«Ολες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις καταγράφουν την πολιτική κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη, και μάλιστα με σταθεροποίηση σε υψηλά ποσοστά», επισημαίνουν αξιωματούχοι του Μεγάρου Μαξίμου. Υπογραμμίζουν ταυτόχρονα ότι το διψήφιο «γαλάζιο» προβάδισμα, σε συνδυασμό με την προτίμηση της πλειονότητας των πολιτικών για αυτοδύναμη κυβέρνηση, καθιστά απολύτως ρεαλιστικό τον στόχο για ανανέωση της θητείας Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία μετά τη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση που θα γίνει με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.
Μπορεί η απόσταση που χωρίζει την κυβερνητική παράταξη από την αξιωματική αντιπολίτευση να μη βρίσκεται πλέον στα θηριώδη επίπεδα που καταγράφονταν πριν από ενάμιση χρόνο, πλην όμως δύσκολα μπορεί να παραβλεφθεί το γεγονός ότι «ενώ διανύεται ο τέταρτος χρόνος διακυβέρνησης, η διαφορά μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ παραμένει στα επίπεδα των εκλογών του 2019». Χαρακτηριστικά, στην πιο πρόσφατη μέτρηση της Marc για τον ΑΝΤ1 η διαφορά αποτυπώθηκε στο 8,7% και στην αντίστοιχη της Pulse για τον ΣΚΑΪ υπολογίστηκε στο 7,5%, ποσοστά που γίνονται διψήφια αν κατανεμηθούν οι αναποφάσιστοι, οι οποίοι κυμαίνονται στην περιοχή του 10%.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο δεν πέρασε απαρατήρητη η νέα επιχειρηματολογία με την οποία προσπάθησε ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ να δικαιολογήσει την υστέρηση του κόμματός του, «χωρίς, πάντως, για πρώτη φορά να αμφισβητήσει συλλήβδην τις δημοσκοπήσεις». Οπως παρατηρούν, δεν υπάρχει, αφενός, προηγούμενο που να έχει στραφεί το σύνολο των αναποφάσιστων προς ένα κόμμα, όπως ισχυρίστηκε ο κ. Αλέξης Τσίπρας λέγοντας ότι θα μπορούσε έτσι να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα αθροίζοντας στο ποσοστό του και τους αναποφάσιστους. Αφετέρου, δεν ισχύει η εκτίμηση ότι η Κουμουνδούρου έχει ευδιάκριτο προβάδισμα στις παραγωγικές ηλικίες των ψηφοφόρων μεταξύ 17-44 ετών. Αντιτείνουν, μάλιστα, ότι σε αυτές τις ηλικιακές κατηγορίες οι επιδόσεις των δύο κομμάτων κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα.
Η σαφής δημοσκοπική υπεροχή της Ν.Δ. προκύπτει και από άλλα ευρήματα, όπως ότι περίπου οι μισοί πολίτες (48,9%) αξιολογούν θετικά την κυβέρνηση, την ίδια ώρα που τρεις στους τέσσερις (74,2%) κρίνουν αρνητικά τον ΣΥΡΙΖΑ. Στην ερώτηση επίσης για τον καταλληλότερο πρωθυπουργό, ο κ. Μητσοτάκης διατηρεί σαφές προβάδισμα με 39% έναντι του κ. Τσίπρα, ο οποίος συγκεντρώνει το 28%. Αλλά και στη δημοτικότητα των πολιτικών αρχηγών, όπως την κατέγραψε η Marc, ο κ. Μητσοτάκης συγκεντρώνει ποσοστό 50,1%, ενώ ο κ. Τσίπρας 35,5%.
Εκεί, πάντως, που εστιάζουν περισσότερο οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι είναι στην απάντηση που δίνουν οι πολίτες στο ερώτημα για την κυβέρνηση που θέλουν να προκύψει μετά τις επόμενες εκλογές: σχεδόν ένας στους δύο (47%) εκδηλώνει προτίμηση σε αυτοδύναμη κυβέρνηση, θέση που υποστηρίζει η κυβερνητική παράταξη. Στο 35% περιορίζεται το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι προτιμούν κυβέρνηση συνεργασίας που να απαρτίζεται από περισσότερα κόμματα, όπως είναι η στρατηγική της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία λανσάρει την ιδέα για συγκρότηση «προοδευτικής κυβέρνησης», παρόλο που μέχρι στιγμής δεν έχει βρει κανέναν πρόθυμο κυβερνητικό σύμμαχο.
