Τους κινδύνους που αναδύονται για τους πελάτες τους και κατ’ επέκταση τις ίδιες από την κλιματική αλλαγή «ζυγίζουν» οι τράπεζες, μετά τις φονικές πλημμύρες των τελευταίων ωρών που έχουν στοιχίσει τη ζωή σε επτά ανθρώπους, έχοντας «σβήσει» από το χάρτη ολόκληρες περιοχές.
Πέρα από το προφανές, τη λήψη μέτρων, δηλαδή, που θα έχουν ως γνώμονα τη στήριξη των πληγέντων, όπως το «πάγωμα» των δανείων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ή την αναστολή τυχόν μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, οι τράπεζες προσπαθούν να μετρήσουν το μέγεθος της καταστροφής αφενός, για τους πελάτες τους από την απώλεια/ζημιά των φυσικών περιουσιακών στοιχείων, τη διαταραχής της λειτουργίας των επιχειρήσεων ή της δυσλειτουργίας των συστημάτων, των δαπανών μετάβασης και των επιπτώσεων στη φήμη και αφετέρου, στις ίδιες. Σύσσωμα τα πιστωτικά ιδρύματα, άλλωστε, πρέπει το αργότερο μέχρι το τέλος του 2023 να έχουν διαχειριστεί τους κλιματολογικούς και περιβαλλοντολογικούς κινδύνους και μέχρι το τέλος του 2024 να έχουν εναρμονιστεί πλήρως με όλες τις εποπτικές προσδοκίες, έχοντας ενσωματώσει τους σχετικούς κινδύνους στο πλαίσιο των ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) και στη διαδικασία εσωτερικής αξιολογήσεως επάρκειας κεφαλαίου (ICAAP).
Στο πλαίσιο αυτό, η Eurobank ολοκλήρωσε τη στρατηγική της για τις χρηματοδοτήσεις (Financed Impact Strategy), η οποία εστιάζει στα ακόλουθα:
α) Δέσμευση και ευαισθητοποίηση των πελατών για να προσαρμόσουν την επιχείρησή τους, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
β) Δράσεις για την υποστήριξη των πελατών στις προσπάθειες μετάβασής τους προς ένα οικονομικό περιβάλλον, πιο φιλικό προς το ESG.
γ) Δυνατότητες και εργαλεία, όπως πλαίσια και προϊόντα για τη στήριξη της βιώσιμης χρηματοδότησης.
Παράλληλα, η τράπεζα έχει θέσει τους ακόλουθους στόχους για τις βιώσιμες εκταμιεύσεις στα επόμενα έτη:
α) Νέες εκταμιεύσεις δύο δισ. ευρώ νέες «πράσινες» εκταμιεύσεις σε επιχειρήσεις έως το 2025 ή 20% των ετήσιων νέων εταιρικών εκταμιεύσεων να κατατάσσονται ως «πράσινες»/περιβαλλοντικά βιώσιμες,
β) Ανανεώσιμη ενέργεια: 35% των νέων εκταμιεύσεων στον τομέα της ενέργειας θα κατευθύνονται στη χρηματοδότηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
γ) «Πράσινα» κτίρια: περίπου 80% των εκταμιεύσεων που σχετίζονται με την κατασκευή νέων κτιρίων θα διατίθενται για «πράσινα» κτίρια.
δ) Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ): Συνολική συνεισφορά 2.25 δισ. ευρώ από το ΤΑΑ στην ελληνική οικονομία έως το 2026,
στ) Διπλασιασμός σε «πράσινες» μικτές εκταμιεύσεις στο χαρτοφυλάκιο της λιανικής το 2023 σε σύγκριση με το 2022.
