Αναδιάταξη δυνάμεων, επίδοξοι νέοι παίκτες, καινούριες συμμαχίες και χτυπήματα κάτω απ’ τη μέση! Στη μάχη για τα περίπου 370 εκατ. ευρώ της αγοράς των αναψυκτικών αλλά και γενικότερα των μη αλκοολούχων ποτών, που τα τελευταία χρόνια κλιμακώνεται, οι αβρότητες πλέον μπαίνουν στην άκρη, καθώς ο ανταγωνισμός εντείνεται.
Οι εξελίξεις στην ΕΨΑ με την είσοδο του SMERemediumCAP υπό τον κ. Νίκο Καραμούζη και οι μεθοδεύσεις της οικογένειας Τσαούτου να δεχθούν «σωσίβιο» στην οικονομική τρικυμία της βολιώτικης ιστορικής βιομηχανίας από ένα fund παρά από τους συνεταίρους τους, την οικογένεια Σεπετά, θεωρώντας τους ευθέως ανταγωνιστές, είναι απλά ένα απ’ τα πολλά επεισόδια σε μια μάχη για την επικράτηση σε μια αγορά που ταλαιπωρήθηκε στα χρόνια της κρίσης, όμως βρίσκεται πλέον σε σταθερή ανοδική πορεία (σ.σ.: ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης είναι 5%) χάρη και στην τουριστική κίνηση-ρεκόρ…
Ειδικά την τελευταία διετία οι επενδύσεις και οι συμφωνίες που έχουν γίνει θέτουν τις βάσεις για αναδιάταξη δυνάμεων που μπορεί να μην απειλούν τον αδιαμφισβήτητο ηγέτη της αγοράς, την Coca Cola 3E, στην οποία όμως πρόσφατα η Επιτροπή Ανταγωνισμού έθεσε ζήτημα αντιανταγωνιστικών πρακτικών, επιβάλλοντάς της πρόστιμο, εντούτοις αλλάζουν όλο τον υπόλοιπο χάρτη. Απ’ το comeback που επιχειρεί η έτερη πολυεθνική, η PepsiCo, η οποία δρομολογεί μέσω συνεργασιών την παραγωγή των προϊόντων της και πάλι στην Ελλάδα, τη μεγάλη διείσδυση που επιχειρεί η οικογένεια Σεπετά μέσω της Βίκος σε λιανική και HORECA και τη συμμαχία των οικογενειών Χήτου και Βενιέρη μέσω της συγχώνευσης της Χήτος ΑΒΕΕ (Ζαγόρι) με την Green Cola, ως την προσπάθεια να μπει δυναμικά στην αγορά και η οικογένεια Σαράντη της Ελληνικά Γαλακτοκομεία Α.Ε. μετά την εξαγορά της Κλιάφας και το μπαράζ των επενδύσεων που έχουν κάνει εκεί…
Η αγορά των αναψυκτικών μπορεί το προηγούμενο δίμηνο, λόγω του άστατου καιρού, να εμφανίζει μικρή πτώση σε σχέση με πέρυσι, ωστόσο αποτελεί μία απ’ τις ελάχιστες περιπτώσεις προϊόντων ευρείας κατανάλωσης που όχι μόνο βγήκε αλώβητη απ’ το «πληθωριστικό σοκ» και το φρένο στην κατανάλωση, αλλά κατάφερε να γράψει το 2022 αύξηση πωλήσεων ακόμη και σε όγκο παρά τις σημαντικές ανατιμήσεις που έκαναν οι εταιρείες. Μόνο στη λιανική, όπου υπάρχουν συγκρίσιμα στοιχεία, αφού στο HORECA είναι αδύνατος οποιοσδήποτε προσδιορισμός, ο όγκος των πωλήσεων αναψυκτικών πέρυσι αυξήθηκε περίπου 2% σε σχέση με το 2021, ενώ σε αξία ήταν πάνω από 6% φτάνοντας σε απόσταση αναπνοής απ’ τα 200 εκατ. ευρώ, αρκετά υψηλότερα απ’ τα προ πανδημίας επίπεδα!
Μαρία Αναργύρου-Νίκολιτς / Coca Cola 3E: Αδιαμφισβήτητος ηγέτης
Η Coca-Cοla 3E, υπό τη διοίκηση σήμερα της κυρίας Μαρίας Αναργύρου-Νίκολιτς, εξακολουθεί να απολαμβάνει ηγεμονικό μερίδιο στην αγορά των αναψυκτικών ξεπερνώντας το 60% στη λιανική. Μάλιστα στα αναψυκτικά τύπου cola, παρά τον αυξανόμενο ανταγωνισμό, κινείται πέριξ του 80% κεφαλαιοποιώντας την πετυχημένη διείσδυση των νέων προϊόντων -χωρίς ζάχαρη κ.ο.κ.- που προωθεί.
