Στο πλαίσιο της διαφάνειας και λογοδοσίας που, εδώ και 27 συναπτά χρόνια, διέπει το έργο του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού», την Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2023, παραχωρήθηκε Συνέντευξη Τύπου, κατά την οποία τα 12 στελέχη του επιστημονικού προσωπικού που βρίσκονται στην «πρώτη γραμμή» στην υπηρεσία κάθε παιδιού και οικογένειας, παρουσίασαν τον Απολογισμό Έργου για το 2022.
Κατά τη διάρκεια της Εκδήλωσης, οι ομιλητές ανέλυσαν τα ετήσια στατιστικά στοιχεία των εξειδικευμένων και ολιστικών υπηρεσιών δίπλα σε κάθε ευάλωτο παιδί και οικογένεια, εστιάζοντας στην αξία κάθε δράσης στον άξονα της Βίας, της Εξαφάνισης, της Υγείας, της Φτώχειας, στην αξία της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης καθώς και στον ανεκτίμητο πυλώνα του Εθελοντισμού.
O Πρόεδρος του Δ.Σ. του Οργανισμού, Κώστας Γιαννόπουλος, δήλωσε: «Σήμερα, είμαστε εδώ ενώπιών σας, μαζί με δώδεκα άξιους και εξειδικευμένους συνεργάτες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του “Χαμόγελου”, για να σας παρουσιάσουμε τι καταφέραμε το 2022. Μόνο δώδεκα από τους 464 επαγγελματίες μας, οι οποίοι εδώ και 27 χρόνια, καθημερινά, από τη μία έως την άλλη άκρη της Ελλάδας, βρίσκονται, με συνέπεια και αφοσίωση, στην υπηρεσία των παιδιών. Των παιδιών που δοκιμάζονται, των παιδιών που υποφέρουν, των παιδιών που για κάποια από αυτά “To Χαμόγελο του Παιδιού” μπορεί να είναι η μοναδική τους ευκαιρία ζωής και ευημερίας. Το 2022, υποστηρίξαμε, εξειδικευμένα και ολιστικά, 72.501 παιδιά και τις οικογένειές τους, πάντα σε συνεργασία με τους θεσμούς του κράτους, καταγράφοντας μία αύξηση 41% στα παιδιά που στηρίξαμε το 2021. Διαχειριστήκαμε 197.548 κλήσεις στις 4 Γραμμές Υποστήριξης και Βοήθειας, 1 κλήση το λεπτό, με μέσο χρόνο αναμονής, μόνο 12 δευτερόλεπτα.
Στην υπηρεσία των παιδιών βρίσκονται:
- Μία εξειδικευμένη ομάδα 464 επαγγελματιών επιστημόνων εργαζομένων σε όλη την Ελλάδα, με ετήσιο κόστος μισθοδοσίας: 10.113.541€
- 14 Σπίτια Φροντίδας και Σπίτια Ημερήσιας Φροντίδας με ετήσιο κόστος λογαριασμών ΔΕΚΟ: 131.360€ (ΔΕΗ, ύδρευση)
- 137 Εξειδικευμένα οχήματα που περιλαμβάνουν Κινητές Ιατρικές Μονάδες, Κινητά Πολυϊατρεία, Οχήματα Άμεσης Επέμβασης, Επιχειρησιακές Μονάδες για την αναζήτηση αγνοούμενων παιδιών, Ιατρικές Μονάδες Παιδιατρικής Κατ Οίκον Νοσηλείας, Λεωφορεία, Μονάδες Προληπτικής Ιατρικής και Οδοντιατρικής για παιδιά, Φορτηγά, Φορτηγά ψυγεία με ετήσιο κόστος κίνησης: 211.758€ και
- 7.540 πολύτιμοι ενήλικοι εθελοντές, οι οποίοι προσέφεραν 57.841 ώρες συμμετοχής και 331 παιδιά, έφηβοι και μαθητές 30 σχολείων που είναι οι ενεργοί εθελοντές στο Ευρωπαϊκό Μαθητικό Εθελοντικό Δίκτυο “YouSmile” σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη και Λάρισα.
