Συνήθως απεικονίζεται ως ένα μέρος σκοτεινό, πελώριο, όπου το μόνο φως προκύπτει από τις φλόγες που σιγοκαίνε αέναα τους αμαρτωλούς κατοίκους, οι οποίοι θα βρίσκονται εκεί για μια αιωνιότητα και μια μέρα. Στη «Θεία Κωμωδία», ο Δάντης φαντάστηκε την κόλαση αλλιώς – την περιέγραψε ως έναν τόπο με κωνοειδή μορφή και διαφορετικά επίπεδα, ή κύκλους, το μέγεθος των οποίων μικραίνει καθώς πλησιάζουν το κέντρο της Γης.
Στη δημοσκόπηση του World Values Survey μπορεί να μην ξεκαθάρισαν πώς φαντάζονται τη μορφή της, αλλά το 44,3% των Ελλήνων ερωτηθέντων απάντησε πως πιστεύει ότι η κόλαση υπάρχει. Η συγκεκριμένη δημοσκόπηση, η οποία ξεκίνησε το 2017 και ολοκληρώθηκε το 2021, είναι κομμάτι ενός παγκόσμιου πρότζεκτ που υπάρχει από το 1981. Παρότι η Ελλάδα συμμετείχε για πρώτη φορά, αποτέλεσε μία από τις πρώτες χώρες από τις οποίες συλλέχθηκαν δεδομένα και απαντήσεις στις σχεδόν 300 ερωτήσεις της δημοσκόπησης, πολλές εκ των οποίων είχαν να κάνουν με τη θρησκεία.
Περίπου 82% των ερωτηθέντων Ελλήνων δήλωσαν ότι η θρησκεία είναι πολύ ή αρκετά σημαντική για τους ίδιους, με το αντίστοιχο ποσοστό στη Γερμανία να είναι 38,5%, στην Ιαπωνία 14,5% και στο Μαρόκο 98,6%.
Όσον αφορά το αν πιστεύουν στον Θεό, 91,7% των Ελλήνων απάντησαν θετικά, με το ποσοστό να κυμαίνεται εξίσου ή περισσότερο υψηλά σε χώρες όπως η Αργεντινή (92,4%), η Αρμενία (93,5%), η Τουρκία (94,5%), η Βολιβία (97,4%) και το Μπανγκλαντές (99,8%), μεταξύ πολλών άλλων.
Κάποιες χώρες με χαμηλότερα ποσοστά ήταν η Κίνα, όπου 16,9% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι πιστεύουν στον Θεό, η Ολλανδία (31,4%) και η Νότια Κορέα (40,6%).
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσοστό της πίστης στον Θεό φαίνεται να έχει μειωθεί στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια των περίπου πέντε ετών που μεσολάβησαν από τη διεξαγωγή της έρευνας στη χώρα μας, το φθινόπωρο του 2017, μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα με την έρευνα του μη κερδοσκοπικού ερευνητικού οργανισμού διαΝΕΟσις «Τι πιστεύουν οι Έλληνες», το 78,7% των ερωτηθέντων απάντησε το 2022 ότι πιστεύει στον Θεό.
Αλλά ακόμη και στα ποσοστά που καταγράφηκαν για το World Values Survey μπορούμε να δούμε ότι, παρά το γεγονός ότι η θρησκεία είναι πολύ σημαντική για τη συντριπτική πλειονότητα, οι πεποιθήσεις των ερωτηθέντων δεν συνάδουν πάντα απόλυτα με την Εκκλησία, υποδηλώνοντας ίσως ένα διαχωρισμό μεταξύ Εκκλησίας και πίστης.
Η δημοσκόπηση του World Values Survey ξεκίνησε το 2017, ολοκληρώθηκε το 2021 και περιελάμβανε σχεδόν 300 ερωτήσεις.
Για παράδειγμα, 66,4% δήλωσαν πως διαφωνούν με την πρόταση «όταν συγκρούονται η επιστήμη και η θρησκεία, η θρησκεία έχει πάντα δίκιο».
Επιπλέον, σχεδόν 35% απάντησαν πως πηγαίνουν στην εκκλησία μόνο σε επίσημες αργίες, αν εξαιρέσουμε τους γάμους, τις βαπτίσεις και τις κηδείες.
