ΛΟΝΔΙΝΟ. Να διπλασιασθεί αναμένεται ο αριθμός των ασθενών με διαβήτη σε όλο τον κόσμο μέχρι το 2050, σύμφωνα με νέα ιατρική μελέτη, η οποία αποδίδει την ανησυχητική τάση στην αύξηση του αριθμού παχύσαρκων και στη διεύρυνση των υγειονομικών ανισοτήτων.
Τα νέα στοιχεία προβλέπουν ότι ο αριθμός ενηλίκων που πάσχουν από διαβήτη θα αυξηθεί σε 1,3 δισ. το 2050, από 529 εκατομμύρια που είναι σήμερα. Καμία χώρα δεν αναμένεται να καταγράψει μείωση στον αριθμό των διαβητικών πολιτών της στα επόμενα 30 χρόνια. Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet.
Οι ειδικοί χαρακτήρισαν το πόρισμα ιδιαίτερα ανησυχητικό, υπογραμμίζοντας ότι ο διαβήτης εξαπλώνεται περισσότερο από κάθε άλλη ασθένεια στον κόσμο, απειλώντας τον πληθυσμό και τα κρατικά συστήματα περίθαλψης. «Ο διαβήτης παραμένει μια από τις σημαντικότερες υγειονομικές απειλές της εποχής μας, ενώ αναμένεται να εξαπλωθεί επιθετικά τις ερχόμενες τρεις δεκαετίες σε κάθε χώρα, ηλικιακή ομάδα και φύλο», λέει ο δρ Σιβάνι Αγκαρουάλ της Ιατρικής Σχολής Αλμπερτ Αϊνστάιν της Νέας Υόρκης.
Σε ξεχωριστή μελέτη, ο ΟΗΕ έχει προβλέψει ότι ο πληθυσμός της Γης θα φθάσει τα 9,8 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050. Αυτό σημαίνει ότι, μέχρι τότε, ένας στους οκτώ ανθρώπους θα ζει με διαβήτη. «Ο διαβήτης τύπου 2, που αντιπροσωπεύει την πλειονότητα των κρουσμάτων, μπορεί να προληφθεί σε πολύ μεγάλο ποσοστό, ακόμη και να αντιστραφεί, εφόσον διαγνωσθεί εγκαίρως και αντιμετωπισθεί με κατάλληλη ιατρική αγωγή. Ολα τα στοιχεία δείχνουν, όμως, ότι τα κρούσματα διαβήτη θα συνεχίσουν να αυξάνονται σε όλο τον κόσμο κυρίως εξαιτίας της αύξησης της παχυσαρκίας», αναφέρουν οι συντάκτες της μελέτης στο προοίμιο.
Ο θεσμικός ρατσισμός τον οποίο αντιμετωπίζουν πολλές μειονότητες οδηγεί σε αύξηση του αριθμού των διαβητικών. Ασθενείς που ανήκουν σε περιθωριοποιημένες κοινότητες έχουν λιγότερες πιθανότητες να έχουν πρόσβαση σε αναγκαία φάρμακα, όπως η ινσουλίνη, ενώ ο έλεγχος του σακχάρου τους είναι ελλιπής, η ποιότητα ζωής τους είναι υποδεέστερη και το προσδόκιμο ζωής τους μικρότερο.
Ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να προληφθεί ή και να αντιστραφεί αν διαγνωσθεί εγκαίρως και αντιμετωπισθεί με κατάλληλη ιατρική αγωγή.
Η πανδημία του κορωνοϊού διεύρυνε την ανισότητα μεταξύ διαβητικών σε όλο τον κόσμο. Οι διαβητικοί είχαν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν επιπλοκές μετά τη νόσησή τους με COVID-19, ενώ το ποσοστό θανάτων μεταξύ τους ήταν και αυτό διπλάσιο.