Με τις κάλπες, πάντως, να απέχουν περίπου έξι μήνες από τώρα, καθώς οι επικρατέστερες ημερομηνίες για την πρώτη κάλπη είναι, στην παρούσα φάση, η 10η Απριλίου ή η 21η Μαΐου, στο κυβερνητικό στρατόπεδο δεν εφησυχάζουν, μολονότι το δημοσκοπικό σκηνικό δείχνει να είναι παγιωμένο ήδη από τις αρχές του 2016, όταν ανέλαβε τα ηνία της Νέας Δημοκρατίας ο σημερινός πρωθυπουργός.
Οι αυξομειώσεις των κομματικών επιδόσεων, οι οποίες παρουσιάζονται έκτοτε, κυμαίνονται σε ένα πλαίσιο που δείχνει ότι δεν έχουν δημιουργηθεί ισχυρές τάσεις ανατροπής στη βούληση της κοινωνίας, τουλάχιστον σε τέτοιον βαθμό που να προοιωνίζεται αλλαγές στη σειρά κατάταξης των πολιτικών δυνάμεων. Παρά ταύτα, οι πρωτοφανείς συνθήκες που επικρατούν στην αγορά εξαιτίας της εκτίναξης στις τιμές της ενέργειας που έφερε ο πόλεμος στην Ουκρανία, εντείνοντας τις ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις που είχαν ξεκινήσει νωρίτερα, δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό.
Η εκτίμηση που επικρατεί στο κυβερνητικό επιτελείο είναι ότι με την επικείμενη επέκταση και στον κλάδο των προμηθευτών ενέργειας του μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων, όπως έχει γίνει ήδη στους παραγωγούς ενέργειας, θα βρεθούν οι απαραίτητοι πόροι για να συνεχιστεί η επιδότηση των καταναλωτών, ακόμη κι αν καθυστερήσει η ευρωπαϊκή λύση για την οποία μάχεται από την περασμένη άνοιξη η ελληνική κυβέρνηση.
«Από την πρώτη στιγμή έξαρσης της ενεργειακής κρίσης η κυβέρνηση με πρωτοβουλίες του Κυριάκου Μητσοτάκη πρωταγωνιστεί στην προσπάθεια διαμόρφωσης μιας κοινής ευρωπαϊκής αντίδρασης», σημειώνουν συνεργάτες του πρωθυπουργού. Εξηγούν ότι οι προτάσεις Μητσοτάκη για το πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου και τις κοινές προμήθειες βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και έχουν τη στήριξη της πλειονότητας των κρατών-μελών της Ευρώπης. Υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι «η προοπτική μιας κοινής ευρωπαϊκής παρέμβασης αποτυπώθηκε στις αγορές, καθώς υπήρξε μείωση στην τιμή του φυσικού αερίου πανευρωπαϊκά».
Σε κάθε περίπτωση, σημειώνουν ότι η κυβέρνηση αναπτύσσει παρεμβάσεις για τη στήριξη της κοινωνίας και έχει θέσει σε εφαρμογή εθνικό σχέδιο για τη μείωση του αποτυπώματος που προκαλεί η ενεργειακή ακρίβεια. Ηδη από τον Ιούλιο έχει υιοθετηθεί και εφαρμόζεται μηχανισμός για την άμεση ανάκτηση υπερεσόδων από τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και την επιστροφή τους στην κοινωνία, κάτι που έχει αποδώσει έως σήμερα πάνω από 2,3 δισ. ευρώ, ενώ έχει κιόλας υιοθετηθεί από την Ευρώπη για να εφαρμοστεί σε όλα τα κράτη-μέλη.
