Αλλάζουν τα πάντα στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού. Μετά τις αλλαγές και τα νέα κουρέματα που πρώτο αποκάλυψε το «business stories» και ψηφίστηκαν στη Βουλή, εντάσσονται πλέον περισσότεροι και για περισσότερα χρέη στις ρυθμίσεις οφειλών προς τράπεζες, Δημόσιο και ταμεία.
Ολες οι νέες δυνατότητες θα είναι πλήρως διαθέσιμες από την ερχόμενη Τετάρτη 29 Μαρτίου στην ανανεωμένη πλατφόρμα του Εξωδικαστικού. Αλλά το πραγματικό όφελος θα φανεί από τον Απρίλιο και τους επόμενους μήνες, καθώς αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο πλέον ο αριθμός των αιτήσεων που υποβάλλονται και εγκρίνονται.
Ηδη από αυτό τον μήνα οι 7 στις 10 αιτήσεις που εξετάζονται γίνονται δεκτές και βρίσκουν λύση με κούρεμα και πολλές δεκάδες δόσεις. Η πλατφόρμα έχει δεχτεί συνολικά 15.000 οριστικές αιτήσεις για συνολικά χρέη 1,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων έως τώρα έχουν εγκριθεί 4.500. Οι απορρίψεις έχουν μειωθεί σε μόλις 30%, αντί για 70% που ίσχυε μέχρι πέρυσι.
Πλέον παράγονται 300 τελικές ρυθμίσεις μέσα σε μόλις 10 ημέρες, με αυξητικούς ρυθμούς. Αμεσα αναμένεται έτσι ότι οι νέες εγκρίσεις θα ξεπεράσουν τις 1.000-1.200 κάθε μήνα.
Οφειλές
Στο εξής, θα εντάσσονται ακόμα περισσότεροι και για περισσότερα χρέη που πριν δεν γίνονταν δεκτά για ρύθμιση στον Εξωδικαστικό. Και με νέο, ακόμα μεγαλύτερο κούρεμα για όσους επιλέξουν να εξοφλήσουν νωρίτερα τα χρέη τους προς το Δημόσιο, αντί να εξαντλήσουν τον μέγιστο αριθμό δόσεων (έως 240) που προσφέρει η πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Η ειδική εφαρμογή στο gov.gr θα ανοίξει ξανά, για να μπορέσουν να υποβάλουν συμπληρωματικές αιτήσεις και όσοι έχουν ήδη ενταχθεί στη ρύθμιση του Εξωδικαστικού προκειμένου να περιλάβουν και άλλα χρέη που τυχόν έχουν σε Εφορία, δήμους κ.λπ.
Πρακτικά, το μόνο μεγάλο εμπόδιο που παραμένει για τους περισσότερους είναι ότι η πλατφόρμα αποκλείει τους μικροοφειλέτες με χρέη κάτω των 10.000 ευρώ. Γι’ αυτούς, η μόνη διέξοδος παραμένει η πάγια ρύθμιση των 24-48 δόσεων προς το Δημόσιο, η οποία δεν εξετάζει την περιουσιακή κατάσταση.
Ποιοι ωφελούνται
Εκτός από τα «σούπερ κουρέματα» που ήδη ισχύουν για χρέη σε Ταμεία και Εφορία, με τις νέες διατάξεις κουρεύονται και οι τόκοι σε περίπτωση πρόωρης εξόφλησης. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό μπορεί να σημαίνει έξτρα μείωση 30.000-50.000 ευρώ, αναλόγως της οφειλής.
Πώς επιτυγχάνεται η μείωση;
Ηδη ο νέος εξωδικαστικός μηχανισμός προσφέρει σε όσους εντάσσονται έως 75% κούρεμα κεφαλαίου, μείωση μέχρι 85% σε προσαυξήσεις και 95% στα πρόστιμα, αλλά και 240 δόσεις για χρέη στο Δημόσιο και 420 δόσεις προς τις τράπεζες.
