Με το δεξί έχει μπει το νέο έτος για τον ελληνικό τουρισμό, αφού τα μηνύματα από τις προκρατήσεις από τις βασικές αγορές εισερχόμενου τουρισμού στη χώρα μας δημιουργούν σε αεροπορικές και ξενοδόχους θετικές προσδοκίες για τη θερινή σεζόν του 2023.
Δεν είναι τυχαίο ότι και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης βάζει ψηλά τον πήχη στον κλάδο, με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη να εκτιμά ότι ο ελληνικός τουρισμός θα έχει φέτος καλύτερες επιδόσεις σε σύγκριση με πέρυσι και ότι αυτή ακριβώς η παράμετρος, σε συνδυασμό με το θετικό μομέντουμ στις επενδύσεις στη χώρα μας και τη σταδιακή εξομάλυνση στις τιμές της ενέργειας, είναι, σε αυτή τη φάση, οι τρεις παράγοντες που συνηγορούν σε καλύτερη του αναμενομένου πορεία της οικονομίας.
Σε σχέση ειδικά με την πορεία του ελληνικού τουρισμού, η βρετανική αγορά, η οποία ούτως ή άλλως τερμάτισε πρώτη το καλοκαίρι του 2022 σε εισπράξεις και αφίξεις -έστω και σε απόσταση αναπνοής από τους δεύτερους Γερμανούς– φαίνεται να προηγείται τώρα και κάνει τη διαφορά και φέτος. Οι Γερμανοί ανησυχούν μεν για τα οικονομικά τους το 2023, ωστόσο η γενική εικόνα των διακοπών τους προβλέπεται ότι θα είναι αντίστοιχη με εκείνη προ κορωνοϊού, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για συνολικά περίπου 65 εκατομμύρια ταξίδια, εντός και εκτός των τειχών. Ανοδικά κινείται η Γαλλία, η οποία έχει δείξει στην πράξη τα τελευταία χρόνια, μέσα στην πανδημία, την προτίμησή της στους ελληνικούς προορισμούς.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι ΗΠΑ είναι μία ακόμη σημαντική τουριστική δεξαμενή για τον ελληνικό τουρισμό. Εκτός από το στίγμα που δίνουν το υπουργείο Τουρισμού και ο κ. Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος δηλώνει ότι στις 11 Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί η πρώτη απευθείας πτήση της Delta Airlines από τις ΗΠΑ στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», στο πλαίσιο του θερινού προγράμματος του 2023, αντίστοιχο μήνυμα σε επίπεδο ανταγωνισμού, με πιο όμως επιθετικό μάρκετινγκ, προβάλλει και η Emirates, η οποία έως σήμερα είναι η μοναδική αεροπορική που συνδέει την Αθήνα με τη Νέα Υόρκη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στη σύνδεση Nτουμπάι – Νέα Υόρκη. Από πλευράς του υπουργείου Τουρισμού επισημαίνεται ότι μέχρι στιγμής έχουν ήδη δηλωθεί 56 πτήσεις την εβδομάδα από τις ΗΠΑ και τον Καναδά με προορισμό την Αθήνα και «θα συνεχίσουν να αυξάνονται μέχρι την άνοιξη».
Σε αυτή τη συγκυρία λοιπόν, έστω κι αν οι αβεβαιότητες είναι υπαρκτές -και με το παραπάνω- για τη νέα χρονιά, όπως πιστοποιούν άλλωστε και οι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι, η Ελλάδα φαίνεται να φιγουράρει ψηλά στις προτιμήσεις των ξένων που θα αποφασίσουν το 2023 να ταξιδέψουν στο εξωτερικό παρά τα ακριβότερα πακέτα στη χώρα μας. Είναι δεδομένο ότι τα εισοδήματα των Ευρωπαίων βρίσκονται σε αυτή τη συγκυρία υπό πίεση λόγω ακρίβειας και πληθωρισμού, και αυτός θα είναι και ένας κρίσιμος παράγοντας, όπως όλα δείχνουν, για την πορεία συνολικά των ευρωπαϊκών τουριστικών αγορών της Μεσογείου, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας. Ο οίκος Μοοdy’s προσθέτει, πέραν αυτού, και μία ακόμη σημαντική παράμετρο, εκτιμώντας ότι το 2022 ο κλάδος έπιασε ταβάνι, σε μια συγκυρία, τώρα, όπου τα υψηλότερα ταξιδιωτικά κόστη και η μείωση της αγοραστικής δύναμης των Ευρωπαίων καταναλωτών λειτουργούν ανασταλτικά ώστε να επαναληφθεί και φέτος η ισχυρή περσινή ανάκαμψη σε αφίξεις και έσοδα.