Σύμφωνα δε με τις οικονομικές καταστάσεις που είχε ανακοινώσει η μητρική της, Coca Cola HBC, το 2022 η κατηγορία των ανθρακούχων αναψυκτικών στην Ελλάδα είχε αυξηθεί με υψηλό μονοψήφιο ποσοστό, κυρίως λόγω της Coke Zero, της Fanta και των ανθρακούχων αναψυκτικών για ενήλικες. Αν και πλέον η στρατηγική της εταιρείας εστιάζει στη δημιουργία ενός ισχυρού και διευρυμένου χαρτοφυλακίου προϊόντων 24/7 (για κάθε ώρα και στιγμή)… από καφέ ως οινοπνευματώδη (μέσω αποκλειστικής αντιπροσώπευσης και διανομής τους), η κατηγορία των αναψυκτικών εξακολουθεί να αποτελεί την αιχμή των πωλήσεων. Βέβαια πολλές φορές οι πρακτικές της εταιρείας έχουν βρεθεί στο στόχαστρο της έρευνας της Επιτροπής Ανταγωνισμού (Ε.Α).
Η τελευταία, μόλις τον περασμένο Νοέμβριο, επέβαλε στην Coca Cola 3E πρόστιμο ύψους 10,34 εκατ. ευρώ και «μέτρο συμπεριφοράς», καθώς έκρινε ότι η εταιρεία εφάρμοζε την περίοδο 2015-2019 ποικίλες παράνομες πρακτικές (προφορικές συμφωνίες αποκλειστικότητας, πρακτικές μη αξιοκρατικού εκτοπισμού ανταγωνιστών κ.ο.κ.) για να αποκλείει ανταγωνιστές της από την αγορά της Ρόδου και της ευρύτερης περιοχής των Δωδεκανήσων. Υπενθυμίζεται πως το 2002 η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε επιβάλει πρόστιμο στην Coca Cola 3E ύψους 2,93 εκατ. ευρώ για παρόμοιες πρακτικές, ενώ το 2006 εκδόθηκε νέα απόφαση εις βάρος της εταιρείας, καθώς η Ε.Α. έκρινε ότι δεν είχε συμμορφωθεί με την απόφαση του 2002. Επίσης το 2020 η Ε.Α. της είχε επιβάλει πρόστιμο ύψους 800.000 ευρώ, καθώς υπάλληλοί της είχαν παρεμποδίσει έλεγχο της ανεξάρτητης αρχής σε υποκατάστημα της Ρόδου. Η εταιρεία, πάντως, έχει προσφύγει στη Δικαιοσύνη προκειμένου να προσβάλει την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού με την οποία διαφωνεί απόλυτα.
Θανάσης Καρακάσης / PepsiCo Hellas: Επιχειρεί το comeback με επιστροφή της παραγωγής
Την τελευταία διετία η PepsiCo Hellas επιχειρεί το comeback στην ελληνική αγορά όχι μόνο με επιθετική εμπορική πολιτική αλλά αποφασίζοντας παράλληλα να επαναφέρει σταδιακά την παραγωγή των δικών της αναψυκτικών στην Ελλάδα σε συνεργασία με τρίτους, και συγκεκριμένα την ΕΨΑ και την NU Aqua που εξαγόρασε και λειτουργεί το εμφιαλωτήριο στο Λουτράκι.
Αφού έβαλε τα του οίκου της σε μια σχετική τάξη (τα δανειακά βάρη εξακολουθούν να είναι μεγάλα), προχωρώντας σε συγχώνευση των δραστηριοτήτων (σνακ και αναψυκτικά) σε μία εταιρική οντότητα, μεθόδευσε την πώληση του εργοστασίου στο Λουτράκι στην NU Aqua του Δημήτρη Μπαμπάκου με κλεισμένα συμβόλαια για τη διανομή του εμφιαλωμένου νερού αλλά και σε επόμενη φάση την παραγωγή αναψυκτικών της PepsiCo που έως σήμερα παράγονται στη Ρουμανία.
