Ακριβή στα στεγαστικά δάνεια και φθηνή στις προθεσμιακές καταθέσεις. Αυτή είναι εν ολίγοις η εικόνα που παρουσιάζει η Ελλάδα εν συγκρίσει με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, με τις εγχώριες τράπεζες να προσφέρουν αφενός, από τα υψηλότερα επιτόκια δανεισμού για την απόκτηση κατοικίας και αφετέρου, από τις χαμηλότερες αποδόσεις προς τους αποταμιευτές.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) που παρουσιάζει το newmoney, το μέσο επιτόκιο για ένα στεγαστικό δάνειο κυμαινόταν τον περασμένο Δεκέμβριο στο 3,61% (+spread), με την Ελλάδα να καταλαμβάνει την 5η θέση στην Ευρώπη με το υψηλότερο κόστος δανεισμού για τα νοικοκυριά, μετά τις Λιθουανία (4,34%), Λετονία (4,27%), Εσθονία (4,1%) και Σλοβενία (3,65%).
Στον αντίποδα, τα φθηνότερα στεγαστικά δάνεια προσφέρουν οι Φινλανδία, Αυστρία, Ιρλανδία, Μάλτα και Γαλλία, με επιτόκια 2,89%, 2,85%, 2,76%, 2,27% και 2,05% αντίστοιχα. Δεδομένου δε, ότι μόλις χθες, Πέμπτη, η ΕΚΤ ανακοίνωσε ακόμη μία – την πέμπτη κατά σειρά – αύξηση των επιτοκίων κατά 0,50%, αφήνοντας να εννοηθεί ότι έπεται και συνέχεια, τότε καθίσταται σαφές πως η απόκτηση ενός σπιτιού μέσω τραπεζικού δανεισμού τείνει να εξελιχθεί σε προνόμιο για λίγους. Κι αυτό γιατί, για ένα στεγαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου 100.000 ευρώ, διάρκειας 20 ετών, όταν το Euribor τριμήνου ήταν μηδενικό και το επιτόκιο 3% η μηναία δόση ήταν 560,62 ευρώ. Πλέον, με το Euribor τριμήνου στο 3% και το επιτόκιο στο 6% η δόση του δανείου θα ξεπεράσει τα 700 ευρώ.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, το κόστος δανεισμού στην Ελλάδα αυξάνεται με χαμηλότερους ρυθμούς σε σχέση με την Ευρωζώνη, τόσο για τα νοικοκυριά, όσο και για τις επιχειρήσεις κι αυτό παρά το συγκριτικά υψηλότερο κόστος δανεισμού των ελληνικών τραπεζών και του ελληνικού Δημοσίου. Πράγματι, με βάση τα στοιχεία, τον περασμένο Ιούνιο (πριν τις αυξήσεις της ΕΚΤ) ένα στεγαστικό δάνειο κόστιζε κατά μέσο όρο 3,09%. Σε διάστημα, δηλαδή, έξι μηνών έχει αυξηθεί κατά 52 μονάδες βάσης, όταν, για παράδειγμα, στην Εσθονία η διαφορά κυμαίνεται στις 196 μονάδες βάσης (από 2,14% τον Ιούνιο σε 4,1% τον Δεκέμβριο του 2022).
Η Ελλάδα, ωστόσο, ξεκινά από διαφορετική αφετηρία, μιας και το επιτόκιό της ήταν ήδη το υψηλότερο μεταξύ 18 ευρωπαϊκών χωρών, γεγονός που οι παραπάνω πηγές χαρακτηρίζουν ως απότοκο της 10ετούς οικονομικής κρίσης που είχε στον πυρήνα της και το στεγαστικό πρόβλημα.
Το τελευταίο διάστημα οι τράπεζες δέχονται πιέσεις, τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από τους ίδιους τους δανειολήπτες, προκειμένου να μειώσουν το περιθώριο κέρδους (spread) από τις νέες χορηγήσεις. Κάποιες το έπραξαν, σε μία προσπάθεια να καταστήσουν εκ νέου ελκυστικά τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, μιας και τα σταθερού τύπου αποδεικνύονται ασύμφορα για τις ίδιες τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Σε κάθε περίπτωση, οι εκτιμήσεις συντείνουν στο γεγονός ότι η στεγαστική πίστη θα δεχθεί πλήγμα, χωρίς, ωστόσο, να είναι σαφές εάν θα επηρεαστεί ο στόχος για τις εκταμιεύσεις του τρέχοντος έτους.
