Ο αθλητισμός στην Πάτρα αν δεν είχε τον Απόλλωνα σαν ενεργό μέρος της ιστορίας του θα ήταν «φαγητό ανάλατο», έτσι συμβολικά θα λέγαμε, επισκεφτήκαμε το εργοστάσιο αλατιού ΧΙΩΝ στην Πάτρα όπου συναντήσαμε ανθρώπους που έχοντας διοικητικές θητείες στον Απόλλωνα Πατρών, έβαλαν το απαιτούμενο «αλάτι» στον αθλητισμό της Πάτρας για να του δώσουν ξεχωριστή γεύση.
Ο αλατοβιομήχανος Μίμης Κανελλόπουλος παλιός πρόεδρος του Απόλλωνα και ο Γιώργος Καρατζάς παλιό μέλος του Δ.Σ. του συλλόγου, μας υποδέχτηκαν και συνομιλήσαμε για την ιστορία του συλλόγου.
Ρωτώντας για τις καταβολές και την κοινωνική σύνθεση της ιδρυτικής περιόδου, ο κ. Κανελλόπουλος μας είπε ότι ο σύλλογος γεννήθηκε το 1926 σαν ποδοσφαιρικός σύλλογος και η βάση του ήταν στην περιοχή από τα Ψηλαλώνια έως και την ψαραγορά. Στην ερώτησή μας για το αν το Μικρασιατικό στοιχείο τον στελέχωσε σε διοικητικό επίπεδο μας απάντησε ότι τον είχε προβληματίσει στο παρελθόν, αλλά από την έρευνά του και τα ονόματα παλιών διοικούντων δεν προέκυψε ότι η ίδρυση βασίστηκε στο προσφυγικό στοιχείο.
27-5-1938 εφημ. ΝΕΟΛΟΓΟΣ
Από άλλες πηγές με δεδομένο ότι το γήπεδο του Απόλλωνα ήταν το γήπεδο των Προσφυγικών και είχε αρκετούς Μικρασιάτες πρόσφυγες υποστηρικτές, έχει εκφραστεί η άποψη ότι μπορεί να καταγραφεί ο Απόλλωνας σαν σύλλογος με έντονη παρουσία του Μικρασιατικού στοιχείου.
Σε παλιό τεύχος της εφημερίδας Νεολόγος Πατρών, εντοπίσαμε τρια ονόματα διοικούντων που θα μπορούσαν να έχουν τέτοια προέλευση, όμως και πάλι ήταν μειοψηφία στο ΔΣ (Ρουπέν Μπαμπασαντζιάν, Βασίλειος Πεσματζόγλου, Γρηγόριος Κεφαλίδης, καταγράφονται σε δημοσίευμα της εφημερίδας ΝΕΟΛΟΓΟΣ στις 9-8-1938 σαν μέλη του Δ.Σ. και ενδεχομένως τα επίθετά τους να υποδηλώνουν και προέλευση). Την ίδια άποψη για γέννηση του συλλόγου κυρίως από γηγενείς Πατρινούς μας εξέφρασε και ο παλιός διοικητικός παράγοντας Νίκος Νικολόπουλος.
Σε υλικά από την ιστορία του συλλόγου που μας έδωσε ο κ. Καρατζάς, αναφέρεται: «Ο Απόλλων ιδρύθηκε κυρίως από πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή των Προσφυγικών και από άλλα μέλη που προέρχονταν από τις “λαϊκές” τότε συνοικίες της Πάτρας (Ταμπάχανα, Τσιβδί, Προσφυγικά, Άγιο Ανδρέα, κλπ) ευτύχησε όμως να αποκτήσει πολλούς και ένθερμους φιλάθλους στο ποδόσφαιρο, όχι τόσο από σημαντικές επιτυχίες, αλλά κυρίως από την ανταπόκριση που είχε προς την κοινωνία των ανωτέρων συνοικιών για την προσφορά του (διέξοδο) στη νεολαία τους. Όλοι αυτοί οι φίλαθλοι και άλλοι πολλοί ακόμα μετέπειτα, ακολούθησαν τον Απόλλωνα και στήριξαν τις ομάδες μπάσκετ κυρίως, βόλεϊ και στίβου».
Στην κατοχική περίοδο έχασαν τη ζωή τους από τον Απόλλωνα οι Ρουμπέν Παπασαντζιάν (τον βλέπουμε και στο δημοσίευμα του Νεολόγου το 1938 σαν μέλος του ΔΣ και ως Μπαμπασαντζιάν) και Nίκος Χαβάς, ενώ όπως αναφέρει και με φωτογραφικό στιγμιότυπο, ο Τάσσος Σταθόπουλος στο βιβλίο του «Αχαϊκό Ποδόσφαιρο 120 χρόνια 1891-2010» ο Απόλλων Πατρών αγωνίστηκε στο γήπεδο του Ρίου την περίοδο 1942-1943 χωρίς περισσότερα στοιχεία και με τη φωτο να είναι με αθλητική περιβολή αλλά όχι με αντίπαλο ή από αγωνιστική δράση.