Όσον αφορά τις πεποιθήσεις, το 25,3% των Ελλήνων ερωτηθέντων απάντησε πως η έκτρωση δεν δικαιολογείται ποτέ (σε αντίθεση με 47,6% στην Κύπρο, 54,8% στην Τουρκία, 79,1% στην Ινδονησία, αλλά και 18,7% στη Γερμανία, 11,4% στην Αυστραλία και 8,6% στον Καναδά), με το αντίστοιχο ποσοστό όσον αφορά την ομοφυλοφιλία να είναι στην Ελλάδα 24,5% (68,2% στην Τουρκία, 58,4% στη Ρωσία, 8,6% στην Ιαπωνία).
Πέρα από την κόλαση, 46,1% των Ελλήνων ερωτηθέντων απάντησαν πως πιστεύουν στον παράδεισο, ποσοστό χαμηλότερο από την πλειονότητα άλλων χωρών, όπως η Αυστραλία (48,4%), το Μεξικό (77,8%) και η Τουρκία (91,2%), ενώ 47,7% δήλωσαν ότι πιστεύουν στη μετά θάνατον ζωή.
Η δημοσκόπηση δεν αφορούσε όμως μόνο ζητήματα πίστης και θρησκείας. Σχεδόν 70% των Ελλήνων απάντησαν πως διαφωνούν με την πρόταση «οι άνδρες αποτελούν καλύτερους πολιτικούς αρχηγούς από τις γυναίκες», με το αντίστοιχο ποσοστό στη Νιγηρία να είναι 24,1%, στη Ρωσία 38,5%, στην Τουρκία 45% και στις ΗΠΑ 83,1%.
Ερωτώμενοι, πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, εάν θα πολεμούσαν για τη χώρα τους σε περίπτωση πολέμου, 69,6% των Ελλήνων δήλωσαν ναι (θετικά απάντησε και το 28,4% των Ολλανδών, το 59,6% των Αμερικανών, το 76,4% των Τούρκων, μεταξύ άλλων). Κάποιες από τις ερωτήσεις αφορούσαν και την ιδιωτικότητα.
Ενδεικτικά, περίπου το 80% των Ελλήνων ερωτηθέντων διαφώνησε, το φθινόπωρο του 2017, με την πρόταση «η κυβέρνηση έχει το δικαίωμα να συλλέγει πληροφορίες για οποιονδήποτε ζει στη χώρα, χωρίς να το ξέρει».
Σημασία στη δουλειά
Οι Έλληνες, σε σχέση ειδικά με ερωτηθέντες από άλλες χώρες, δίνουν μεγάλη σημασία στην αξία της δουλειάς, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του World Values Survey.
Παραδείγματος χάριν, 62,6% των Ελλήνων συμμετεχόντων συμφώνησαν πως η δουλειά θα πρέπει να έρχεται πάντα πρώτη, ακόμη κι αν το αποτέλεσμα είναι λιγότερος ελεύθερος χρόνος.
Το αντίστοιχο ποσοστό στην Αυστραλία ήταν 21,3%, στη Γερμανία 28,6% και στη Ρωσία 34,8%, ενώ η εικόνα ήταν αρκετά διαφορετική σε χώρες όπως ο Λίβανος (75,7%) και η Ιορδανία (87,3%).
Σε μία άλλη ερώτηση, οι δημοσκόποι ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να φανταστούν έναν μελλοντικό κόσμο στον οποία η εργασία θα έχει λιγότερη σημασία στις ζωές μας. Το 60,6% των Φιλιππινέζων ερωτηθέντων απάντησε ότι θα ήταν καλή εξέλιξη, όπως και 44,8% των Γερμανών συμμετεχόντων στη δημοσκόπηση.
Όχι οι Έλληνες. Σχεδόν 60% των Ελλήνων ερωτηθέντων δήλωσαν πως θα ήταν κακό μελλοντικά η δουλειά να αποκτήσει λιγότερη σημασία, ποσοστό παρόμοιο με της Κίνας (60,8%) και της Αργεντινής (60,2%).