Πίσω από κάθε αριθμό κρύβεται ένα παιδί και η οικογένειά του, μία οικογένεια με μία ιστορία βίας, μία υπόθεση εξαφάνισης, μία χρόνια ασθένεια, έναν καθημερινό αγώνα επιβίωσης. Αξίζει να επισημάνουμε ότι 1 στα 2 παιδιά που έχουν φιλοξενηθεί στα 11 Σπίτια του “Χαμόγελου” έως σήμερα, έχουν αποκατασταθεί μέσω της διαδικασίας της επανένωσης με το οικογενειακό τους περιβάλλον, μέσω της αναδοχής ή τεκνοθεσίας. Είμαστε ο Οργανισμός που έχει πραγματοποιήσει τις περισσότερες επανασυνδέσεις παιδιών με τη βιολογική τους οικογένεια, καθώς προωθούμε, διαχρονικά και σταθερά, την παράλληλη πλαισίωση της οικογένειας, με απώτερο στόχο, το παιδί να επιστρέψει στη ζεστασιά της, όταν φυσικά το επιτρέπει ο νόμος. Παράλληλα, συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε τα ενήλικα παιδιά μας, φροντίζοντας, για άλλη μια φορά, να είμαστε δίπλα τους, βήμα-βήμα μέχρι να καταφέρουν να αυτονομηθούν, συναισθηματικά, αλλά και πρακτικά, ώστε να μη μας έχουν πλέον ανάγκη.
Συνεχίζουμε ακάθεκτοι, κόντρα στις καθημερινές δυσκολίες, συμπληρώνοντας με τις δράσεις μας τους θεσμούς του κράτους. Γιατί εάν δεν υπάρχει συντονισμός με τους εκάστοτε κρατικούς θεσμούς, η προσπάθεια μας παραμένει μία ευχή. Και η καθημερινότητα και τα προβλήματα των παιδιών μας, σήμερα, δε χρειάζονται λόγια, αλλά ουσιαστικές και άμεσες λύσεις»,κατέληξε ο κος Γιαννόπουλος, δίνοντας τον λόγο στους επιστήμονες ομιλητές, Κοινωνικούς Λειτουργούς, Ψυχολόγους, Παιδαγωγούς, οι οποίοι ανέλυσαν ξεχωριστά τους τομείς τους οποίους διαχειρίζονται και συντονίζουν, τονίζοντας όλοι ανεξαρτήτως, την αναγκαιότητα ύπαρξης και λειτουργίας των υπηρεσιών και δράσεων του Οργανισμού στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα και τα προβλήματα των παιδιών και νέων να καταγράφονται όλο και αυξανόμενα.
Η Φωτεινή Παπαδάτου, Ψυχολόγος από το Κέντρο Άμεσης Κοινωνικής και Ιατρικής Επέμβασης Ηράκλειου Κρήτηςανέφερε: «Στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056 και στο Chat1056, οι άνθρωποι του “Χαμόγελου”, οι ψυχολόγοι, οι κοινωνικοί λειτουργοί, απαντήσαμε σε χιλιάδες κλήσεις καθ΄ όλη τη διάρκεια του 2022 και διαχειριστήκαμε περίπου 20 υποθέσεις παιδιών την ημέρα. Παιδιά που βίωναν σωματική, συναισθηματική, σεξουαλική βία, παραμέληση ή βρισκόταν, με κάποιον άλλο τρόπο, σε κίνδυνο η ψυχική και σωματική τους ακεραιότητα και χρειάστηκε να ενημερώσουμε τις αρχές. Παράλληλα, στην Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών και Εφήβων, μας καλούσαν περίπου 3 παιδιά ανά ημέρα, εμπιστευόμενα τον Οργανισμό μας και το έργο του, ενημερωμένα για τις Γραμμές μας από τις δράσεις πρόληψης και ευαισθητοποίησης στα σχολεία, τα οποία χρειάζονταν συμβουλευτική για διάφορες σοβαρές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όπως θέματα ψυχικής υγείας και δυστυχώς, όχι σπάνια, με σκέψεις αυτοκτονικότητας. Οι Γραμμές μας είναι το μέσο σωτηρίας για χιλιάδες παιδιά σε όλη την Ελλάδα, όλο το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο!»
«Αναφορικά με την πρόληψη στα σχολεία και την υλοποίηση διαδραστικών παρεμβάσεων πρόληψης αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματά μας προέκυψαν από την ανάγκη για γνώση, πρόληψη και διαχείριση περιστατικών εκφοβισμού εντός της σχολικής κοινότητας σε ευρύ επίπεδο, αλλά κυρίως λόγω των περιστατικών, τα οποία απασχόλησαν το 2022 την επικαιρότητα. Η αποκάλυψη υποθέσεων για εκφοβισμό ανηλίκων σε σχολεία πανελλαδικά, ώθησε σύσσωμη τη σχολική κοινότητα που γνωρίζει και εμπιστεύεται το έργο μας, να επικοινωνήσει μαζί μας, ώστε να βρεθούμε στα σχολεία και να την ενημερώσουμε για όλα όσα τους απασχολούν. Φυσικά, η παρουσία μας στα σχολεία δεν περιορίστηκε στην πρόληψη, καθώς κληθήκαμε και για τη διαχείριση φρικτών περιστατικών που συνέβησαν.» παρατήρησε η Ιωάννα Χαρδαλούπα, Ψυχολόγος και Συντονίστρια στο Τμήμα Πρόληψης κι Ευαισθητοποίησης Παιδιών, Γονέων και Εκπαιδευτικών.
