μαζί.
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνουν ότι τα προβλήματα ρευστότητας στην αγορά και το κλίμα αβεβαιότητας καθιστούν επιτακτική την ανάγκη να υπάρξει νέα ρύθμιση εξόφλησης των οφειλών στην εφορία σε περισσότερες και μικρότερες δόσεις, καθώς η τρέχουσα ρύθμιση των 24 άτοκων και 48 χαμηλότοκων δόσεων για τις οφειλές που έχουν «παγώσει» έως το τέλος του 2021 δεν είναι αρκετή.
Οι δόσεις δεν θα ξεπερνούν τις 72, ενώ στη νέα ρύθμιση εξετάζεται να ενταχθούν περισσότερες φορολογικές οφειλές οι οποίες γεννήθηκαν στην υγειονομική κρίση, όπως ο φόρος εισοδήματος που δεν εξοφλήθηκε από επιχειρήσεις, επαγγελματίες και νοικοκυριά που αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από την πανδημία. Αντίστοιχα, θα ενταχθούν και οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία που διογκώνονται μήνα με τον μήνα.
Η νέα ρύθμιση θα «τρέξει» από το 2022 με την καταβολή της πρώτης δόσης έως το τέλος Ιανουαρίου. Ο δεύτερος άξονας του σχεδίου προβλέπει τη δυνατότητα επανένταξης στις παλαιές ρυθμίσεις των 100 και 120 δόσεων για τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή ή υπέστησαν απώλεια τζίρου, καθώς και για τους εργαζόμενους που τέθηκαν σε αναστολή αλλά υπό προϋποθέσεις.
Καμπανάκι για το ιδιωτικό χρέος που μπορεί να απειλήσει την ανάκαμψη της οικονομίας χτυπούν και οι αναλυτές του Γραφείου Προϋπολογισμού στη Βουλή, σημειώνοντας ότι τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις που αδυνατούν να επιστρέψουν στα προηγούμενα επίπεδα εισοδήματος είναι αναμενόμενο να μην μπορούν να αποπληρώσουν τις συσσωρευμένες φορολογικές και ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις.
Μάλιστα τα στοιχεία από την έκθεση που δημοσιεύτηκε δείχνουν ότι στο τέλος Απριλίου υπήρξε αύξηση τόσο στο ύψος των χρεών προς την εφορία όσο και στον αριθμό των οφειλετών. Το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του Απριλίου διαμορφώθηκε στα 109,1 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 3,4 δισ. ευρώ σε σχέση με τον Απρίλιο του 2020, ενώ οι οφειλέτες –φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις– αυξήθηκαν κατά 20.637 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, με αποτέλεσμα να φτάνουν τους 3.937.848.
Στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 50 και 500 ευρώ, στην οποία συσσωρεύεται το 32,2% των οφειλετών, εντοπίζεται η μεγαλύτερη αύξηση στο πλήθος τους σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους (κατά 48.799 οφειλέτες), η οποία συνοδεύεται από αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 7 εκατ. ευρώ.
Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε ετήσια βάση πηγάζει από τους οφειλέτες με ύψος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ (αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε αυτήν την κατηγορία κατά 2,5 δισ. ευρώ), ο αριθμός των οποίων σημείωσε αύξηση κατά 236 πρόσωπα.
Σημειώνεται ότι στη συγκεκριμένη κατηγορία οφειλής συγκεντρώνεται το 80% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου και μόλις το 0,2% των οφειλετών. Στην αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου στο εύρος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ σημαντική είναι η συνεισφορά των νομικών προσώπων, καθώς οι οφειλές που προέρχονται από αυτά αυξήθηκαν κατά 1,8 δισ. ευρώ, ενώ το ύψος του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου τους σε αυτήν την κατηγορία οφειλής άγγιξε στο τέλος του πρώτου τετραμήνου του 2021 τα 63,4 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 5.195, καθώς αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 160 νομικά πρόσωπα.
