Ηουκρανική κρίση – εξελισσόμενη ακόμη παρά τα όποια σημάδια εκτόνωσης – μεταφέρει βάρη και προκλήσεις σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, ιδιαιτέρως στην Ευρώπη και κατ’ επέκταση στην Ελλάδα. Η διαρκής, εδώ και μήνες, απειλή μιας ενδεχόμενης πολεμικής σύγκρουσης Ανατολής – Δύσης στις ουκρανικές πεδιάδες διαμορφώνει συνθήκες αναβίωσης του Ψυχρού Πολέμου των μεταπολεμικών δεκαετιών, παρασύροντας σχεδόν όλες τις χώρες σε δίνες νέων γεωπολιτικών περιφερειακών εντάσεων και πρωτοφανών οικονομικών ανταγωνισμών.
Αυτή την ώρα στις διαφιλονικούμενες ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας στήνεται σκηνικό αντιπαράθεσης μεταξύ Ρωσίας – ΗΠΑ, σχεδόν πανομοιότυπο με εκείνο της ατυχούς αμερικανικής επέμβασης στον Κόλπο των Χοίρων και της κρίσης των πυραύλων στην Κούβα του Φιντέλ Κάστρο, τον Οκτώβριο του 1962. Με τη διαφορά ότι στην παρούσα φάση οι ρόλοι είναι αντεστραμμένοι. Τότε ήταν οι Αμερικανοί που ένιωθαν απειλούμενοι από τους Σοβιετικούς και τώρα είναι οι Ρώσοι που αισθάνονται να κινδυνεύουν «από την εγκατάσταση του ΝΑΤΟ έξω από την πόρτα τους», όπως χαρακτηριστικά λένε, από την ενδεχόμενη απώλεια του λεγόμενου «στρατηγικού βάθους», της ασφάλειας δηλαδή που προσέφερε στη Μόσχα η απόσταση των περίπου 900 χιλιομέτρων από τις πρωτεύουσες της Μεσευρώπης.
Οπως και αν έχει, η ένταση περισσεύει μεταξύ των ισχυρών του πλανήτη, με πρώτο θύμα την τελούσα ακόμη υπό αμερικανική αμυντική προστασία και ρωσική ενεργειακή εξάρτηση Ευρώπη. Οι χώρες της Γηραιάς Ηπείρου υπέστησαν τις σοβαρότερες συνέπειες της ουκρανικής κρίσης, καθώς είδαν τις τιμές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος να εκτινάσσονται στα ύψη, επαναφέροντας στο προσκήνιο τόσο τον πληθωριστικό κίνδυνο όσο και το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας. Και μαζί φανέρωσε το ευρωπαϊκό αμυντικό κενό, όπως και το έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας. Οι ευρωπαίοι κυβερνήτες μοιάζουν περισσότερο με κομπάρσους στο θέατρο της Ουκρανίας, παρά με οτιδήποτε άλλο. Προσέρχονται στο μέτωπο της κρίσης χωρίς διαπραγματευτικά εργαλεία, χωρίς ισχυρά αντισταθμίσματα, παρά μόνο με ειρηνευτικές εκκλήσεις και ευχολόγια.
Στην Αθήνα η κυβέρνηση παρακολουθεί ανήσυχη και προβληματισμένη το πολεμικό σκηνικό που στήνεται στην Ανατολή. Οι υπουργοί νιώθουν έντονη την πίεση που ασκεί στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις η εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος. Ηλπιζαν σε εκτόνωση, αλλά όλα τα στοιχεία βεβαιώνουν πια ότι η ουκρανική κρίση και η παρεπόμενη ενεργειακή θα διαρκέσουν στον χρόνο, πιέζοντας αφόρητα τις ελληνικές προσπάθειες για έξοδο από τη μακροχρόνια οικονομική κρίση. Επιπλέον, ορισμένες πλευρές συνδυάζουν τα τεκταινόμενα στην Ανατολική Ουκρανία και με την αναβαθμισθείσα τελευταίως τουρκική επιθετικότητα, όπως δηλώνει η επιμονή με την οποία θέτουν ζητήματα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών μας.