Η Ιωάννα Λαγουμιντζή, Κοινωνική Λειτουργός και Συντονίστρια της Κοινωνικής Υπηρεσίας Σπιτιών Φροντίδας και Σπιτιών Ημερήσιας Φροντίδας τόνισε ότι προτεραιότητα του Οργανισμού, διαχρονικά, αποτελεί –όταν είναι εφικτό- η επανασύνδεση των παιδιών που φιλοξενούνται στα Σπίτια του με τη βιολογική τους οικογένεια «Στις περιπτώσεις, όμως, που αυτό δεν είναι εφικτό και δεν εξυπηρετεί το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού, τότε η αποκατάσταση σε οικογένεια μέσω των θεσμών της τεκνοθεσίας ή της αναδοχής αποτελούν τον στόχο του εξατομικευμένου πλάνου υποστήριξης για κάθε παιδί. Γεγονός που αποδεικνύεται και από το ότι στα 27 χρόνια δράσης μας, 1 στα 2 παιδιά που φιλοξενήθηκαν στα Σπίτια μας, είτε επανενώθηκαν με το οικογενειακό τους περιβάλλον, είτε αποκαταστάθηκαν σε θετές ή ανάδοχες οικογένειες. Πιο συγκεκριμένα, το 2022, στα 11 Σπίτια μας φιλοξενήθηκαν συνολικά 276 παιδιά, εκ των οποίων τα 67 αποχώρησαν, σε μεγαλύτερο ποσοστό λόγω επανένωσης / επιστροφής στο οικογενειακό τους περιβάλλον (38,8%), αποκατάστασής τους μέσω τεκνοθεσίας και αναδοχής (28,3%) και ενηλικίωσης και αυτόνομης διαβίωσης και επαγγελματικής αποκατάστασης (23,8%). Φυσικά, πάγια προτεραιότητά μας είναι και η υποστήριξη των νέων που έχουν μεγαλώσει στα Σπίτια μας. Το 2022 βρεθήκαμε καλύπτοντας τις ανάγκες 95 παιδιών μας, με στόχο να ανταποκριθούν στην ανήλικη πια ζωή», σημείωσε.
Αναφορικά με την αποκατάσταση παιδιών σε οικογένειες, η Στεφανία Τέκου, Κλινική Κοινωνική Λειτουργός και Συντονίστρια στο Θεραπευτικό Κέντρο Ημέρας «Το Σπίτι του Παιδιού» ανέφερε: «Το καλύτερο δυνατό πλάνο για κάθε παιδί εξατομικευμένα δεν είναι άλλο από μία οικογένεια. Όχι όμως μία οποιαδήποτε οικογένεια, αλλά την κατάλληλη οικογένεια, για το εκάστοτε παιδί. Διότι πλέον, δυστυχώς, μετράμε ολοένα και περισσότερα παιδιά που επιστρέφουν από θετές και ανάδοχες οικογένειες. Γεγονός που μας προβληματίζει πολύ, καθώς έχει άμεσες επιπτώσεις στα παιδιά.
Στο Κέντρο Ημέρας στηρίζουμε παιδιά, πολύ τραυματισμένα, που εμπίπτουν σε όλο το εύρος παιδοψυχιατρικής ψυχοπαθολογίας, καθώς και οικογένειες απομονωμένες, μονογονεϊκές, θετές, ανάδοχες με αυξημένες δυσκολίες και ανάγκη για υποστήριξη, οι οποίες βρίσκουν παρηγοριά και στήριξη στη διεπιστημονική ομάδα του Κέντρου και δεσμεύονται στη συνεργασία μας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της ψυχοσυναισθηματικής κατάστασης των μελών και των δεσμών. Κάτι εξαιρετικά σημαντικό είναι και η υποστήριξη που παρέχουμε και στους φροντιστές ή γονείς και κηδεμόνες των παιδιών», πρόσθεσε αναφορικά με το πεδίο δράσης της.