Μετά τις νέες αποφάσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, σε αυτά έρχονται πλέον να προστεθούν:
● άμεση μείωση οφειλής έως 65%, λόγω δραστικής μείωσης του επιτοκίου από 7,75% σε μόλις 3%,
● επιπλέον κούρεμα έως και 30% ή 35% για όσους επιλέξουν να πληρώσουν με λιγότερες δόσεις.
Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα:
Κάποιος χρωστάει σε Εφορία και ΕΦΚΑ 200.000 ευρώ και η πλατφόρμα τού δίνει κούρεμα 50%. Το χρέος μειώθηκε σε 100.000 (κούρεμα οφειλής 50%) και θα τα πληρώσει σε 240 δόσεις. Με τα έως τώρα επιτόκια (7,5%) θα πλήρωνε σε τόκους 194.000 ευρώ για οφειλή 200.000 ευρώ σε 20 χρόνια, αλλά με το κούρεμα της οφειλής οι τόκοι πέφτουν σε 97.000 ευρώ. Ετσι θα πληρώσει συνολικά 197.000 σε 20 χρόνια, αντί για 394.000 ευρώ χωρίς κούρεμα. Tώρα όμως το επιτόκιο αλλάζει και μειώνεται δραστικά σε 3%. Θα ισχύσει αναδρομικά και για ρυθμίσεις που ήδη ξεκίνησαν. Ετσι καλείται να δώσει για τόκους 33.000 ευρώ αντί για 97.000 ευρώ. Παίρνει νέα μείωση 64.000 ευρώ – ή 64% επί της μειωμένης οφειλής των 100.000 ευρώ.
Επιπλέον, με τα νέα δεδομένα, μπορεί στην αρχή να πληρώνει κανονικά τις δόσεις του, π.χ. επί 2 χρόνια (δηλαδή 13.300 ευρώ σε 48 δόσεις), αλλά, αν μετά διευκολυνθεί και θέλει, μπορεί να εξοφλήσει μια κι έξω όλα τα υπόλοιπα. Δίνει έτσι τότε 90.000 ευρώ εφάπαξ και σβήνει ολόκληρο το υπόλοιπο του χρέους, αντί να συνεχίζει να πληρώνει 120.000 ευρώ με δόσεις για τα υπόλοιπα 18 χρόνια. Κερδίζει άμεσα έτσι και άλλα 30.000 ευρώ ή επιπλέον 30% επί της ήδη κουρεμένης οφειλής των 100.000 ευρώ.
Συνολικά, έτσι θα έχει εξοφλήσει καταβάλλοντας 103.300 ευρώ σε δύο χρόνια, αντί για 197.000 ευρώ σε 20 χρόνια (ή 394.000 σε δόσεις χωρίς τα κουρέματα).
Τι αλλάζει
Με τις νέες βελτιώσεις:
■ εντάσσονται οφειλέτες με μία και μόνο οφειλή (άνω των 10.000 ευρώ), καθώς απαλείφεται ο όρος που ίσχυε ότι δεν έπρεπε να μην υπερβαίνει ένας πιστωτής το 90% των χρεών,
■ προσφέρεται πλέον ρύθμιση και για οφειλές υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση, όπως οφειλές σε δήμους που βεβαιώνονται και εισπράττονται μέσω ΑΑΔΕ,
■ επιτρέπεται στον οφειλέτη να συνεχίσει να τηρεί και όποια άλλη ρύθμιση έχει κάνει διμερώς, με την προϋπόθεση ότι αυτές οι δόσεις δεν θα ξεπερνούν το 15% από τη δόση που καθόριζε για αυτές η πλατφόρμα του Εξωδικαστικού (π.χ. ρυθμισμένη δόση προς τράπεζα έως 1.150 ευρώ τον μήνα το πολύ, εάν η πλατφόρμα του Εξωδικαστικού έδειχνε δόση 1.000 ευρώ).
