Οι ρίζες τους κρατούν από την Ελλάδα, αλλά η ζωή και τα συμφέροντά τους είναι χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Έλληνες ομογενείς, οι οποίοι αναζήτησαν κάποτε (οι ίδιοι ή οι γονείς τους) μια καλύτερη τύχη στην ξενιτιά και τελικά βρήκαν σε αυτή τη δική τους «Ιθάκη».
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Αυστραλία, στη Βρετανία, στην Ευρώπη. Εκεί δημιούργησαν αμύθητες περιουσίες, με assets αξίας δισεκατομμυρίων στα χαρτοφυλάκιά τους. Οι περισσότεροι δεν ξεχνούν την πατρίδα. Αρκετοί από αυτούς την επισκέπτονται συχνά. Κάποιοι διατηρούν στην κατοχή τους εδώ και ακίνητα, προς εκμετάλλευση, ως έδρα ή και εξοχικά.
Στην πράξη αποδεικνύεται όμως ότι οι ελληνικής καταγωγής billionaires στην πλειοψηφία τους προτιμούν να «απέχουν» επενδυτικά ή επιχειρηματικά από τη χώρα των προγόνων τους. Οι βαθύπλουτοι Greeks του εξωτερικού δεν συνηθίζουν να «κοιτούν» προς Ελλάδα και αυτό αποτελεί τον «κανόνα». Σαφώς, υπάρχουν και οι «εξαιρέσεις» του. Οι πιο λίγοι δηλαδή. Αυτοί οι οποίοι δραστηριοποιούνται με διάφορους τρόπους στην ελληνική αγορά. Ίσως γιατί την εμπιστεύονται πιο πολύ από άλλους και συνάμα έχουν την διάθεση και την υπομονή να ψάξουν και ευκαιρίες στους τομείς του ενδιαφέροντος τους.
Δεν αμφιβάλει κανείς ότι η δεκαετής οικονομική ύφεση «απομάκρυνε» πολλούς από τη χώρα. Ενδεχομένως πέρα από την κρίση έπαιξε το ρόλο της και η στάση των εκάστοτε κυβερνήσεων απέναντι στους επενδυτές, αν και πλέον τα νέα θεωρούνται καλά (με ρεκόρ άμεσων ξένων επενδύσεων και νέα deals, με φόντο την πολιτική σταθερότητα και την πορεία της εγχώριας οικονομίας).
Μια άλλη απάντηση στο «γιατί;» άλλωστε είναι ότι (προφανώς) οι «αδιάφοροι» έχουν αφοσιωθεί στις business τους στους τόπους όπου εγκαταστάθηκαν κάποτε και δεν σκοπεύουν να αλλάξουν τα μετερίζια τους.
Ποιοι ανήκουν στις «εξαιρέσεις»;
Πιο πρόσφατο παράδειγμα η περίπτωση των Τζον Κάλαμος και Τζον Κουδούνη. Όπως αναφέρθηκε σε ρεπορτάζ του newmoney, ο επικεφαλής της Calamos Investments του δισεκατομμυριούχου κ.Κάλαμος, ο κ.Κουδούνης, ετοιμάζει επενδυτικό come back στην Ελλάδα
(«Είμαστε σε συζητήσεις για διάφορα πρότζεκτς.Σύντομα θα έχετε νέα για κάτι που ετοιμάζουμε στον τουρισμό») πέντε χρόνια μετά το φιάσκο της Εθνικής Ασφαλιστικής ενώ αποκάλυψε ότι εξασφαλίστηκε άδεια από την ΕΚΤ για να διατεθεί το πρώτο ETF των Calamos Antetokounmpo Global Sustainable Equity Funds που συστάθηκαν σε κοινοπραξία (50%-50%) με τον σταρ του Ν.Β.Α. Γιάννη Αντετοκούνμπο σε επενδυτές στην Ευρώπη και την Ελλάδα, μετά την έναρξη της διαπραγμάτευσής του στο Χρηματιστήριο της Ν. Υόρκης NYSE.
Ο Τζον Κάλαμος, μια από τις πιο ισχυρές μορφές της ομογένειας στις ΗΠΑ, αποκαλούμενος και ως «γκουρού των επενδύσεων», κατάγεται από την Tεγέα της Tρίπολης – γιος μεταναστών και έφτασε να κατέχει έναν πλούτο 2,7 δισ. δολ. στο peak του, έχοντας ξεκινήσει την εντυπωσιακή πορεία του από το μικρό μπακάλικο της οικογένειάς του στο Όστιν…
Ενεργός επενδυτικά και επιχειρηματικά στην Ελλάδα δηλώνει και ένας άλλος «Αμερικάνος»: ο μεγιστάνας της «πράσινης» ενέργειας, από τους πρωτοπόρους του κλάδου των ΑΠΕ, Τζορτζ Σακελλάρης, ιδρυτής της Ameresco.
Πρόεδρος και CEO του εισηγμένου στο αμερικανικό χρηματιστήριο «κολοσσού», ο καταγόμενος από το Βασσαρά Σπάρτης με περιουσία 1,1 δισ. δολ. σε real time (1,3 δισ. δολ. τους προηγούμενους μήνες), ανέλαβε το περασμένο καλοκαίρι με την θυγατρική Ameresco Energy Hellas S.A. σε κοινοπραξία με την ελληνική Sunel Group την κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου της Cero ισχύος 100 MW και προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ στη Δράμα (το πρώτο που θα λειτουργήσει με το καθεστώς Purchase Power Agreement -διμερή συμβόλαια αγοράς ενέργειας).
Προηγήθηκε το αιολικό πάρκο 9,2 MW της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στην Κεφαλονιά, από τον ελληνικό βραχίονα της Ameresco μαζί με τη ResInvest και ο ίδιος είχε πει παλαιότερα «ξεκινάμε από μικρά έργα και σταδιακά θα επεκταθούμε και σε μεγαλύτερα, μέσα από συνεργασίες joint venture με ελληνικές εταιρείες».
Τέλη Απριλίου του 2023, ανακοινώθηκε μια μεγάλης έκτασης συνεργασία της Ameresco με τον Όμιλο Sunel για την από κοινού διεκδίκηση έργων συνολικής ισχύος άνω των 1,5GW σε διαγωνισμούς σε Ελλάδα, Βρετανία, Ισπανία, Ρουμανία και Ιταλία, με εκτιμώμενη συνολική αξία άνω των 500 εκατ. δολ.
Μυστακίδης, Χατζηιωάννου, Σάφρα
Από τους πιο δραστήριους billionaires στην Ελλάδα είναι ο Αριστοτέλης Μυστακίδης και ο ελληνοκύπριος sir Στέλιος Χατζηιωάννου, κάτοικοι Ελβετίας αντίστοιχα και Μονακό, με περιουσίες 3,1 δισ. δολ. και 1 δισ. δολ. (Πηγή: Forbes).
Ο άλλοτε ισχυρός άνδρας της Glencore και μέτοχός της έως σήμερα με μερίδιο 3%, είναι γνωστό ότι επενδύει τριψήφιο αριθμό εκατομμυρίων ευρώ στο ελληνικό real estate με αγορές ακινήτων σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη, έχει τοποθετηθεί στον τραπεζικό κλάδο ως μέτοχος στην Τράπεζα Πειραιώς, στην εταιρεία διακράτησης και διαχείρισης ομολογιών Phoenix Vega Mezz (με 6%, Μάρτιος 2023) και κατά καιρούς δέχεται κρούσεις για τη συμμετοχή του και σε άλλους τομείς, π.χ. στην ενέργεια (ΑΠΕ), την βιομηχανία, τον τουρισμό.
Ο «Telis» επισκέπτεται συχνά την πολυτελή εξοχική του έπαυλη στο Πευκοχώρι της Χαλκιδικής, κρατά «ζεστές» τις επιχειρηματικές επαφές του στην Ελλάδα και δεν λέει «όχι» στις καλές επενδυτικές ευκαιρίες.
Ο sir Stelios, ιδρυτής (και μέτοχος) της μεγάλης low cost αεροπορικής εταιρείας easyJet με έδρα την Βρετανία και κάτοχος των δικαιωμάτων του οικοσυστήματος των brands-εταιρειών της easyGroup, είναι γνωστός και για την έντονη φιλανθρωπική δράση του και τις πρωτοβουλίες του υπέρ της ενίσχυσης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων («Φαγητό από Καρδιάς» κ.ά.), αλλά και για την στήριξη των νεαρών επιχειρηματιών με τα χρηματικά βραβεία Stelios Awards for Young Entrepreneurs in Greece.
Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται μια σειρά επιχειρήσεων με το κατοχυρωμένο πρόθεμα easy. Η έδρα του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος Στέλιος Χατζηιωάννου είναι σε ιδιόκτητο ακίνητο του Κολωνακιού. Ο κ.Χατζηιωάννου και η οικογένειά του, όπως και ο κ.Μυστακίδης που διαθέτει ελληνική και βρετανική ιθαγένεια συμπεριλαμβάνονται στη λίστα των Sunday Times με τους πλουσιότερους ανθρώπους της Βρετανίας, όπως η ναυτιλιακή οικογένεια Λογοθέτη (χωρίς να ξεπερνά το «φράγμα» του 1 δισ.) και ο Άλκης Δαυίδ, μεγαλομέτοχος της Coca-Cola.
Η «χρυσή» κληρονόμος Βίκυ Σάφρα ή Σαρφάτη, εβραϊκής καταγωγής από την Θεσσαλονίκη, και χήρα του αείμνηστου Συριο-Βραζιλιάνου δισεκατομμυριούχου τραπεζίτη Τζόζεφ Σάφρα, με οικογενειακό portfolio 17,5 δισ. δολ. (Forbes/Real Time Net Worth) έχει στα σχέδια της την δημιουργία τράπεζας (Safra Sarasin Bank) και στην Ελλάδα.
Κάτοικος Ελβετίας με ελληνική υπηκοότητα, τόσο η ίδια όσο και τα τέσσερα παιδιά της φέρονται να έρχονται τακτικά στην χώρα μας και να κατέχουν ελληνικά διαβατήρια.
Αισιόδοξοι μεν, αλλά…
Από τους υπόλοιπους, οι επίσης πάμπλουτοι Έλληνες των ΗΠΑ και μέλη της λίστας Forbes, ο «βασιλιάς των σούπερ μάρκετ» Τζον Κατσιματίδης και ο Ντιν Μητρόπουλος πρωταγωνιστής στο «μέτωπο» των εξαγορών, αν και έστελναν τον Δεκέμβριο του 2020 το αισιόδοξο μήνυμά τους ότι έχουν την πρόθεση να επενδύσουν στην Ελλάδα αν «φτιάξει το επιχειρηματικό περιβάλλον», δεν έδειξαν προς το παρόν το ίδιο… διαθέσιμοι με τους κ.κ. Κάλαμο και Σακελλάρη.
Ο Τζιμ Ντέιβις της New Balance πλην της εμπορικής παρουσίας της μάρκας του αθλητικών υποδημάτων στην ελληνική αγορά δεν έχει «συγκινηθεί» από κάποιο project, όπως ούτε οι αδελφοί Γκόρις, Τομ και Άλεκ, ο Τζον Πολ Ντετζόρια, ο Τεντ Λεόνσις, ο Τζορτζ Αργυρός και ο Δρ.Τζορτζ Γιανκόπουλος, η ελληνοκύπρια Μαρίτσα Λάζαρη παρότι «κουβαλούν» αθροιστικά περιουσίες δεκάδων δισ. δολ.
Ο μεγαλοτραπεζίτης και CEO της JP Morgan Τζέιμι Ντάϊμον, ομογενής από την Πελοπόνησσο ήταν από τα κεντρικά πρόσωπα του μεγάλου deal για την εξαγορά του 48,5% της Viva Wallet, μα μέχρι εκεί…
Στη βρετανική λίστα των δισεκατομμυριούχων φιγουράρουν ακόμα τα ονόματα του ελληνικής καταγωγής Βρετανού Κρίς Ρόκου, διαχειριστή του hedge fund Rokos Capital Management και του Κύπριου «παίκτη» του real estate Τζον Χριστοδούλου.
Στη μακρινή Αυστραλία, εν εξαιρεθεί η παλαιότερη επενδυτική απόπειρα του Κώστα Μακρή, στους άλλους Έλληνες billionaires της ηπείρου όπως αναφέρονται στον κατάλογο του Australian Financial Review (2023), τους Νικ Πολίτη, Νίκο Ανδριανάκο, Ντένις Μπάστα, Νίκο Πασπάλη και ορισμένους επιχειρηματίες με χαρτοφυλάκια κάτω του 1 δισ. δολ., δεν αποδίδεται έως τώρα ανάλογη πρόθεση.
