Σταθερό παρέμεινε το 2022 το ποσοστό των καπνιστών που κάνουν χρήση συμβατικών τσιγάρων στη χώρα μας, αποτελώντας το 28,5% των Ελλήνων. Το ποσοστό αυτό μεταφράζεται σε περίπου 2.250.000 άτομα – εκ των οποίων οι περισσότεροι είναι άνδρες στις ηλικίες 45-65 ετών.
Το παραπάνω στοιχείο αποτελεί ένα από τα βασικά συμπεράσματα της νέας έρευνας για το κάπνισμα που διεξήγαγε τον Ιούνιο του 2022 η Marc για λογαριασμό της Παπαστράτος, στην οποία συμμετείχαν 1.200 νοικοκυριά. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι από το σύνολο των καπνιστών, το 84% ανησυχεί για τις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία του, θέτοντας την υγεία και την καλή φυσική κατάσταση στην κορυφή των κινήτρων για τη διακοπή του. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την έρευνα, οι απαιτητικές συνθήκες της ζωής εμποδίζουν τη διακοπή του καπνίσματος.
Οι νέες τάσεις
Σύμφωνα με την έρευνα είναι πλέον ξεκάθαρο πως υπάρχει μία σαφής αποστροφή του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας απέναντι στο κάπνισμα, παρά το γεγονός ότι το ποσοστό των καπνιστών στην Ελλάδα παραμένει υψηλό. Ειδικότερα επτά στους δέκα Έλληνες (72%) θεωρούν το τσιγάρο μία ξεπερασμένη συνήθεια. Σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2021, οι ενστάσεις και η πίεση του κοινωνικού περιβάλλοντος καταγράφονται εντονότερες και η κοινωνική ανοχή μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Την ίδια ώρα έξι στους δέκα καπνιστές (59%) ανέφεραν πως το κάπνισμα ενοχλεί τον/τη σύντροφο-μη καπνιστή και δημιουργεί διαφωνίες και τσακωμούς με τον/τη σύντροφό τους, ποσοστό αυξημένο συγκριτικά με το 52% και 49% αντίστοιχα της περσινής έρευνας. Πέρα από τις συντροφικές σχέσεις των καπνιστών φαίνεται, επίσης, να επηρεάζονται αρνητικά και οι οικογενειακές και φιλικές τους σχέσεις, με την πλειονότητα των μη καπνιστών (66%) να ενοχλούνται από το γεγονός ότι ένα συγγενικό ή φιλικό τους πρόσωπο καπνίζει. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, τέλος, το γεγονός ότι σχεδόν οι μισές ελληνικές οικογένειες (45%) δεν επιτρέπουν το κάπνισμα στο σπίτι τους.
Η κοινωνική απαίτηση για ενημέρωση «κλειδί» για τη διαχείριση του καπνίσματος
Και η φετινή έρευνα αναδεικνύει μια σοβαρή έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος. Μόλις ένας στους δέκα (11%) ερωτηθέντες ενήλικες δηλώνει επαρκώς ενημερωμένος, ποσοστό αυξημένο κατά 2% σε σύγκριση με το 2021. Η έλλειψη πληροφόρησης καταγράφεται σημαντική και στους καπνιστές. Από όσους καπνίζουν, μόνο το 22% δηλώνει πως έχει την πληροφόρηση που χρειάζεται για να μεταβεί από το τσιγάρο σε μια καλύτερη εναλλακτική.
Υπάρχει μία καθολική άποψη (87%) πως οι καπνιστές θα πρέπει να έχουν επαρκή ενημέρωση και πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα νέα εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το υψηλό ποσοστό (63%) εκείνων που συμφωνούν με την άποψη πως ο βαθμός βλαπτικότητας ενός καπνικού προϊόντος θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν κατά την φορολόγησή του, όπως αντίστοιχα συμβαίνει σε άλλους κλάδους, π.χ. ενέργεια, αυτοκίνηση.
Η κα. Λένα Πλαΐτη, Γενική Διευθύντρια Επικοινωνίας της Παπαστράτος, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, σημείωσε: «Για 2η συνεχή χρονιά παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα της πανελλαδικής έρευνας της Marc για το τσιγάρο, η οποία μας βοηθά να κατανοήσουμε όσα συμβαίνουν στην κοινωνία τόσο από τη μεριά των καπνιστών όσο και από εκείνη των μη καπνιστών για μία συνήθεια που παρότι θεωρείται ξεπερασμένη συνεχίζει να υιοθετείται από 1 στους 4 Έλληνες. Δέσμευση που ακολουθεί κάθε πράξη μας στην Παπαστράτος είναι να μειώσουμε τους καπνιστές στην Ελλάδα κατά 1,5 εκατομμύριο μέχρι το 2025. Με όχημα την επιστήμη εντείνουμε τις προσπάθειές μας ώστε να υπάρχουν εναλλακτικές, καινοτόμες λύσεις για όσους επιμένουν να καπνίζουν, θεωρώντας, πάντα τη διακοπή του καπνίσματος ως την καλύτερη επιλογή για έναν καπνιστή.»
Η έρευνα με μια ματιά
• Το ποσοστό των ενήλικων καπνιστών στην Ελλάδα ανέρχεται σήμερα στο 28,5%.
• Το 8% (κατά 2,5% υψηλότερο από πέρυσι) του συνολικού πληθυσμού χρησιμοποιεί εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης.
• Το 71,8% των μη καπνιστών θεωρεί πως το κάπνισμα αποτελεί μια ξεπερασμένη συνήθεια.
• Το 83,9% των καπνιστών ανησυχεί πως το κάπνισμα έχει σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία του.
• Το 37,2% των μη καπνιστών με σύντροφο καπνιστή ενοχλείται από την οσμή του τσιγάρου.
• Το 58,8% των καπνιστών βιώνει διαφωνίες και τσακωμούς με τον/τη σύντροφό του. Το αντίστοιχο περσινό ποσοστό ήταν στο 49%.
• Το 45% των οικογενειών δεν επιτρέπει το κάπνισμα στο σπίτι.
• Το 15,2% των καπνιστών κρύβει ότι καπνίζει από αγαπημένα πρόσωπα ή φίλους.
• Το 58% των μη καπνιστών προτιμά κάποιος καπνιστής να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους καπνίσματος παρά να καπνίζει συμβατικό τσιγάρο.
• Μόνο το 11,4% δηλώνει επαρκώς ενημερωμένο για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος.
• Μόνο το 33,5% γνωρίζει ποιες είναι οι βασικές διαφορές ανάμεσα στα συμβατικά τσιγάρα και στα εναλλακτικά προϊόντα καπνού.
• Το 63,2% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι ο βαθμός βλαπτικότητας ενός καπνικού προϊόντος θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν κατά τη φορολόγησή του.
