Θετικοί παραμένουν και το 2023 οι οιωνοί για τον ελληνικό τουρισμό, παρά τις δύσκολες συνθήκες στο οικονομικό πεδίο πανευρωπαϊκά, ειδικά τους πρώτους μήνες του νέου έτους, που αναμένεται να επηρεάσουν αναπόφευκτα το εισόδημα των Ευρωπαίων, που είναι βασικοί τροφοδότες της τουριστικής κίνησης και στη χώρα μας.
Οι θετικές προσδοκίες εδράζονται, μεταξύ άλλων, στα δεδομένα των μέχρι στιγμής προκρατήσεων, της περαιτέρω εδραίωσης του brand «Ελλάδα» στη Μεσόγειο και της αύξησης της κρουαζιέρας, όπως εκτιμά η Τράπεζα της Ελλάδος. Οπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, «οι καλές επιδόσεις στις ταξιδιωτικές εισπράξεις και αφίξεις του 2022 θα διατηρηθούν και το 2023 και θα υπερκαλύψουν τα αντίστοιχα μεγέθη του 2019, παρά την αρνητική επίδραση της ενεργειακής κρίσης και της αύξησης του πληθωρισμού στο διαθέσιμο εισόδημα των ταξιδιωτών».
Οι αναλυτές της ΤτΕ εκτιμούν ότι η εμφάνιση αυξημένης τουριστικής κίνησης νωρίτερα από την περίοδο αιχμής, όπως συνέβη το 2022, υποστηρίζει τις προσδοκίες για επέκταση της τουριστικής περιόδου και στην αρχή αλλά και στο τέλος της, με ανάλογη αύξηση των εσόδων και ανάδειξη άλλων πτυχών (διαφοροποίηση) του τουριστικού προϊόντος σε δημοφιλείς προορισμούς. Αυτό, άλλωστε, είναι και το πρώτο, βασικό, ζητούμενο για τον κλάδο, σύμφωνα και με το εθνικό σχέδιο για τον ελληνικό τουρισμό με ορίζοντα το 2030, που έχει εκπονήσει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ). Ταυτόχρονα, η κρουαζιέρα αναμένεται να αυξήσει τη δυναμική της αξιοποιώντας και τη δημιουργία λιμανιών αναχώρησης (home port) στην ελληνική επικράτεια.
«Για το σύνολο του 2022 τα ελληνικά τουριστικά μεγέθη αναμένεται να προσεγγίσουν τα υψηλά επίπεδα του 2019, όπως φαίνεται από τη θετική τους πορεία που δείχνει ότι η Ελλάδα σημειώνει ταχύτερη ανάκαμψη σε σχέση με βασικούς ανταγωνιστές στη Μεσόγειο και κερδίζει μερίδια αγοράς σε ένα μη ευνοϊκό περιβάλλον», αναφέρει η ΤτΕ.
Σε επίπεδο αριθμών, με βάση τα πρόσφατα στοιχεία του δεκαμήνου από το ταξιδιωτικό ισοζύγιο, οι αφίξεις μη κατοίκων διαμορφώθηκαν στο 89% και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις στο 97% σε σχέση με το 2019, γεγονός που οδηγεί στην πρόβλεψη για εισπράξεις στα πέριξ των 18 δισ. ευρώ, παρά τον αντίκτυπο από τις σταθερά μειωμένες οδικές αφίξεις μέσα στο 2022. Επίσης, δυναμική επάνοδο καταγράφουν οι εισπράξεις από την κρουαζιέρα, οι οποίες ανήλθαν σε 77,9% του αντίστοιχου μεγέθους του 2019, αξιοποιώντας και την ύπαρξη νέων λιμανιών επιβίβασης (home port) στην Ελλάδα. Η μέση δαπάνη ανά ταξίδι συνεχίζει να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, αλλά σε σχέση με το δεκάμηνο του 2021 έχει μειωθεί κατά 11,8%, με τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. να παραμένουν η κύρια πηγή ταξιδιωτών.
Οι διεθνείς αφίξεις
Οσον αφορά τις αφίξεις από το εξωτερικό το ενδεκάμηνο, από την επεξεργασία του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) προκύπτει ότι οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις διαμορφώθηκαν σε επίπεδα πάνω από το 2019, με τον οδικό τουρισμό ωστόσο να παραμένει κατά πολύ πίσω και να αντιστοιχεί στα 2/3 της περιόδου προ κορωνοϊού. Ειδικότερα, για την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου του 2022 το σύνολο των διεθνών αφίξεων (αεροπορικές και οδικές) αντιστοιχεί αισίως στα 28,4 εκατομμύρια. Από αυτές, τα 20,8 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις καταγράφηκαν στα κυριότερα αεροδρόμια της χώρας, ξεπερνώντας οριακά τα επίπεδα την αντίστοιχη περίοδο του 2019 και παρουσιάζοντας μικρή αύξηση κατά 0,4% ή αλλιώς κατά 74.000 αφίξεις. Οι διεθνείς οδικές αφίξεις το ενδεκάμηνο του 2022 έφτασαν στα 7,6 εκατομμύρια έναντι 11,8 εκατομμυρίων της αντίστοιχης περιόδου του 2019, παρουσιάζοντας μείωση κατά 35,7%.
Πάντως, το στοίχημα της έναρξης της σεζόν του 2023 νωρίτερα δεν σημαίνει ότι θα είναι και το πλέον εύκολο, όπως εκτιμά η ΤτΕ. «Η επέκταση της τουριστικής περιόδου αποτελεί πρόκληση (κυρίως για τις αρχές του 2023), καθώς ενυπάρχουν σημαντικά στοιχεία αβεβαιότητας, συνδεόμενα με τον υψηλό πληθωρισμό, το αυξανόμενο κόστος ενέργειας, τα χαμηλότερα διαθέσιμα εισοδήματα, τις υψηλότερες τιμές καυσίμων αεροσκαφών και τις επικείμενες αυξήσεις των αεροπορικών ναύλων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην τελευταία ενδιάμεση έκθεση νομισματικής πολιτικής.
Από την άλλη πλευρά, μία ακόμη (θετική) εκτίμηση από πλευράς της ΤτΕ είναι ότι η θέση της Ελλάδας στη Μεσόγειο σε σχέση με τους ανταγωνιστικούς της προορισμούς αναμένεται να διατηρηθεί, δεδομένου ότι οι επιπτώσεις της ανόδου του πληθωρισμού πλήττουν κι εκείνους τους προορισμούς. Σημειωτέον ότι η ταξιδιωτική κίνηση προς τη Μεσόγειο αυξήθηκε μέσα στο 2022, με το μερίδιό της στο παγκόσμιο σύνολο να διαμορφώνεται λίγο χαμηλότερα του 30% (28,8%) έως και τον Σεπτέμβριο, αυξημένο κατά 7% έναντι του 2019, γεγονός που αποδίδεται, μεταξύ άλλων, στις πολιτικές αντιμετώπισης της πανδημίας σε άλλα μέρη του πλανήτη. Η Ελλάδα διατήρησε την τέταρτη θέση μεταξύ των υπόλοιπων χωρών της Μεσογείου όσον αφορά τις αφίξεις, με μερίδιο 11,7% το εννεάμηνο του 2022, αυξημένο κατά 1 ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το 2019, σύμφωνα με την ΤτΕ. Τη μεγαλύτερη αύξηση μεριδίου κατέγραψε η Ισπανία, διατηρώντας την πρώτη θέση, ενώ το μερίδιο της Ιταλίας μειώθηκε κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, παρά τη μείωση τιμών τους καλοκαιρινούς μήνες.
