Η 32χρονη Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια αφέθηκε ελεύθερη στο πλαίσιο ανταλλαγής κρατουμένων με την Ρωσία και επιστρέφει αεροπορικώς στις ΗΠΑ, ανακοίνωσε νωρίτερα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. «Είναι ασφαλής. Βρίσκεται σε αεροπλάνο. Είναι καθ’ οδόν για το σπίτι της», έγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ σε tweet.
Λίγο αργότερα, ο Αμερικανός πρόεδρος δημοσίευσε τη συγκινητική στιγμή που ενημέρωσε τη σύζυγο της μπασκετμπολίστριας, η οποία βρισκόταν στον Λευκό Οίκο, ότι η αγαπημένη της «προσγειώθηκε».
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι αντάλλαξε την Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια με τον Ρώσο υπήκοο Βίκτορ Μπουτ, πρώην έμπορο όπλων. Ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων ανέφεραν ότι η ανταλλαγή των δύο κρατουμένων έγινε χθες στο αεροδρόμιο του Άμπου Ντάμπι.
Ο Γουίλαν, Αμερικανός πρώην πεζοναύτης, εκτίει ποινή 16ετούς κάθειρξης σε σωφρονιστική αποικία στη ρωσική περιοχή Μορντόβια αφού κρίθηκε ένοχος σε κατηγορίες για κατασκοπεία, τις οποίες ο ίδιος αρνείται. Συνελήφθη το 2018 και καταδικάστηκε δύο χρόνια αργότερα.
Ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι επέκριναν χθες τον Μπάιντεν για την απόφασή του να ανταλλάξει έναν καταδικασμένο έμπορο όπλων με την Μπρίτνεϊ Γκράινερ και να μην καταφέρει να εξασφαλίσει την απελευθέρωση ενός άλλου Αμερικανού που κρατήθηκε όμηρος για χρόνια.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης απάντησαν ότι η απόφαση του Μπάιντεν να απελευθερώσει τον Μπουτ ήταν δύσκολη σημειώνοντας ότι πίεσαν επανειλημμένα για να εξασφαλίσουν επίσης την απελευθέρωση του Γουίλαν, όμως η Ρωσία αρνήθηκε.
Μετά την αποφυλάκιση της Γκράινερ ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι δήλωσε πως η αμερικανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να συμμετέχει ενεργά σε συζητήσεις με την Μόσχα για την απελευθέρωση του Γουίλαν.
Η Μπρίτνεϊ Γκράινερ, η οποία αφέθηκε ελεύθερη ως αντάλλαγμα για τον καταδικασθέντα Ρώσο έμπορο όπλων Βίκτορ Μπουτ, μετά από 10 μήνες φυλάκισης της με την κατηγορία λαθρεμπορίου ναρκωτικών έγινε διεθνής αιτία, για την επιδείνωση των σχέσεων της Ρωσίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.
Μιλώντας από τον Λευκό Οίκο έχοντας στο πλευρό του τη σύζυγο της κυρίας Γκράινερ, Σερέλ, ο Μπάιντεν είπε ότι μίλησε με την Γκράινερ και ότι θα επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες εντός 24 ωρών. «Η Μπρίτνεϊ θα είναι σύντομα πίσω στην αγκαλιά των αγαπημένων της – και θα έπρεπε να ήταν εκεί όλο αυτό το διάστημα», είπε.
Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Ρωσίας δημοσίευσαν την Πέμπτη βίντεο από την ανταλλαγή αιχμαλώτων της της Αμερικανίδας σταρ του WNBA, και του καταδικασμένου Ρώσου εμπόρου όπλων, γνωστό ως «ο Έμπορος του Θανάτου», σε αεροδρόμιο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Το βίντεο δείχνει την Γκράινερ, με κόκκινο σακάκι και παντελόνι, να περπατά με τρεις άντρες με κοστούμια προς έναν άλλο άνδρα και τον Μπουτ, ο οποίος κρατάει έναν καφέ φάκελο και ένα παλτό κρεμασμένο στο χέρι του.
Σε άλλο βίντεο που έδωσαν στη δημοσιότητα οι ρωσικές αρχές φαίνεται η Γκράινερ να υπογράφει τα χαρτιά για την αποφυλάκισή της στη σωφρονιστική αποικία όπου είχε μεταφερθεί πριν από μερικές εβδομάδες. Μετά βγαίνει από τη φυλακή με τσάντες στα χέρια.
