Τα τελευταία πέντε χρόνια η οικογένεια του καπετάν Γιάννη Λεμού, του αυτοδημιούργητου εφοπλιστή από τις Οινούσσες, θαλασσοδέρνεται σε μια παρατεταμένη φουρτούνα. Στα 91 του χρόνια βλέπει τα τέσσερα τέκνα του, χωρισμένα σε δύο στρατόπεδα, να αλληλοκατηγορούνται και να καταφεύγουν στα δικαστήρια με φόντο, όπως λένε μέσα από τα δικόγραφα, τη διαχείριση της περιουσίας του πατριάρχη της οικογένειας.
Μια περιουσία που για τα δεδομένα του μέσου Ελληνα φαντάζει μυθική, με πλοία, βίλες σε Μονακό, Λονδίνο και Αθήνα, μετρητά, μετοχές και πολλές εταιρείες.
Το τελευταίο επεισόδιο στον «εμφύλιο των Λεμών» ξεκίνησε να ξεδιπλώνεται περίπου προ δεκαπενθημέρου, με την ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Ιωάννη Νέστωρος, ο οποίος κλήθηκε να αποφανθεί για το αν ο καπετάν Γιάννης «πάσχει ή όχι από ψυχική νόσο ή διαταραχή εν γένει και αν ναι, ποια είναι αυτή και πώς εκδηλώνεται και σε καταφατική περίπτωση, η συγκεκριμένη νόσος ή διαταραχή επηρεάζει ή όχι την ικανότητά του να φροντίζει μόνος τον εαυτό του ή τις υποθέσεις του και αν ναι, η ικανότητά του είναι πλήρης ή μερική…». Το πόρισμα λέει πως «ο κ. Ιωάννης Λεμός δεν εμφανίζει συμπτώματα, στοιχεία, ενδείξεις, αλλά ούτε πάσχει από κάποια ψυχική ή νοητική νόσο ή διαταραχή εν γένει».
Με απλά λόγια, τα δύο του παιδιά από τον πρώτο του γάμο, Διαμαντής και Γιώργης, υποστηρίζουν ότι ο πατέρας τους, που έχουν να δουν πολλά χρόνια, δεν είναι σε θέση να διαχειριστεί την περιουσία του και ουσιαστικά κουμάντο κάνουν τα ετεροθαλή αδέλφια τους, Κυριακούλα και Μάρκος που, όπως λένε, τον έχουν απομονώσει. Γι’ ʼ αυτό τον λόγο κατέθεσαν το περασμένο καλοκαίρι αίτηση, σύμφωνα με την οποία ζητούν «να τεθεί ο πατέρας τους υπό μερική στερητική δικαστική συμπαράσταση εξαιτίας της νευρολογικής – πνευματικής ασθένειάς του και της προχωρημένης ηλικίας του». Και για να παρθεί η συγκεκριμένη απόφαση έπρεπε να γίνει ειδική εξέταση και αξιολόγηση από ψυχίατρο της κατάστασης του πατριάρχη της οικογένειας. Πλέον, οι εξελίξεις αναμένονται καταιγιστικές, αφού η απόφαση του δικαστηρίου στην αίτηση των δύο μεγαλύτερων αδελφών ίσως αλλάξει τα δεδομένα στην ενδοοικογενειακή σύγκρουση.
Η οικογένεια
Η οικογένεια Λεμού, με καταγωγή από τις Οινούσσες της Χίου, εδώ και έναν αιώνα έχει συνδέσει το όνομά της με τη θάλασσα. Ιδρυτής της δυναστείας, ο πατέρας του καπετάν Γιάννη, Διαμαντής Λεμός, πλοίαρχος, που ξεκίνησε να διαγράφει την πορεία του από το ακριτικό νησί και στη συνέχεια παρέδωσε τα ηνία στα τρία παιδιά του. Οπως αναφέρεται στη σελίδα 9 της ψυχιατρικής πραγματογνωμοσύνης, «ο κ. Ιωάννης Λεμός του Διαμαντή και της Κυριακούλας, γεννήθηκε στις 8 Μαΐου του 1930 στις Οινούσσες. Μετά από σύντομες σπουδές στη Νομική Σχολή Αθηνών πήγε στην Αγγλία όπου σπούδασε ναυπηγός-μηχανολόγος στο King’s College University Durham Newcastle. Μετά τις σπουδές του, εργάστηκε αρχικά ως ναυπηγός και στη συνέχεια ασχολήθηκε με τη ναυτιλία. Το 1963 παντρεύτηκε με τη Μαρίκα Πατέρα, με την οποία απέκτησε δύο γιους, τον Διαμαντή και τον Γιώργο. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 πήρε διαζύγιο από την πρώτη του σύζυγο και παντρεύτηκε τη, δεύτερη, Μαρία Νικολού, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, την Κυριακούλα και τον Μάρκο.