Επιπλέον, όπως ανακοινώθηκε, τις επόμενες ημέρες κατατίθεται στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση για έναν νέο μηχανισμό ανάκτησης υπερεσόδων τα οποία δημιουργούνται στον κλάδο της προμήθειας ενέργειας (διυλιστήρια κ.λπ.). Οπως επανειλημμένα έχει πει ο πρωθυπουργός, η κυβέρνησή του «είναι αποφασισμένη να μην επιτρέψει σε κανέναν να αισχροκερδεί σε βάρος των πολιτών» και «τα χρήματα που ανακτώνται θα επιστρέφονται στους λογαριασμούς νοικοκυριών, επαγγελματιών και αγροτών».
Βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης παραμένει και η εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς έχει τεθεί στόχος για μείωση της κατανάλωσης τους επόμενους μήνες κατά τουλάχιστον 5% τις ώρες αιχμής. Προς αυτή την κατεύθυνση γίνεται σύσταση να περιοριστεί η χρήση ενεργοβόρων συσκευών από τις 6 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ.
Το πείραμα με το «καλάθι του νοικοκυριού»
Ιδιαίτερο βάρος δίνεται, εξάλλου, στη συγκράτηση των τιμών των βασικών καταναλωτικών αγαθών που οι αρμόδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι προσδοκούν ότι θα φέρει το λεγόμενο «καλάθι του νοικοκυριού» με τις προσιτές τιμές προϊόντων τις οποίες θα προτείνουν τα μεγάλα σούπερ μάρκετ, αλλά και τα μικρότερα που θα θελήσουν να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο.
Η πρεμιέρα του νέου αυτού μέτρου θα γίνει από τα μέσα της εβδομάδας που μόλις ξεκινά και προβλέπεται να είναι σε ισχύ για το επόμενο πεντάμηνο. Η επιτυχία του θα κρίνει πολλά για την αντοχή των ασθενέστερων οικονομικά Ελλήνων στη διάρκεια των προσεχών δύσκολων μηνών, αλλά και για την κυβερνητική αξιοπιστία, καθώς πρόκειται για έναν «πειραματισμό», η εφαρμογή του οποίου έχει, όπως αναγνωρίζουν οι παράγοντες της αγοράς, «μεγάλο ρίσκο».
Ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδωνις Γεωργιάδης παρέσχε διαβεβαιώσεις ότι θα γίνουν τα πάντα για να πετύχει «το καλάθι του νοικοκυριού» και «να προσφέρει ουσιαστική ανακούφιση στους συμπολίτες μας που την έχουν ανάγκη». Τα σούπερ μάρκετ πρέπει να εντάσσουν τουλάχιστον ένα προϊόν από κάθε κατηγορία προϊόντων που περιλαμβάνεται στο «καλάθι» και να το διαθέτουν σε προσιτή τιμή, ιδίως συγκριτικά με τα υπόλοιπα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας, ενημερώνοντας τους καταναλωτές. Η ενημέρωση θα γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως με λίστες, φυλλάδια και ειδική σήμανση επί των προϊόντων ή του χώρου πώλησής τους.
Οι τιμές των προϊόντων που συμμετέχουν στο «καλάθι» διαμορφώνονται ελεύθερα από τις επιχειρήσεις, ενώ οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές προβλέπεται ότι θα ελέγχουν τα προϊόντα του καταλόγου κατά προτεραιότητα. Τα σούπερ μάρκετ θα μπορούν να διαφοροποιούν το προϊόντα του «καλαθιού», αφού όμως αποστείλουν νωρίτερα προς το υπουργείο τον σχετικό κατάλογο.
Ο σκόπελος Πάτση και η στοχοποίηση Πιερρακάκη
Στη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας η κυβέρνηση βρέθηκε αντιμέτωπη με έναν πολιτικό σκόπελο που αφορούσε τις επαγγελματικές δραστηριότητες του εκλεγμένου με τη Ν.Δ. βουλευτή Γρεβενών Ανδρέα Πάτση, ο οποίος καταγγέλθηκε αφενός ότι ήταν ιδιοκτήτης εισπρακτικής εταιρείας που διαχειριζόταν κόκκινα δάνεια, αφετέρου ότι συμμετείχε σε εταιρείες με έδρα στο εξωτερικό, μία από τις οποίες μάλιστα είχε σύμβαση παροχής υπηρεσιών με τα ΕΛ.ΤΑ., που είναι επιχείρηση του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Επειτα από καταγγελίες του ΣΥΡΙΖΑ, ο βουλευτής εκλήθη από τον γραμματέα της Κ.Ο. της Ν.Δ. Γιάννη Μπούγα για εξηγήσεις, οι οποίες όμως δεν κρίθηκαν επαρκείς και έτσι, με απόφαση του πρωθυπουργού, ο κ. Πάτσης διεγράφη.
