Τρεις στις δέκα μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις απορρίπτονται από την τραπεζική χρηματοδότηση στο πρώτο στάδιο της αξιολόγησής τους, λόγω οφειλών κυρίως στην εφορία, στα ασφαλιστικά ταμεία ή στις τράπεζες, ενώ ένα άλλο 20% αυτών που υποβάλλουν αίτημα έχει αρνητικά αποτελέσματα.
Αυτό προκύπτει από ένα υψηλό δείγμα 23.085 επιχειρήσεων που υπέβαλαν αίτημα για δανειοδότηση μέσω της πλατφόρμας «Μάθε τον πελάτη σου» (KYC – Know Your Customer) της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, που ενεργοποιήθηκε το α΄ τρίμηνο του 2023.
Η πλατφόρμα δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να υποβάλλουν αίτημα για χρηματοδότηση, αξιολογώντας τη στιγμή υποβολής της αίτησης την επιλεξιμότητά τους και συγκεκριμένα τη φορολογική και ασφαλιστική τους συμμόρφωση σε πρώτη φάση και σε δεύτερη φάση την οικονομική τους συμπεριφορά στον «Τειρεσία». Βάσει των στοιχείων που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα κατά τους 3,5 μήνες λειτουργίας της πλατφόρμας:
• Το 20% των επιχειρήσεων δεν διέθετε φορολογική ενημερότητα.
• Το 6% των επιχειρήσεων δεν διέθετε ασφαλιστική ενημερότητα.
• Το 1,7% των επιχειρήσεων είχε δυσμενή στοιχεία στον «Τειρεσία».
Με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε η διευθύνουσα σύμβουλος της ΕΑΤ κ. Χατζηπέτρου, μιλώντας στο συνέδριο Fin Forum 2023, στο σύνολο των 23.085 επιχειρήσεων που επισκέφτηκαν την πλατφόρμα:
• Οι 18.778 κρίθηκαν επιλέξιμες.
• Θετική ανταπόκριση από τις τράπεζες είχαν 14.302 αιτήματα, από τα οποία τα 11.112 προέρχονταν από ένα επιχειρηματικό ΑΦΜ, καθώς κάποιες επιχειρήσεις υπέβαλαν αίτημα σε πάνω από μία τράπεζες. Επιπλέον:
• Το 90% των επιχειρήσεων είχε κύκλο εργασιών έως 10 εκατ. ευρώ.
• Το 81% απασχολούσε έως 10 άτομα.
• Το 20% των επιχειρήσεων είχε αρνητικά αποτελέσματα.
Ο έλεγχος που γίνεται μέσω της πλατφόρμας KYC εξασφαλίζει, σύμφωνα με την κ. Χατζηπέτρου, «διαφάνεια» στον «διάλογο» μεταξύ επιχειρήσεων και τραπεζών για χρηματοδότηση. Επιπλέον, «εκπαιδεύει τις επιχειρήσεις σε σχέση με τους λόγους απόρριψης ενός αιτήματος δανειοδότησης» και παρέχει «ένα ασφαλές δείγμα για τις περιοχές της οικονομίας που απαιτείται βοήθεια από το κράτος».
Σύμφωνα και με τους εκπροσώπους των τραπεζών που συμμετείχαν στο ίδιο συνέδριο, κρίσιμο ζήτημα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί προκειμένου να υπάρξει υγιής πιστωτική επέκταση, είναι το θέμα της φοροδιαφυγής, καθώς όπως δήλωσε ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος και επικεφαλής Corporate και Investment Banking της τράπεζας Eurobank Κωνσταντίνος Βασιλείου, η άρνηση πολλών μικρών επιχειρήσεων να παρέχουν αναλυτικά οικονομικά στοιχεία στις τράπεζες, αποτελεί εμπόδιο στην προσπάθεια να αξιολογηθεί η πιστοληπτική ικανότητά τους. «Οποιος θέλει να δανειστεί δεν μπορεί να φοροδιαφεύγει», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Βασιλείου και αναφέρθηκε σε ένα ειδικό προϊόν που έχει σχεδιάσει η τράπεζα, το POS Advance, που παρέχει δάνειο με βάση τις συναλλαγές στα τερματικά.
Στην τοποθέτηση ο εκτελεστικός γενικός διευθυντής, επικεφαλής Corporate και Investment Banking στην Τράπεζα Πειραιώς Θεόδωρος Τζούρος, υπογράμμισε ότι οι ελληνικές τράπεζες στηρίζουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, έχοντας δεσμεύσει και εκταμιεύσει ό,τι ποσό είναι διαθέσιμο, ενώ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο πρόγραμμα της ΕΑΤ Liquidity Line, μέσω του οποίου διατέθηκαν 600 εκατ. ευρώ εξαντλώντας τους πόρους του προγράμματος σε δύο μόλις εβδομάδες. Οι εκπρόσωποι των τραπεζών αντέκρουσαν την κριτική ότι από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας επωφελούνται μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις, κάνοντας λόγο για οφέλη που διαχέονται πολλαπλασιαστικά σε όλη τη δομή της επιχειρηματικότητας, εστιάζοντας παράλληλα στο γεγονός ότι υπάρχει πληθώρα χρηματοδοτικών εργαλείων που μπορεί να αξιοποιηθεί από τις μικρές και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι εκτιμήσεις των τραπεζών κάνουν λόγο για πιο συντηρητική πιστωτική επέκταση το 2023 κυρίως λόγω των υψηλών αποπληρωμών προηγούμενων οφειλών στις οποίες προχωρούν επιχειρήσεις με υψηλή ρευστότητα. Ωθηση θα δώσουν τα νέα προγράμματα της ΕΑΤ, αλλά και οι εκταμιεύσεις του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης καθώς ωριμάζουν οι συμβασιοποιήσεις δανείων, το ύψος των οποίων εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 5 δισ. ευρώ περίπου έως τα τέλη του χρόνου.
Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης του υπουργείου Οικονομικών Νίκος Μαντζούφας, έκανε λόγο για ένα εξαιρετικά απαιτητικό πρόγραμμα που, όπως είπε, «έχει μπει στις σωστές ράγες», καθώς μέχρι στιγμής έχουν εισρεύσει περισσότερα από 11 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ στην Ε.Ε.