Η επιτυχία του στο χώρο της ναυτιλίας τον οδήγησε σε επενδύσεις σε ακίνητα και άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα τα οποία διαχειριζόταν μέσω εταιρειών που είχε ιδρύσει σε Παναμά και Λιβερία. Ολες αυτές οι εταιρείες λειτουργούσαν ως όμιλος και όλες οι αποφάσεις λαμβάνονταν πάντα από τον ίδιο. Η μόνιμη κατοικία του είναι στο Μονακό, ανά διαστήματα, όμως, έρχεται στην Ελλάδα, είτε σε διαμέρισμα επί της Ηρώδου Αττικού στην Αθήνα, είτε τα καλοκαίρια στις Οινούσσες, στον ιδιαίτερο τόπο καταγωγής του με τον οποίο άλλωστε διατηρεί στενούς δεσμούς και στον οποίο έχει κάνει αρκετές κοινωφελείς δωρεές. Με την οικογένειά του συνήθιζε πάντα να διατηρεί στενούς συναισθηματικούς δεσμούς, χωρίς να διαχωρίζει τα παιδιά του, ενώ παράλληλα και για τα ανίψια του έτρεφε ζεστά συναισθήματα. Ισως γι’ʼ αυτό και να έχει πικραθεί τόσο με τις τελευταίες ενδοοικογενειακές καταστάσεις, γιατί νιώθει ότι η οικογένειά του έχει χάσει τη συνοχή της, κάτι για το οποίο πάλευε σε όλη του τη ζωή και το οποίο είχε καταφέρει να πετύχει με τη βοήθεια των αδελφών του».
Η ρήξη
Η οικογένεια του καπετάν Γιάννη Λεμού φαινόταν να ζει αρμονικά, τα παιδιά του και ο ίδιος να επεκτείνουν τις οικονομικές δραστηριότητες και τις εταιρείες τους και να μην επηρεάζονται από τα προβλήματα υγείας που είχε αρχίσει να εμφανίζει ο πατριάρχης της οικογένειας το 1996. Οπως περιγράφει στην αίτηση που κατέθεσε ο μεγάλος του γιος Διαμαντής, κάτοικος Λονδίνου και Εκάλης, στις 3 Ιουλίου του 2020 στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών «για τη θέση σε μερική δικαστική συμπαράσταση» του ηλικιωμένου πατέρα του, «τα τελευταία τέσσερα έτη βρίσκομαι στο απόλυτο σκοτάδι σε σχέση με την εξέλιξη των προβλημάτων του πατέρα μου αλλά και γενικότερα τη ζωή του, καθόσον η δεύτερη σύζυγός του και τα ετεροθαλή αδέλφια μου, Μάρκος και Κυριακούλα, τον έχουν θέσει σε καθεστώς αυστηρού αποκλεισμού, με συνέπεια κάθε απόπειρα επικοινωνίας ή συνάντησης με εκείνον έως σήμερα να έχει αποβεί ατελέσφορη παρά την επιμονή μου και τις επανειλημμένες προσπάθειές μου. Ο πατέρας μου εμφανίζει έντονα σημάδια αδυναμίας αυτοδιάθεσης, γεγονός που ευνοεί την εγκατάσταση και περιθωριοποίησή του σε ένα περιβάλλον πλήρους χειραγώγησης. Η κατάσταση αυτή επιβάλλει, σύμφωνα με τις επιταγές του νόμου, την ανάθεση σε τρίτο κατάλληλο πρόσωπο του έργου της υποβοήθησής του και της συνεπιμέλειας των υποθέσεών του».