Οι λόγοι ήταν δύο: πρώτον, θεωρήθηκε αφενός ότι υπάρχει ηθικό ασυμβίβαστο στην εμπλοκή βουλευτή σε εισπρακτική εταιρεία και μάλιστα αυτό έγινε γνωστό σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση θέλει να βάλει φρένο στους πλειστηριασμούς από κόκκινα δάνεια, σύμφωνα και με πρόσφατη σχετική τοποθέτηση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα. Δεύτερον, και σημαντικότερο, υπάρχει σαφές νομικό ασυμβίβαστο στη συμμετοχή του σε εταιρείες με έδρα στο εξωτερικό, καθώς και στη σύναψη σύμβασης με τα ΕΛ.ΤΑ. από τον κ. Πάτση, ο οποίος βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα, καθώς και με ποινή φυλάκισης δύο ετών. Αλλωστε, επιλήφθηκαν της υπόθεσής του τόσο η Επιτροπή της Βουλής για τον έλεγχο των «πόθεν έσχες» (που το έκανε με χαρακτηριστική καθυστέρηση) όσο και οι εισαγγελικές αρχές.
Αποκρούοντας την κριτική της αντιπολίτευσης ότι η κυβέρνηση αντέδρασε με καθυστέρηση, καθώς οι ίδιες καταγγελίες κατά του βουλευτή Γρεβενών είχαν διατυπωθεί και προ διετίας, συνεργάτες του πρωθυπουργού υποστηρίζουν ότι «ο Κυριάκος Μητσοτάκης κινήθηκε άμεσα, αποδεικνύοντας, όπως και με την υπόθεση των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων από την ΕΥΠ, ότι δεν γίνονται ανεκτές συμπεριφορές που αντιβαίνουν στη νομιμότητα ή παραβιάζουν την ηθική δεοντολογία».
Αίσθηση, στο μεταξύ, προκαλεί η επιμονή της αξιωματικής αντιπολίτευσης να εμπλέξει στην υπόθεση Πάτση τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη, ο οποίος θεωρείται ένα από τα πιο επιτυχημένα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου χάρη στη δουλειά που γίνεται τα τελευταία χρόνια στον τομέα της ψηφιακής πολιτικής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ απαντήθηκε -με επίκληση κειμένου του πρώην υπουργού Νίκου Παππά- ο ισχυρισμός της Κουμουνδούρου ότι ο κ. Πιερρακάκης έχει την ευθύνη των ΕΛ.ΤΑ., η αξιωματική αντιπολίτευση συνέχισε να τον στοχοποιεί με ανακοίνωση στην οποία υιοθετούσε δημοσιεύματα για αυξημένο αριθμό απευθείας αναθέσεων από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Ο κυβερνητικός αντίλογος αναφέρει ότι οι απευθείας αναθέσεις κυμαίνονται σε ποσοστό μικρότερο του 2% επί του συνολικού προϋπολογισμού έργων του υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων του.
Διευκρινίζεται δε ότι πρόκειται για αναθέσεις οι οποίες κατά βάση αφορούν είτε πλατφόρμες που συνιστούν υπηρεσίες του gov.gr, οι οποίες προστίθενται καθημερινά στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη με στόχο τη διευκόλυνση του πολίτη, είτε ειδικές ανάγκες της περιόδου COVID-19, που έπρεπε να υλοποιηθούν μέσα σε λίγες εβδομάδες, όπως η πλατφόρμα για τον εμβολιασμό των πολιτών σε όλη τη χώρα. Στην κυβέρνηση, τέλος, υποστηρίζουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ με την επίθεσή του στον κ. Πιερρακάκη έχει «σαφή στόχευση να παρεμποδίσει την ολοκλήρωση της ψηφιακής μεταρρύθμισης του κράτους» και «να απαξιώσει προεκλογικά το σημαντικό έργο που γίνεται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης».
