Τους Ευρωπαίους ομολόγους του πρόκειται να ενημερώσει αύριο, Δευτέρα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας για την πρόσφατη υπογραφή του «μνημονίου συνεργασίας» μεταξύ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας της Λιβύης και της Τουρκίας. Ο κ. Δένδιας μεταβαίνει αύριο στο Λουξεμβούργο, όπου θα συμμετάσχει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.).
Τα θέματα της ημερήσιας διάταξης είναι η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, και οι σχέσεις μεταξύ της Ε.Ε. και της Κίνας. Παράλληλα, υπό το λήμμα «Τρέχουσες Υποθέσεις», οι υπουργοί Εξωτερικών θα ανταλλάξουν απόψεις για τρέχουσες διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένων των εξελίξεων στην Αιθιοπία, στο Ιράν και τον Λίβανο, καθώς και θέματα σχετικά με την 27η Διάσκεψη της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα (COP27) που θα λάβει χώρα στην Αίγυπτο τον Νοέμβριο.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Δένδιας θα ενημερώσει τους ομολόγους του «για την πρόσφατη υπογραφή του παράνομου, άκυρου και ανυπόστατου “μνημονίου συνεργασίας” μεταξύ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας της Λιβύης και της Τουρκίας», όπως τονίζεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.
Δύσκολη ακόμη και η συζήτηση για ΜΟΕ, λέει η Αθήνα
Όπως έγραφε στο χθεσινό της φύλλο η «Κ», η επιμονή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στους υψηλούς τόνους και στη ρητορική περί αιφνιδιασμού της Ελλάδας «κάποια νύχτα» δεν αποτελεί μια κίνηση η οποία δεν αναμενόταν από την Αθήνα, αν και όχι προτού συμπληρωθεί καν ένα 24ωρο από τη 40λεπτη συνάντηση των δύο υπουργών Εθνικής Αμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου και Χουλουσί Ακάρ, στο περιθώριο της υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Παρότι ορισμένοι «διαβάζουν» το σύνολο της προχθεσινής τοποθέτησής του ως διαφορετικής από τα συνήθη, είναι απολύτως σαφές ότι ο κ. Ερντογάν επιλέγει να κρατήσει ο ίδιος τον ρυθμό των όποιων εξελίξεων στα ελληνοτουρκικά. Οι δηλώσεις Ερντογάν καταγράφονται και μετά τις διαρροές τουρκικών διπλωματικών πηγών περί ετοιμότητας για διάλογο, εφόσον βέβαια οι συνθήκες το επιτρέψουν. Σε κάθε περίπτωση, θα κριθεί σε βάθος χρόνου η όποια επιθυμία των Τούρκων για διάλογο.
Η διατήρηση του διαύλου επικοινωνίας Παναγιωτόπουλου – Ακάρ και η παράλληλη συζήτηση για διεύρυνση αυτών των επαφών σε διαφορετικά επίπεδα αποτελεί πάντως μια θετική εξέλιξη, αν και κανένας δεν σπεύδει να δηλώσει αισιόδοξος, με φόντο τις τουρκικές υπερπτήσεις. Πέρα βέβαια από την τακτική επίμονων υπερπτήσεων σε νησίδες, όπως η Κίναρος και η Κανδελιούσσα, ειδικά από τον Αύγουστο και έπειτα, στο πεδίο δεν έχει καταγραφεί κάποια αξιοσημείωτη μεταβολή από τη γενικότερα προσεκτική συμπεριφορά των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων τις τελευταίες εβδομάδες. Αυτή η ιδιόρρυθμη τακτική της Αγκυρας να προκαλεί, ενώ την ίδια στιγμή εμφανίζεται πρόθυμη να συζητάει, δεν αποτελεί επίσης κάποιο νεωτερισμό, καθώς ανάλογη στάση τηρούσε, για παράδειγμα, καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης του «Ορούτς Ρέις» το 2020.
Ενώ αναμένεται να εγκατασταθεί στην Αθήνα ο νέος πρέσβης της Τουρκίας Τσαγατάι Ερτσιγές, ο οποίος ενδεχομένως να αποτελέσει και τον κρίκο για όποιες νέες εξελίξεις το επόμενο χρονικό διάστημα, οι επιλογές για την όποια ενεργοποίηση άλλων διαύλων (πλην εκείνου μεταξύ των δύο υπουργών Εθνικής Αμυνας) είναι εκ των πραγμάτων περιορισμένες. Κατ’ αρχάς, η επί της αρχής συμφωνία των κ. Παναγιωτόπουλου και Ακάρ για συχνές μεταξύ τους συναντήσεις σηματοδοτεί τη βούληση των δύο πλευρών να υπάρχει αμεσότητα επικοινωνίας ανάμεσά τους προκειμένου να αποφευχθεί κάποια κλιμάκωση ή κάποιο στρατιωτικό ατύχημα. Το γεγονός ότι αυτός ο δίαυλος είναι μεταξύ των υπουργών και όχι των στρατιωτικών, όπως ήταν στο παρελθόν, οφείλεται αποκλειστικά στο γεγονός ότι μετά το πραξικόπημα του 2016 η δυνατότητα των αξιωματικών του τουρκικού στρατού να συζητούν με τους Ελληνες συναδέλφους τους περικόπηκε δραστικά. Επιπλέον, εξαιρετικά δύσκολη πρέπει να θεωρείται η πιθανότητα επανεκκίνησης των στρατιωτικών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) όσο διαρκούν οι τρέχουσες συνθήκες.