Λίγο παρακάτω, ο μεγάλος του γιος αναφέρεται στις ημερομηνίες που ξεκίνησε η ενδοοικογενειακή κρίση: «Δεδομένου ότι η σχέση εμού και του αμφιθαλούς αδελφού μου Γιώργου με τη δεύτερη οικογένεια του πατέρα μου έως το έτος 2015 ήταν καλή, γρήγορα αντελήφθην ότι η εκ βάθρων αλλαγή της στάσης του εκπορευόταν αποκλειστικά και μόνο από την επιθυμία τους να νοσφισθούν το σύνολο της οικογενειακής περιουσίας. Τούτο θα μπορούσε να επιτευχθεί, όπως και συνέβη, μόνο αν κατάφερναν να στρέψουν τον πατέρα εναντίον μας, μεταφέροντάς του σωρεία ψευδών σε σχέση με το πρόσωπό μας, τα οποία προφανώς λόγω της κατάστασης της υγείας του, δεν ήταν σε θέση να αξιολογήσει σοβαρά. Συγχρόνως φρόντιζαν να αποκλείσουν κάθε δυνατότητα επικοινωνίας μαζί του, στήνοντας μάλιστα προς τον σκοπό αυτό ολόκληρο μηχανισμό απομόνωσής του, εγκαθιστώντας μόνιμο προσωπικό ασφαλείας για την περιφρούρησή του και αποφασίζοντας τον πλήρη κοινωνικό αποκλεισμό του όχι μόνο από εμάς αλλά και από τα υπόλοιπα πρόσωπα του στενού περιβάλλοντός του. Η απώτατη στόχευσή τους φέρεται να έχει ήδη επιτευχθεί, αφού πέραν του ότι έχουν διαρρήξει εντελώς τη σχέση μας, σχετικά πρόσφατα προέβησαν σε εκποίηση μιας οικίας στην Αριζόνα, την οποία βάσει δηλώσεως τελευταίας βούλησης του πατέρα μου, το έτος 2015, επρόκειτο μετά τον θάνατό του να το κληρονομήσουμε εγώ και ο αδελφός μου Γιώργης. Συγχρόνως δεν αποκλείεται να έχει λάβει χώρα εν αγνοία μου η εκποίηση και άλλων περιουσιακών στοιχείων που προορίζονταν να δοθούν σε εμένα μετά τον θάνατο του πατέρα μου. Επίσης μου διαμηνύθηκε ότι ο πατέρας μου υποχρεώθηκε να προχωρήσει σε αλλαγή όλων των δηλώσεων τελευταίας βούλησης, με τις οποίες κατέλιπε σε εμάς τα τέσσερα τέκνα του και τη σύζυγό του Μαρία, ίσο ποσοστό 20% ολόκληρης της περιουσίας του σε έκαστο και σε σύνταξη πιθανώς νέας διαθήκης με άγνωστο περιεχόμενο, η οποία, ενόψει των ανωτέρω, αμφισβητώ σοβαρά αν ανταποκρίνεται στην αυθεντική του βούληση».