Σε ότι αφορά τον Βίκτορ Μπουτ, ο πρώην έμπορος όπλων υποστήριξε ότι όλα έγιναν τόσ ξαφνικά που ξύπνησε στη φυλακή στις 3 τα ξημερώματα για να αποφυλακιστεί και δεν κατάφερε να αποχαιρετήσει κανέναν.
Αφού έφτασε στο αεροδρόμιο Vnukovo της Μόσχας, ο Μπουτ κατέβηκε τις σκάλες του αεροπλάνου κουβαλώντας ένα μπουκέτο με λευκά λουλούδια και αγκάλιασε τη γυναίκα του και τη μητέρα του.
Νωρίτερα σήμερα η μητέρα του ευχαρίστησε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν για τον ρόλο του στην απελευθέρωση του γιου της, στο πλαίσιό της ανταλλαγής με την Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια έπειτα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις μεταξύ της Μόσχας και της Ουάσινγκτον.
«Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων προς τον πρόεδρό μας, τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Έναν βαθύ μητρικό σεβασμό (επίσης) στο υπουργείο Εξωτερικών, του οποίου ηγείται ο Σεργκέι Λαβρόφ», δήλωσε μιλώντας στη ρωσική τηλεόραση.
Η σύζυγος του Μπουτ, η ‘Αλλα Μπουτ, εξέφρασε και αυτή την “ευγνωμοσύνη” της στη ρωσική διπλωματία, η οποία επέτρεψε την επιστροφή του συζύγου της, ο οποίος εξέτιε ποινή 25 ετών στις ΗΠΑ. Την ευγνωμοσύνη της στον Μπάιντεν εξέφρασε και η σύζυγός της 32χρονης μπασκετμπολίστριας.
Μιλώντας στο Οβάλ Γραφείο, η Σερέλ Γκράινερ εξήρε τις προσπάθειες της κυβέρνησης Μπάιντεν που διασφάλισε την απελευθέρωση της 32χρονης: «Στέκομαι εδώ ενώ κατακλύζομαι από συναισθήματα».
Το χρονικό της ανταλλαγής και οι αιχμάλωτοι
Η ανταλλαγή έγινε στο αεροδρόμιο του Άμπου Ντάμπι στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μετέδωσαν ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων. Σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση ΗΑΕ-Σαουδικής Αραβίας, ο πρόεδρος των ΗΑΕ και ο πρίγκιπας-διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας ηγήθηκαν των προσπαθειών διαμεσολάβησης που εξασφάλισαν την απελευθέρωση της Γκράινερ σε ανταλλαγή κρατουμένων με τη Ρωσία. Η μπασκετμπολίστρια Μπρίτνεϊ Γκράινερ έφτασε στο Άμπου Ντάμπι με ιδιωτικό αεροπλάνο από τη Μόσχα μετά την απελευθέρωσή της από τις ρωσικές αρχές, υπογραμμίζει η ανακοίνωση.
«Είναι ασφαλής, είναι σε αεροπλάνο, είναι καθ’ οδόν για το σπίτι της μετά από μήνες άδικης κράτησής της στη Ρωσία, υπό αφόρητες συνθήκες», είπε ο Μπάιντεν σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. «Αυτή είναι μια μέρα για την οποία εργαστήκαμε για πολύ καιρό. Δεν σταματήσαμε ποτέ να ασκούμε πίεση για την απελευθέρωσή της», πρόσθεσε.
Ο Ρώσος έμπορος όπλων, Βίκτορ Μπουτ, «επιστρέφει σπίτι» δηλώνει το Κρεμλίνο μετά την ανταλλαγή με την Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια Μπρίτνεϊ Γκράινερ.
Ο Μπουτ, 55 ετών, ήταν ένας από τους πιο καταζητούμενους άνδρες στον κόσμο πριν από τη σύλληψή του και ονομαζόταν «ο έμπορος του θανάτου» και «εκείνος που κατατροπώνει τις κυρώσεις» για την ικανότητά του να παρακάμπτει τα εμπάργκο όπλων.