Ακολούθως οι κ.κ. Κανελλόπουλος και Καρατζάς, μας δήλωσαν ότι ο Απόλλωνας αγαπήθηκε από τη μεσαία τάξη της Πάτρας και είχε ανταγωνισμό με την Παναχαϊκή και τον Ολυμπιακό Πατρών, ενώ μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου πήρε ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα στην περιοχή και αυτό οδήγησε στην ανάπτυξή του.
«Ήταν ο ΠΑΟΚ της Πάτρας», ήταν η έκφραση του κ. Κανελλόπουλου, θέλοντας να δείξει τη δυναμική του συλλόγου και το δέσιμο των φιλάθλων μαζί του.
Από το 1946 ο Απόλλωνας αναπτύσσει και άλλα αθλήματα, όπως το μπάσκετ, το βόλεϊ, το στίβο (μάλιστα στα ημίχρονα των αγώνων της Παναχαϊκής γίνονταν αγώνες στίβου και οι Απολλωνιστές κατέγραφαν πολλές νίκες).
Η γενιά που έμελλε να πάρει τις τύχες του Απόλλωνα στα χέρια της μετά την παρέμβαση της δικτατορίας, «γεννήθηκε» στα γήπεδα του 3ου και του 4ο γυμνασίου της Πάτρας, που έγιναν και οι πρώτοι «τροφοδότες» καλαθοσφαιριστών του συλλόγου, μαζί με αποχωρήσαντες από την Ε.Α.Π., ενώ προπονήσεις γίνονταν στο προαύλιο του 2ου γυμνασίου και μάλιστα σε χωμάτινο γήπεδο και στο προαύλιο του 3ου γυμνασίου Πατρών.
Ο σύλλογος ανέδειξε ταλέντα που πήραν το δρόμο της μεταγραφής σε σωματεία των Αθηνών, όπως ο Βασ. Μαρκολέφας στον ΠΑΟ, και οι Δημ. Λαμπίρης, Βασ. Γεωργίου, Δημ .Πριονάς, στον Τρίτωνα που είχε πρόεδρο τον εφοπλιστή Μπλούη Διακάκη.
Εκείνα τα χρόνια ο Απόλλων παίζει σε ανοιχτό γήπεδο στην οδό Ναυαρίνου, το οποίο ενοικίαζε έως το 1990 που στον ίδιο χώρο ανεγέρθη πολυκατοικία και ακολούθως στο κλειστό γήπεδο στο Κουκούλι από το 1979-1980.
Την περίοδο 1968-1969 πρωτοεμφανίζεται ο Κώστας Πετρόπουλος, γνωστός και ως «Νουρέγιεφ» για τις αέρινες κινήσεις του. O Κώστας Πετρόπουλος πάει στον Απόλλωνα το 1969 13 ετών και καθιερώνεται το 1970 14 ετών.
Η αθλητική και προπονητική του πορεία είναι γνωστή και τελικά στις 1/2/2022 το κλειστό γήπεδο που αναδείχθηκε, στο Κουκούλι, παίρνει τιμητικά το όνομά του.
Αγωνιστικά ο Απόλλων Πατρών στο μπάσκετ έχει λαμπρή ιστορία ενώ έχει αγωνιστεί και σε αγώνες του κυπέλλου Κόρατς. Αποτελεί σταθερή δύναμη και άξιο εκπρόσωπο της επαρχίας στο ελληνικό μπάσκετ.
Επανερχόμαστε όμως στη ροή της ιστορίας του.
Όταν το 1988 μεταγράφονται οι Μέλης (στον ΠΑΟΚ) και Αγγέλου (στον Ολυμπιακό) το συνολικό ποσό των 63 εκατομμυρίων δραχμών η διοίκηση αποφασίζει να το βάλει «σε κουμπαρά» για κατασκευή γηπέδου και πράγματι το Δεκέμβριο του 1988 αγοράζει οικόπεδο στην περιοχή Περιβόλα. Γίνονται εργασίες (σκάψιμο, σίδερα) ο κόσμος του Απόλλωνα βλέπει ότι τα λεφτά των μεταγραφών δεν εξαερώθηκαν σε άλλες μεταγραφές και συνεισφέρει με κάθε τρόπο στην προσπάθεια, ενώ το κράτος βλέπει την προσπάθεια και δίνει 10 εκατομμύρια δραχμές. Τελικά τα θεμέλια μπαίνουν με πανηγυρική τελετή στις 4/6/1989 με συμμετοχή της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, τότε υπουργός Πολιτισμού – Αθλητισμού και στις 17/9/1992 γίνονται τα εγκαίνια του ιδιόκτητου γηπέδου του Απόλλωνα.
