«Μπαμπά, θα πεθάνουμε;». Αυτή είναι η ερώτηση που κάνει συνέχεια η 6χρονη κόρη του Σερκάν Τάτογλου, ενός κατοίκου του Καχραμάνμαρας που είδε το σπίτι του να καταρρέει από τον φονικό σεισμό των 7,8 Ρίχτερ που «χτύπησε» την Τουρκία.
Ο Σερκάν κατάφερε να σώσει τα 4 παιδιά του από το σπίτι τους που γκρεμίστηκε λόγω του σεισμού. Όμως, η εμπειρία αυτή έχει «χαραχτεί» στα παιδιά του, με ψυχολόγους της Τουρκίας να σπεύδουν για να μιλήσουν στα παιδιά, στους γονείς και σε όσους έχουν επηρεαστεί από όσα έγιναν.
Η επαρχία του Καχραμάνμαρας – με 1,1 εκατομμύριο κατοίκους πριν από την καταστροφή – οι σκηνές που εκτυλίσσονται εδώ και μία εβδομάδα παραπέμπουν σε δυστοπική ταινία: χαλάσματα παντού, φέρετρα αφημένα στην άκρη του δρόμου, οι σειρήνες των ασθενοφόρων ουρλιάζουν… Σκηνές τρομακτικές για τα παιδιά που έζησαν τον σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου, από τον οποίο σκοτώθηκαν τουλάχιστον 32.000 άνθρωποι στην Τουρκία, σύμφωνα με τον ακόμη προσωρινό απολογισμό.
«Τα παιδιά μου επηρεάστηκαν πολύ από τον σεισμό», είπε ο Σερκάν Τάτογλου, η σύζυγός και τα παιδιά του οποίου, ηλικίας 6, 11, 14 και 15 ετών, κατέφυγαν σε έναν καταυλισμό δίπλα στο στάδιο της πόλης Καχραμάνμαρας. «Χάσαμε καμιά δεκαριά συγγενείς. Τα παιδιά μου δεν το γνωρίζουν ακόμη αλλά το μικρότερο έχει πάθει σοκ από τους μετασεισμούς. Με ρωτάει συνέχεια αν θα πεθάνουμε», είπε.
«Δεν θέλω να τους δείξω τα πτώματα. Με τη γυναίκα μου, τα σφίγγουμε στην αγκαλιά μας και τους λέμε πως όλα τα πάνε καλά», πρόσθεσε. Η Χιλάλ Αγιάρ, 25 ετών, ανησυχεί πολύ για τον 7χρονο γιο της, τον Μοχάμεντ Εμίρ. «Δεν πάει καλά ψυχολογικά, δεν κοιμάται».
Ο σεισμός «σημάδεψε» και τους γονείς
Η Σουέντα Ντεβετζί, ψυχολόγος που συνεργάζεται με το τουρκικό τμήμα της μη κυβερνητικής οργάνωσης Doctors Worldwide στο Καχραμάνμαρας, διαπιστώνει ότι και οι ίδιοι οι γονείς έχουν σημαδευτεί από τον σεισμό.
«Μια μητέρα μου ομολόγησε: “Όλος ο κόσμος μου λέει να είμαι δυνατή αλλά δεν μπορώ να κάνω τίποτα, δεν μπορώ να φροντίσω τα παιδιά μου, δεν μπορώ ούτε να φάω”».
Κάποια παιδιά δείχνουν να μην έχουν συνειδητοποιήσει τι συνέβη, εξηγεί η Ντεβετζί, έχοντας δίπλα της τρία που ζωγραφίζουν. «Δεν τους μιλάω πολύ για τον σεισμό. Τα αφήνουμε να ζωγραφίσουν και βλέπουμε μέχρι ποιο σημείου εμφανίζεται στις ζωγραφιές» το άγχος τους, είπε.
«Θα πρέπει κατεπειγόντως να εφαρμοστούν πολιτικές με επίκεντρο τα παιδιά», ζήτησε η Εσίν Κομάν, ειδικός στην προστασία των δικαιωμάτων των ανηλίκων. Όπως υποστήριξε, τα παιδιά προσαρμόζονται γρηγορότερα από τους γονείς τους όμως θα πρέπει να γίνει ό,τι είναι αναγκαίο για να ξεπεράσουν τη δοκιμασία.
Ο ψυχολόγος Τσιχάν Τσελίκ ανέβασε στο Twitter το μήνυμα που του έστειλε ένας εθελοντής τραυματιοφορέας από μια πληγείσα ζώνη. Κατά τη διάρκεια της εκκένωσης της περιοχής, τα παιδιά αγχώνονται: «Τα τραυματισμένα παιδιά ρωτούσαν πολλές φορές στη διαδρομή: Πού είναι η μαμά, πού είναι ο μπαμπάς; Με απαγάγατε;».
Κατακλυσμός κλήσεων
Ο Τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι είπε ότι 574 παιδιά που ανασύρθηκαν από χαλάσματα κτιρίων ήταν ασυνόδευτα. Από αυτά, τα 76 ενώθηκαν τελικά με μέλη της οικογένειάς τους.
Μια ομάδα αποτελούμενη από 200 εθελοντές, μεταξύ των οποίων ψυχολόγοι, δικηγόροι και γιατροί, έστησε κέντρα συντονισμού στις δέκα πληγείσες επαρχίες. Ο στόχος τους: να εντοπίσουν τα ασυνόδευτα παιδιά και να τα επιστρέψουν στις οικογένειές τους, με τη συνδρομή της αστυνομίας.
«Δεχόμαστε κατακλυσμό κλήσεων» είπε η Χατιτσέ Γκοζ, εθελόντρια στο κέντρο συντονισμού της επαρχίας Χατάι. Η ομάδα καταγράφει επίσης τις οικογένειες που αναζητούν τα παιδιά τους, συγκεντρώνει πληροφορίες για την ηλικία τους, τα χαρακτηριστικά τους και τη διεύθυνσή τους. «Έχουμε αφοσιωμένες ομάδες. Αναλύουν συνεχώς όλες τις πληροφορίες που λαμβάνουμε και τις συγκρίνουν με τους νοσοκομειακούς φακέλους», εξήγησε η Χατιτσέ.
«Όταν είδα χθες τη λίστα, ο αριθμός των αγνοούμενων παιδιών για τα οποία έχουμε ενημερωθεί έφτανε τα 180. Παραδώσαμε τα 30 στις οικογένειές τους», πρόσθεσε.
Τα παιδιά που ανασύρονται ζωντανά από τα συντρίμμια μεταφέρονται στα κοντινότερα νοσοκομεία αλλά δεν συνοδεύονται πάντα από κάποιον γονιό. «Αν το παιδί αδυνατεί να μιλήσει, η οικογένεια δεν μπορεί να το βρει», σχολίασε η Χατιτσέ.
