Πακέτο ελαφρύνσεων 800 εκατ. ευρώ θέτει σε εφαρμογή τον Μάρτιο η κυβέρνηση, θέλοντας να δώσει ανακούφιση στα θύματα της ενεργειακής κρίσης ακρίβειας.
Στο οικονομικό επιτελείο ευελπιστούν να είναι τα τελευταία «έκτακτα μέτρα για έκτακτες καταστάσεις», σηματοδοτώντας τη μετάβαση σε μια νέα κανονικότητα για επιχειρήσεις, εργαζομένους και συνταξιούχους.
Επιχειρούν να άρουν αδικίες και να μη μείνουν πίσω όσοι αποκλείστηκαν από οριζόντια μέτρα στήριξης (π.χ. συνταξιούχοι με προσωπική διαφορά) ή έχουν μεγαλύτερη ανάγκη στήριξης, επειδή δεν μπόρεσαν να επωφεληθούν ακόμα από την ανάκαμψη της οικονομίας.
Εισάγουν όμως και το νέο επίδομα Market Pass, το οποίο, όπως πρώτο αποκάλυψε προ μηνών το «ΘΕΜΑ», έρχεται για να μείνει και να λειτουργήσει σαν πιλότος και για όλα τα τακτικά κοινωνικά επιδόματα στο μέλλον.
Κλειδί οι ρυθμίσεις
Με μια πρωτοποριακή στα χρονικά ρύθμιση –και πανευρωπαϊκά ακόμη– το υπουργείο Οικονομικών δίνει τη δυνατότητα μεταφοράς και επιμήκυνσης ρυθμίσεων χρεών σε Εφορία και Ταμεία, όταν αυτές όμως εξυπηρετούνται κανονικά και δεν είναι ληξιπρόθεσμες. Δίνει τέλος έτσι σε όσους σκοπίμως άφηναν απλήρωτες τις δόσεις τους για να «κοκκινίσουν» και να μπορέσουν να ενταχθούν σε επόμενη μεγάλη ρύθμιση.
Όπως αποκάλυψε το «ΘΕΜΑ» πριν από δύο εβδομάδες, η νέα ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων γίνεται πράξη. Εως τις 31 Ιουλίου πάνω από 2 εκατομμύρια φορολογούμενοι (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις) θα μπορέσουν να μεταφέρουν οφειλές που τις έχουν σήμερα στη μόνιμη (πάγια) ρύθμιση των 12 ή 24 δόσεων, τριπλασιάζοντας έτσι τον χρόνο αποπληρωμής και μειώνοντας σημαντικά τη μηνιαία δόση τους.
Παράλληλα, για άλλους 200.000 ανοίγει παράθυρο να ενταχθούν ξανά στη ρύθμιση που είχαν με τις 120 δόσεις, στην οποία όμως κατά την εποχή της πανδημίας ή της μεγάλης κρίσης δεν μπόρεσαν να αντεπεξέλθουν και την έχασαν.
Για πρώτη φορά έτσι:
- Επιβραβεύονται όσοι δεν έπαψαν ποτέ να πληρώνουν τις δόσεις τους
- Αντιθέτως, όσοι είχαν τα χρέη τους χωρίς καμία ρύθμιση εδώ και χρόνια (π.χ. από το 2017 έως το 2020 και πριν από την πανδημία) αποκλείονται από τη νέα ρύθμιση. Μετά από τόσα χρόνια η μόνη διέξοδος για αυτούς είναι πλέον ο νέος Εξωδικαστικός Μηχανισμός, που όμως και αυτός αναβαθμίζεται και δίνει νέες δυνατότητες
- Προσφέρει πέντε ολόκληρους μήνες χρονικό περιθώριο για να σχεδιάσουν και να οργανώσουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι σωστά το νέο ξεκίνημά τους με τις ρυθμίσεις στις οποίες θα επιλέξουν να μπουν: πόσες δόσεις, με τι ποσό και διάρκεια ώστε να είναι βιώσιμες, πού θα βρουν το αρχικό ποσό για να ενταχθούν κ.λπ
Νέο πλαίσιο ρυθμίσεων
Πώς και για ποιους
Το νέο σχήμα με τις 36 ή 72 δόσεις απευθύνεται σε όσους δεν τους είναι αρκετές οι 12 ή 24 δόσεις της μόνιμης ρύθμισης που ισχύει παγίως. Αφορά όλους τους φορολογουμένους που, παρά την πανδημία, ήταν συνεπείς και ενήμεροι σε όλες τις υποχρεώσεις τους (είτε τις τρέχουσες, είτε τις ρυθμισμένες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές τους) κατά την 1η Νοεμβρίου του 2021, μέχρι που ξεκίνησαν δηλαδή η κρίση ακρίβειας και το ενεργειακό πρόβλημα.