Εξ ου και, όπως εκτιμά η Moody’s, το φρένο στην οικονομία των κύριων χωρών προέλευσης των τουριστών, όπως η Γερμανία, που είναι και βασική δεξαμενή τουριστών στη Μεσόγειο, θα προστεθεί στις προκλήσεις τις οποίες θα κληθούν να αντιμετωπίσουν φέτος οι χώρες που εξαρτώνται περισσότερο από τον κλάδο, όπως η Κροατία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία.
Tα μηνύματα από τις αγορές
Η Ελλάδα πάντως ήδη δέχεται ενθαρρυντικά μηνύματα από τις βασικές της αγορές και είναι ενδεικτική η αισιόδοξη δήλωση του κ. Γιώργου Χατζημάρκου, περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, της πρωταθλήτριας τουριστικής περιφέρειας της χώρας. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα στοιχεία για το 2023 είναι τόσο καλά, σε βαθμό μάλιστα που αναρωτιέται κανείς αν είναι πράγματι αληθινά!
Το Νότιο Αιγαίο έκλεισε τη σεζόν του 2022 με 15% περισσότερους επισκέπτες στις πύλες των διεθνών του αεροδρομίων σε σύγκριση με το 2019 (πάνω από 6 εκατομμύρια αεροπορικές αφίξεις σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα) – ρεκόρ, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη, μοναδικό όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και πανευρωπαϊκά. «Για φέτος η θερινή τουριστική σεζόν για το Νότιο Αιγαίο, σε ό,τι αφορά τις απευθείας πτήσεις από το εξωτερικό, ξεκινά στις 11 Μαρτίου, οπότε θα προσγειωθεί η πρώτη πτήση στη Ρόδο από το Μάντσεστερ. Εχουμε πολύ καλά πρώτα μηνύματα απ’ όλες τις αγορές, τη βρετανική, τη γερμανική, τη γαλλική, την πολωνική, αλλά και τις σκανδιναβικές χώρες».
Από το μέτωπο των ξενοδόχων ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρης Τάσιος δηλώνει: «Τα προμηνύματα είναι θετικά παρά τις μεγάλες προκλήσεις που υπάρχουν σε σχέση με τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή κρίση και το παγκόσμιο τσουνάμι του πληθωρισμού. Φαίνεται πως η βρετανική αγορά θα πρωταγωνιστήσει στη σεζόν του ’23, αλλά και από μελέτη επίσης του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (INΣΕΤΕ) διαπιστώνεται πως με βάση τις αναζητήσεις τουριστικών πακέτων τον Δεκέμβριο του ’22 στις γερμανόφωνες χώρες η Ελλάδα διατηρεί την ελκυστικότητά της και παραμένει μέσα στους πέντε κορυφαίους προορισμούς».
Του λόγου το αληθές για το Ηνωμένο Βασίλειο επιβεβαιώνεται τόσο από τα στοιχεία της ένωσης Βρετανών tour operators και ταξιδιωτικών γραφείων ΑΒΤΑ όσο και από τις συνεχείς προσθήκες πτήσεων από βρετανικά αεροδρόμια για τα ελληνικά νησιά το καλοκαίρι, είτε πρόκειται για τις εταιρείες χαμηλού κόστους (π.χ. Ryanair, easyJet) είτε και για τις υπόλοιπες τακτικές αεροπορικές εταιρείες.
Με βάση το «Τop 23 Destinations for 2023» της ΑΒΤΑ, δηλαδή οι 23 προορισμοί που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των Βρετανών για τις φετινές διακοπές τους, η Ελλάδα αναδεικνύεται στην πέμπτη θέση, μετά την Ισπανία που βρίσκεται στην πρώτη θέση και τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και την Ιταλία να ακολουθούν κατά σειρά.
Από την πλευρά τους, οι ξένες αεροπορικές χαμηλού κόστους Ryanair και easyJet, σε μια συγκυρία όπου οι Ευρωπαίοι θέλουν μεν να ταξιδέψουν, αλλά τα εισοδήματά τους λόγω ακρίβειας και πληθωρισμού πιέζονται κάνοντας τα ταξίδια πιο ακριβά για την τσέπη τους, προχωρούν τις τελευταίες ημέρες σε μπαράζ ανακοινώσεων για προσθήκη νέων απευθείας δρομολογίων σε δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς (Χανιά, Σαντορίνη, Ρόδος, Κέρκυρα, Ζάκυνθο, Κως, Σκιάθος).
Επίσης, η British Airways ακολουθεί τη ζήτηση και προσθέτει δρομολόγια μέσω της BA Euroflyer σε Μύκονο και Κέρκυρα για το καλοκαίρι.
