Άρθρο της Λυδίας Καραθανασοπούλου *
Ένα ερώτημα που δυναμώνει με τα χρόνια μέσα στο ολοένα και πιο αντιλαϊκό πλαίσιο που δημιουργείται είναι το εξής: «Είναι πολυτέλεια σήμερα ο πολιτισμός, όταν υπάρχει ακρίβεια, ανεργία, άνθρωποι χάνουν τα σπίτια τους και υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις σε υποδομές και νοσοκομεία;».
Η απάντηση όλων των εκπροσώπων των αστικών κομμάτων σ’ αυτό το ερώτημα είναι κατ’ επίφαση όχι, γιατί ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ στήριξαν και προώθησαν τα συμφέροντα του κεφαλαίου και μέσα από τον πολιτισμό, κόντρα στις ανάγκες του λαού και των εργαζόμενων.
Ακολούθησαν κατά γράμμα τις κατευθύνσεις της ΕΕ, να ενισχυθεί ο τομέας του πολιτισμού με τέτοιο τρόπο, ώστε να συμβάλει στην κερδοφορία και την ανταγωνιστικότητα μονοπωλίων και μεγάλων επιχειρηματιών του χώρου, καθώς και άλλων κλάδων, όπως ο τουρισμός, η ψηφιακή οικονομία, η πράσινη ανάπτυξη, οι μεταφορές κ.ά.
Χρηματοδοτούν δράσεις του που «ενισχύουν την κοινωνική συνοχή» ή την «πολιτιστική διπλωματία», σκοπεύοντας ακριβώς στη χειραγώγηση και την ενσωμάτωση της λαϊκής συνείδησης ή υπηρετώντας αντίστοιχα τους ανταγωνισμούς μεταξύ των καπιταλιστικών κρατών. Στοχεύουν στην αυτοχρηματοδότηση του πολιτισμού από τις διάφορες δραστηριότητές του, δηλαδή ενός πολιτισμού εμπόρευμα όπως τα πάντα σήμερα.
Ακριβώς επειδή βλέπουν τον πολιτισμό ως πεδίο κερδών, καμία κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει στη συγκρότηση Ενιαίων Ανώτατων Καλλιτεχνικών Σχολών και ενός συστήματος καλλιτεχνικών σπουδών για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, δημόσιων και δωρεάν, καθώς είναι πεδίο δράσης διαφόρων επιχειρηματιών, με μεγάλη ήδη πελατεία.
Η κακομεταχείριση των καλλιτεχνών φάνηκε επίσης, μέσα στα δύο χρόνια της πανδημίας, που τους άφησαν ξεκρέμαστους, ενώ είδαμε την προσπάθεια υποβάθμισης των πτυχίων τους με το ΠΔ 85 και του συνολικού χτυπήματος των εργασιακών δικαιωμάτων τους με άλλες διατάξεις.
Παράλληλα βέβαια, αναπτύχθηκαν μεγάλες κινητοποιήσεις και αγώνες, πραγματοποιήθηκαν καταλήψεις δραματικών σχολών και παραιτήσεις καθηγητών, που πίεσαν την κυβέρνηση και την εξανάγκασαν σε ορισμένες κινήσεις, χωρίς βέβαια να δίνεται οριστική λύση στο θέμα.
Πολύτιμοι βοηθοί του συστήματος
Στην ίδια ρότα, το ΜέΡΑ25 αξιοποιείται από την άρχουσα τάξη στο να σκορπιστεί η λαϊκή δυσαρέσκεια σε ανώδυνες για το σύστημα επιλογές. Κάθε ψήφος σε τέτοια κόμματα, δεν αφαιρεί δύναμη από τη ΝΔ ή το ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ, αλλά από το ΚΚΕ. Για το ΜέΡΑ25 η τέχνη, στα λόγια, δεν αποτελεί εμπόρευμα, στην πράξη όμως συγκαλύπτει το γεγονός ότι στον καπιταλισμό είναι αναγκαστικά εμπόρευμα, απ’ τη στιγμή που ο δημιουργός αναγκάζεται να μπαίνει σε λογικές αγοροπωλησίας.
Σε αυτή την κατεύθυνση το ΜΕΡΑ25 λέει ότι το πρόβλημα στον πολιτισμό είναι ότι δεν υπάρχει ολοκληρωμένο σχέδιο, μια πολιτική γραμμή που κρύβει ότι σήμερα προωθούνται στο ακέραιο όλες οι αντιλαϊκές κατευθύνσεις που περιγράψαμε παραπάνω και ταυτόχρονα διακηρύσσει στην ουσία ότι με το δικό του σχέδιο το κεφάλαιο θα είχε πολύ πιο γρήγορα τα οφέλη που θέλει από τον πολιτισμό.
Την ίδια στιγμή, λέει ότι ο καλλιτέχνης δεν πρέπει να είναι «δημόσιος υπάλληλος» και πρέπει να έχει απασχόληση που να «δίνει κίνητρα για την δημιουργικότητα». Τι πραγματικά «κομψός» τρόπος να υποστηρίζει κανείς τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, που θα τον ζήλευε και η ΝΔ! Στην ουσία, η αβεβαιότητα για το μέλλον, η εργασιακή περιπλάνηση και οι άθλιες σχέσεις εργασίας βαπτίζονται από το ΜέΡΑ25 ως «κίνητρα δημιουργικότητας». Και έτσι, τα όποια ευχολόγιά του περί επιβίωσης των καλλιτεχνών, είναι κενά περιεχομένου.
