Με τη Σύνοδο στη Μαδρίτη να ολοκληρώνεται σε χαμηλούς τόνους και πολύ μακριά από τις ιαχές, στις οποίες τις προηγούμενες ημέρες αναλισκόταν ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, η εκτίμηση της Αθήνας είναι ότι πορευόμαστε προς ένα καλοκαίρι πιο ήρεμο.
Οι λόγοι είναι πολλοί, ένας όμως είναι κεφαλαιώδης: την ώρα που το ΝΑΤΟ αλλάζει το στρατηγικό του δόγμα και επανέρχεται σε μια λογική «Ψυχρού Πολέμου» απέναντι στη Ρωσία, δεν νοείται να υπάρχει και άλλο πεδίο αστάθειας και μάλιστα εντός της Συμμαχίας, πέρα από το πεδίο μάχης της Ουκρανίας. Γι’ αυτό και, όπως εκτιμά ο πρωθυπουργός, ο κ. Ερντογάν μπορεί το προηγούμενο διάστημα να εμφανίστηκε ευεπίφορος σε κορώνες που «γράφουν καλά» στο εσωτερικό του ακροατήριο, στην πράξη, όμως, δεν «φόρτωσε» το τραπέζι της Συνόδου με τις αναθεωρητικές του θέσεις. Και μπορεί να το έκανε στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, αυτή, όμως, αφορούσε και ένα εσωτερικό κοινό και, επίσης, ο ίδιος ήταν…δύο τόνους πιο ήπιος.
«Δεν υπάρχει καμία απολύτως ανοχή εντός της Συμμαχίας για άλλα ενδεχόμενα προβλήματα, ούτε και μπορεί να είναι η Συμμαχία το πεδίο επίλυσης οποιωνδήποτε διμερών διαφορών μεταξύ οποιωνδήποτε μελών της Συμμαχίας», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά το πέρας και της δεύτερης μέρας της Συνόδου. Μάλιστα, ελληνικές πηγές αντιλαμβάνονται ότι ο κ. Ερντογάν ήρθε μεν με διάθεση…τσαμπουκά, όμως αυτός έμεινε στην Άγκυρα, με δεδομένο ότι κατέστη σαφές σε όλους τους τόνους ότι αφενός δεν θα μπορούσε να μπλοκάρει την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας, από την άλλη δεν θα μπορούσε να «φορτώσει» το τραπέζι της Συνόδου με τα Ελληνοτουρκικά.
Ήρεμα νερά
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, το ερώτημα είναι πλέον τι μέλλει γενέσθαι στο Αιγαίο το επόμενο διάστημα. Η εκτίμηση της ελληνικής πλευράς είναι ότι ο κ. Ερντογάν απευθύνεται περισσότερο στο εσωτερικό του ακροατήριο, εξ ου και δεν πρόκειται να μετακυλίσει την πίεση στο πεδίο. «Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κινητικότητα στο πεδίο. Το 2020 είχαμε κινητικότητα, τώρα δεν έχουμε τίποτα. Δεν βλέπουμε καμία κίνηση», αναφέρουν πηγές από την Αθήνα, αποτιμώντας την κατάσταση που διαμορφώνεται.
Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης και εντός της Συνόδου υπογράμμισε ότι η προσπάθεια απεγκλωβισμού του σιταριού της Ουκρανίας θα μπορούσε να είναι ένα δυνητικό πεδίο συνεργασίας, καθώς η Τουρκία έχει αναπόδραστα ρόλο στην εξίσωση, λόγω των Στενών, ενώ η Ελλάδα είναι μια μεγάλη ναυτιλιακή δύναμη και θα μπορούσε να διαθέσει πλοία προς αυτό τον σκοπό.
Ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, δεν φάνηκε να κάμπτεται από το «Μητσοτάκης γιοκ» που αρκετές φορές έχει πει ο κ. Ερντογάν, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας και οι δύο πλευρές να μιλούν.
Ο Μπάιντεν και τα F-16
Κεντρικό ρόλο στην ανάλυση της Αθήνας ότι το καλοκαίρι μπορεί να έχει ρητορικές εξάρσεις, αλλά θα είναι ήρεμο στο πεδίο, παίζει και το ευθύτατο «φρένο» του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν στον κ. Ερντογάν για το Αιγαίο και τη Συρία, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει σταθερότητα σε αυτές τις δύο περιοχές, όπου η Τουρκία επιδιώκει να επιβάλλει τον αναθεωρητισμό της. Το γεγονός ότι η εν λόγω αναφορά περιελήφθη στο readout του Λευκού Οίκου δείχνει ότι οι Αμερικανοί δεν θέλουν ο κ. Ερντογάν να συνεχίσει στη ρότα που είχε χαράξει.
Όσο για τα F-16, στην Αθήνα παρακολουθούν την κατάσταση με ψυχραιμία, παρά τη δημόσια έκφραση πρόθεσης του Τζο Μπάιντεν. Η ελληνική ψυχραιμία εδράζεται στο γεγονός ότι ο δρόμος είναι μακρύς από τη βούληση της κυβέρνησης Μπαίντεν, η οποία έχει εισηγητικό ρόλο, ως την έγκριση μιας τέτοιας αναβάθμισης από τη Γερουσία. Και αυτό γιατί, όπως εκτιμούν στην Αθήνα, θα είναι δύσκολο για τον κ. Μπάιντεν, παρά τις όποιες υποσχέσεις, να ρισκάρει μια πολιτική ήττα και μάλιστα από μια πλειοψηφία Δημοκρατικών στο Κογκρέσο. Ο κ. Ερντογάν, πάντως, θα μπορεί να κραδαίνει μια «νίκη» στο εσωτερικό του ακροατήριο, ενώ το επόμενο διάστημα θα στείλει κυβερνητικά στελέχη για lobbying στις ΗΠΑ και για επαφές με το Κογκρέσο. Έστω και από τα λόγια ως τις πράξεις, ο δρόμο είναι…σπαρμένος με καλές προθέσεις.