Θεοδωρικάκος: Απροσπέλαστος ο Έβρος ό,τι και να κάνει η Τουρκία
Εξηγήσεις από την πλευρά της Τουρκίας για τους 92 μετανάστες που εντοπίστηκαν δίχως ρούχα στον Έβρο ζήτησε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος, μιλώντας για απάνθρωπη εικόνα, που παραπέμπει στον μεσαίωνα.
Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, ο κ. Θεοδωρικάκος ανέφερε ότι «στον Έβρο υπάρχει μία καθημερινή απειλή, μέσα από τη βάρβαρη εργαλειοποίηση των παράνομων μεταναστών από την πλευρά της Τουρκίας, η οποία συστηματικά δημιουργεί πρόβλημα κατά μήκος όλου του ποταμού Έβρου. Το προχθεσινό γεγονός είναι πράγματι σοκαριστικό. Είναι μία εικόνα απάνθρωπη. Είναι μία συμπεριφορά βάρβαρη η οποία παραπέμπει στον μεσαίωνα και όχι στον 21ο αιώνα».
Όπως είπε, οι περισσότεροι από τους 92 μετανάστες που βρέθηκαν γυμνοί, είναι Αφγανοί αλλά και ορισμένοι Σύριοι. «Περιέγραψαν στους αξιωματικούς του Frontex ότι στον Έβρο τους μετέφεραν τρία οχήματα της τουρκικής στρατοχωροφυλακής. Πρέπει να ζητηθούν εξηγήσεις από την Τουρκία για τον χειρισμό του μεταναστευτικού» συμπλήρωσε.
Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη ανέφερε ότι τα τελευταία 3,5 χρόνια η Ελλάδα είναι πιο ισχυρή και έχει ενισχυθεί στρατιωτικά, ενώ κάλεσε την Τουρκία «να ακολουθήσει τον δρόμο της φιλίας και της συνεργασίας και να εγκαταλείψει τέτοιου είδους συμπεριφορές».
«Ό,τι και να κάνει η Τουρκία τα σύνορα στον Έβρο είναι απροσπέλαστα. Δεν πρόκειται να περάσει κανείς, όποιο κόλπα και να βρει η απέναντι πλευρά» τόνισε ο υπουργός. Για την πιθανότητα προβοκάτσιας από την Τουρκία, ο κ. Θεοδωρικάκος δήλωσε ότι «υπάρχει απόλυτη επαγρύπνηση και ετοιμότητα για να αντιμετωπιστεί οποιοδήποτε περιστατικό – και δεν θα πούμε τίποτα άλλο».
Υπενθυμίζεται πως αστυνομικοί του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Φερών, σε συνεργασία με τον Frontex, διέσωσαν την Παρασκευή 92 μετανάστες από τις όχθες του ποταμού Έβρου, οι οποίοι είχαν εγκαταλειφθεί στο σημείο γυμνοί, σύμφωνα με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το οποίο κατηγόρησε την Τουρκία για «απάνθρωπη εργαλειοποίηση» μεταναστών.
Οι μετανάστες, όπως οι ίδιοι δήλωσαν σε Έλληνες αστυνομικούς, είχαν μεταφερθεί στον Έβρο με τρία οχήματα των τουρκικών Αρχών, ενώ εν συνεχεία επιβιβάστηκαν σε πλαστικές λέμβους, για να διέλθουν στην ελληνική πλευρά.
Μηταράκης: Ντροπή για τον πολιτισμό η συμπεριφορά της Τουρκίας
Σε ανάρτησή του, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης ανέφερε: «Ντροπή για τον πολιτισμό η συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι σε 92 μετανάστες, τους οποίους διασώσαμε στα σύνορα. Αναμένουμε από την Άγκυρα να διερευνήσει το περιστατικό και να προστατεύσει επιτέλους τα σύνορα της με την Ε.Ε.».
Κατρούγκαλος: Απαράδεκτες οι πρακτικές εργαλειοποίησης προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία
Τις απαράδεκτες πρακτικές εργαλειοποίησης των προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία, κατήγγειλε ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Γιώργος Κατρούγκαλος. Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανέφερε: «Οι απαράδεκτες πρακτικές εργαλειοποίησης του πόνου προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία είναι απόλυτα καταδικαστέες. Η Ελλάδα πρέπει άμεσα να διεθνοποιήσει το ζήτημα των 92 προσφύγων στον Έβρο, σε ΟΗΕ και Ε.Ε. Δεν αρκεί το αίτημα στην Τουρκία να διερευνήσει το θέμα».
Τουρκική πρόκληση: «Να είστε λίγο πολιτισμένοι»
Προκλητικός εμφανίστηκε από την πλευρά του ο υφυπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας, Ισμαήλ Τσατακλί, υποστηρίζοντας σε ανάρτησή του: «Καθώς δεν μπορέσατε να βρείτε ούτε μία περίπτωση παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Τουρκία, επιδιώκετε να εκθέσετε την εικόνα της σκληρότητας που έχετε προκαλέσει, σαν να την έχει προκαλέσει η Τουρκία. Ελάτε, δεν είναι μεγάλη υπόθεση. Απλά να είστε λίγο πολιτισμένοι», έγραψε χαρακτηριστικά.