Από την επιβολή του «σκληρού» καθολικού lockdown πέρυσι το Μάρτιο, το δύσκολο χειμώνα του 2020, τη διοχέτευση των εμβολίων στην Ελλάδα και το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας τους τελευταίους μήνες έχουν παρέλθει 20 μήνες. Στο διάστημα αυτό έχει παρατηρηθεί σημαντική αλλαγή στη στάση των Ελλήνων όσον αφορά την υγειονομική κρίση, τους εμβολιασμούς και τον αντίκτυπο της πανδημίας, όπως διαπιστώνει σχετική έρευνα της διαΝΕΟσις.
Πιο συγκεκριμένα, η έβδομη κατά σειρά σχετική έρευνα της διαΝΕΟσις, με τίτλο «Πανελλαδική Έρευνα Κοινής Γνώμης για την Πανδημία του Κορωνοϊού – 7ο κύμα» συμπεραίνει τα εξής:
Ένα επίπεδο κανονικότητας έχει επανέλθει στην καθημερινή ζωή τους τελευταίους μήνες, κάτι που αποτυπώνεται και το πώς δουλεύουν οι Έλληνες. Τον Απρίλιο του 2020 μόνο 1 στους 4 Έλληνες εργαζόταν κανονικά στο χώρο εργασίας του -άλλος 1 στους 4 με τηλεργασία και οι υπόλοιποι βρίσκονταν σε κάποια μορφή αναστολής εργασίας ή άδειας.
Σήμερα το 83% των εργαζομένων δουλεύει κανονικά στο χώρο εργασίας του και μόνο το 10% τηλεργάζεται.
Επίσης, οι Έλληνες φαίνονται πλέον μοιρασμένοι σε δυο κατηγορίες: οι μισοί πιστεύουν ότι η χώρα μας πηγαίνει προς τη σωστή κατεύθυνση, ενώ οι υπόλοιποι πιστεύουν το αντίθετο. Οι πεποιθήσεις φαίνεται πως διαφέρουν ανά ηλικιακή ομάδα: οι πολίτες ηλικίας άνω των 65 που πιστεύουν ότι πάμε προς την σωστή κατεύθυνση είναι υπερδιπλάσιοι από τους συνομηλίκους τους που πιστεύουν το αντίθετο. Στις ηλικίες 17-39, όμως, τα ποσοστά είναι ακριβώς ανάποδα. Η στάση των νεότερων είναι γενικά πιο απαισιόδοξη για σχεδόν όλα τα θέματα της πανδημίας, κάτι που επιβεβαιώνεται και από άλλες έρευνες και για άλλα θέματα, και αξίζει περαιτέρω διερεύνησης.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι μισοί εμβολιασμένοι πολίτες πιστεύουν ότι πάμε προς τη σωστή κατεύθυνση, ενώ 7 στους 10 ανεμβολίαστους πιστεύουν ότι πηγαίνουμε προς την λάθος.
Σταθερά 3 στους 4 πιστεύουν ότι η Covid-19 αποτελεί μια «σοβαρή απειλή» για την υγεία τους, ενώ μόνο 1 στους 5 νομίζουν ότι πρόκειται για μια «συνηθισμένη απλή ασθένεια». Εδώ παρατηρείται μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους: 13,5% των εμβολιασμένων πιστεύουν ότι είναι «μια απλή ασθένεια» -αλλά το αντίστοιχο ποσοστό στους ανεμβολίαστους είναι 51,2%.
Στάση απέναντι στο εμβόλιο
Επίσης, όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα, το ποσοστό των εμβολιασμένων αυξάνεται ανάλογα με την ηλικία και με το μορφωτικό επίπεδο, ενώ χαμηλότερα του 65% ποσοστά εμβολιασμού εμφανίζουν μόνο οι αγρότες, οι άνεργοι, όσοι δηλώνουν επάγγελμα «οικιακά» και όσοι ζουν σε περιοχές με λιγότερους από 2000 κατοίκους.
Από αυτούς που έχουν εμβολιαστεί, το 58% δηλώνει ότι το αποφάσισε χωρίς σύσταση από άλλους, ενώ 1 στους 4 δηλώνει πως παρακινήθηκε από το γιατρό του. Εξάλλου, 1 στους 4 εμβολιασμένους δηλώνει πως στην αρχή είχε αποφασίσει να μην εμβολιαστεί, αλλά στη συνέχεια άλλαξε γνώμη.
Αντίστοιχα στους ανεμβολίαστους (που είναι το 23% του συνόλου), ίδιο ποσοστό (58%) δηλώνει πως μόνος ή μόνη αποφάσισε να μην εμβολιαστεί. 1 στους 5 λέει ότι επηρεάστηκε «από όσα έχει διαβάσει ή ακούσει» και μόνο 1 στους 10 επειδή παρακινήθηκε να μην εμβολιαστεί από το γιατρό του. Από αυτό το 23%, πάντως, περίπου οι μισοί δηλώνουν ότι εξαρχής είχαν αποφασίσει να μην εμβολιαστούν, ενώ οι άλλοι μισοί ότι σκόπευαν να εμβολιαστούν, και άλλαξαν γνώμη.
7 στους 10 εμβολιασμένους πιστεύουν ότι οι ανεμβολίαστοι συμπολίτες τους «δεν είναι καλά πληροφορημένοι» και ότι «υπάρχουν επιτήδειοι που συνειδητά τους παραπλανούν». 6 στους 10 υποστηρίζουν ότι «η συμπεριφορά τους είναι αντικοινωνική» και 4 στους 10 ότι «είναι επικίνδυνοι και τους αποφεύγουν». Ταυτόχρονα, όμως, 7 στους 10 εμβολιασμένους πιστεύουν ότι το να μην εμβολιαστούν οι ανεμβολίαστοι «είναι δικαίωμά τους».
Στάση προς τον εμβολιασμό παιδιών
Τον Μάιο του 2021, λίγο πριν ο ΕΜΑ εγκρίνει τη χρήση του εμβολίου για τα παιδιά ηλικίας 12 ετών και άνω στην Ευρώπη, το 58,1% των Ελλήνων γονέων δήλωνε πως δεν θα εμβολίαζε τα παιδιά του. Σήμερα, όμως, 6 στους 10 γονείς παιδιών ηλικίας άνω των 12 ετών δηλώνουν ότι τα παιδιά τους είτε έχουν ήδη εμβολιαστεί (38%) είτε ότι πρόκειται να εμβολιαστούν (20%).
Επίσης, από τους γονείς παιδιών ηλικίας κάτω των 12, μόνο 1 στους 3 δηλώνει ότι τα παιδιά του θα εμβολιαστει όταν εγκριθεί το εμβόλιο και γι’ αυτά. 1 στους 5 δηλώνει ότι δεν έχει αποφασίσει ακόμη, και σχεδόν οι μισοί (46%) ότι τα παιδιά τους δεν θα εμβολιαστούν.