Ρεπορτάζ από τον καταυλισμό μεταναστών στο Μαυροβούνι της Λέσβου δημοσιεύει η βελγική εφημερίδα L’ Echo, το οποίο υπογράφει ο Βενσεν Γκεορί. «Το hotspot υπό κατασκευή που θυμίζει φυλακή, συμβολίζει την αποτυχία της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής».
Στην αποστολή του, ο Γκεορί διαπίστωσε ότι το κέντρο υποδοχής στο Μαυροβούνι ετοιμάστηκε με βιασύνη, μετά την καταστροφική πυρκαγιά στη Μόρια πέρσι τον Σεπτέμβριο. Τα hotspots είναι η λύση της Ευρώπης για την καταγραφή μεταναστών και προσφύγων στις πύλες εισόδου της. Τα κέντρα αυτά κατέληξαν, ωστόσο, να είναι υπαίθρια φυλακή για πολύ κόσμο από Συρία, Αφγανιστάν, Σομαλία ή Κονγκό.
«Στη Λέσβο, μέσα στη λάσπη και τη δυστυχία, σβήνουν οι υποσχέσεις της Ευρώπης. Δηλώσεις ανθρωπισμού και διαβεβαιώσεις σχετικά με τις ευρωπαϊκές αξίες συντρίβονται, όταν συναντούν την πραγματικότητα. Σε τέντες και κοντέινερ διαμένουν 5.500 άτομα, μεταξύ των οποίων 1.700 παιδιά. Πίσω από συρματοπλέγματα, με ισχυρή αστυνομική παρουσία και μόνο με τρεις ώρες εξόδου ανά εβδομάδα, οι μετανάστες αυτοί έχουν μετατραπεί σε ανθρώπους δεύτερης κατηγορίας. Οι ΜΚΟ αποκαλούν το κέντρο στο Μαυροβούνι ως “Μόρια 2.0”.», καταγράφει.
Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες θέλουν να μιλήσουν και να περιγράψουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση. Πέρα από τα σοβαρά πρακτικά προβλήματα και τις σημαντικές ελλείψεις, μέλος ΜΚΟ επισημαίνει ότι υπάρχουν και πολλά προβλήματα ψυχικής υγείας. «Οι πρόσφυγες καταφτάνουν εδώ έχοντας ήδη βιώσει τραυματικές εμπειρίες. Η διαβίωση σε ένα κέντρο που περιορίζει τις ελευθερίες, επιβαρύνει περαιτέρω την ψυχολογική τους κατάσταση», λένε τα μέλη των ΜΚΟ.
Η μεταναστευτική πολιτική στην Ευρώπη στηρίζεται στον Κανονισμό του Δουβλίνου, που προβλέπει ότι το βάρος του ασύλου το φέρει η χώρα πρώτης εισόδου. Οι χώρες στα νότια σύνορα της Ευρώπης σηκώνουν όλο το φορτίο της μετανάστευσης. Το προτεινόμενο από την Επιτροπή Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, που αποτελεί αντικείμενο διαπραγματεύσεων, είναι στην πράξη μπλοκαρισμένο από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που δε θέλουν να δεχθούν άλλους πρόσφυγες.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η μεταναστευτική πολιτική της Ευρώπης περιορίζεται στην καλύτερη οργάνωση της προστασίας των συνόρων. Για το δε γεγονός ότι οι συνθήκες ζωής είναι καλύτερες στον ευρωπαϊκό Βορρά, οι χώρες που βρίσκονται εκεί αντιμετωπίζουν το φαινόμενο των δευτερογενών ροών από αιτούντες άσυλο. Αυτό έχει ως συνέπεια να προκαλούνται ενδοευρωπαϊκοί τριγμοί, καθώς οι υποψήφιοι πρόσφυγες μετακινούνται στην Ε.Ε. χρησιμοποιώντας ταξιδιωτικό έγγραφο διάρκειας 90 ημερών.
Σε ό,τι αφορά τις αναφορές περί επαναπροωθήσεων, η Αστρίντ Καστελέν, επικεφαλής του Γραφείoυ του UNHCR στην Ελλάδα, δηλώνει: «Έχουμε δει επαναπροωθήσεις, να σταματούν μετανάστες στα ελληνικά χωρικά ύδατα και να κατευθύνονται σε τουρκικά χωρικά ύδατα». Η ίδια προσπαθεί να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής των μεταναστών στην Ελλάδα. Όταν ερωτήθηκε για το ίδιο θέμα ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκος Δένδιας, απάντησε ότι το Τουρκικό Λιμενικό κατευθύνει βάρκες με μετανάστες προς τα ελληνικά χωρικά ύδατα, συμπληρώνοντας ότι δε θα επιτραπεί σε κανέναν να χρησιμοποιεί το φαινόμενο της μετανάστευσης για να εκβιάζει.
Εν τω μεταξύ, οι πρόσφυγες και μετανάστες στο Μαυροβούνι ετοιμάζονται για άλλον έναν χειμώνα υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες. Η Αστρίντ Καστελέν είναι βέβαιη πως το το νέο ΚΥΤ δε θα είναι έτοιμο πριν τον χειμώνα: «Θα έρθουν νέα κοντέινερ, αλλά δε θα φτάσουν για όλους». Η ίδια αναγνωρίζει πάντως ότι στο Μαυροβούνι το θέμα της ασφάλειας είναι βελτιωμένο σε σχέση με ό,τι ίσχυε στη Μόρια.
Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, από τη στιγμή που σταμάτησε να δέχεται επιστροφές ατόμων, των οποίων απορρίφθηκαν οι αιτήσεις για χορήγηση ασύλου, πολλοί έχουν εγκλωβιστεί στα ελληνικά νησιά.
“Το Βέλγιο θέλει να βοηθήσει, όπως αποφασίστηκε μετά την επίσκεψη της Υπουργού Εξωτερικών και του Υφυπουργού Ασύλου και Μετανάστευσης στη Λέσβο και στην Αθήνα, υποδεχόμενο επιπλέον αιτούντες άσυλο. Οι δύο Βέλγοι αξιωματούχοι ζητούν να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις επί του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου, ώστε να αυτό να υιοθετηθεί, έστω και σε δόσεις. Μέχρι να συμβεί αυτό, οι μετανάστες στα ελληνικά νησιά θα παραμένουν κρατούμενοι στο πουθενά. Αλλά ακόμη κι αν υιοθετηθεί το προτεινόμενο Σύμφωνο, όλα θα εξαρτώνται από την καλή διάθεση των εθνικών κυβερνήσεων να εφαρμόσουν την αρχή της αλληλεγγύης”, καταλήγει η ανταπόκριση.