Μέχρι να υλοποιηθεί αυτό, ωστόσο, ανέθεσε και στην ΕΨΑ μέρος της παραγωγής η οποία έχει ήδη ξεκινήσει. Παράλληλα η νέα διοίκηση της εταιρείας, υπό τον κ. Θανάση Καρακάση, συνεχίζει την επιθετική εμπορική πολιτική στο ράφι με αρκετές προσφορές προκειμένου να ανακτηθεί το χαμένο έδαφος των προηγούμενων ετών. Σημειωτέον πως το μερίδιο της PepsiCo την περασμένη χρονιά κινήθηκε κοντά στο 8%, ωστόσο με μία επιθετική εμπορική και επικοινωνιακή πολιτική που εστιάζει στην ΗΒΗ και τα προϊόντα της Lipton απ’ τις αρχές της χρονιάς έχει λάβει σοβαρή δυναμική αυξάνοντας το μερίδιο της σε διψήφιο ποσοστό
Γιάννης, Πλάτων & Κώστας Μαρλαφέκας / ΛΟΥΞ Μαρλαφέκας: Η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία
Hδη από την εποχή όπου η οικονομική κρίση στη χώρα κορυφωνόταν, η κατάφερνε να γίνει Νο 2 στην αγορά των αναψυκτικών. Και μολονότι το χάσμα με τον πρώτο είναι τεράστιο, έχει καταφέρει με τα χρόνια και το άνοιγμα που έχει κάνει προς νέα προϊόντα και το HORECA να έχει σταθερό κοινό. Το μερίδιό της Λουξ Μαρλαφέκας κινείται πέριξ του 8,5% στη λιανική και θεωρείται σήμερα η μεγαλύτερη αμιγώς ελληνική εταιρεία στον κλάδο. Τα μεγάλα της «όπλα» θεωρούνται η λεμονάδα, όπου μάλιστα στη λιανική έχει τα πρωτεία με μερίδιο που ξεπερνά το 35%, και η πορτοκαλάδα (πάνω από 25%). Η εταιρεία που σήμερα δέχεται σημαντική πίεση κυρίως απ’ τις ανερχόμενες ελληνικές εταιρείες αναψυκτικών που διεκδικούν μερίδιο στην αγορά, προχώρησε πέρυσι στο λανσάρισμα αναψυκτικών χωρίς ζάχαρη μέσω του σήματος λουξ free και παρουσίασε αφενός την ανανεωμένη σειρά λουξ tea καθώς και μια νέα σειρά χυμών.
Επίσης στα άμεσα πλάνα είναι το λανσάρισμα νέας συσκευασίας σε κουτί αλουμινίου καθώς και η είσοδος στην αγορά των προϊόντων Zero, χωρίς θερμίδες στην κατηγορία Cola. Το μείζον, όμως, για την επόμενη μέρα της εταιρείας είναι η δημιουργία ενός νέου εργοστασίου με δεδομένο πως η μονάδα στην Αχαΐα φέρεται να έχει φτάσει στο όριο της παραγωγικής δυναμικότητας της, κάτι το οποίο έχουν εξαγγείλει τα αδέρφια Γιάννης, Πλάτωνας και Κώστας Μαρλαφέκας, που σήμερα διοικούν την οικογενειακή επιχείρηση. Στις κινήσεις επέκτασης της τελευταίας διετίας που έχει κάνει η Λουξ είναι και η απόκτηση μεριδίου 42,34% στην εταιρεία εμφιάλωσης νερού Δίρφυς μέσα από διαδικασία πλειστηριασμού, μια κίνηση που ίσως ετοιμάζει το έδαφος για νέες συνέργειες και επεκτάσεις.
Οικογένεια Τσαούτου – Νίκος Καραμούζης / ΕΨΑ: Ενα deal με απόνερα
Η συμφωνία μεταξύ της οικογένειας Τσαούτου και του SMERemediumCap υπό τον κ. Καραμούζη για την ΕΨΑ μπορεί να αντιμετωπίστηκε από αρκετούς ως αναγκαία λύση επιβίωσης, ωστόσο οι δύο πλευρές θεωρούν ότι είναι μια συμφωνία που μπορεί να δώσει άλλη προοπτική στην ιστορική βιομηχανία αναψυκτικών του Βόλου η οποία παλεύει εδώ και χρόνια με τις ζημίες. Εξάλλου το brand της ΕΨΑ θεωρείται ισχυρό και αναγνωρίσιμο παρά το γεγονός ότι το μερίδιο της εταιρείας στην αγορά κινείται μεταξύ 2% και 2,5%.
