Οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της ΕΕ ενέκριναν την Πέμπτη 15-12-2022 την ενσωμάτωση στο ευρωπαϊκό δίκαιο του ελάχιστου φόρου 15% στα κέρδη των πολυεθνικών εταιρειών, μετά την άρση των εμποδίων από την Ουγγαρία και την Πολωνία.
Το μέτρο προβλέπεται να τεθεί σε ισχύ στην Ευρώπη την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Ήταν απαραίτητη η ομοφωνία των 27 για να εγκριθεί το σχέδιο οδηγίας που προετοιμάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εφαρμογή της συμφωνίας να υπάρξει περισσότερη φορολογική δικαιοσύνη, η οποία εγκρίθηκε πέρυσι από σχεδόν 140 χώρες υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ (του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη).
Βαρσοβία και Βουδαπέστη εμπόδιζαν την προώθηση του φακέλου από την αρχή της χρονιάς, για να εξασφαλίσουν την επικύρωση από την ΕΕ των σχεδίων τους για την ανάκαμψη των οικονομιών τους, που συνεπάγονται επιδοτήσεις δισεκατομμυρίων ευρώ. Αφού έλαβαν εγγυήσεις πως θα δοθεί πράσινο φως στα σχέδια αυτά, αμφότερες ήραν τις επιφυλάξεις τους στο πλαίσιο συμβιβασμού για διάφορους φακέλους, που συμπεριλάμβαναν επίσης τη χορήγηση μακροοικονομικής βοήθειας 18 δισ. ευρώ στην Ουκρανία το 2023.
Για το τέλος “μεγάλου ταξιδιού με εμπόδια σε κάθε βήμα”, την “επικράτηση της ενότητας” που θα “ωφελήσει όλα τα κράτη μέλη και όλους τους πολίτες της ΕΕ” έκανε λόγο ο επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι σε ανακοίνωσή του.
Ο παγκόσμιος ελάχιστος φόρος δεν είναι παρά μέρος (ο λεγόμενος δεύτερος πυλώνας) της συμφωνίας του ΟΟΣΑ.
Ο πρώτος πυλώνας, που προβλέπει την επιβολή φορολογίας στις χώρες όπου εξασφαλίζουν τα κέρδη τους, για να μπει τέλος σε κάποιες πρακτικές φοροδιαφυγής, αφορά κυρίως τους γίγαντες της ψηφιακής οικονομίας. Για να εφαρμοστεί χρειάζεται διεθνής συμφωνία, που δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη.
Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, αιχμή του δόρατος στο ζήτημα αυτό εδώ και χρόνια, εξήρε τη “μείζονα πρόοδο για όλους εκείνους και όλες εκείνες που θέλουν (…) φορολογική δικαιοσύνη”.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς επίσης εξήρε την απόφαση, που υποστηρίζει “εγκάρδια”, για την επιβολή ελάχιστου φόρου στις πολυεθνικές.
