Ανησυχία και προβληματισμό προκαλούν τα στοιχεία που έχουν συλλέξει οι αστυνομικές Αρχές της Πάτρας για την εγκληματικότητα των ανηλίκων η οποία παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια αυξητική τάση. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ανήλικοι είναι ρομά οι οποίοι είτε δρουν μεμονωμένα, είτε σε μικρές παρέες μέχρι 3-4 ατόμων είτε και σε μεγαλύτερες.
Μικρά παιδιά, πρωταγωνιστούν σε βίαιους ξυλοδαρμούς, ληστείες, απειλές, επιθέσεις με μαχαίρια ή άλλα αιχμηρά αντικείμενα. Στα Προσφυγικά, τα Ψηλαλώνια, την Πλατεία Ομονοίας, αλλά ακόμη και στο κέντρο της Πάτρας στην Πλ. Γεωργίου έχουν σημειωθεί πολλά περιστατικά. Την ίδια ώρα ανήλικοι ρομά «στρατολογούνται» από κάποιους αναρχικούς και χρησιμοποιούνται για να πετούν πέτρες ή και μολότοφ σε αστυνομικούς.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, συνήθως η παραβατική συμπεριφορά των παιδιών αρχίζει να εμφανίζεται στην προεφηβεία, από το 12ο έως το 14ο έτος της ηλικίας τους, και, σε περίπτωση μη έγκαιρης παρέμβασης ή αποτυχίας αυτής, δύναται να εξελιχθεί σε επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά με ακόμη πιο βίαια χαρακτηριστικά.
Εκτος φυσικά από τους ρομά υπάρχουν και άλλοι ανήλικοι που συνήθως εισχωρούν σε οπαδικά κλαμπ και εκεί… «αναπτύσσονται» με την βία να κυριαρχεί στο εφηβικό τους… DNA.
Ετσι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. παρατηρούνται τα εξής:
α. αύξηση των αδικημάτων βίας στους νέους
β. μείωση του ορίου ηλικίας κατά το οποίο ξεκινά η εμπλοκή των ανηλίκων με τον ποινικό νόμο και
γ. πολλαπλά και πολύ σοβαρά προβλήματα στον πυρήνα των οικογενειών των παραβατικών ανηλίκων και νέων (προβλήματα ψυχικής υγείας, εξαρτήσεις, εμπλοκή των ίδιων των γονέων στο ποινικό σύστημα).
Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω, στην Πάτρα έχει αυξηθεί και η σχολική βία. Ενδεικτικά τα όσα συμβαίνουν στο 2ο και 6ο ΕΠΑΛ με βιαιπραγίες μεταξύ μαθητών, «κατσαβίδιασμα» μαθητή έξω από την πόρτα του σχολείου, φωτιές σε θρανία και καρέκλες, γκαζάκι στην τουαλέτα και πρόσφατα… βιαιοπραγία κατά εκπαιδευτικού με γροθιά που δέχθηκε στο πρόσωπο. Αλλά και στο 4ο ΕΠΑΛ είχαμε φωτιές και καπνογόνα μέσα σε σχολική τάξη, ενώ στα ΕΠΑΛ στο Κουκούλι δίνονται «ομηρικές μάχες» με νεράντζια με μαθητές του γειτονικού… 12ου Λυκείου!
Οι ανήλικοι είναι πιθανό να γνωρίζονται μεταξύ τους αλλά κάποιες φορές οι συγκρούσεις αφορούν άγνωστα μεταξύ τους άτομα οπότε και ευνοούνται επιθέσεις με μεγαλύτερη σφοδρότητα. Ο τρόπος μάλιστα με τον οποίο δραστηριοποιούνται είναι ανάλογος του νεαρού της ηλικίας τους, δηλαδή παρορμητικός, γι’ αυτό οι ενέργειές τους γίνονται ως επί το πλείστον δημόσια σε ανοιχτούς χώρους όπως πλατείες, σχολικά προαύλια ή συνοικιακοί δρόμοι. Χαρακτηριστικό το τελευταίο παράδειγμα στην Πλατεία Γεωργίου όπου ομάδα ρομά επιτέθηκε και ξυλοκόπησε 15χρονο. Οι συγκεκριμένες ομάδες ρομά δεν ανήκουν σε περιβάλλοντα… καταυλισμών, αλλά οι γονείς αυτών των παιδιών μένουν σε σπίτια σε διάφορες συνοικίες της Πάτρας, ενώ το ντύσιμό τους είναι απολύτως ταυτισμένο με το life style – dress code της γενιάς τους.
Σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ. τα εγκλήματα στα οποία εμπλέκονται ανήλικοι και εμφανίζουν αυξητική τάση, είναι αυτά που αφορούν στην ιδιοκτησία, στα ναρκωτικά αλλά και σε παραβάσεις του κοινού Ποινικού Δικαίου (σωματικές βλάβες, αδικήματα κατά της τιμής, της προσωπικής και της γενετήσιας ελευθερίας κα).
ΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Σημαντικά, για την κατανόηση της αύξησης του φαινομένου, είναι τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η Αστυνομία για το έτος 2022.
Σύμφωνα λοιπόν με αυτά, τον προηγούμενο χρόνο, 22 ανήλικοι συνελήφθησαν για βιασμό από 13 την προηγούμενη χρονιά, ενώ 133 ανήλικοι από 103 που ήταν το 2021 κατηγορήθηκαν για πρόκληση σωματικών βλαβών.
Παράλληλα 68 ανήλικοι κατηγορήθηκαν για επικίνδυνες σωματικές βλάβες από 5 που ήταν το 2021.
Και μπορεί οι κλοπές και οι ληστείες να εμφανίζουν μια ελαφρά πτωτική τάση στη διάρκεια της πανδημίας ωστόσο, από το 2018 έως το 2019 γνώρισαν απότομη αύξηση. Συγκεκριμένα, οι ληστείες από 70 που ήταν το 2018 αυξήθηκαν σε 134 το επόμενο έτος.
Τέλος, το 2022 σχετικά με το αδίκημα της ανθρωποκτονίας, υπήρξε μία υπόθεση με θύτη έναν ανήλικο και μία απόπειρα ανθρωποκτονίας με θύτες δύο ανήλικα παιδιά.
ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Σύμφωνα με την ανάλυση που έχουν κάνει στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. που ασχολούνται αυτές τις υποθέσεις, οι δομικές αλλαγές που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια στις κοινωνίες, η τεχνολογική επανάσταση και η ανάδειξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ως κυρίαρχου πυλώνα επικοινωνίας έχουν διαμορφώσει ένα πλήρως διαφορετικό περιβάλλον μέσα στο οποίο εξελίσσεται η ζωή των ανθρώπων και κυρίως των νέων, καθώς μιλούν και εκφράζονται τελείως διαφορετικά. Παράλληλα, σε πολιτισμικό επίπεδο, τα τελευταία χρόνια η βία και ο μισαλλόδοξος λόγος αποτελούν συστατικά στοιχεία μίας αντιδραστικής εναλλακτικής έκφρασης που περιλαμβάνει βίντεο, βιντεοπαιχνίδια, γκράφιτι, κόμικ, αλλά και διάφορα είδη μουσικής. Αυτή η κουλτούρα, σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ., είναι θελκτική για τους νέους, για μερικούς από τους οποίους αποτελεί τρόπο έκφρασης.
