Η τρομοκρατία αποτελεί κατά γενική ομολογία μία έννοια ασαφή ως προς το περιεχόμενό της και επομένως αρκετά δύσκολο να περιγραφεί επαρκώς μ’ έναν μονοδιάστατο ορισμό. Το πιο γνωστό γνωμικό που αντικατοπτρίζει την υποκειμενικότητα αυτού του όρου αποτελεί το «one’s terrorist is another’s freedom fighter». Η αντικειμενική δυσκολία στο τι τελικά αποτελεί τρομοκρατία απεικονίζεται με τον πιο γλαφυρό τρόπο από το γεγονός ότι δεν υπάρχει ένας παγκόσμια αποδεκτός ορισμός της. Αντίθετα υπάρχουν βασικά χαρακτηριστικά που εμπεριέχονται στις τρομοκρατικές ενέργειες που εν μέρει ή στο σύνολό τους αποτελούν ένα ιδιότυπο ορισμό όπως τον εισήγαγε ο καθηγητής στο Διεθνές Κέντρο Αντιτρομοκρατίας Alex Schmid.
Τέτοια χαρακτηριστικά είναι μεταξύ άλλων, η οργάνωση εκστρατείας φόβου του γενικού πληθυσμού μέσω σειράς «θεαματικών» και πιθανώς πολύνεκρων τρομοκρατικών ενεργειών ή απειλής εκδήλωσης αυτών με σκοπό την απόκτηση δημοσιότητας, προκειμένου το πολιτικό μήνυμα που προωθεί μια τέτοια τρομοκρατική οργάνωση να μπορεί να διασπαρεί ευκολότερα. Ένα σημαντικό και άξιον ανάλυσης συμπέρασμα όμως, στο οποίο έχουν καταλήξει πολλοί πολιτικοί επιστήμονες με εξειδίκευση στο χώρο της τρομοκρατίας, είναι ότι τα αυταρχικά καθεστώτα επιλέγουν σκόπιμα την ύπαρξη ασάφειας στο τι συνιστά τρομοκρατική πράξη προκειμένου να θέτουν την ταμπέλα του τρομοκράτη κατά το δοκούν σε οποιαδήποτε αντιπολιτευόμενη φωνή. [1]
To “FETO”
Μιλώντας λοιπόν για μία κατ’ επίφαση δημοκρατική χώρα όπως η Τουρκία, γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι αποκαλούν με τόση ευκολία μια οργάνωση σαν κι αυτή του ιμάμη Γκιουλέν τρομοκρατική, με το όνομα FETO. Με την ίδια ευκολία άλλωστε, έχουν βαφτίσει τρομοκράτες την πλειοψηφία των Κούρδων που ζουν στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας δίνοντας στις δυνάμεις ασφαλείας και το στρατό «λευκή επιταγή» να εισβάλλουν σε σπίτια και να καταστρέφουν περιουσίες επί σχεδόν καθημερινής βάσεως διατηρώντας μάλιστα ισχυρή παρουσία στις επαρχίες αυτές. Δεν αρκούνται όμως μόνο εκεί, καθώς δε διστάζουν να επεμβαίνουν εντός της επικράτειας του Ιράκ εισχωρώντας μάλιστα πρόσφατα σε απόσταση 180 χιλιομέτρων προκειμένου να εντοπίσουν υποτίθεται τους τρομοκράτες σ’ ένα απομακρυσμένο προσφυγικό στρατόπεδο Κούρδων. Το αρνητικό άλλωστε πρόσημο που συνοδεύει τη λέξη τρομοκρατία έδωσε στην κυβέρνηση Ερντογάν το απαραίτητο άλλοθι προκειμένου να κινήσει τις διαδικασίες ώστε να τεθεί εκτός νόμου το πολιτικό κόμμα HDP, που αντιπροσωπεύει τουλάχιστον 10% του πληθυσμού της Τουρκίας και συνιστά το τρίτο μεγαλύτερο πολιτικό κόμμα στην Τουρκία.
Στην ογκώδη δικογραφία 850 σελίδων που προσκόμισε στο ανώτατο δικαστήριο ο «εντεταλμένος» από την τουρκική κυβέρνηση εισαγγελέας εισηγείται το πάγωμα των τραπεζικών καταθέσεων του κόμματος [2], και την αποπομπή τουλάχιστον 500 μελών του λόγω διασύνδεσης με τη χαρακτηρισμένη ως τρομοκρατική οργάνωση PKK υποχρεώνοντας ταυτόχρονα τους βουλευτές του σε υποχρεωτική παραίτηση στην καλύτερη των περιπτώσεων. Δεν είναι άλλωστε λίγοι έως τώρα οι δημόσιοι λειτουργοί όπως βουλευτές ή δήμαρχοι των νοτιοανατολικών επαρχιών της Τουρκίας, οι οποίοι με συνοπτικές διαδικασίες στερήθηκαν της ιδιότητας και της προστασίας που απολαμβάνουν λόγω του δημόσιου αξιώματός τους, συνελήφθησαν και μπήκαν στη φυλακή με χαλκευμένες κατηγορίες περί δήθεν διασύνδεσης τους με τρομοκράτες.
