Σύμφωνα με τους ειδικούς του ΠΟΥ μια δέσμη αιτιών οδηγούν στη νέα αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού ανά την Ευρώπη: ο σκεπτικισμός για τα εμβόλια που υπάρχει ακόμη, το κρύο που φέρνει τους ανθρώπους σε εσωτερικούς χώρους, η αδιαφορία ενίοτε για χρήση μάσκας αλλά και η μείωση της προστασίας από τον εμβολιασμό, που εξασθενεί συνήθως πέντε μήνες μετά την πρώτη δόση. Η ευρέως πλέον διαδεδομένη μετάλλαξη Δέλτα θεωρείται επίσης πιο μεταδοτική.
Ο επικεφαλής του ΠΟΥ για την Ευρώπη θεωρεί τη νέα κατάσταση «εξαιρετικά ανησυχητική», ενώ βλέπει την Ευρώπη ως το επίκεντρο μιας νέας πανδημικής κρίσης. Επιδημιολόγοι φοβούνται ότι το τέταρτο κύμα θα μπορούσε να φτάσει στη Δυτική Ευρώπη από την Ανατολική, δεδομένου ότι εκεί ο αριθμός των εμβολιασμένων είναι ακόμη χαμηλός και τα ποσοστά νέων μολύνσεων υψηλά.
Ολλανδία: Το θετικό παράδειγμα που κατέρρευσε
Αν και πριν από ένα μήνα η ολλανδική κυβέρνηση ήρε όλα τα μέτρα για τον κορωνοϊό, το βράδυ της Παρασκευής ο πρωθυπουργός της χώρας Μαρκ Ρούτε έκανε στροφή στην πρότερη κατάσταση, εξαιτίας της ανησυχητικής αύξησης των κρουσμάτων και των εισαγωγών στα νοσοκομεία. Έτσι από το Σάββατο η χρήση μάσκας έγινε υποχρεωτική ξανά, ενώ η είσοδος σε μουσεία, εστιατόρια και χώρους εργασίας γίνεται με υποχρεωτική επίδειξη του πιστοποιητικού εμβολιασμού, ίασης ή αρνητικού τεστ. Η ολλανδική κυβέρνηση καλεί εκ νέου τους πολίτες να εργάζονται από το σπίτι και να αποφεύγουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Ένα ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι ο αριθμός των μολύνσεων αυξάνεται, μολονότι το ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων ανέρχεται στο 84% των πολιτών. Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει πάντως έκκληση για τρίτη δόση εμβολιασμού. Προς το παρόν προτείνεται για άτομα με ανοσοανεπάρκεια.
Τσεχία, Ρουμανία, Βουλγαρία
Η Τσεχία πλήττεται αυτή την περίοδο έντονα από τον κορωνοϊό, με τα κρούσματα να γνωρίζουν ραγδαία αύξηση από τέλη Οκτωβρίου. Η λαϊκιστική κυβέρνηση της Τσεχίας απέτυχε να επιβάλει αυστηρά μέτρα προστασίας ήδη από τα πρώτα κύματα της πανδημίας. Λιγότερο από το 60% των Τσέχων είναι πλήρως εμβολιασμένοι, ποσοστό ωστόσο που θεωρείται ικανοποιητικό σε σχέση με άλλες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες.
Στη χειρότερη θέση σε ό,τι αφορά τη μάχη κατά του κορωνοϊού πάντως βρίσκονται η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Στη Ρουμανία το ποσοστό εμβολιασμού ανέρχεται στο 37% – το ήμισυ δηλαδή σχεδόν του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Μάλιστα το Εθνικό Ινστιτούτο Εμβολιασμού υπολόγισε πρόσφατα ότι ένας Ρουμάνος πεθαίνει από κορωνοϊό κάθε πέντε λεπτά. Η Ρουμανία έτσι κατέχει την αρνητική πρωτιά ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ που έχουν πληγεί περισσότερο. Ειδικοί συγκρίνουν τώρα την κατάσταση στο Βουκουρέστι με την ιταλική Λομβαρδία στην αρχή της πανδημίας.
Την ίδια ώρα πάντως, η χώρα με το χαμηλότερο ποσοστό εμβολιασμού στην ΕΕ είναι η Βουλγαρία. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία μόνο το ένα τέταρτο των πολιτών είναι πλήρως εμβολιασμένο, με έντονο το μείγμα δυσπιστίας, σκεπτικισμού αλλά και δεισιδαιμονίας μεταξύ εκείνων που αρνούνται να εμβολιαστούν.
Γαλλία και Γερμανία
Ανησυχητική είναι η κατάσταση και στη Γαλλία, ενώ αναμένεται την Τρίτη διάγγελμα του προέδρου Μακρόν για την κατάσταση της πανδημίας. Αναμένεται να παραταθεί η επίδειξη του «διαβατηρίου» κατά του κορωνοϊού σε όλους τους δημόσιους χώρους μέχρι τον επόμενο χρόνο. Η Γαλλία είχε μάλιστα λάβει δραστικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του υποχρεωτικού εμβολιασμού για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας και την αστυνομία, ήδη από το φθινόπωρο, αυξάνοντας το ποσοστό εμβολιασμού στο 88% του ενήλικου πληθυσμού. Οι γιατροί συνιστούν επιτάχυνση της τρίτης δόσης εμβολιασμού, η οποία προς το παρόν ισχύει μόνο για τους 65 ετών και άνω.
«Το τέταρτο κύμα είναι εδώ με πλήρη ένταση» δήλωσε από την πλευρά του ο Γερμανός υπ. Υγείας Γενς Σπαν την Παρασκευή, δείχνοντας ως υπεύθυνους γι αυτό όσους δεν έχουν ακόμη εμβολιαστεί. Στο τέλος της εβδομάδας το Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ κατέγραψε την υψηλότερη ημερήσια αύξηση των κρουσμάτων από την αρχή της πανδημίας.
Ειδικοί περιγράφουν τον κίνδυνο μόλυνσης των μη εμβολιασμένων ατόμων ως «πολύ υψηλό». Η αχίλλειος πτέρνα της Γερμανίας είναι το δυσανάλογα χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού: Μόνο το 67% των ενηλίκων Γερμανών είναι πλήρως εμβολιασμένοι, πολύ λιγότεροι σε σχέση με χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία ή η Ισπανία. Ο σκεπτικισμός απέναντι στον εμβολιασμό αλλά και η αντίσταση απέναντι στη λήψη μέτρων από την κεντρική κυβέρνηση συνεχίζουν να αποτελούν εμπόδιο.