Ο Στέφανος Αλεβίζος, Ψυχολόγος και Συντονιστής του Εθνικού Κέντρου για τις Εξαφανίσεις και τα Παιδιά Θύματα Εκμετάλλευσης, του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» μίλησε για τις 4 Γραμμές Υποστήριξης και Βοήθειας (1056, 116000, 116111, 1017), υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων: «Σύμφωνα με τα στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Γραμμή για τις Εξαφανίσεις 116000 ένα παιδί ανά περίπου 2 ημέρες εξαφανίζεται, αγνοείται. Ωστόσο, σε αυτή τη συνθήκη της εξαφάνισης τα παιδιά δεν αγνοούνται μόνο, κινδυνεύουν. Κινδυνεύουν να πέσουν θύματα κακοποίησης, κινδυνεύουν να πάθουν κάποιο ατύχημα. Γι’ αυτό, όλοι και όλες, στον Οργανισμό “Το Χαμόγελο του Παιδιού” προσπαθούμε όχι μόνο να προλάβουμε τα παιδιά από το να εξαφανιστούν, αλλά και να τα προστατεύσουμε από κινδύνους όταν εξαφανίζονται. Αμεσότητα, υπευθυνότητα, συνεργασίες, εμπειρία και γνώση είναι οι σύμμαχοί μας σε αυτή την προσπάθεια. Κάθε παιδί που αγνοείται, κάθε συνάνθρωπός μας που αγνοείται είναι αυτομάτως σε κίνδυνο. Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε όλες μας τις δράσεις και ενέργειες για να είμαστε βέβαιοι και βέβαιες ότι κανείς και καμία δεν κινδυνεύει».
Η Ελένη Παπακώστα, Κοινωνική Λειτουργός, κάνοντας λόγο για την αξία της δράσης του Πανελλήνιου Κέντρου Υπηρεσιών Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας δήλωσε: «Η πρόσβαση στον τομέα της υγείας είναι δικαίωμα κάθε παιδιού. Με την πολύτιμη συνδρομή των χορηγών, των εθελοντών γιατρών μας, του εξειδικευμένου ιατρονοσηλευτικού προσωπικού μας και των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, μέσα από τις Κινητές μας Μονάδες Εντατικής Θεραπείας Νεογνών και Παιδιών, των Κινητών μας Μονάδων Προληπτικής Ιατρικής και Οδοντιατρικής, των Κοινωνικών μας Πολυϊατρείων, της ομάδας μας της Παιδιατρικής Κατ’ Οίκον Νοσηλείας, της φιλοξενίας οικογενειών με παιδιά που πάσχουν από σοβαρά προβλήματα υγείας, της δημιουργικής απασχόλησης παιδιών που νοσηλεύονται σε παιδιατρικές κλινικές της χώρας μας, της δράσης μας για την αιμοδοσία μέσω του “Οδυσσέα”, καταφέραμε να στηρίξουμε, πανελλαδικά, 13.686 παιδιά.»
Το «Χαμόγελο», και το 2022, συνέχισε με τον ίδιο ζήλο και συνέπεια την ολιστική υποστήριξη παιδιών με προβλήματα διαβίωσης. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Σοφία Κούχη, Κοινωνική Λειτουργό και Συντονίστρια στα 16 Κέντρα Στήριξης πανελλαδικά «Η ενεργειακή κρίση δεν άφησε ανεπηρέαστες τις οικογένειες αυτές, επιβαρύνοντας τον ήδη περιορισμένο προϋπολογισμό τους και εντείνοντας την αγωνία της επιβίωσης. Το 2022, παρείχαμε ολιστική στήριξη καλύπτοντας ανάγκες για υλική, συμβουλευτική, εκπαιδευτική και κοινωνική υποστήριξη με στόχο την κινητοποίηση των μελών, μέσω της καλύτερης δυνατής πλαισίωσής τους.»
Η Ρούλα Σιδέρη, Παιδαγωγός και Συντονίστρια στα Σπίτια Φροντίδας και στα Σπίτια Ημερήσιας Φροντίδας διευκρίνισε «Τα παιδιά παραμένουν σε ένα υγιές και δομημένο περιβάλλον, κατάλληλο να τους προσφέρει κίνητρα και ευκαιρίες ανάπτυξης και εξέλιξης μέχρι να ανακάμψει το οικογενειακό του περιβάλλον. Στα Σπίτια Ημερήσιας Φροντίδας του “Χαμόγελου” καλύπτουμε τις βασικές βιοτικές τους ανάγκες, τα πλαισιώνουμε και τα ενισχύουμε εκπαιδευτικά, κοινωνικά σε επίπεδο διαπροσωπικών και κοινωνικών σχέσεων και σε πλαίσιο δημιουργικής απασχόλησης και ψυχαγωγίας, στηρίζοντας, παράλληλα, τις οικογένειες των παιδιών, ώστε ενδυναμωθούν και να καταστούν και πάλι ικανές να αντιμετωπίσουν τις απαιτήσεις της γονεϊκής ανατροφής. Τα Σπίτια Ημερήσιας Φροντίδας αποτελούν αδιαμφισβήτητα την καλύτερη επιλογή για την αποφυγή της ιδρυματοποίησης των παιδιών.»