Περιλαμβάνονται στο νέο πλαίσιο επιχειρήσεις και νοικοκυριά για χρέη σε Ταμεία, φόρο εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ κτλ.
Συγκεκριμένα:
- Οσοι είχαν και συνέχισαν να εξυπηρετούν έως σήμερα τις πάγιες ρυθμίσεις των 12 ή 24 δόσεων μπορούν να μεταφέρουν την οφειλή τους σε έως 36 ή και 72 δόσεις αντίστοιχα, με το ίδιο επιτόκιο που είχαν και πριν.
- Η επιμήκυνση αυτή σημαίνει μισή δόση ή και ακόμα χαμηλότερη σε σχέση με όσα πληρώνουν σήμερα. Ωστόσο, θα πρέπει να συνυπολογίσουν ότι σε βάθος χρόνου θα πληρώσουν παραπάνω για τόκους για κάθε μήνα επιπλέον που διαρκεί η ρύθμιση.
Έχουν κίνητρο έτσι να μην επιλέξουν τον μέγιστο αριθμό δόσεων, αλλά να βρουν τον συνδυασμό δόσης και κόστους που τους ταιριάζει: Από τώρα έως τον Μάρτιο, οπότε θα ανοίξει η πλατφόρμα για αιτήσεις, πρέπει να συλλογιστούν ποιο πακέτο ρύθμισης θα επιλέξουν να πληρώσουν.
Όσοι ήταν τακτοποιημένοι και εντός ρύθμισης την εποχή της πανδημίας, αλλά δυσκολεύτηκαν στη συνέχεια και άφησαν απλήρωτες νέες τρέχουσες οφειλές (από 1η Νοεμβρίου του 2021 έως και 1η Φεβρουαρίου του 2023) μπορούν να τις ρυθμίσουν είτε σε 36 δόσεις με το αντίστοιχο επιτόκιο που ισχύει στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων, είτε σε 72 δόσεις με το αντίστοιχο επιτόκιο που ισχύει στην πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων. Με τα σημερινά δεδομένα, το επιτόκιο ανέρχεται σε 4,37% για 12 μηνιαίες δόσεις και προσαυξάνεται 1,5% για περισσότερες από 12 δόσεις (σε 5,87% για 24 δόσεις).
Ως ελάχιστη δόση ορίζονται τα 30 ευρώ τον μήνα. Για πρώτη φορά όμως δεν μπαίνει όρος σε ρύθμιση να μην αφήσουν απλήρωτες άλλες υποχρεώσεις στο μέλλον. Και αυτό διότι πρώτη φορά απευθύνεται μόνο σε «πράσινους» φορολογουμένους που έχουν αποδείξει πως δεν το έχουν κάνει σύστημα να μπαίνουν σε ρυθμίσεις για να τις παρατούν στη συνέχεια.
Ολική επαναφορά στα προ κρίσης χρέη
Για όσους έχουν απολέσει τις παλαιότερες φορολογικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις των 120 ή 72 δόσεων -ή αν αυτές κατέστησαν μη εξυπηρετούμενες έως την 1η Φεβρουαρίου 2023- τους δίνεται η δυνατότητα να τις αναβιώσουν καταβάλλοντας δύο μηνιαίες δόσεις έως τις 31 Ιουλίου του 2023: Την τρέχουσα και μία επιπλέον, που αποσβένει παλιές εκκρεμείς δόσεις, με σειρά παλαιότητας.
Αυτομάτως έτσι ξεκινούν να πληρώνουν από εκεί που σταμάτησαν. Ποσά που έχουν καταβληθεί ως υπερείσπραξη αφαιρούνται και αποσβένουν τις παλαιότερες δόσεις, διαγράφοντας τα χρέη με σειρά παλαιότητας.
Αντιθέτως, οι δόσεις που χάθηκαν μεταφέρονται στο τέλος της ρύθμισης. Δεν σταματάνε δηλαδή στους 120 μήνες, αλλά μπορούν να επεκταθούν περαιτέρω, εξασφαλίζοντας ότι δεν θα αυξηθεί η δόση που θα πληρώσουν.
Δεν πρόκειται όμως για ρύθμιση – χάρισμα: Επιβαρύνονται με τους τόκους για τους επιπλέον μήνες αποπληρωμής. Για την παλιά ρύθμιση των 120 δόσεων το επιτόκιο ανέρχεται σε 3%, ενώ για τις 72 δόσεις σε 2,5% αντίστοιχα.
