Tου Αχιλλέα Ροδίτη (εφημερίδα ΠΟΛΙΤΕΙΑ)
Πριν λίγο καιρό, μόλις προ ενάμιση μήνα, αρχίσαμε να ακούμε τη φράση «η Μαφία του καφέ» και μάλιστα από κεντρικά μέσα ενημέρωσης στο πλαίσιο ρεπορτάζ που αφορούσαν σε ξεκαθαρίσματα λογαριασμών ανθρώπων του υποκόσμου.
Δεν απέχει δε μακριά και η αναφορά του capital.gr ότι «το οργανωμένο έγκλημα στην Ελλάδα δεν συνδέεται μόνο με την προστασία νυχτερινών καταστημάτων και εκβιασμούς αλλά σύμφωνα με μελέτη της Ασφάλειας Αττικής, που έχει παραδοθεί στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, το εγχώριο οργανωμένο έγκλημα έχει παρεισφρήσει και σε άλλες δραστηριότητες, όπως το λαθρεμπόριο καφέ».
Το όλο θέμα προκάλεσε το ενδιαφέρον αναζήτησης στοιχείων αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στην Πάτρα. Ναι μεν πιο ήπια κατάσταση, όχι όμως εντελώς ανεπηρέαστη με τα πλοκάμια των κυκλωμάτων εμπορίας καφέ η οποία διεξάγεται με όρους «Μαφίας» και σε πλαίσιο εκβιαστικής υποχρέωσης των επαγγελματιών να χρησιμοποιούν συγκεκριμένο καφέ και όχι άλλον.
Σύμφωνα με όσα είπαν στην «Πολιτεία» ιδιοκτήτες καφετεριών της ευρύτερης περιοχής, με πολύχρονη εμπειρία στον χώρο, το πρόβλημα υπάρχει στην Πάτρα και την Αχαΐα, ευτυχώς όχι στα όρια κάποιας βίαιης ή ακόμα και ένοπλης απειλής, όπως στην Αττική. Όμως τονίζουν την αναγκαιότητα να ληφθούν μέτρα προτού η δράση γιγαντωθεί λαμβάνοντας ανεξέλεγκτη διάσταση.
ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΕΡΔΟΣ
Οι τιμές που περιγράφονται από πατρινούς επιχειρηματίες στην τοπική Εστίαση είναι εξωφρενικές. Ο καφές χρηματιστηριακά κυμαίνεται μεταξύ του 1 με 2 ευρώ το κιλό αλλά αν σκοπεύεις να αναζητήσεις κάτι καλύτερο ποιοτικά θα μετατοπιστείς σε τιμές διπλάσιες ή και πολύ μεγαλύτερες αφού για καφέδες specialty ή gourmet οι τιμές εκτοξεύονται στα 10 έως 11 ευρώ το κιλό.
Εννοώντας φυσικά το… πράσινο σπυρί σε τσουβάλια, άψητο χωρίς μεταφορικά και συσκευασία. Αν τώρα υπολογίσουμε το κόστος των μεταφορικών, του καβουρντίσματος, της συσκευασίας, της διάθεσης και του κέρδους των εισαγωγέων, τότε η χονδρική τιμή είναι σχετικά καλή εφόσον κάθε έμπορος στοχεύει σε ένα κέρδος όχι μεγαλύτερο του 30 με 35% στην καλύτερη περίπτωση.
Όμως, στην περίπτωση της δράσης κυκλωμάτων, οι τιμές αυτές εκτοξεύονται στα… ύψη φθάνοντας τα ίδια χρήματα ή και παραπάνω, για κάθε κιλό του καφέ!
«Την ώρα που εγώ πληρώνω 50 ευρώ το 50κιλο κιβώτιο του καφέ, κάποιοι πωλούν 20 έως ακόμα και 30 ευρώ το κιλό, τον δικό τους καφέ!» επισημαίνει ιδιοκτήτης καφετέριας στο κέντρο της Πάτρας, θέλοντας να δείξει το κέρδος προμηθευτών σε κάθε κιλό του προϊόντος.
Ο ίδιος έχει πολλά χρόνια εμπειρίας στον χώρο και διαθέτει όσο λίγοι γνώση γύρω από το ζήτημα. Ωστόσο, όπως και όλοι όσοι μίλησαν στην «Πολιτεία» για το συγκεκριμένο θέμα, βοηθώντας με στοιχεία και πληροφορίες, ζήτησε να μην γίνει αναφορά στα στοιχεία του.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΦΥΚΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ ΤΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ
Ποιοι βρίσκονται στο «μάτι του κυκλώνα»
Εννοείται πως ευάλωτοι στο πρόβλημα είναι οι επαγγελματίες εκείνοι που δεν μπορούν να προωθήσουν το δικό τους χαρμάνι ή δεν ανήκουν σε κάποια επίσημη μεγάλη εταιρεία παραγωγής και διάθεσης καφέ στην αγορά.