Για σχεδόν δύο δεκαετίες, ο Μπουτ έγινε ο πιο διαβόητος έμπορος όπλων στον κόσμο, πουλώντας όπλα σε κράτη με αδίστακτα καθεστώτα, σε ομάδες ανταρτών και δολοφόνους πολέμαρχους στην Αφρική, την Ασία και τη Νότια Αμερική. Για τους ειδικούς στις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας, το διαρκές ενδιαφέρον της Μόσχας για τον Μπουτ υποδηλώνει έντονα τους δεσμούς του με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
«Ο Ρώσος υπήκοος Βίκτορ Μπουτ, ο οποίος εξέτιε ποινή φυλάκισης στις ΗΠΑ για εμπορία όπλων, επέστρεψε στη Ρωσία ως αποτέλεσμα συμφωνίας με τις ΗΠΑ για την ανταλλαγή του με την Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια Μπρίτνεϊ Γκράινερ, που κρίθηκε ένοχη στη Ρωσία για λαθρεμπόριο ναρκωτικών» ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών στο TASS την Πέμπτη.
«Ως αποτέλεσμα των προσπαθειών που έγιναν, καταφέραμε να συμφωνήσουμε με την αμερικανική πλευρά να κανονίσουμε την ανταλλαγή του Βίκτορ Μπουτ για την Μπρίτνεϊ Γκρίνερ. Ο Ρώσος πολίτης επέστρεψε στη μητέρα πατρίδα» ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών.
Το Κρεμλίνο ζητούσε την απελευθέρωση του Μπουτ από τότε που συνελήφθη για πρώτη φορά στην Ταϊλάνδη το 2008 μετά από αίτημα των ΗΠΑ.
«Απίστευτο! Λαμβάνουμε μηνύματα – γράφουν άνθρωποι από τη Ρωσία και από το εξωτερικό, μας συγχαίρουν και χαίρονται για την απελευθέρωση του Βίκτορ Μπουτ. Δεν τον γνωρίζουν προσωπικά, δεν τον έχουν δει ποτέ. Αλλά ανησυχούν όπως για τον αγαπημένο τους! Ευχαριστείτε τη χώρα» ανέφερε στο Telegram η Μαρία Ζαχάροβα.
Ο 55χρονος κρατείτο επί 12 χρόνια σε ομοσπονδιακή φυλακή του Ιλινόις στις ΗΠΑ.
Αμερικανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι μετέφερε όπλα σε ζώνες συγκρούσεων σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων της Σιέρα Λεόνε και του Αφγανιστάν.
Ο Μπουτ συνελήφθη το 2008 σε ξενοδοχείο της Μπανγκόκ στην Ταϊλάνδη ύστερα από επιχείρηση πρακτόρων των ΗΠΑ που τον κατέγραψαν να προσφέρεται να πουλήσει πυραύλους σε άτομα που πίστευε ότι ήταν αριστεροί Κολομβιανοί αντάρτες.
Μετά τη σύλληψή του, εκδόθηκε στις ΗΠΑ παρά τις έντονες διαμαρτυρίες της ρωσικής κυβέρνησης. Στη συνέχεια δικάστηκε και καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκιση το 2012 για τις κατηγορίες της συνωμοσίας για να σκοτώσει Αμερικανούς πολίτες.
Η Μόσχα ανέκαθεν διακήρυττε την αθωότητά του, χαρακτηρίζοντας την υπόθεση «κραυγαλέα αδικία».
Η περίπτωση της Μπρίτνεϊ Γκράινερ
Η Γκράινερ, 32 ετών, σταρ της ομάδας Φοίνιξ Μέρκιουρι της Εθνικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης Γυναικών, συνελήφθη στις 17 Φεβρουαρίου. Οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωσή της περιπλέχτηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου και την επακόλουθη όξυνση των σχέσεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας.
Ο Μπάιντεν και η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις είχαν σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία με την Γκράινερ από το Οβάλ Γραφείο και στην συνομιλία συμμετείχε η σύζυγος της Γκράινερ, Σερέλ. Ο Λευκός Οίκος έδωσε στη δημοσιότητα μια φωτογραφία από τη στιγμή της τηλεφωνικής επικοινωνίας.
«Αυτοί οι τελευταίοι μήνες ήταν μια κόλαση για την Μπρίτνεϊ» και για τη σύζυγό της, δήλωσε ο Μπάιντεν.
Η Γκράινερ, δύο φορές χρυσή Ολυμπιονίκης, συνελήφθη σε αεροδρόμιο της Μόσχας όταν στις αποσκευές της βρέθηκαν φυσίγγια ατμού που περιείχαν λάδι κάνναβης, το οποίο απαγορεύεται στη Ρωσία.
