Με ψαλιδισμένη την εκτίμηση για το ρυθμό ανάπτυξης του 2022, από το 6,2% στο 4,5% και χωρίς πρόσθετα μέτρα ελαφρύνσεων κατατίθεται σήμερα στη Βουλή το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού 2022.
Στο προσχέδιο η κυβέρνηση βελτιώνει -ξανά- την εκτίμηση της για το ΑΕΠ φέτος στο 6,1% από 5,9 % αλλά όπως παραδέχτηκε πρόσφατα ο υπουργός οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα ακόμα κι αυτή είναι εκτίμηση είναι συντηρητική. Επίσης, αναθεωρείται προς τα κάτω η πρόβλεψη για το ρυθμό ανάπτυξης του 2022, σε 4,5% από 6,2% που προέβλεπε το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025. Αυτό συμβαίνει γιατί με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού αναθεωρούνται προς τα κάτω -σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμ-ο οι εκτιμήσεις για δύο βασικούς κινητήρες της οικονομίας, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές.
Πέραν αυτών, το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού δεν αναμένεται να κρύβει ιδιαίτερες εκπλήξεις, ειδικά ως προς τις αναμενόμενες πρόσθετες ενισχύσεις και ελαφρύνσεις. Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών το είδος και το εύρος των πρόσθετων παρεμβάσεων στην οικονομία δεν έχουν κλειδώσει και θα αποτυπωθούν στο τελικό κείμενο του προϋπολογισμού που θα έρθει για ψήφιση μετά τις 20 Νοεμβρίου. Για την ώρα, αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους επικεφαλής των θεσμών στο πλαίσιο της 12ης αξιολόγησης η οποία έχει προγραμματισθεί για τις 19 και 20 Οκτωβρίου. Το ζητούμενο είναι η δημιουργία πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου για τη χρηματοδότηση νέων μέτρων μείωσης του φορολογικού βάρους για εργαζόμενους και επιχειρήσεις και στήριξης των νοικοκυριών απέναντι στο κύμα ανατιμήσεων που πλήττει τα εισοδήματα και απειλεί να εξανεμίσει τα οφέλη από το «κούρεμα» των φόρων και των εισφορών. Ο πρόσθετος δημοσιονομικό χώρος θα εξαρτηθεί από δυο παράγοντες.
Για το 2021 η ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα ξεκαθαρίσει μετά και την ενσωμάτωση των εσόδων από τον τουρισμό στο τρίτο τρίμηνο του 2021 που θεωρείται κομβικό για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ.
Για το 2022 ο πήχης για την ανάπτυξη χαμηλώνει στο 4,5% από 6,1% που προβλέπει το βασικό σενάριο για το τρέχον έτος ενώ δεν αποκλείεται να ψαλιδιστεί περαιτέρω. Όλα αυτά θα εξαρτηθούν από το τις επενδύσεις την κατανάλωση και τις εξαγωγές.
Ειδικότερα τα βασικά μεγέθη για το 2022, όπως παρουσιάστηκαν σε σχετική έκθεση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου έχουν ως εξής:
Ιδιωτική κατανάλωση: Σε ό,τι αφορά το 2022, η κύρια πηγή αβεβαιότητας αφορά στην εξέλιξη της πανδημίας. Εκτιμώντας ότι αυτή θα έχει τεθεί υπό πλήρη έλεγχο, η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 2,9% κρίνεται εύλογη. Επιπλέον, η εκτιμώμενη πτώση του ποσοστού ανεργίας στο 14,3% αναμένεται να συνδράμει στην τόνωση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ωστόσο, πηγή αβεβαιότητας αναφορικά με την προβλεπόμενη αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης αποτελεί η μικρή αύξηση της μέσης κατά κεφαλήν αμοιβής της μισθωτής εργασίας, η οποία προβλέπεται ότι θα ανέλθει σε 1,1%, δηλαδή αρκετά χαμηλότερα από τον μεσοπρόθεσμο στόχο του πληθωρισμού (2,0%). Αυτό σημαίνει, πως η αύξηση των συνολικών αμοιβών της μισθωτής εργασίας (+3%), που αποτελεί βασική συνιστώσα της ιδιωτικής κατανάλωσης, εφόσον επιτευχθεί, θα προέλθει σχεδόν αποκλειστικά από την αύξηση του όγκου της μισθωτής απασχόλησης.
Δημόσια κατανάλωση: Λαμβάνοντας υπόψη τη σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας, προβλέπεται ο βαθμιαίος περιορισμός των καταναλωτικών δαπανών του δημοσίου οι οποίες αυξήθηκαν σημαντικά λόγω των μέτρων ελέγχου της πανδημίας. Δεδομένων των παραπάνω, είναι αναμενόμενη η μείωση της δημόσιας κατανάλωσης.
Ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου: Η εκτίμηση για ενίσχυση των επενδύσεων το 2022 κατά 23,4% (ή κατά 4,83 δισ. ευρώ σε σταθερές τιμές) αποτυπώνει τον πλέον φιλόδοξο μακροοικονομικό στόχο του προσχεδίου. Το σύνολο αυτής της μεταβολής οφείλεται στη θετική επίπτωση που έχει ήδη και αναμένεται να έχει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Σύμφωνα με το Προσχέδιο, το ήμισυ (50%) της καθαρής αύξησης των επενδύσεων θα προέλθει από την ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων και το υπόλοιπο μισό θα προέλθει από την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων. Κατά συνέπεια, η έγκαιρη και ομαλή απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και η διασφάλιση ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα θα διοχετεύσει γρήγορα και αποτελεσματικά τα σχετικά κεφάλαια στην ιδιωτική οικονομία αποτελεί στοιχείο καίριας σημασίας για την υλοποίηση του αισιόδοξου αυτού σεναρίου.
Εισαγωγές-εξαγωγές: Οι εκτιμήσεις αναφορικά με την εξέλιξη των εισαγωγών και των εξαγωγών είναι σύστοιχες με τις εκτιμήσεις αναφορικά με την μεταβολή του ΑΕΠ και των άλλων επιμέρους συνιστωσών. Ειδικότερα, σημειώνεται πως η αύξηση των εισαγωγών αγαθών (+9,7%) προβλέπεται να είναι μεγαλύτερη εκείνης των εξαγωγών αγαθών (+2,7%)- σύμφωνα με τις αναλυτικές προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών- στοιχείο το οποίο είναι αναμενόμενο λόγω της σημαντικής ανάκαμψης των επενδύσεων και της ιδιωτικής κατανάλωσης που συνεπάγονται αυξημένες ανάγκες σε εισαγόμενες πρώτες ύλες, μηχανήματα και καταναλωτικά αγαθά. Πάντως, η σχετική επιδείνωση του ισοζυγίου αγαθών υπεραντισταθμίζεται από τη βελτίωση του ισοζυγίου υπηρεσιών, κυρίως λόγω της περαιτέρω ανάκαμψης του τουρισμού. Συγκεκριμένα, οι τουριστικές εισπράξεις αναμένεται να ανέλθουν το 2022 σε 14,4 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά σχεδόν 60% σε σχέση με το 2021, παραμένοντας ωστόσο, κάτω από το επίπεδο του 2019 (προβλέπεται να κυμανθούν στο 79% των εισπράξεων του 2019), πρόβλεψη η οποία κρίνεται επιτεύξιμη.
