«Δώρον άδωρον» είναι ενίοτε η αύξηση τόσο των μισθών όσο και των συντάξεων, αφού η ανοδική πορεία της φορολογικής κλίμακας και οι υπόλοιπες κρατήσεις απορροφούν μέρος της αύξησης. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως με το δεδομένο ότι στο αφορολόγητο όριο εμπίπτουν εισοδήματα έως περίπου 8.500 ευρώ ετησίως, η αναμενόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού άνω των 751 ευρώ θα οδηγήσει για πρώτη φορά τους αμειβόμενους με τον κατώτατο μισθό στο δόκανο της Εφορίας.
Βεβαίως η επιβάρυνση είναι ελάχιστη. Στα 751 ευρώ, ο ετήσιος φόρος για μισθωτό χωρίς παιδιά θα είναι 38 ευρώ, στα 780 θα είναι 69,49 και στα 826 ευρώ (πρόταση ΓΣΕΕ) ο ετήσιος φόρος θα ανέλθει στα 119,41 ευρώ.
Διαφορετική περίπτωση είναι ωστόσο οι συντάξεις που έλαβαν αύξηση 7,75%. Για τη συρρίκνωση της καθαρής αύξησης δεν ευθύνεται τόσο η αλλαγή φορολογικής κλίμακας όσο κυρίως η ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων, που επιβλήθηκε με το πρώτο μνημόνιο (Ν. 3865/2010) για τα ποσά κύριας σύνταξης άνω των 1.400 ευρώ (16.800 ετήσιο εισόδημα), με σκοπό την κάλυψη ελλειμμάτων του συστήματος από τον λογαριασμό του ΑΚΑΓΕ.
Και μπορεί η φορολογική εισφορά αλληλεγγύης να καταργήθηκε, αλλά η εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων παραμένει… στο ύψος της.
Συγκεκριμένα, η παρακράτηση είναι 3% για συντάξεις από 1.400,01 έως 1.700 ευρώ, 6% για συντάξεις από 1.700,01 έως 2.000 ευρώ και 7% για συντάξεις από 2.000,01 έως 2.300 ευρώ, 9% για συντάξεις από 2.300,01 έως 2.600 ευρώ, 10% για συντάξεις από 2.600,01 έως 2.900 ευρώ, 12% για συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200 ευρώ,13% για συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500 ευρώ και 14% για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ και άνω.
Ετσι, διαπιστώνονται περιπτώσεις δικαιούχων όλης της αύξησης 7,75%, που τελικά πήραν το 1/3 αυτής, χωρίς να έχουν καθόλου προσωπική διαφορά.
Βέβαια οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ είναι η μειοψηφία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση του συστήματος ΗΛΙΟΣ, περίπου 240.000 συνταξιούχοι λαμβάνουν σύνταξη από 1.500 έως 2.000 ευρώ, 50.000 από 2.000 έως 2.500 και μόλις 18.000 υψηλότερα ποσά.
Το ποσό που συγκεντρώνεται από την παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης στις κύριες συντάξεις είναι περίπου 145,2 εκατ. ευρώ ετησίως και 15.4 εκατ. ευρώ από τις επικουρικές άνω των 300 ευρώ.
Ας δούμε τρία παραδείγματα που δεν έχουν καθόλου προσωπική διαφορά τα οποία επεξεργάστηκε το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων.
Σημειώνουμε ότι στις κρατήσεις υπάρχει πρόσθετη επιβάρυνση από τις εισφορές 6% υπέρ ασθένειας.
1. Παλαιός συνταξιούχος ελάμβανε σύνταξη 1.391 ευρώ (εθνική + ανταποδοτική σύνταξη).
Με την αύξηση 7,75% έλαβε επιπλέον 107,80 ευρώ (μεικτά). Το νέο ποσό της σύνταξής του είναι 1.498,80 ευρώ (μεικτά), ενώ η καθαρή του αύξηση μόλις 47 ευρώ καθαρά!
Αιτία είναι αφενός η αυξημένη φορολόγηση, με συνέπεια να γίνει πρόσθετη παρακράτηση στην πηγή, αφετέρου η εισφορά αλληλεγγύης, που όσο ήταν κάτω από 1.400 ευρώ ήταν μηδενική. Με την αύξηση, όμως, ανήλθε το ποσό του πάνω από τα 1.400 ευρώ και έτσι επιβαρύνθηκε με 3% εισφορά αλληλεγγύης. Ως αποτέλεσμα, έλαβε μόλις το 1/3 από το ποσό που θα έπρεπε να εισπράξει ως αύξηση.
2. Συνταξιούχος έπαιρνε σύνταξη 1.582 ευρώ.
Με την αύξηση κατά 7,75% η σύνταξή του αυξάνεται κατά 122,6 ευρώ, φτάνοντας τα 1.705 ευρώ μεικτές αποδοχές. Επειδή όμως η σύνταξή του είναι πάνω από το όριο των 1.700 ευρώ, στον εν λόγω συνταξιούχο επιβλήθηκε κράτηση 6% υπέρ εισφοράς αλληλεγγύης, από 3% που ήταν μέχρι πρότινος. Η νέα κράτηση ανέρχεται σε 102 ευρώ. Αρα η νέα σύνταξη θα υποχωρήσει στα 1.603 ευρώ μεικτές αποδοχές. Συνεπώς, η πραγματική αύξηση για τον συνταξιούχο αυτής της περίπτωσης δεν είναι 122 ευρώ, αλλά 21 ευρώ, δηλαδή 101 ευρώ λιγότερα.
3. Νέος συνταξιούχος (μετά το 2016) έπαιρνε σύνταξη 1.902,61 ευρώ.
Με την αύξηση 7,75% πήρε επιπλέον 147,45 ευρώ (μεικτά). Αρα το νέο ποσό της σύνταξής του θα έπρεπε να είναι 2.050 ευρώ (μεικτά). Ωστόσο έλαβε αύξηση 52,64 ευρώ καθαρά.
Αιτία είναι πάλι ο αυξημένος φόρος και η εισφορά αλληλεγγύης, η οποία για το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι 6% για ποσά έως 2.000 ευρώ και αυξάνεται στο 7% για ποσά άνω των 2.000 ευρώ.
Υπενθυμίζουμε ότι τον περασμένο μήνα και μετά από πολλά χρόνια οι συνταξιούχοι είδαν αυξημένες τις συντάξεις κατά 7,75%, αλλά δεν έλαβαν το αναδρομικό ποσό του Ιανουαρίου το οποίο θα πιστωθεί στους λογαριασμούς τους το τελευταίο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου, μαζί με τις συντάξεις του Μαρτίου.