Στην έμφαση που δίνει «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στον τομέα της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης αναφέρθηκε η Δώρα Θανοπούλου, Συντονίστρια της Ακαδημίας Εκπαίδευσης και Επιμόρφωσης “Smile Academy”: «Παρατηρούμε θετικές αλλαγές στην τεχνολογία και νέα συναρπαστικά εργαλεία που μας ενώνουν διαγενεακά. Μικροί και μεγάλοι, ανεξαρτήτως από το πού προερχόμαστε, πρέπει να μπορούμε να συμμετέχουμε στη σύγχρονη και πραγματική ζωή. Η εκπαίδευση ξεκινάει από τους δικούς μας συνεργάτες, εθελοντές και επιστήμονες, οι οποίοι με τη φιλομάθεια που χαρακτηρίζει ένα παιδί και την ευθύνη που χαρακτηρίζει έναν ενήλικα καταρτίζονται, με τον βέλτιστο διαθέσιμο τρόπο, στους τομείς εξειδίκευσης μας: Βία, Εξαφάνιση, Υγεία, Φτώχεια. Η συμμετοχή γίνεται είτε εσωτερικά είτε με εξωτερικές εκπαιδεύσεις με φοίτηση σε έγκριτα επιστημονικά προγράμματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Χρέος μας, η μεταφορά γνώσης και εμπειρίας και σε άλλους επαγγελματίες, γιατί ό, τι κάνουμε δεν μπορεί να βρίσκεται στην απομόνωση, πρέπει όλοι να κινούμαστε στο ίδιο μήκος κύματος.»
Αποτυπώνοντας την πολύτιμη δράση των εθελοντών του «Χαμόγελου», που αποτελούν διαχρονικά την «ψυχή» του έργου του, η Βέρα Τσίχλη, η οποία συντονίζει το Τμήμα Εθελοντισμού δήλωσε: «Οι εθελοντές του Οργανισμού, θεμέλιος λίθος σε όλες τις δράσεις μας, για κάθε παιδί και τις οικογένειες που στηρίζουμε, το 2022, έδειξαν την εμπιστοσύνη τους, τη στήριξη τους και την αγάπη τους στο έργο μας. Συνολικά, 7.540 άνθρωποι, ήταν δίπλα μας, άλλοι ενεργοί, σταθεροί εθελοντές μας, άλλοι πρόθυμοι να μας στηρίξουν κάθε φορά που υπάρχει ανάγκη και το επιτρέπει ο χρόνος τους και οι συνθήκες της πανδημίας. Έκτακτες εθελοντικές συμμετοχές, από εταιρίες, συλλόγους, ομάδες, σχολεία, μαθητές-εθελοντές, όλοι μαζί, ένωσαν τις δυνάμεις τους έχοντας έναν κοινό σκοπό: το Χαμόγελο κάθε παιδιού!.»
Για τα παιδιά και εφήβους εθελοντές, μίλησε φανερά συγκινημένη η Τζωρτζίνα Τσάγκα, Συντονίστρια του Ευρωπαϊκού Εθελοντικού Μαθητικού Δικτύου “YouSmile”: «Κάθε δράση του “Χαμόγελου” έχει στον πυρήνα του τα ίδια τα παιδιά. Από το 2010, και για 10 ήδη χρόνια το YouSmile δίνει, πανελλαδικά, τη δυνατότητα στα παιδιά να συμμετέχουν σε οποιαδήποτε δράση για τη φροντίδα και την προστασία των ίδιων και των συνομήλικων τους. Στο “YouSmile”, δεν υπάρχει μία ημέρα που οι μαθητές εθελοντές μας να μην βοηθήσουν άλλα παιδιά. Το “YouSmile” προασπίζει και προάγει τη γνήσια παιδική συμμετοχή με moto “Πότε δεν είσαι πολύ μικρός για να αλλάξεις τον κόσμο”.»
