Από τον Φεβρουάριο του 2020, οπότε εκδηλώθηκε το πρώτο επίσημο κρούσμα του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 στην Ελλάδα, η καθημερινότητά μας έχει αλλάξει, όμως το σίγουρο είναι ότι η ζωή μας, οι δραστηριότητές μας, όσα είχαμε προγραμματίσει να κάνουμε ή όσα είχαμε ήδη δρομολογήσει πρέπει να συνεχιστούν έστω προσαρμοσμένα στις νέες συνθήκες.
Έτσι συμβαίνει και με τη διεξαγωγή των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Erasmus+, τα οποία παρά τις δυσκολίες που προέκυψαν κατάφεραν να συνεχίσουν την πορεία τους, να υλοποιήσουν τις δράσεις τους και να πετύχουν τους στόχους τους.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι και το “SinCRoMInD” (Seniors in a Culture Road of Awareness via the Modern and Intercultural Diversity), το οποίο συντονίζει το Θέατρο Playback «Ηχώ» με έδρα τη Θεσσαλονίκη, και αφορά στην ενθάρρυνση για δημιουργική απασχόληση και έκφραση μέσω της τέχνης των ηλικιωμένων ατόμων.
Οι δράσεις του προγράμματος ξεκίνησαν πριν από την πανδημία, συνεχίζονται όμως μέσα από ευφάνταστους και ευρηματικούς τρόπους, μια και η ίδια η συνθήκη αποτέλεσε συνάμα πρόκληση για τους συμμετέχοντες φορείς, οι οποίοι μέσω παρεμβάσεων κατόρθωσαν να εξοικειώσουν τα μέλη τους με την τεχνολογία και να υλοποιήσουν ποικίλες πολιτισμικές εφαρμογές μέσω του διαδικτύου, διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον, ενδυναμώνοντας το δέσιμο μεταξύ των εταίρων και κρατώντας ζωντανό το όραμα για το συγκεκριμένο σχέδιο.
Τι είναι το “SinCRoMInD”
Tο Eυρωπαϊκό Πρόγραμμα Erasmus+ KA2 “Seniors in a Culture Road of Awareness via the Modern and Intercultural Diversity” (SinCRoMInD), εγκεκριμένο από το Ελληνικό Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2019 και λήγει τον Μάιο του 2022. Συντονιστής είναι η ελληνική Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «Θέατρο Playback Ηχώ» και εταίροι άλλοι 6 φορείς από Ελλάδα («Οικολογικός Πολιτιστικός Σύλλογος Χαϊδαρίου-ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ.»), Γεωργία (“Georgian Technical University”), Ιταλία (“Training 2000”, “L’ Universita dell’ Eta Libera-Enzo Ficai”), Βουλγαρία (“BASD-Balkanska Agenciya za Ustoychivo Razvitie”) και Γερμανία (“WASLA-Arabisches Deutsches Center fur Dialog”), οι οποίοι εξειδικεύονται στην εκπαίδευση ενηλίκων στα πεδία των Τεχνών, του Πολιτισμού και της Τεχνολογίας και καινοτομούν παρέχοντας στους ενήλικες συμμετέχοντες εργαλεία και εφόδια από τη δική τους εμπειρία και πρακτική.
Στόχος του προγράμματος είναι μέσα από τη συνεργασία όλων των συμμετεχόντων και διαμέσου ποικίλων δράσεων η ενθάρρυνση των ατόμων ηλικίας 55 και άνω, ώστε να υιοθετήσουν έναν πιο υγιή, δραστήριο και δημιουργικό τρόπο ζωής υποστηρίζοντας:
-την προσωπική ανάπτυξη και ευεξία
-την κοινωνικοποίηση
-την ομαδικότητα και συνεργασία
-την πολιτισμική συνείδηση.
Πιο συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες μπορούν:
-να ανταλλάξουν εμπειρίες, ιδέες και καλές πρακτικές
-να εξασκηθούν στην οργάνωση δραστηριοτήτων
-να βελτιώσουν τις ικανότητες διαχείρισης και την ανάπτυξη στρατηγικών
-να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και την γκάμα επιλογών τους
-να μάθουν να αντεπεξέρχονται στις ψυχολογικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν
-να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και αυτοεπιβεβαίωση.
“Playback with your mum”
Μία από τις πρώτες δράσεις του “SinCRoMInD” ήταν μια ανοιχτή πρόβα Playback Θεάτρου (Θεσσαλονίκη, 28/10/2019) αφιερωμένη στη μητέρα. Οι συμμετέχοντες (ενήλικες και οι ηλικιωμένες μητέρες τους) μοιράστηκαν ιστορίες οικογενειακές, ανέσυραν συγκινητικές μνήμες από το παρελθόν, εξέφρασαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην παρούσα καθημερινότητα λόγω της προϊούσας ηλικίας, αναπτέρωσαν το ηθικό τους και αναζήτησαν τρόπους βελτίωσης των μεταξύ τους σχέσεων.
Πρώτη Συνάντηση των Εταίρων
Στις 1-4/12/2019 πραγματοποιήθηκε στην πόλη Αρέτσο της Ιταλίας η πρώτη συνάντηση των εταίρων του Προγράμματος σε μια ζεστή ατμόσφαιρα φιλοξενίας, γνωριμίας και συνεργασίας με συντονίστρια την Κοιν.Σ.Επ. «Θέατρο Playback Ηχώ». Εκεί ορίστηκαν λεπτομερώς όλες οι δραστηριότητες και τα χρονοδιαγράμματα που επρόκειτο να υλοποιηθούν, η μεθοδολογία, οι στόχοι και τα παραγόμενα οφέλη. Ο οικοδεσπότης-φορέας L’ Universita dell’ Eta Libera “Enzo Ficai” παρουσίασε την πρώτη δράση σχετικά με το πρόγραμμα. Άτομα ηλικίας 55+ που σπουδάζουν αγγλικά και νέες τεχνολογίες είχαν την ευκαιρία για πρακτική εξάσκηση μέσω της τέχνης, βελτιώνοντας τις γνώσεις τους, ενώ ενθουσιάστηκαν που ήρθαν σε επαφή με ανθρώπους από άλλες κουλτούρες και έμαθαν καινούργια πράγματα.
*Η δεύτερη διακρατική συνάντηση των εταίρων επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στη Σόφια της Βουλγαρίας τον Μάιο του 2020, αλλά λόγω των περιοριστικών μέτρων του πρώτου κύματος της πανδημίας του κορωνοϊού σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες διεξήχθη διαδικτυακά με φορέα υποδοχής τον εταίρο “BASD” και με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων στο Σχέδιο Δράσης.
Εργαστήρια Playback Θεάτρου, Χορού και Σωματικής Έκφρασης
Το διάστημα Ιανουάριος-Μάρτιος 2020 η «Ηχώ», στο πλαίσιο του “SinCRoMInD”, υλοποίησε Βιωματικά Εργαστήρια Playback Θεάτρου, Χορού και Σωματικής Έκφρασης, στο 1ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Θεσσαλονίκης, όπου συμμετείχαν 18 εκπαιδευόμενοι ηλικίας 40-67 ετών με σκοπό την ενίσχυση της διαγενεακότητας και την ενεργή ενασχόλησή τους με την Τέχνη και τον Πολιτισμό.
Οι συμμετέχοντες δοκίμασαν τις δυνατότητές τους στο θέατρο, διδάχθηκαν τις βασικές αρχές και τεχνικές του Playback Θεάτρου και εξασκήθηκαν στον ρυθμό και στον κινησιολογικό-θεατρικό αυτοσχεδιασμό δημιουργώντας σκετς και χορογραφίες. Επιπλέον, εξοικειώθηκαν με το σώμα τους, απελευθέρωσαν τη φαντασία και τον αυθορμητισμό τους, ήρθαν σε επαφή με τον λόγο και τα συναισθήματά τους και εξερεύνησαν τη δημιουργικότητά τους και τρόπους μη λεκτικής επικοινωνίας. Έτσι επιτεύχθηκε η συνεργασία στις διαφορετικές ηλικιακές ομάδες κι ανακάλυψαν έναν πρωτότυπο τρόπο διεξόδου και έκφρασης που τους ανανέωσε σωματικά και ψυχικά.
«Το παρεάκι του Αγ. Παύλου»
Στις 11/10/2020 έγινε στον χώρο της «Ηχώς», στη Θεσσαλονίκη, τηρουμένων των μέτρων προστασίας από τον κορωνοϊό, παράσταση Playback Θεάτρου στο πλαίσιο του “SinCRoMInD”. Μια δυναμική και δραστήρια ομάδα γυναικών ηλικίας άνω των 60 ετών από τον Δήμο Αγ. Παύλου Θεσσαλονίκης («Το παρεάκι του Αγ. Παύλου», όπως αυτοαποκαλούνται) μοιράστηκε ιστορίες που ανέδειξαν τη δύναμη της φιλίας και της συντροφικότητας, τη διάθεση για ζωή, την αισιοδοξία παρά τις δυσκολίες και τη δεκτικότητα σε καινούργιες εμπειρίες.