Η Γενική Συνέλευση της 22ας Ιουνίου ήταν καθοριστική για τις αλλαγές που έρχονται στην εταιρεία. Εκεί αποφασίστηκε απ’ τους μετόχους η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας κατά 3,2 εκατ. ευρώ με έκδοση νέων μετοχών (5,51 ευρώ έκαστη). Μία διαδικασία από την οποία εμμέσως ο μετοχικός έλεγχος της εταιρείας περνάει στο SMERemediumCap. Το τελευταίο ελέγχει το 65,22% της νεοσυσταθείσας Αγριά Εμπορική Α.Ε., ενώ τα αδέλφια Μιχάλης και Πέννυ Τσαούτου έχουν από 14,15% και η εξαδέλφη τους Ηβη-Αναστασία Μοσκαχλαϊδή το 6,48%. Το μετοχικό κεφάλαιο της συγκεκριμένης εταιρείας είναι περίπου 5,2 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,4 εκατ. ευρώ είναι μετρητά που καταβλήθηκαν απ’ το fund και τα υπόλοιπα περίπου 1,8 εκατ. είναι εισφορές μετοχών της ΕΨΑ από τις οικογένειες Τσαούτου και Μοσκαχλαϊδή, που προ της συμφωνίας ήλεγχαν το 75% της βιομηχανίας αναψυκτικών.
Το υπόλοιπο 25% πάντως συνεχίζει να το ελέγχει η οικογένεια Σεπετά (σσ Βίκος) καθώς αποφάσισε να συμμετάσχει στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου διασφαλίζοντας σε πρώτη φάση τη θέση της και ακολουθώντας το νέο «σχήμα» παρά τον αρχικό αιφνιδιασμό του ντιλ.
Σε κάθε περίπτωση η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου αποτελεί ισχυρή ένεση ρευστότητας στην ΕΨΑ, η οποία αντιμετώπιζε σημαντικά προβλήματα την τελευταία διετία, τα οποία προσπαθούσε να επιλύσει με διάφορους τρόπους, όπως η πρόσφατη συμφωνία με την PepsiCo για την ανάληψη μέρους της παραγωγής των προϊόντων ΗΒΗ. Σύμφωνα με τη SMERemediumCap, σε επόμενη φάση θα δρομολογηθεί μέσω επενδύσεων η αναβάθμιση των παραγωγικών δυνατοτήτων και των εγκαταστάσεων της ΕΨΑ, ενώ θα αναπτυχθούν νέα δίκτυα και προορισμοί πωλήσεων.
Διοικητικά πάντως ήδη έχουν γίνει αλλαγές στην εταιρεία. Πλέον την πλειοψηφία στο ΔΣ ελέγχει το SMERemediumCap αφού ο κ. Κώστας Καραφωτάκης, partner του fund και γνωστός απ’ τη θητεία του στον όμιλο Olympia, ανέλαβε τη θέση του Προέδρου μετά την αποχώρηση του κ. Νίκου Τσαούτου, ενώ προστέθηκαν ως μέλη επίσης οι κ.κ. Νίκος Καραμούζης και Χρήστος Ζορμπάς. Απ’ τους παλαιούς μετόχους στο ΔΣ παραμένουν μόνο η κα Πέννυ Τσαούτου, έχοντας τη θέση της διευθύνουσας συμβούλου, και ο κ. Μιχάλης Τσαούτος, από τη θέση του Αντιπροέδρου.
Οικογένεια Σεπετά / Βίκος: Δυναμικός διεκδικητής στην αγορά
Ο πλέον δυναμικός διεκδικητής της κατηγορίας είναι η Βίκος της οικογένειας Σεπετά (στη φωτ. από δεξιά Πέτρος Σεπετάς, Ελένη Θεοχάρη, Κωνσταντίνος Σεπετάς, Ρηγίνος Σεπετάς και Παύλος Σεπετάς) που μετά το εμφιαλωμένο νερό επεκτείνει την παρουσία της και στα αναψυκτικά με ένα μερίδιο που διαρκώς αυξάνει. Το 2022 κινήθηκε πέριξ του 5,5% σε αξία, με το μερίδιο όμως με βάση τον όγκο να είναι ακόμα μεγαλύτερο, κυρίως λόγω της επιθετικής εμπορικής πολιτικής που ακολούθησε.
Αν και το μερίδιο 25% που διατηρούσε στην ΕΨΑ, με την οποία αρχικά υπολόγιζε ότι θα μπορούσε να συνεργαστεί για την επέκταση που επιχειρεί τα τελευταία χρόνια, ήταν «εν υπνώσει», η οικογένεια ανακοίνωσε ότι θα συμμετέχει στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου προκειμένου να «προστατεύσει τη συμμετοχή της» αλλά και επειδή πιστεύει στο brand. Κατά τα λοιπά η εταιρεία συνεχίζει τις επενδύσεις στη δική της, οργανική, ανάπτυξη στον χώρο. Από τις τελευταίες σημαντικές κινήσεις είναι η είσοδος στην αγορά του HORECA αλλά και στην κατηγορία των mixers. Στο πλαίσιο αυτό, προχώρησε σε επενδύσεις παρουσιάζοντας πρόσφατα τις νέες συσκευασίες των αναψυκτικών από γυαλί και αλουμίνιο (can) με όχημα την Pink Grapefruit Soda. Σημειώνεται ότι στη διετία οι επενδύσεις της Βίκος Α.Ε. ξεπερνούν τα 28 εκατ. ευρώ ενώ οι γραμμές παραγωγής στις μονάδες τους πλέον φτάνουν τις 32.