Για μικροοφειλέτες που δεν διαθέτουν περιουσία ή για μη εξασφαλισμένες απαιτήσεις (π.χ. πιστωτικές κάρτες) τεκμαίρεται αυτομάτως η αποδοχή της ρύθμισης από τον πιστωτή, αν ο υπολογιστής δόσης στην πλατφόρμα του Εξωδικαστικού δείξει ότι δεν θα βρει να εισπράξει «παρά του μη έχοντος», τίποτα παραπάνω από την ελάχιστη δόση των 50 ευρώ.
Επιπλέον, εισάγεται για πρώτη φορά η υποχρέωση αιτιολόγησης της μη συναίνεσης σε πρόταση ρύθμισης. Οι ενώσεις των τραπεζών και των servicers (ΕΕΤ και ΕΕΔΑΔΠ) υποχρεώθηκαν να ανακοινώσουν συγκεκριμένους λόγους μη συναίνεσης, οι οποίοι γνωστοποιούνται δημόσια. Οι πιστωτές δεν έχουν δικαίωμα να απορρίψουν πρόταση ρύθμισης για λόγο που δεν έχουν γνωστοποιήσει. Αν αλλάξουν ή προσθέσουν νέους λόγους, θα ισχύουν για προτάσεις ρύθμισης που θα παράγει η πλατφόρμα μελλοντικά, μετά τη γνωστοποίησή τους.
Οι 18 λόγοι που οι τράπεζες και οι διαχειριστές δανείων απορρίπτουν τις ρυθμίσεις είναι:
1. Αν ο πιστωτής γνωρίζει πως ο οφειλέτης έχει εισοδήματα ή περιουσία για να εξοφλήσει τα χρέη του.
2. Αν ο οφειλέτης δεν έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει τη ρύθμιση.
3. Αν κρύβονται άλλοι συνοφειλέτες ή εγγυητές.
4. Αν ζητάει ρύθμιση μόνο με φορείς του Δημοσίου.
5. Αν έχει αθετήσει ρυθμίσεις που είχαν συμφωνηθεί στο παρελθόν.
6. Αν έχει ιστορικό αντισυναλλακτικής συμπεριφοράς (πλαστογραφίες κ.λπ.).
7. Αν άργησε να ενεργήσει και επίκειται πλειστηριασμός εντός τριών μηνών.
8. Αν έκανε πρόσφατα ρύθμιση με τράπεζα και το δάνειο θα γίνει «πορτοκαλί» ή «κόκκινο» αν γίνει επαναρρύθμιση.
9. Αν δεν έχει ληξιπρόθεσμη οφειλή.
10. Αν έχουν πρόσφατα παρασχεθεί εξασφαλίσεις σε έναν πιστωτή, με αποτέλεσμα τη μη ισότιμη μεταχείριση των υπόλοιπων πιστωτών.
11. Αν έχει υφιστάμενη ενεργή πίστωση.
12. Αν υπήρξε συγχρηματοδότηση ή εγγύηση από φορέα που δεν έχει εγκρίνει τη ρύθμιση.
13. Αν παραβιάζονται όροι του εξωδικαστικού μηχανισμού (ύψος ή φύση οφειλής).
14. Αν δεν παραιτήθηκε έγκαιρα από υπαγωγή σε άλλους νόμους προστασίας (νόμος Κατσέλη 3869/2010 κ.λπ.) ή ενώπιον δικαστηρίου για συμφωνία εξυγίανσης ή κήρυξη πτώχευσης.
15. Αν έχει εκδοθεί οριστική απόφαση για οποιαδήποτε από τις ως άνω διαδικασίες.
16. Αν δεν έχει περάσει καιρός από την ολοκλήρωση προηγούμενης εξωδικαστικής ρύθμισης.
17. Αν έχει αμετάκλητα καταδικαστεί για φοροδιαφυγή, «βρώμικο» χρήμα, υπεξαίρεση, εκβίαση, πλαστογραφία, δωροδοκία, δωροληψία, λαθρεμπορία, καταδολίευση δανειστών, χρεοκοπία ή απάτη, σε βαθμό κακουργήματος.
18. Αν έχει εξυπηρετούμενες ή ενήμερες οφειλές και δεν επικαλείται ή δεν προκύπτει επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης τουλάχιστον κατά 20%.