Η έρευνα υπογραμμίζει τις επιπτώσεις του εκτεταμένου ρατσισμού και της υγειονομικής ανισότητας στην ανάσχεση της εξάπλωσης του διαβήτη σε όλο τον κόσμο. Η έλλειψη ενημέρωσης και κρατικής πολιτικής, η άνιση οικονομική ανάπτυξη, η έλλειψη πρόσβασης σε αξιόπιστες υγειονομικές υπηρεσίες και τα κοινωνικά ταμπού ευνοούν την εξάπλωση του διαβήτη τύπου 2 σε περιθωριοποιημένες κοινότητες.
«Οι ρατσιστικές πολιτικές, όπως ο αποκλεισμός χαμηλόμισθων από αξιοπρεπή στέγη, η έλλειψη υγιεινών τροφίμων και η απουσία υγειονομικής περίθαλψης, διευρύνουν το χάσμα της ανισότητας μεταξύ διαβητικών. Τα κλινικά αποτελέσματα δείχνουν ότι κύρια θύματα του φαινομένου είναι ιστορικά οι περιθωριακές κοινωνικές ομάδες, όπως οι φυλετικές μειονότητες και οι αυτόχθονες πληθυσμοί», λέει ένας εκ των συντακτών της έρευνας, ο δρ Λέναρντ Εγκίντ της Ιατρικής Σχολής του Ουισκόνσιν.
Οι συνθήκες εργασίας και διαμονής έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες –σε βάθος γενεών– στην εξέλιξη του διαβήτη και στη διασπορά του στην κοινότητα. Η δρ Αλίσα Ουέιντ, μέλος της συντακτικής ομάδας της μελέτης και καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Βιτβάτερσραντ της Νότιας Αφρικής, λέει: «Είναι κρίσιμο να συνειδητοποιήσουμε τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες του διαβήτη και να τις εντάξουμε σε κάθε προσπάθεια αντιμετώπισης της παγκόσμιας πανδημίας διαβητικών».
Η εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 είναι ολοένα και πιο κοινή σε ανθρώπους κάτω των 40 ετών, με τις οικονομικά υποβαθμισμένες γεωγραφικές ζώνες να πλήττονται πιο σκληρά. Τα αίτια εμφάνισης της νόσου είναι πολύπλοκα και αφορούν, πέρα από τον τρόπο ζωής, κληρονομικούς και άλλους παράγοντες.
Οδικός χάρτης και νέα εργαλεία
Παρά τη μεγάλη πρόοδο της Ιατρικής τα τελευταία πενήντα χρόνια και την κυκλοφορία νέων εργαλείων για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2, η νόσος συνεχίζει να εξαπλώνεται. Οι ερευνητές κατέληξαν ότι η αύξηση αυτή οφείλεται πρωτίστως στη φτώχεια, στη ρύπανση, στο άγχος, στην ελλιπή και ανθυγιεινή διατροφή, στον αστικό σχεδιασμό και στην ανισότητα όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, ιδιαίτερα σε μειονοτικές κοινότητες. «Η ίδια η κοινωνία µας είναι τέλεια σχεδιασµένη για να δηµιουργεί διαβήτη τύπου 2. Πρέπει να δώσουµε τέλος σε αυτό», λέει στους Times της Νέας Υόρκης ο καθηγητής Ιατρικής Ντιν Σίλινγκερ. Ο οδικός χάρτης που κατέθεσαν πέρυσι τον Οκτώβριο ο Σίλινγκερ και 20 ακόµη ειδικοί συνιστά ο διαβήτης να αντιµετωπισθεί ως κοινωνικό, οικονοµικό και περιβαλλοντικό πρόβληµα. Η οµοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ θα πρέπει, σύµφωνα µε τον οδικό χάρτη, να βελτιώσει την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, στην υγιεινή διατροφή και στο καθαρό πόσιµο νερό, καθώς και να ξανασκεφθεί τον αστικό σχεδιασµό και τα µεταφορικά δίκτυα, προκειµένου ο πληθυσµός να αποκτήσει κίνητρα για ενεργητικό βίο.