Καταδικάστηκε στις 4 Αυγούστου σε εννέα χρόνια κάθειρξης σε σωφρονιστική αποικία με την κατηγορία της κατοχής και λαθρεμπορίου ναρκωτικών. Είχε δηλώσει ένοχη, αλλά είπε ότι έκανε ένα «ειλικρινές λάθος» και πως δεν είχε σκοπό να παραβεί το νόμο.
Τον περασμένο μήνα οδηγήθηκε σε σωφρονιστική αποικία στη ρωσική περιοχή Μορντόβια για να εκτίσει την ποινή της.
Ο Μπάιντεν παράλληλα είπε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να εργάζονται για την απελευθέρωση του Πολ Γουίλαν, ενός Αμερικανού πρώην πεζοναύτη, τον οποίο ο ένοικος του Λευκού Οίκου τόνισε ότι η Ρωσία αντιμετωπίζει διαφορετικά.
«Δυστυχώς, για εντελώς παράνομους λόγους, η Ρωσία αντιμετωπίζει την περίπτωση του Πολ διαφορετικά από την περίπτωση της Μπρίτνεϊ. Και ενώ δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να εξασφαλίσουμε την απελευθέρωση του Πολ, δεν τα παρατάμε. Δεν θα τα παρατήσουμε ποτέ», είπε ο Μπάιντεν.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ευχαρίστησε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για τη διευκόλυνση της επιστροφής της Γκράινερ.
Η περίπτωση του Πολ Γουίλιαν
Ο Μπάιντεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν θα εγκαταλείψουν ποτέ τις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση του Πολ Γουίλαν από τη Ρωσία, αλλά η ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ουάσινγκτον-Μόσχας που οδήγησε στην αποφυλάκιση της Αμερικανίδας μπασκετμπολίστριας Μπρίτνεϊ Γκράινερ αφήνει λίγες επιλογές για την περίπτωση του Αμερικανού πρώην πεζοναύτη.
«Δυστυχώς και για εντελώς παράνομους λόγους, η Ρωσία αντιμετωπίζει την περίπτωση του Πολ διαφορετικά από την περίπτωση της Μπρίτνεϊ. Και ενώ δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να εξασφαλίσουμε την απελευθέρωση του Πολ, δεν τα παρατάμε. Δεν θα τα παρατήσουμε ποτέ», είπε ο Μπάιντεν.
Αλλά για τον ίδιο τον Πολ Γουίλαν η εξέλιξη αυτή του προκάλεσε απογοήτευση. «Είμαι πολύ απογοητευμένος που δεν έγιναν περισσότερα για να εξασφαλιστεί η απελευθέρωσή μου, ειδικά καθώς κοντεύουν τέσσερα χρόνια από τη σύλληψή μου. Με συνέλαβαν για ένα έγκλημα που δεν συνέβη ποτέ», δήλωσε ο Γουίλαν στο CNN σήμερα, έπειτα από την είδηση της αποφυλάκισης της Γκράινερ.
Ο Γουίλαν, Αμερικανός πρώην πεζοναύτης, εκτίει ποινή 16ετούς κάθειρξης σε σωφρονιστική αποικία στη ρωσική περιοχή Μορντόβια αφού κρίθηκε ένοχος σε κατηγορίες για κατασκοπεία, τις οποίες ο ίδιος αρνείται. Συνελήφθη το 2018 και καταδικάστηκε δύο χρόνια αργότερα.
Ο αδερφός του Πολ, Ντέιβιντ Γουίλαν, χαιρέτισε την απελευθέρωση της Γκράινερ, αλλά είπε ότι αυτή η εξέλιξη δεν αποτελεί καλό οιωνό για τον αδερφό του. Η κυβέρνηση Μπάιντεν ενημέρωσε εκ των προτέρων την οικογένεια Γουίλαν ότι δεν θα αφεθεί ελεύθερος μαζί με την Γκράινερ, είπε ο Ντέιβιντ Γουίλαν.
«Αυτή η έγκαιρη προειδοποίηση σήμαινε ότι η οικογένειά μας ήταν σε θέση να προετοιμαστεί ψυχικά για αυτό που είναι τώρα μια δημόσια απογοήτευση για εμάς. Και μια καταστροφή για τον Πολ», είπε ο αδελφός του πεζοναύτη σε ανακοίνωσή του.