Η δημοκρατία στο απόσπασμα
Στη γειτονική μας χώρα όποιος εκστομίζει διαφορετική από την κρατούσα άποψη θεωρείται τρομοκράτης! Είναι νωπές ακόμη οι μνήμες της επιστολής των 104 Τούρκων ναυάρχων οι οποίοι τόλμησαν να επικρίνουν την τουρκική κυβέρνηση, ισχυριζόμενοι ότι η ισχύουσα συνθήκη του Μοντρέ για τα Στενά διασφαλίζει περισσότερο τα τουρκικά συμφέροντα σε αντίθεση με τη φημολογούμενη πρόταση του AKP για αναθεώρησή της. Δέκα εξ αυτών συνελήφθησαν με την κατηγορία ότι με τέτοιες δηλώσεις υπέσκαπταν την ασφάλεια του κράτους και τη συνταγματική τάξη. Διασταλτικά λοιπόν και σύμφωνα με την τουρκική οπτική ακόμα και οι υψηλόβαθμοι αξιωματικοί αποτελούν εν δυνάμει τρομοκράτες οι οποίοι χάρη στην έγκαιρη επέμβαση των αρχών ασφαλείας (!) δεν πρόλαβαν να ολοκληρώσουν το έργο τους.
Η τρομολαγνεία που σκόπιμα διασπείρει η τουρκική κυβέρνηση ανακαλύπτοντας εχθρούς του πολιτικού συστήματος παντού, είναι μια δοκιμασμένη τακτική προγραφών που εξαλείφει οποιοδήποτε ηθικό φραγμό, με την επίκληση σε ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες να περνάει σε δεύτερη μοίρα. Στην Τουρκία του Ερντογάν άλλωστε εφαρμόζεται ο δυαδικός κανόνας «ή μαζί μας ή είσαι τρομοκράτης!!». Τα φιλοκυβερνητικά sites και ειδησεογραφικά πρακτορεία έχουν καθημερινώς να επιδείξουν τα κατορθώματα των αρχών ασφαλείας και του στρατού που καταφέρνουν να εξουδετερώνουν τους επίδοξους τρομοκράτες, αφενός στέλνοντας το μήνυμα ότι ο μηχανισμός ασφαλείας λειτουργεί στην εντέλεια, αφετέρου στρώνοντας το χαλί για ακόμα πιο επώδυνα μέτρα αστυνόμευσης, λογοκρισίας και κράτησης χωρίς την απαγγελία ή με τη διερεύνηση των κατηγοριών που προσάπτονται στους δήθεν ενόχους.
Εξοντώνοντας πολιτικούς αντιπάλους
Η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί με κάθε τρόπο να σωπάσει τις αντιπολιτευόμενες φωνές, που αναδεικνύουν τα κακώς κείμενά της, αποτελώντας τροχοπέδη στις βλέψεις της. Ένα όπλο που εδώ και καιρό έχει ανασύρει από τη φαρέτρα του ο Ερντογάν είναι η διασύνδεση των πολιτικών του αντιπάλων με την υπόθαλψη αναταραχών και την ανάμειξή τους είτε άμεσα είτε έμμεσα με την τρομοκρατία. Απορίας άξιον είναι βεβαίως ότι με τόσους τρομοκράτες που ανακαλύπτει το τουρκικό καθεστώς κάθε μέρα, η Τουρκία θα έπρεπε να φιγουράρει στην πρώτη θέση της παγκόσμιας βάσης δεδομένων τρομοκρατικών ενεργειών (Global Terrorism Data Base). Κάτι τέτοιο όμως δε συμβαίνει, ενισχύοντας περαιτέρω την άποψη ότι ο Ερντογάν ανακαλύπτει τρομοκράτες και υποκινητές ταραχών για να τονώσει το ξεθωριασμένο πολιτικό του κεφάλαιο.
Δυστυχώς όμως για εκείνον, κρίνοντας και από τις δημοσκοπήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, το κεφάλαιο Ερντογάν φαίνεται φαίνεται ότι εξαντλεί τα καύσιμα του. Αυτό που καταφέρνει να κάνει, ύστερα και από την τελευταία του προσπάθεια να θέσει εκτός νόμου το HPD, είναι να βάλει ακόμα περισσότερα αγκάθια στις διμερείς σχέσεις της Τουρκίας ειδικά με τις ΗΠΑ, με δεδομένο ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπάιντεν τάσσεται αναφανδόν υπέρ της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών τις οποίες ο Τούρκος ομόλογός του φροντίζει να καταπνίγει διαρκώς με τα αντιτρομοκρατικά ευφυολογήματά του!
Επόμενο στάδιο είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου, που θα του επιτρέψει με νομότυπες διαδικασίες να επεκτείνει τον χρόνο διοίκησής του, πέρα του 2023, που λήγει η θητεία του. Το ερώτημα που τίθεται είναι «ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές της Δύσης»;
Παραπομπές:
[1] Matthew C. Wilson & James A.Plazza, “Autocracies and Terrorism: Conditioning Effects of Authoritarian Regime Type on Terrorist Attacks”
[2] https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-06-07/turkish-indictment-to-ban-pro-kurdish-party-risks-biden-s-ire
*η φωτογραφία είναι το πρωτοσέλιδο του περιοδικού ΤΙΜΕ, στις 28 Νοεμβρίου 2011