Το εξώδικο του πατέρα
Στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου ο καπετάν Γιάννης Λεμός στέλνει μέσω του δικηγόρου του Αλέξη Κούγια ένα πολύ σκληρό εξώδικο στον πρωτότοκο γιο του Διαμαντή, ο οποίος κατέθεσε την αίτηση, αναφέροντας μεταξύ άλλων και τα εξής: «Επειδή έχω αντιληφθεί για ακόμα μία φορά το πόσο λίγο σέβεσαι εμένα, τον πατέρα σου και πόσο λίγο εκτιμάς όλα αυτά που σου έχω προσφέρει και έχω κάνει για εσένα και τους συνωμότες που εσύ έχεις στρατολογήσει εναντίον μου και όσους παραμένουν πιστοί σ’ εμένα. Ενώ εγώ έχω εσένα και την οικογένειά σου ευεργετήσει σε όλη σας τη ζωή και έχω διαθέσει σε εσάς δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για να κάνετε αυτή την προκλητική ζωή κροίσων, επειδή είμαι βέβαιος μετά τα όλα όσα ανωτέρω σου αναφέρω ότι όχι μόνο δεν επιθυμείς να με συναντήσεις, όχι μόνο δεν σου έχω λείψει, όχι μόνο δεν μπορείς πλέον να είσαι μακριά μου, αλλά αντιθέτως το μόνο που σας ενδιαφέρει είναι το πώς θα καταφέρετε με τέτοιου είδους κινήσεις να σφετεριστείτε το υπόλοιπο της περιουσίας που δημιούργησα μόνος μου, εργαζόμενος σκληρά και ασταμάτητα εδώ και εβδομήντα χρόνια, αφού το μόνο που σας ενδιέφερε σε όλη σας τη ζωή είναι η επίδειξη της προκλητικής, προσωπικής ζωής και τα χρήματά μου, σε καλώ να παύσεις να συνεργάζεσαι με τους εχθρούς μας, οι οποίοι ήδη, έστω και προσωρινά, έχουν καταφέρει και έχουν θέσει την οικογένειά μας εκτός της διαχειρίσεως 120 εκατομμυρίων δολαρίων της εταιρείας που εγώ ίδρυσα. Παύσετε να διασύρετε εμένα προσωπικά, τη σύζυγό μου Μαρία και τα αδέλφια σας Μάρκο και Κυριακούλα».
Η πραγματογνωμοσύνη
Στις αρχές του χρόνου το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, που κλήθηκε να εξετάσει την αίτηση του πρωτότοκου γιου Διαμαντή κατά του πατέρα του, «διατάσσει τη διενέργεια ψυχιατρικής πραγματογνωμοσύνης στην προσωπικότητα της καθ’ ης αίτηση. Διορίζει ως πραγματογνώμονα τον Ιωάννη Νέστωρος, ψυχίατρο, ο οποίος καλείται να δώσει τον σχετικό όρκο μέσα σε προθεσμία 8 ημερών. Παραγγέλνει προς αυτόν, αφού λάβει γνώση της δικογραφίας και όσων άλλων στοιχείων θα θέσουν υπʼ όψιν του οι διάδικοι, να εξετάσει τον καθ’ʼ ου η αίτηση και να αποφανθεί αιτιολογημένα με έκθεση την οποία θα καταθέσει στη γραμματεία αυτού του δικαστηρίου μέσα σε προθεσμία τριών μηνών ως προς την ψυχική υγεία του εν λόγω σχετικά με το αντικείμενο της δίκης».
Πράγματι, την περασμένη Δευτέρα ολοκληρώθηκε η ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη του καθηγητή Ιωάννη Νέστωρος. Μέσα από 19 σελίδες περιγράφεται η όλη κατάσταση της υγείας του Ιωάννη Λεμού και στη σελίδα 16 με τίτλο «Συμπέρασμα» αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο κ. Ιωάννης Λεμός διανύει το 91ο έτος της ηλικίας του, έχοντας διαγράψει μια λαμπρή επιχειρηματική σταδιοδρομία η οποία είναι διεθνώς γνωστή. Πριν από την εξάπλωση της πανδημίας ταξίδευε πολύ συχνά στην Ευρώπη και την Αμερική. Ενημερώνεται καθημερινά για όλες τις υποθέσεις του και παρακολουθεί όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης τόσο σε ό,τι αφορά τις οικονομικές ειδήσεις αλλά και τις πολιτικές και τις κοινωνικές». Και λίγο παρακάτω επισημαίνει: «Από τα στοιχεία της δικογραφίας που μου παραδόθηκαν προκύπτει ότι η αντιδικία των τελευταίων πέντε ετών που έχει δημιουργηθεί μέσα στην ευρύτερη οικογένεια τον έχει στεναχωρήσει ιδιαίτερα και έχει προσπαθήσει με όποιον τρόπο ο ίδιος έκρινε σωστό να μπορέσει να την επιλύσει. Από τα ίδια έγγραφα επίσης προκύπτει ότι αφενός αγωνίζεται να τηρήσει τη συνοχή της οικογένειας (στέλνοντας επιστολές στους γιους του Διαμαντή και Γιώργη), συμβουλεύοντας και παροτρύνοντάς τους να διατηρήσουν μια ενωτική στάση απέναντι στο οικογενειακό σύνολο, δείχνει ότι ανησυχεί και ενδιαφέρεται τόσο για την ποιότητα της ζωής τους αλλά και την πορεία της υγείας τους, ενώ παράλληλα προσπαθεί να διατηρήσει αναλλοίωτη την οικογενειακή περιουσία (για την οποία άλλωστε τόσο έχει αγωνιστεί), για της οποίας το μέλλον φαίνεται ότι ανησυχεί ιδιαίτερα από τις επιχειρηματικές κινήσεις που έχουν επιλέξει να πραγματοποιήσουν τα παιδιά και τα ανίψια του».