Όχι τυχαία, το ΜΕΡΑ25 προτείνει ουσιαστικά το δικό του μητρώο καλλιτεχνών, μέσω «της καταγραφής τους από σωματεία και εφορίες», δηλαδή στην πράξη μια παραλλαγή του μητρώου της Μενδώνη, που αποτελεί έναν κόφτη της καλλιτεχνικής ιδιότητας, που διαιρεί τους καλλιτέχνες σε ενεργούς και ανενεργούς, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, επιτυχημένους και μη.
Εξάλλου, ο Βαρουφάκης και τα στελέχη του ΜέΡΑ25 συμμετείχαν στην αντιλαϊκή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, που αποτελεί την καλύτερη απόδειξη ότι αυτό το κόμμα δεν εκφράζει αμφισβήτηση, αλλά στηρίζει το σύστημα. Δεν έχει καμία σχέση με τον λαϊκό πολιτισμό, τις μεγάλες αξίες του λαού και της νεολαίας. Όποιος θέλει να εκφράσει διαμαρτυρία απέναντι στο σύστημα δεν πρέπει να τους ακολουθήσει.
Δυνατό ΚΚΕ για 100% μαχητική αντιπολίτευση και στον πολιτισμό
Για το ΚΚΕ ο πολιτισμός δεν αποτελεί ούτε πολυτέλεια, ούτε εμπόρευμα. Για το KKE η τέχνη, και γενικότερα ο πολιτισμός, είναι απαραίτητο στοιχείο στη ζωή του ανθρώπου, καθώς μπορεί να συμβάλει στη διαμόρφωση αξιών, σφαιρικής ανάπτυξης της προσωπικότητας και στάσης ζωής, είναι ένα όπλο κατανόησης της κοινωνικής πραγματικότητας, για να μπορέσουμε να την αλλάξουμε.
Το ενδιαφέρον του ΚΚΕ για την τέχνη και τους δημιουργούς της δεν είναι επιφανειακό, αντιμετωπίζουμε την τέχνη ως συστατικό στοιχείο της πολιτικής μας δράσης. Ταυτόχρονα, στεκόμαστε δίπλα στους αγώνες των καλλιτεχνών.
Στην Πάτρα άλλωστε, που η κομμουνιστές βρίσκονται στην Δημοτική Αρχή, γίνεται προσπάθεια, μέσα από τις δημοτικές δομές να διαμορφώνεται ένα πλούσιο πρόγραμμα, με όλες τις μορφές τέχνης, θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, εικαστικά, λογοτεχνία κ.ά. Στοχεύουμε να φτάνει ο πολιτισμός σε όλη την έκταση του Δήμου μας, σε συνεργασία με τους Πολιτιστικούς συλλόγους, με το Φεστιβάλ στις γειτονιές, τον Δημοτικό κινηματογράφο, με παραστάσεις θεάτρου σκιών και με το «Άρμα Θέσπιδος» του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας. Δίνεται βήμα στους καλλιτέχνες της πόλης μας, για να στηρίξουμε και τους ανθρώπους του τόπου μας, όπως κάναμε και μέσα στην πανδημία, όταν αντίστοιχα όλοι οι υπόλοιποι Δήμοι προέβησαν σε αναστολή κάθε εκδήλωσης. Το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας τηρεί την Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που είχε υπογραφεί το 2016 με το ΣΕΗ, ενώ είναι ήδη σε διεργασίες για την υπογραφή νέας σύμβασης.
Όλα τα παραπάνω μάλιστα, εξελίσσονται σε συνθήκες μηδενικής χρηματοδότησης από το κράτος και με διαρκώς μειούμενο προσωπικό. Αντίστοιχα, η τιμολογιακή μας πολιτική είναι τέτοια, ώστε να είναι προσιτή η πρόσβαση στις εκδηλώσεις μας.
Για όλους αυτούς τους λόγους στις εκλογές της 25ης Ιουνίου δεν σκορπίζουμε την ψήφο μας «δεξιά και αριστερά», ούτε σε «μικρά κόμματα» που τα προηγούμενα χρόνια έκαναν τη βρώμικη δουλειά του συστήματος, εξαφανίστηκαν και έδωσαν την θέση τους σε καινούρια.
Η δράση και η πρόταση του ΚΚΕ, η αμέριστη στήριξη στους καλλιτέχνες και το έργο τους, πρέπει να γίνει κριτήριο ψήφου για όλους μας.
Στις εκλογές της 25ης Ιουνίου, δίνουμε δύναμη στη δύναμή μας, ενισχύουμε το ΚΚΕ!
Για μια λαϊκή μαχητική αντιπολίτευση. Με πιο δυνατό ΚΚΕ και πιο δυνατό τον λαό, καμιά αντιλαϊκή κυβέρνηση δεν είναι παντοδύναμη!
*Η Λυδία Καραθανασοπούλου είναι μέλος της Επιτροπής Περιοχής Δυτικής Ελλάδας του ΚΚΕ και Αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων.