Φέρνουν ως παράδειγμα τον αείμνηστο Θεόδωρο Ανινο και την συνοικία της Αγίας Αικατερίνης
Του Κωνσταντίνου Φλαμή
Η «σπίθα» του θανάτου του 18χρονου ρομά στο Πέραμα… άναψε φωτιές σε όλη την Ελλάδα. Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες που τα μέλη της συγκεκριμένης φυλής βγαίνουν στον δρόμο. Πριν καιρό τους είχαμε ξαναδεί όταν πολίτης στην Μεσσηνία είχε πυροβολήσει και σκοτώσει τον νεαρό διαρρήκτη.
Μόνο στην Αχαϊα οι ρομά κινητοποιήθηκαν σε Σαγέϊκα, Νότιο Διαμέρισμα Πάτρας (Ακτή Δυμαίων), Ροδοδάφνη και Βραχνέϊκα. Στον Δήμο Δυτικής Αχαϊας και στα Βραχνέϊκα εμφανίστηκαν με πιο «σκληρό» πρόσωπο και πετούσαν πέτρες σε αστυνομικούς. Όπως έγινε και στο Ζευγολατιό Κορινθίας, στο Αιτωλικό, το Αγρίνιο και τη Γαστούνη. Στην Ακτή Δυμαίων όμως οι ρομά είχαν και άλλο βασικό αίτημα: «Να βρουν δουλειά»!
Η επιδημία σε συνδυασμό με τις αλλαγές στους φορολογικούς νόμους και η προσπάθεια του Υπουργείου να βάλει μία τάξη στο ζήτημα της «μαύρης εργασίας»… έφερε τα πάνω κάτω στους ρομά!
«Εσείς οι μπαλαμοί μας πήρατε όσες δουλειές μας είχαν μείνει. Μας πήρατε τα σκουπίδια, μας πήρατε και τα παλιοσόδερα. Και πως θα ζήσουν όλοι αυτοί εδώ; Αναγκάζονται να κλέψουν για 20 και 30 ευρώ, ή να πουλάνε το κορμί τους κάποιες γυναίκες για 5 και 10 ευρώ» μας δηλώνει ο εκπρόσωπος των ρομά στο Νότιο Διαμέρισμα Μάριος Κουτρουμπάνος!
Εφερε και ως παράδειγμα αυτό που συνέβη στην Αγία Αικατερίνη! Κάποτε η συνοικία ήταν τα «γύφτικα» της Πάτρας. Πλέον η Τρίτη γενιά των ρομά της συγκεκριμένης περιοχής κυκλοφορούν με καλά αυτοκίνητα και δίκυκλα, εργάζονται σε πολλές δουλειές διαφόρων ειδικοτήτων, είναι ενεργοί πολίτες και φυσικά είναι σε όλα νόμιμοι. Πως έγινε αυτό; Γιατί επί εποχής Ανινου οι παποούδες και οι πατεράδες τους έπιασαν δουλειά στον Δήμο. Κυρίως στην καθαριότητα αλλά και στο «πράσινο»! Η νόμιμη εργασία τους κοινωνικοποίησε!
«Εμείς τι λέμε; Δώστε μας δουλειά. Να δείτε πως θα αλλάξει η κατάσταση. Ναι κάποιοι ζουν με επιδόματα αλλά αυτό δεν είναι η μόνιμη λύση. Να ανοίξουν οι θέσεις εργασίας, να μπούμε στον Δήμο. Στα σκουπίδια; Ναι στα σκουπίδια. Όμως αυτό θα μας βοηθήσει. Ο άλλος δεν θα θελήσει να κινδυνεύσει να συλληφθεί για να πάρει 20 ευρώ» συνεχίζει ο κ. Κουτρουμπάνος.
Στο ίδιο μήκος κύματος και όσα δηλώνει στην «Πολιτεία» ο Πρόεδρος των ρομά της Πάτρας Λευτέρης Τσιτσικός. Διαμένει στην περιοχή των Προσφυγικών, όπως και πολλές άλλες οικογένειες ρομά. Αν εξαιρέσεις κάποιους νέους ,κυρίως, που ζουν από αγοραπωλησίες ναρκωτικών, οι περισσότεροι έχουν ενταχθεί στην κοινωνία. Οι κλοπές και οι διαρρήξεις στα Προσφυγικά είναι ένα φαινόμενο που απασχολεί, ωστόσο σταδιακά περιορίζεται. Οσο συνεχίζεται η ένταξη των συγκεκριμένων ανθρώπων στο κοινωνικό σύνολο. Οι νέοι ρομά θέλουν να «ξεφύγουν» από το να είναι δαχτυλοδεικτούμενοι! Αλλάζουν τα ρούχα τους, προσπαθούν να «μοιάσουν» στον μέσο πολίτη της Πατραϊκής κοινωνίας. Εχουν πάει σχολείο, έχουν Παιδεία, προσπαθούν να βρουν δουλειές της «προκοπής»!