“Cooking together”
Στις 3/1/2021 πραγματοποιήθηκε η διαδικτυακή δράση, “Cooking together”. Οι συμμετέχοντες μαγείρεψαν παραδοσιακές συνταγές της χώρας τους, αντάλλαξαν γεύσεις και ευχές για τη νέα χρονιά, γέλασαν, τραγούδησαν, έφαγαν και ήπιαν στο μεγάλο «τραπέζι» του “SinCRoMInD”, αναδεικνύοντας τη δημιουργικότητα και την ενεργητικότητα σε κάθε ηλικία.
«Η Τέχνη οδηγός μου στις μέρες του Κόσμου»
Στις 28/3/2021 το “SinCRoMInD” τίμησε την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου (27 Μαρτίου) με τον καλύτερο τρόπο: μια παράσταση Playback Θεάτρου. Η συντονίστρια του Προγράμματος Κοιν.Σ.Επ. «Ηχώ» και ο εταίρος φορέας «ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ.» ετοίμασαν μια συγκινητική διαδικτυακή εκδήλωση με τον τίτλο «Η Τέχνη οδηγός μου στις μέρες του Κόσμου», κατά την οποία όλοι οι συμμετέχοντες ήρθαν σε επαφή με τη μαγεία αυτού του θεατρικού είδους.
Webinars & “Moodle”
Στο πλαίσιο του “SinCRoMInD” έλαβαν χώρα και δύο διαδικτυακά σεμινάρια (webinars). Το πρώτο οργάνωσε ο εταίρος «ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ.» με τίτλο “Culture awareness for seniors” στις 19/6/2020 στο οποίο παρουσιάστηκαν ο ορισμός του πολιτισμού και της πολιτισμικής επίγνωσης, τα στάδια της κατανόησης των διαφορών μεταξύ των πολιτισμών του κόσμου, κυρίως όσον αφορά στις συμπεριφορές και τις αξίες, και φυσικά πόσο σημαντική είναι η πολιτισμική συνείδηση και ευαισθητοποίηση στη σημερινή κοινωνία.
Το δεύτερο webinar είχε τίτλο “Digital games”, διεξήχθη στις 18/12/2020 και το συντόνισε ο εταίρος «Georgian Technical University» παρουσιάζοντας μέσα από παιχνίδια ρόλων μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα με έξι σταυρόλεξα ποικίλης ύλης, ώστε να εξοικειωθούν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία με τις νέες τεχνολογίες. Στο σεμινάριο συμμετείχαν όλοι οι εταίροι του προγράμματος, τέθηκαν ερωτήσεις και εκφράστηκαν γνώμες για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η εφαρμογή.
Τέλος, ως δράση του “SinCRoMInD” είναι και η υπό κατασκευή σελίδα στην εκπαιδευτική πλατφόρμα «Moodle» με θέματα που σχετίζονται με το πρόγραμμα, όπως εγχειρίδια για την εκμάθηση αγγλικών και υπολογιστών, άρθρα σχετικά με τις τέχνες και την εμπλοκή των ηλικιωμένων, με σκοπό όποιος χρήστης του διαδικτύου το επιθυμεί να μπορεί να εκπαιδευτεί ελεύθερα σε αυτές τις θεματικές.
ΘΕΤΙΚΟΣ Ο ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ
Οι μέχρι τώρα δράσεις, διά ζώσης ή διαδικτυακές, έχουν μεγάλο θετικό αντίκτυπο στις ομάδες στόχου, τα άτομα δηλαδή ηλικίας 55 ετών και άνω, καθώς τους δόθηκε το ερέθισμα και η δυνατότητα να κινητοποιηθούν, να εκφράσουν τα προσωπικά τους βιώματα, να ανταλλάξουν σκέψεις και να γίνουν συνδημιουργοί σε εμπειρίες τέχνης και πολιτισμού.
Επιπλέον, ήρθαν σε αλληλεπίδραση με συνομηλίκους τους από άλλες χώρες και καλλιέργησαν πλήθος δεξιοτήτων (χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ψηφιακές και τεχνολογικές) που αποτέλεσαν αφόρμηση για περαιτέρω εμπλοκή σε δραστηριότητες που προάγουν την ενεργή γήρανση. Έτσι ενισχύθηκαν η αυτοεκτίμηση, η αίσθηση του ανήκειν και η ανάληψη πρωτοβουλιών. Κι όλα αυτά μέσα σε ένα ευχάριστο φιλικό κλίμα χαράς, διασκέδασης και ψυχαγωγίας.
Τέλος, σημαντικά είναι και τα επαγγελματικά οφέλη που αποκόμισαν οι συμμετέχοντες οργανισμοί μέσω της διακρατικής επικοινωνίας και της ανταλλαγής τεχνογνωσίας, καθώς και τα οφέλη από την εδραίωση της ευρωπαϊκής διάστασης.
Μέχρι το τέλος του “SinCRoMInD”, τον Μάιο του 2022, η συνέχεια προβλέπεται εξίσου συναρπαστική.
