Νέο σύστημα επιδότησης της ανεργίας θα εφαρμοστεί από τις αρχές του 2024, το οποίο θα προβλέπει τη χορήγηση εξατομικευμένου ύψους επιδόματος για κάθε άνεργο.
Το νέο σύστημα επιδότησης αλά καρτ που βασίζεται στις προτάσεις της έκθεσης Πισσαρίδη θα υλοποιηθεί αρχικά πιλοτικά με βάση αντιπροσωπευτικό δείγμα περισσότερων από 20.000 ανέργων σε εθνικό επίπεδο και στοχευμένες γεωγραφικές περιοχές. Το ύψος του επιδόματος δεν θα συνδέεται με τον κατώτατο μισθό όπως σήμερα, αλλά θα είναι συνάρτηση της θέσης εργασίας.
Συγκεκριμένα, θα συνδέεται άμεσα με τον μισθό που είχαν οι εργαζόμενοι προτού απολυθούν, με τα χρόνια προϋπηρεσίας, τις εισφορές και άλλα χαρακτηριστικά των ανέργων. Αυτό σημαίνει ότι οι άνεργοι θα λαμβάνουν υψηλότερο επίδομα τους πρώτους μήνες της ανεργίας, το οποίο θα βαίνει σταδιακά μειούμενο, χωρίς όμως ποτέ να πέσει κάτω από ένα μίνιμουμ ποσό που είναι το σημερινό επίδομα ανεργίας ύψους 479 ευρώ, όπως προβλέπει άλλωστε και σχετική διάταξη του υπουργείου Εργασίας στον νόμο «Δουλειές ξανά».
Αυτή την περίοδο οι υπηρεσίες της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) επεξεργάζονται διάφορα μοντέλα που θα εφαρμοστούν στους «υβριδικούς» ανέργους. Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση της Ε.Ε. και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 58,6 εκατ. ευρώ. Η μεταρρύθμιση θα υλοποιηθεί ανεξάρτητα από τις πολιτικές εξελίξεις, καθώς η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στην Ε.Ε. για την υλοποίηση των συγκεκριμένων προγραμμάτων στο πλαίσιο 70 νέων έργων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», συνολικού προϋπολογισμού 2,4 δισ. ευρώ.
Το σχέδιο που επεξεργάζονται οι υπηρεσίες είναι το εξής: τους πρώτους έξι μήνες της ανεργίας το επίδομα θα ανέρχεται στο 55% του μέσου μηνιαίου μισθού του ανέργου τα προηγούμενα τρία έτη, με ανώτατο όριο επιδόματος ενδεχομένως τα 1.200 ευρώ. Το ύψος του επιδόματος θα βαίνει μειούμενο τους επόμενους μήνες, αλλά δεν θα πέσει κάτω από τα 479 ευρώ. Προσοχή! Το επίδομα δεν αυξάνεται, παραμένει στα ίδια επίπεδα, αλλά καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς. Δηλαδή ο απολυμένος δικαιούται από τη ΔΥΠΑ επί 12 μήνες επίδομα ύψους 479 ευρώ, ήτοι συνολικά 5.748 ευρώ.
Για παράδειγμα, αν ο εργαζόμενος που απολύθηκε είχε μέσο μισθό 1.200 ευρώ, θα λάβει τους πρώτους τρεις μήνες ως επίδομα ανεργίας 660 ευρώ. Στη συνέχεια, τον τέταρτο και τον πέμπτο μήνα θα λάβει 550 ευρώ και τον έκτο θα κατέβει στο μίνιμουμ ποσό των 479 ευρώ, χωρίς να επηρεαστεί το μίνιμουμ συνολικό ποσό που παραμένει στα 5.748 ευρώ.
Δικαιότερο σύστημα
Στόχος της αλλαγής του τρόπου παροχής των επιδομάτων είναι το σύστημα να καταστεί δικαιότερο, να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης και να δοθούν κίνητρα στον άνεργο να ενεργοποιηθεί ως προς την εξεύρεση θέσης εργασίας τους πρώτους μήνες της ανεργίας, καθώς, όπως έχει παρατηρηθεί, όσο περνάει ο καιρός οι άνεργοι απογοητεύονται και παραμένουν ανενεργοί για χρόνια στο μητρώο της ΔΥΠΑ. Παράλληλα στοχεύει στον περιορισμό των αντικινήτρων, καθώς είναι γνωστό ότι πολλοί άνεργοι καταφεύγουν στη μαύρη εργασία για να μη χάσουν το επίδομα.
Ενα ακόμα πιλοτικό πρόγραμμα που σχεδιάζεται, με προϋπολογισμό 33,8 εκατ. ευρώ, αφορά 10.500 μακροχρόνια ανέργους που θα δουν τα επιδόματά τους να αυξάνονται για 12 μήνες από τα 200 ευρώ που είναι σήμερα στα 325 ευρώ.
Δύο νέες πλατφόρμες
Το 72% των εργοδοτών δηλώνει ότι αναζητά εργαζομένους και δεν μπορεί να βρει. Την ίδια στιγμή, περισσότεροι από 50.000 άνθρωποι είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο της ΔΥΠΑ για πάνω από 10 χρόνια. Οι αλλαγές εκ βάθρων που προβλέπονται στην επαγγελματική κατάρτιση στοχεύουν στην αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των 2 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ προκειμένου να βελτιωθεί το λεγόμενο «skills matching» (η αντιστοίχιση δηλαδή των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας) στο οποίο η χώρα μας εμφανίζει πολύ χαμηλές επιδόσεις.
Για τον λόγο αυτό αναμένεται στο β’ εξάμηνο του έτους να τεθούν σε λειτουργία δύο νέες πλατφόρμες. Στην πρώτη ο άνεργος θα δημιουργήσει τον ατομικό του λογαριασμό με το βιογραφικό και τις δεξιότητές του, ενώ από την πλευρά τους οι εργοδότες θα εισάγουν στην ίδια πλατφόρμα τις αγγελίες για τις θέσεις εργασίας και τα προσόντα που πρέπει να έχει ο υποψήφιος προκειμένου να γίνει με αυτοματοποιημένο τρόπο το matching. Παράλληλα, με τη βοήθεια της δεύτερης πλατφόρμας οι σύμβουλοι κατάρτισης της ΔΥΠΑ θα εντοπίζουν τις ελλείψεις σε δεξιότητες και θα κατευθύνουν τους ανέργους στο είδος κατάρτισης που τους ταιριάζει και έχει ανάγκη η αγορά εργασίας ώστε να καταστούν κατάλληλοι για τη θέση εργασίας.
Υπενθυμίζουμε ότι με το ισχύον πλαίσιο κατάρτισης οι πάροχοι επαγγελματικής κατάρτισης θα αξιολογούνται ως προς το ποσοστό των καταρτισθέντων που βρήκαν δουλειά, το ποσοστό που πιστοποιήθηκε, καθώς και την ποιότητα των υπηρεσιών τους.
Ο πάροχος θα αξιολογείται από τους ίδιους τους καταρτισθέντες, αλλά και από τη διοίκηση της ΔΥΠΑ. Οι εκπαιδευόμενοι θα βάζουν στον πάροχο βαθμό από 1 (κακή επίδοση) έως 5 (άριστη) και θα «περνούν την τάξη» οι φορείς εκπαίδευσης που θα βαθμολογούνται τουλάχιστον με 3. Μάλιστα για πρώτη φορά ορίζεται ότι το 30% του ποσού που δικαιούνται οι πάροχοι και οι καταρτιζόμενοι θα καταβάλλεται μόνο μετά την πιστοποίηση.