«Για πέστε μου, έχετε δει ποτέ κάποιον ρομά να εργάζεται σε καφέ της πόλης; Ακόμη και κάποιοι που άνοιξαν καφέ και είναι ρομά, κινδυνεύουν να γίνει «γκέτο» το κατάστημά τους. Μόνο για ρομά. Επειδή κάποιοι κλέβουν, δεν σημαίνει ότι όλοι είμαστε το ίδιο. Εμείς καταδικάζουμε τις κλοπές, βάζουμε τις φωνές σε όποιον ζει από την κλεψιά, όμως μας απαντά… «και πως θα ζήσω την οικογένειά μου! Ποιος παίρνει ρομά για δουλειά; Πέστε μου. Η μόνη λύση είναι ο Πελετίδης. Και ο κάθε Δήμαρχος. Θα πρέπει να βρεθεί τρόπος έστω και με παραπάνω μόρια, ώστε να μπορεί ο ρομά να έχει την ευκαιρία να κάνει το οκτάμηνό του στον Δήμο Πατρέων, να δουλέψει, να ζήσει την οικογένειά του» καταλήγει ο κ. Κουτρουμπάνος.
Τα επιδόματα και το σχολείο
Αρκετές οικογένειες ρομά ζουν με τα επιδόματα. Πλέον όμως από το 2020 βασική προϋπόθεση για την χορήγηση των τριών επιδομάτων αυτό του παιδιού, της στέγασης και του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος αποτελεί η επαρκής φοίτηση του παιδιού στο σχολείο. Το μέτρο χαρακτηρίστηκε αναπτυξιακό, και κατά του κοινωνικού αποκλεισμού και συντελεί στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των ρομά. Με πληθυσμό πάνω από 10 εκατομμύρια άτομα, η κοινότητα των Ρομά είναι η μεγαλύτερη διακρατική μειονότητα της Ευρώπης. Συχνά είναι θύματα φυλετικών και κοινωνικών διακρίσεων χωρίς ίση πρόσβαση σε εκπαίδευση, απασχόληση, στέγαση και υγειονομικές υπηρεσίες. Τα τελευταία χρόνια η υπόθεση των Ρομά έχει εξελιχθεί σε σημαντικό θέμα για την ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και για πολλά από τα Κράτη Μέλη της. Το ζήτημα όμως είναι ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος και η οριστική ένταξη των ρομά στην κοινωνία είναι μία υπόθεση που καθυστερεί. Ειδικά από το γεγονός πως ρομά από τη Ρουμανία και την Βουλγαρία που εισήλθαν νόμιμα ως Ευρωπαίοι πολίτες στην χώρα μας και έχουν φθάσει και στην Πάτρα, αποτελεί τον μεγάλο πονοκέφαλο της τοπικής κοινωνίας.
Ο ρόλος της Αστυνομίας
«Θα πρέπει και οι εκπρόσωποι των ρομά να πληροφορηθούν πως οι αστυνομικοί απασχολούμαστε σε καθημερινότητα με την παραβατικότητα που επιδεικνύουν οι ομόφυλοί τους» δηλώνει ο Πρόεδρος της Ενωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Χάρης Τσίτσικας. Για να προθέσει: Σχεδόν μία στις δύο περιπτώσεις κυκλοφορίας με «προβληματικά» ΙΧ, ή μικροκλοπών και διαρρήξεων , αφορά ρομά. Ο κ. Τσίτσικας τόνισε πως στην περίπτωση των τελευταίων κινητοποιήσεων η Αστυνομία έδειξε ανεκτική τάση. Και όχι τυχαία. Δεν επιθυμεί επεισόδια με τους ρομά όπως και με κάθε κοινωνική ομάδα που διαμαρτύρεται. Αρκεί να μην ξεπερνιώνται τα όρια.
INFO – ΙΣΤΟΡΙΑ – ΟΙ ΝΑΖΙ ΚΑΙ ΟΙ ΡΟΜΑ
Δεν είναι γνωστό πόσοι ακριβώς Ρομά έχασαν τη ζωή τους στο Ολοκαύτωμα από τους Ναζί. Ο Χίτλερ συμπεριφέρθηκε στους Ρομά όπως και στους Εβραίους. Τους θεωρούσε κατώτερη φυλή. Μολονότι τα ακριβή νούμερα ή ποσοστά δεν είναι δυνατό να επιβεβαιωθούν, οι ιστορικοί εκτιμούν ότι οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους σκότωσαν περίπου το 25 τοις εκατό των Ευρωπαίων Ρομά. Από τους λίγο λιγότερο από ένα εκατομμύριο Ρομά που θεωρείται ότι ζούσαν στην Ευρώπη πριν τον πόλεμο, οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους στον Άξονα σκότωσαν περί τους 220.000.
Μετά τον πόλεμο, οι διακρίσεις κατά των Ρομά συνεχίστηκαν σε όλη την κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αποφάσισε ότι όλα τα μέτρα που ελήφθησαν κατά των Ρομά πριν το 1943 ήταν εύλογα επίσημα μέτρα κατά ατόμων που διέπραξαν εγκληματικές ενέργειες και όχι αποτέλεσμα πολιτικής λόγω φυλετικής προκατάληψης. Η απόφαση αυτή ουσιαστικά έκλεισε την πόρτα για την αποκατάσταση χιλιάδων θυμάτων Ρομά, οι οποίοι φυλακίστηκαν, στειρώθηκαν δια της βίας και εκτοπίστηκαν από τη Γερμανία χωρίς να έχουν διαπράξει συγκεκριμένο έγκλημα. Μόλις στα τέλη του 1979, το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο της Δυτικής Γερμανίας αναγνώρισε τη δίωξη των Ρομά από τους Ναζί ως φυλετικά υποκινούμενη, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις ώστε οι περισσότεροι Ρομά να αιτηθούν αποζημίωση για τα δεινά και τις απώλειές τους από το ναζιστικό καθεστώς. Έως τότε, πολλοί από αυτούς που πληρούσαν τα κριτήρια είχαν ήδη αποβιώσει.