Δαμιανός Μπούρκας / Green Beverages Group: Συνένωση δυνάμεων σε… πράσινο φόντο
Από τις μεγάλες αλλαγές στην ευρύτερη αγορά τον τελευταίο χρόνο ήταν και αυτή της συγχώνευσης της Χήτος ΑΒΕΕ με την Green Cola, κοινώς του γάμου του brand Ζαγόρι με την Green Cola, μια συμφωνία που έκαναν οι μέτοχοι της Χήτος ΑΒΕΕ, η οικογένεια Χήτου, με τους αντίστοιχους της Green Cola, την οικογένεια Βενιέρη, με στόχο κυρίως τις αγορές του εξωτερικού, αφού το νέο σχήμα θα τεθεί κάτω απ’ την ομπρέλα του νεοσυσταθέντος Green Beverages Group με έδρα το Λονδίνο.
Με αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκε αυτόματα ένας νέος σημαντικός παίκτης στον ευρύτερο χώρο των μη αλκοολούχων ποτών, ο οποίος μάλιστα σχεδιάζει την προϊοντική του επέκταση το επόμενο διάστημα. Υπενθυμίζεται ότι η νέα ενοποιημένη πλέον εταιρεία έχει στην κατοχή της τα σήματα Ζαγόρι, Ζαγόρι Sparkling, Ζαγόρι Go Green, Green Cola, Green Flavors, Green Moctails, Ζήρεια, καθώς και την αποκλειστική διανομή των σημάτων Evian και Evian Sparkling για την ελληνική αγορά.
Η Green Cola, από μόνη της, πάλι έχει καταφέρει σήμερα με τις εναλλακτικές της προτάσεις να αποσπάσει ένα μερίδιο αγοράς στη λιανική στη χώρα μας, που κινείται μεταξύ 4% και 5%. Στο νέο διοικητικό συμβούλιο της Χήτος ΑΒΕΕ οι βασικοί μέτοχοι επέλεξαν να μη συμμετέχουν, αλλά διατηρούν τη συμμετοχή τους στη διοίκηση της Beverages Group PLC με έδρα το Λονδίνο. Καθήκοντα διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου Green Beverages Group αναλαμβάνει ο κ. Δαμιανός Μπούρκας (φωτο), με προϋπηρεσία 24 ετών στον χώρο των αναψυκτικών, ενώ τα τελευταία 12 χρόνια υπήρξε στέλεχος της Monster Energy.
Δημήτρης και Μιχάλης Σαράντης / Κλιάφας: Διείσδυση με όχημα την Ελληνικά Γαλακτοκομεία
Περίπου έναν χρόνο έχει που η Ελληνικά Γαλακτοκομεία των αδερφών Μιχάλη και Δημήτρη Σαράντη επαναλάνσαρε στην ελληνική αγορά τα αναψυκτικά Κλιάφας, μια μπράντα γνώριμη στο καταναλωτικό κοινό του θεσσαλικού κάμπου. Είχε προηγηθεί η εξαγορά του σήματος αλλά και μια μεγάλη επένδυση 13 εκατ. ευρώ για νέες παραγωγικές υποδομές. Μια νέα αρχή λοιπόν με ένα μεγάλο πλεονέκτημα όμως.
Αυτή τη φορά το όχημα ανάπτυξης είναι η ίδια η Ελληνικά Γαλακτοκομεία Α.Ε. (Τυράς, Ολυμπος, Ροδόπη) μέσω της τεράστιας διαπραγματευτικής ισχύος που έχει στη λιανική. Ηδη μόλις στον πρώτο χρόνο επανακυκλοφορίας των προϊόντων της Κλιάφας το μερίδιό της στην αγορά από 0,1% προσεγγίζει πλέον τη μία ποσοστιαία μονάδα και συνεχίζει να ανεβαίνει. Οι στόχοι βέβαια που έχουν τεθεί από τη διοίκηση κάνουν λόγο για την απόκτηση διψήφιου μεριδίου στην αγορά, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει η απόφαση να τα βάλουν με όλη την αγορά για να το καταφέρουν!