Όσοι δηλαδή δεν έχουν επενδύσει στην παραγωγή ενός δικού τους χαρμανιού. Αγοράζοντας έναν από τους δύο διαθέσιμους τύπους καφέ (Arabica ή Robusta) τον οποίο μεταφέρουν στην Πάτρα και ψήνουν σε δικό τους ειδικό μηχάνημα το οποίο για να αγοράσουν και να θέσουν σε λειτουργία κάτω από συγκεκριμένες προδιαγραφές κρύβει πίσω μια ολόκληρη διαδικασία υψηλού επενδυτικού κόστους.
Οι συγκεκριμένοι όμως επιχειρηματίες προωθούν το δικό τους χαρμάνι στο μαγαζί τους και επί της ουσίας ξενοιάζουν. Μαζί με όλους όσοι ανήκουν σε μεγάλες εταιρείες εμπορίας καφέ.
Οι υπόλοιποι που δεν ανήκουν ούτε στη μία, ούτε στην άλλη κατηγορία, δυστυχώς έρχονται αντιμέτωποι με την αφόρητη καθημερινή πίεση προερχόμενη από τα πλοκάμια των κυκλωμάτων που εκμεταλλεύονται την διακίνηση του καφέ που στην πράξη αποδεικνύεται «χρυσός».
Πως «γεννήθηκε» το όλο πρόβλημα
Κατ’ αρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι το «παράθυρο» που εκμεταλλεύτηκαν τα κυκλώματα για να αναπτύξουν την δράση τους και στην εμπορία του καφέ ήταν ότι προ ολίγων ετών απελευθερώθηκε η διακίνηση του καφέ, επιτρέποντας σε οποιονδήποτε ιδιώτη να διαθέτει το δικό του χαρμάνι.
Προφανώς η αλλαγή αυτή δεν αποσκοπούσε στην ανάπτυξη κυκλωμάτων αλλά στην απελευθέρωση της αγοράς του καφέ, προς όφελος της επιχειρηματικής δραστηριότητας και του καλύτερου ανταγωνισμού και αντιμετώπισης του μονοπωλίου που μέχρι τότε κυριαρχούσε.
Και πράγματι, αυτοί οι στόχοι όντως άρχισαν να επιτυγχάνονται σε μεγάλο βαθμό, πλην όμως δεν αποφεύχθηκε η ύπαρξη της… άλλης όψης του νομίσματος, δηλαδή της εμφάνισης και της έκνομης πτυχής της εμπορίας ποσοτήτων καφέ.
Η «Μαφία» δυναμώνει όσο δρα ανεξέλεγκτη
Η απώλεια εσόδων για τον δημόσιο κορβανά, σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Καφέ (ΕΕΚ), μόνο από τη μη καταβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) υπολογίζεται σε 12 εκατ. ευρώ.
«Ποσότητες καφέ μπαίνουν λαθραία στη χώρα, διακινούνται λαθραία, πωλούνται χωρίς τιμολόγια, σερβίρονται από τα καταστήματα Εστίασης χωρίς νόμιμες διαδικασίες», είναι δηλώσεις που έχουν ειπωθεί από επίσημα χείλη, όπως τον Γιάννο Μπενόπουλο, ιδρυτικό μέλος και πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (ΕΕΚ) ο οποίος προσφάτως προειδοποίησε ότι η «αλυσίδα» αυτή βγάζει λεφτά και δυναμώνει όσο περνά ο καιρός. Επισημαίνοντας ότι οι έλεγχοι είναι πολύ λιγότεροι από αυτούς που πρέπει να γίνονται.
Με βάση διεθνή στοιχεία η Ελλάδα καταλαμβάνει τη 17η θέση παγκοσμίως στην κατά κεφαλήν κατανάλωση καφέ με 5,4 κιλά. Η Ελλάδα εισάγει ετησίως καφέ και παράγωγα καφέ αξίας 290 εκατ. ευρώ και εξάγει προϊόντα αξίας 40 εκατ. ευρώ. Με βασική προμηθεύτρια χώρα την Ιταλία και ακολούθως την Βραζιλία.