N. Νικολόπουλος: Ο Απόλλωνας στην Πάτρα ήταν όπως ο Ολυμπιακός στον Πειραιά
Ο Nίκος Νικολόπουλος παλιός διοικητικός παράγοντας του Απόλλωνα Πάτρας, σήμερα 86 ετών, δήλωσε στο www.ertnews.gr: «Ο σύλλογος φτιάχτηκε το 1926 με ποδοσφαιρικό τμήμα, έδινε αγώνες άλλες φορές στο γήπεδο της Παναχαϊκής και ακολούθως στο γήπεδο των Προσφυγικών, χωμάτινα βέβαια εκείνη την εποχή. Χωρίς υπερβολή θέλω να πω ότι ο Απόλλωνας στην Πάτρα ήταν όπως ο Ολυμπιακός στον Πειραιά, τον υποστήριζε το 70% της πόλης. Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ο Απόλλωνας ίδρυσε και στίβο, αλλά και μπάσκετ.
Πήρε τρία σερί πρωταθλήματα ποδοσφαίρου από το 1946 έως το 1949. Το 1967 με τη δικτατορία, η ομάδα διαλύθηκε από παρέμβαση του Ασλανίδη (διέλυσε το ποδόσφαιρο, μας άφησε το μπάσκετ). Με την ίδια παρέμβαση διαλύθηκαν η Προοδευτική, ο Πατραϊκός, η Θύελλα, ο Ολυμπιακός Πατρών, ο Αχιλλέας. Μάλιστα πρέπει να πούμε ότι ο Αχιλλέας είχε και πόλο που είχε έρθει τρίτο στην Ελλάδα, πίσω από τον Εθνικό Πειραιά και το Ν.Ο.Πατρών.
Την Παναχαϊκή δεν την πείραξαν, είχε και περιουσία, ενώ όλα τα υπόλοιπα σωματεία δεν είχαν και υποχρεώθηκαν σε διάλυση – συγχώνευση για να φτιαχτεί το “Πάτραι”.
Εγώ μπήκα στο Δ.Σ. Του Απόλλωνα το 1961. Το σημαντικό μετά την παρέμβαση της δικτατορίας, ήταν ότι οι διοικητικοί παράγοντες του ποδοσφαίρου συνέχισαν στο μπάσκετ και αυτό βοήθησε να συνεχίσει ο σύλλογος και να αναπτυχθεί.
Ο Απόλλων Πατρών στο μπάσκετ έχει γράψει μία σπουδαία ιστορία, είναι μεγάλο μέγεθος και στις εγκαταστάσεις του σε καθημερινή βάση αθλούνται πολλά νέα παιδιά».
Τ. Πετρόπουλος: Ο Απόλλωνας είναι αναπόσπαστο σημαντικό στοιχείο της κοινωνικής ζωής της πόλης μας
Ο Τάκης Πετρόπουλος σήμερα Αντιδήμαρχος Παιδείας και Αθλητισμού του Δήμου Πατρέων, αλλά και παλιός καλαθοσφαιριστής του Απόλλωνα, μιλώντας στο www.ertnews.gr, ανέφερε ότι: «Η Πάτρα έχει πολύ σημαντικά αθλητικά σωματεία στα διάφορα αθλήματα με πολύ μεγάλη κοινωνική προσφορά, αλλά η επιδραστικότητα του Απόλλωνα Πατρών στην τοπική κοινωνία μπορεί να συγκριθεί μόνο με αυτή της Παναχαϊκής.
Ο Απόλλωνας που γεννήθηκε, ανδρώθηκε και μεγαλούργησε στις νότιες φτωχογειτονιές, είναι όχι βέβαια ο μοναδικός αλλά ο κατ’ εξοχήν αθλητικός σύλλογος, που ανέπτυξε και σφυρηλάτησε άρρηκτους δεσμούς με την εργατική τάξη, η οποία αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί τη ζωογόνο δύναμη του.
Αυτή η αίγλη και το κύρος που του προσέδιδε πάντα η λαϊκή του απήχηση, προσέλκυσε στις τάξεις του το πιο αυθεντικό κομμάτι της διανόησης και το πιο προοδευτικό κοινωνικά κομμάτι της μεσοαστικής τάξης της πόλης, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στις απαιτούμενες προσαρμογές του για να αντέξει στο χρόνο.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ανέπτυξε μια αυθεντική λαϊκή αθλητική κουλτούρα, με ηθικές και κοινωνικές αξίες, τόσο ισχυρή που έχει διαμορφώσει πολλές γενιές αθλητών, παραγόντων και φιλάθλων. Είναι αναπόσπαστο σημαντικό στοιχείο της κοινωνικής ζωής της πόλης μας, πηγή έμπνευσης και συναισθηματικής ανάτασης.
Τα τελευταία πάνω από 25 χρόνια έχει βρεθεί μπροστά σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι και όλοι καταλαβαίνουμε ότι πέρα από την απαιτούμενη καλή διαχείριση για το σήμερα, απαιτείται μια απόφαση κατά πούθε θα τραβήξει για το μέλλον.
Πιστεύω ότι έχει όλες εκείνες τις αντικειμενικές και υποκειμενικές προϋποθέσεις να πορευτεί με ασφάλεια τιμώντας την ιστορία του και το εύχομαι ολόψυχα».
Διαβάστε από το αρχείο του Τάκη Πετρόπουλου τα βασικά σημεία της πορείας του Απόλλωνα Πατρών.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