Επιπλέον, τίθεται ο όρος να βάλουν στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων τυχόν άλλες οφειλές που τις άφησαν απλήρωτες ή αρρύθμιστες, εντός μηνός από την επικύρωση της αναβίωσης των 72 ή 120 δόσεων.
Προσφέρεται μάλιστα ευκαιρία για διπλή αναβίωση: Όχι μόνο για τις 72 ή 120 δόσεις που έχασαν, αλλά και για τις 24 ή 48 που ήδη μπορεί να είχαν, αλλά τις άφησαν απλήρωτες και έτσι αποκλείστηκαν. Το εμπόδιο αίρεται και δεν θα λαμβάνεται υπόψη η προηγούμενη ένταξή τους στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων, προκειμένου να μπουν ξανά στις ρυθμίσεις που είχαν.
Με τον τρόπο αυτόν κερδίζουν έτσι όλα τα ευεργετήματα των ρυθμίσεων αυτών, όπως ισχύουν για κάθε ρύθμιση, π.χ. χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας, αποδέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης κτλ.
Με βάση αυτά, οι μόνοι που διευκολύνονται είναι όσοι δεν ήταν ποτέ σε ρύθμιση εδώ και τέσσερα ή παραπάνω χρόνια. Το νέο πλαίσιο συμβάλλει στη διατήρηση της κουλτούρας πληρωμών, αφού οι φορολογούμενοι κερδίζουν περισσότερα αν παραμείνουν συνεπείς στις ρυθμίσεις τους.
Παραδείγματα
1 Οφειλέτης θέλει να επανενταχθεί στις παλιές ρυθμίσεις των 72-120 δόσεων: Τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο ανοίγει η πλατφόρμα για τις αιτήσεις. Μέχρι τις 31 Ιουλίου μπορεί να καταβάλει δύο δόσεις που είναι προϋπόθεση για την αναβίωση των παλιών ρυθμίσεων. Στην περίπτωση που υπάρχουν αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές όπως απλήρωτες οφειλές από φόρο εισοδήματος του 2022 ή ΕΝΦΙΑ του 2022 υποχρεούται να τις εντάξει στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων μέσα σε έναν μήνα από την ημερομηνία αναβίωσης της ρύθμισης των 120 δόσεων.
2 Οφειλέτης θέλει να εντάξει και χρέη του 2023 στις παλιές ρυθμίσεις: Μπορεί να εντάξει τις ρυθμίσεις που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες έως την 1η Φεβρουαρίου του 2023. Αυτό σημαίνει ότι καλύπτονται οφειλές που έπρεπε να είχαν πληρωθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2022.
3 Η αναβίωση των παλιών ρυθμίσεων θα γίνει με τους όρους της αρχικής ρύθμισης για την υπολειπόμενη οφειλή. Οι δόσεις που χάθηκαν θα μπουν στο τέλος της ρύθμισης. Δηλαδή, αν κάποιος οφειλέτης δεν έχει πληρώσει για 12 μήνες, η ρύθμιση των 120 δόσεων θα επεκταθεί για επιπλέον 12 μήνες.
4 Επιχείρηση πληρώνει ανελλιπώς τις δόσεις μιας πάγιας ρύθμισης 24 δόσεων, με πολύ υψηλό ποσό δόσης: Μπορεί να το μειώσει στο μισό ή και χαμηλότερα, αν το μεταφέρει σε ρύθμιση, π.χ., των 50 ή 60 ή 72 δόσεων.
5 Επιχείρηση τηρούσε τις 12 ή 24 δόσεις όσο διαρκούσε η πανδημία, αλλά σταμάτησε και οι οφειλές της κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η Νοεμβρίου του 2021: Μπορεί να εντάξει αυτές τις οφειλές στη νέα ρύθμιση με 36 ή 72 έντοκες δόσεις.
6 Επιχείρηση είχε κατά την 1η Νοεμβρίου του 2021 ληξιπρόθεσμες ή αρρύθμιστες οφειλές, ενώ ταυτόχρονα κατέβαλλε όλες τις δόσεις των ρυθμίσεων των 120 ή 72 δόσεων: Μπορεί να επανενταχθεί βάζοντας όμως σε πάγια ρύθμιση και τις νέες οφειλές. Θα εξυπηρετεί έτσι στο εξής ανελλιπώς και τις δύο ρυθμίσεις, αλλιώς θα εκπίπτει και θα τις χάνει. Η ρύθμιση χάνεται με τη μη καταβολή δύο συνεχόμενων δόσεων ή με την καθυστέρηση καταβολής των δύο τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο μηνών. Καθίσταται τότε απαιτητό ολόκληρο το υπόλοιπο των οφειλών.