Σε ό,τι έχει να κάνει με την πνευματική του υγεία, ο κ. Νέστωρος αποφαίνεται: «Συμπερασματικά, ο κ. Ιωάννης Λεμός δεν εμφανίζει συμπτώματα, στοιχεία, ενδείξεις, αλλά ούτε πάσχει από κάποια ψυχική, νοητική νόσο ή διαταραχή εν γένει…».
Η νομική άποψη
Ο δικηγόρος του κ. Ιωάννη Λεμού, Αλέξης Κούγιας, επισημαίνει στο «ΘΕΜΑ»: «Είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση με επιστημονικό υπόβαθρο, αφού για την αίσια έκβασή της δεν απαιτούνται μόνο οι ορθές νομικές επιλογές, αλλά χρειάζεται και η παρέμβαση της επιστήμης. Είναι πολύ τιμητικό για εμένα που με επέλεξε ως νομικό του εκπρόσωπο ο πατριάρχης της οικογένειας των Λεμών κ. Γιάννης Λεμός και χαίρομαι που φάνηκα αντάξιος της εμπιστοσύνης του. Ανέλαβα το δύσκολο έργο να βοηθήσω έναν άνθρωπο που διεθνώς φημίζεται όχι μόνο για την επιχειρηματική του δεινότητα αλλά και το φιλανθρωπικό του έργο, να συνεχίσει να είναι υπερήφανος και να εξακολουθεί να διαχειρίζεται ο ίδιος μια τεράστια περιουσία εκατοντάδων εκατομμυρίων όταν ο πρωτότοκος γιος του, κατά τη δική του άποψη, παρασυρόμενος από τη σύζυγό του, αφού κατασπατάλησαν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ σε μια έκλυτη ζωή, προσπάθησε να τον αχρηστεύσει, να τον δυσφημήσει, να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των αντιπάλων του στη ναυτιλία και να τον θέσει υπό δικαστική απαγόρευση. Χαίρομαι ιδιαίτερα που η υπόθεση δικαίωσε τις απόψεις εμού και των συνεργατών μου, αλλά κυρίως γιατί ο κ. Γιάννης Λεμός θα συνεχίσει απρόσκοπτα να διαφημίζει την Ελλάδα διεθνώς».
Από την πλευρά του ο πληρεξούσιος δικηγόρος του Διαμαντή Λεμού, Μιχάλης Δημητρακόπουλος, τονίζει στο «ΘΕΜΑ»: «Ο εντολέας μου αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια σοβαρά προβλήματα υγείας και δυστυχώς είναι αποκλεισμένη η επικοινωνία και συνεργασία με τον πατέρα του Ιωάννη Λεμό. Η επιλογή της προσφυγής στη Δικαιοσύνη ήταν το έσχατο δικονομικό μέσο για να τερματιστεί ο αποκλεισμός. Το αίτημα που υποβλήθηκε στη Δικαιοσύνη ήταν από κοινού με τον ετεροθαλή αδελφό και τον πατέρα τους να συνεχίσουν το πετυχημένο ταξίδι στην ποντοπόρο ναυτιλία».