Την αναβάθμιση του ελληνικού τουρισμού προς υψηλότερα επίπεδα τιμών και ποιότητας παρεχομένων υπηρεσιών και υποδομών εν μέσω της πανδημίας καταδεικνύει με τον πιο σαφή τρόπο η έρευνα του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) για τις επιδόσεις των ελληνικών ξενοδοχείων πέρυσι.
Παράλληλα αποκαλύπτει το εύρος της κρατικής στήριξης που έλαβε ο κλάδος, αφού κατά μέσο όρο οι ξενοδόχοι απαντούν πως το 40% των χρηματοδοτικών τους αναγκών καλύφθηκε από τα μέτρα που παρείχε, λόγω της πανδημίας, η κυβέρνηση. Αξιοσημείωτο είναι και το εύρημα για τον τζίρο των ξενοδοχείων ο οποίος εμφανίζεται στο σύνολό του μειωμένος κατά 35% το 2021 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 και συγκεκριμένα στα 5,48 δισεκατομμύρια από 8,41 δισεκατομμύρια το 2019.
Το 40% των χρηματοδοτικών αναγκών του κλάδου καλύφθηκε από κρατική στήριξη.
Ωστόσο, η ανά κατηγορία ξενοδοχείου εικόνα είναι ριζικά διαφορετική: τα πεντάστερα ξενοδοχεία το 2021 ενέγραψαν τζίρο 2,81 δισεκατομμυρίων έναντι 3,07 δισεκατομμυρίων το 2019, δηλαδή μόλις κατά 8,4% μειωμένων από τα επίπεδα ρεκόρ της τελευταίας προ πανδημίας σεζόν. Σημειώνεται πως τα ευρήματα αυτά προέρχονται από έρευνα που διενήργησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για λογαριασμό του ΞΕΕ σε δείγμα 1.122 ξενοδοχείων (από σύνολο περί των 10.000 ξενοδοχείων στην Ελλάδα). Πηγές της αγοράς σχολιάζουν πως, καθώς η σεζόν έληξε λίγο νωρίτερα εξαιτίας της μετάλλαξης «Δ» και ξεκίνησε λίγο αργότερα από ό,τι κανονικά λόγω του προηγούμενου κύματος της πανδημίας, η πραγματική εικόνα για τα πεντάστερα είναι ακόμα καλύτερη: κατά την περίοδο Ιουλίου – Αυγούστου – Σεπτεμβρίου τα ξενοδοχεία της ανώτατης κατηγορίας είχαν κατά μέσο όρο υψηλότερες επιδόσεις και από αυτές του 2019. Τη μεγαλύτερη πίεση δέχθηκαν τα ξενοδοχεία 2 αστέρων (- 63,1%) ενώ οι υπόλοιπες κατηγορίες 4*, 3*, και 1* αστεριών εμφανίζουν μείωση τζίρου από 45,8% έως 49,2% σε σχέση πάντοτε με το 2019.
Οι εκτιμήσεις για φέτος
Κοιτώντας τη φετινή σεζόν, το 36% των ξενοδόχων δηλώνει πως έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2022. Εξ αυτών, το 70% με τιμές ίδιες με αυτές του 2021, το 25% με τιμές αυξημένες κατά μέσο όρο 7,1% και το 6% με τιμές μειωμένες κατά μέσο όρο 17,8%. Μόλις το 9,2% (924 επιχειρήσεις) των ξενοδοχείων έχει υπογράψει συμβόλαια τύπου commitment για το 2022. Από τους ερωτηθέντες επιχειρηματίες του κλάδου μόλις το 14,8% εκτιμά πως ο τζίρος θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 φέτος, ενώ το 32,6% περιμένει αυτό να συμβεί το 2023 και το 27,2% το 2024 και μετά. Ενα ποσοστό 2,4% δηλώνει πως ήδη από το 2021 ο τζίρος επέστρεψε στα επίπεδα του 2019. Το 4% εκτιμά πως δεν θα επιστρέψει ποτέ. Οσον αφορά τον αριθμό των εργαζομένων στα ξενοδοχεία, αυτός εμφανίζεται πέρυσι μειωμένος μόλις κατά 5,8% σε σχέση με το 2019. Ποσοστό που προσεγγίζει εκείνο των ξενοδοχείων που επέλεξαν – αναγκάστηκαν να μην ανοίξουν καθόλου (4%). Ωστόσο αποτελεί κοινό τόπο στην αγορά, στην Ελλάδα και διεθνώς, πως η μειωμένη απασχόληση οφείλεται κυρίως στην έλλειψη διαθέσιμου εργατικού δυναμικού με πρόθεση και δυνατότητα να εργαστεί στα ξενοδοχεία και όχι στην απροθυμία της εργοδοσίας να προσλάβει περισσότερο κόσμο. Επιπλέον οι επενδύσεις σε ανακαινίσεις υφισταμένων μονάδων ανήλθαν στα 830 εκατ. ευρώ, μειωμένες μόνον κατά 16% έναντι του 2019, μαρτυρώντας την ισχυρή επενδυτική δραστηριότητα του κλάδου προς την ποιοτική αναβάθμιση των υποδομών του. Πάντως, το 2021 τα ξενοδοχεία εισέπραξαν κατά μέσο όρο 79% λιγότερες προκαταβολές σε σχέση με το 2019, γεγονός που αντιστοιχεί σε ταμειακό έλλειμμα 590 εκατ. ευρώ.
Λαμβάνοντας υπόψη μάλιστα πως υπολείπονται προς επιστροφή από τα voucher 50 εκατ. ευρώ, το έλλειμμα στα ταμειακά διαθέσιμα των ξενοδοχείων διαμορφώνεται στα 640 εκατ. ευρώ, τονίζει το ΞΕΕ επικαλούμενο στοιχεία της έρευνας. Σε μια γενικότερη θεώρηση αξίζει να αναφερθεί πως το 2021 λειτούργησε το 96% των ελληνικών ξενοδοχείων, με μέση πληρότητα 68% και μέση τιμή του δίκλινου δωματίου τα 68 ευρώ. Τρία στα τέσσερα ξενοδοχεία άνοιξαν μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου, ενώ ο συνολικός τζίρος τους ανήλθε σε 5,48 δισ. ευρώ, δηλαδή 35% χαμηλότερος από τον αντίστοιχο τζίρο του 2019. Τα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας παρουσιάζουν μεσοσταθμική μείωση του τζίρου κατά 57% σε σχέση με το ίδιο έτος αναφοράς, σκιαγραφώντας το έντονο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν. Στην έρευνα καταγράφεται πως τα ορεινά ξενοδοχεία άνοιξαν σε ποσοστό 97% την περίοδο των εορτών, ενώ κατά την ίδια περίοδο τα αστικά ξενοδοχεία ήταν ανοιχτά σε ποσοστό 77% (1 στα 4 ήταν κλειστό). Επιπλέον, τις εβδομάδες των εορτών, τα ορεινά ξενοδοχεία εμφάνισαν πληρότητες που άγγιξαν το 60%. Αντίστοιχα τα ξενοδοχεία πόλης λειτούργησαν με εξαιρετικά χαμηλές πληρότητες, μόλις στο 33% τον Νοέμβριο και συνεχή πτώση, φτάνοντας το 20% τον Ιανουάριο του 2022.