Αντίστοιχα από τη Γερμανία, η Eurowings, μέλος του ομίλου Lufthansa, προσφέροντας πιο οικονομικές πτήσεις, προχωρά στην προσθήκη νέων δρομολογίων και συχνοτήτων προς ελληνικούς προορισμούς για το φετινό καλοκαίρι, επιστρέφοντας στα προ πανδημίας επίπεδα.
Η Ελλάδα είναι στις τρεις δημοφιλέστερες χώρες, μαζί με την Ιταλία και την Ισπανία, για την αεροπορική, η οποία θα προσφέρει από τα τέλη Μαρτίου έως και τον Οκτώβριο συνδέσεις σε συνολικά 16 προορισμούς στην Ελλάδα, 15 στην Ιταλία και 14 στην Ισπανία (το δίκτυο πτήσεων περιλαμβάνει 37 χώρες, πάνω από 140 προορισμούς και περισσότερα από 380 δρομολόγια). Στους επισκέπτες από την Αυστρία η χώρα μας βρίσκεται φέτος στην κορυφή των κρατήσεων και έτσι από τον Μάρτιο ξεκινούν απευθείας πτήσεις σε 21 ελληνικούς προορισμούς από την Austrian Airlines, μετά το ρεκόρ του περσινού ενδεκαμήνου, όπου η τουριστική κίνηση από την Αυστρία προς ελληνικούς προορισμούς παρουσίασε σημαντική αύξηση 14% σε σχέση με το 2019, γεγονός που αποτυπώνεται στα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της χώρας.
Ψηλά στη ζήτηση για Ελλάδα φιγουράρει και η γαλλική αγορά, όπως επισημαίνει στο «business stories» η κυρία Βασιλική Χρηστίδη, γενική διευθύντρια του ομίλου IOGR του κ. Γιάννη Γρύλου, που κατέχει την αεροπορική Sky Express, αλλά και συμμετέχει μετοχικά και συνεργάζεται, μεταξύ άλλων, με τη HotelBrain, τη γνωστή εταιρεία διαχείρισης ξενοδοχείων με 95 και πλέον μονάδες στο χαρτοφυλάκιό της σε πάνω από 30 προορισμούς. «Οι Γάλλοι επισκέπτες στην Ελλάδα έχουν μια σταθερά ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια την οποία είδαμε ακόμη και μέσα στην πανδημία». Οι επιτελείς της Sky Express, η οποία επιχειρεί την τελευταία διετία σημαντικό άνοιγμα στο δίκτυο εξωτερικού, διαπιστώνουν ήδη για το καλοκαίρι του 2023 έντονη δυναμική για ελληνικούς προορισμούς από βασικές ευρωπαϊκές αγορές (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο), αλλά και από πιο μακρινούς προορισμούς που εξυπηρετούνται, στο πλαίσιο συμφωνιών interline με παγκόσμιους αερομεταφορείς, σε ΗΠΑ και Ασία.
Σημειωτέον ότι και η μεγαλύτερη ταξιδιωτική πλατφόρμα στον κόσμο, το πολύ γνωστό TripAdvisor, στην πρόσφατη λίστα ταξιδιωτών του «2023 Travelers’ Choice Awards» για τους πιο δημοφιλείς προορισμούς διακοπών το 2023 κατέταξε στην 7η θέση διεθνώς την Κρήτη (το top 3 απαρτίζουν το Ντουμπάι, το Μπαλί και το Λονδίνο). Σε επίπεδο Ευρώπης, για φέτος η Κρήτη ανεβαίνει στην 4η θέση, μετά το Λονδίνο, τη Ρώμη και το Παρίσι, στη 12η βρίσκεται η Ρόδος και στη 15η η Σαντορίνη. Η Κρήτη αναδείχθηκε δεύτερος καλύτερος γαστρονομικός προορισμός διεθνώς, ενώ η Αθήνα αναδείχθηκε, με βάση τις επιλογές των διεθνών ταξιδιωτών, ο τρίτος κορυφαίος πολιτιστικός προορισμός.
Το 2023 έχει μπει με το δεξί και για την ελληνική πρωτεύουσα, που είναι και ο προορισμός που δέχεται αυτή την περίοδο της χαμηλής σεζόν τον μεγαλύτερο αριθμό πτήσεων από το εξωτερικό. Τόσο ως προς τον αριθμό των πτήσεων και τον προγραμματισμό των θέσεων όσο και ως προς την επιβατική κίνηση ο φετινός Ιανουάριος κινείται υψηλότερα σε σύγκριση με τον αντίστοιχο του 2019, ενισχύοντας τις προσδοκίες για την καθιέρωση της ελληνικής πρωτεύουσας ως προορισμού city break για σύντομες αποδράσεις από το εξωτερικό.