Ο Όμιλος της Alpha Bank από την πλευρά του, έχει ενσωματώσει στο πλαίσιο ανάληψης κινδύνων τις ακόλουθες ποιοτικές δεσμεύσεις, όσον αφορά στους κλιματικούς κινδύνους:
- Να ενισχύσει, μέχρι το τέλος του 2023, τη διαδικασία δέουσας επιμέλειας, αναφορικά με την αξιολόγηση του ESG/κλιματικού προφίλ των πελατών του, μέσω της συλλογής σχετικής πληροφόρησης. Στο πλαίσιο αυτό, η τράπεζα θα αναλάβει πρωτοβουλίες ενθάρρυνσης των πελατών της, ώστε να προσδιορίσουν και να επικοινωνήσουν με σαφήνεια τις δεσμεύσεις τους και να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν αποτελεσματικές στρατηγικές για τον μετριασμό των κλιματικών κινδύνων.
- Να χρηματοδοτήσει την «πράσινη» / βιώσιμη μετάβαση των αντισυμβαλλομένων του, τόσο σε βραχυπρόθεσμο, όσο και σε μακροπρόθεσμο διάστημα. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η τράπεζα σχεδιάζει «πράσινες» χρηματοδοτήσεις, ύψους τριών δισ. ευρώ, το διάστημα 2023 – 2025. Επισημαίνεται πως ο Όμιλος ήδη εφαρμόζει κατάλογο εξαιρούμενων δραστηριοτήτων για την άμεση ή έμμεση αποφυγή χρηματοδότησης συγκεκριμένων δραστηριοτήτων που θεωρούνται επιβλαβείς για το περιβάλλον και την κοινωνία, ήτοι εξόρυξη θερμικού λιγνίτη ή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση λιγνίτη, έρευνα, εξόρυξη, παραγωγή αργού πετρελαίου, ανάπτυξη πετρελαϊκών έργων, εκτός από τις σπάνιες και εξαιρετικές περιστάσεις, στις οποίες τα προερχόμενα από τα έργα έσοδα στοχεύουν αποκλειστικά στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ή εξέρχονται από τα υφιστάμενα πεδία παραγωγής.
- Να συνεχίσει τη συλλογή πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) από τους πελάτες του, προκειμένου να παρακολουθεί την κατηγορία ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων που εξασφαλίζουν τα ανοίγματα της.
- Να αξιολογεί τον αντίκτυπο του κλιματικού κινδύνου στον υπολογισμό της αναμενόμενης πιστωτικής ζημιάς, συλλέγονται λεπτομερείς πληροφορίες για τη θέση της εξασφάλισης, καθώς και πληροφορίες για τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης.
Η Εθνική Τράπεζα με τη σειρά της, ενσωμάτωσε την αξιολόγηση κλιματικών κινδύνων στη διαδικασία χορήγησης και παρακολούθησης πιστώσεων του επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου. Στο πλαίσιο αυτό, αναπτύχθηκαν κείμενα και εργαλεία που χρησιμοποιούνται από τους χορηγητές επιχειρηματικών δανείων, προκειμένου να αξιολογήσουν και να ταξινομήσουν πιστούχους και συναλλαγές, από πλευράς κινδύνων και πιστοδοτικών κριτηρίων βιωσιμότητας.
Αξίζει να αναφερθεί πως η τράπεζα έχει λάβει 110 αιτήσεις για δάνεια μέσω του RRF, ύψους 503 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 248 εκατ. ευρώ αφορούν στο σκέλος της «πράσινης» μετάβασης, ενώ διατηρεί μερίδιο 30% στα «πράσινα» στεγαστικά δάνεια (57 εκατ. ευρώ). Όσον αφορά στα «πράσινα» επιχειρηματικά δάνεια, αυτά με στοιχεία Ιουνίου «άγγιξαν» τα 71 εκατ. ευρώ, με την ΕΤΕ να έχει χορηγήσει πάνω από 1.700 δάνεια για υβριδικά αυτοκίνητα.
Τέλος, η Τράπεζα Πειραιώς εκτιμά, μέσω της εφαρμογής ClimaBiz, τον κλιματικό κίνδυνο των επιχειρηματικών πιστούχων της. Ο υπολογισμός του κλιματικού κινδύνου γίνεται σε οικονομικούς όρους για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικούς οικονομικούς κλάδους που θεωρούνται κυρίως ευαίσθητοι στην κλιματική αλλαγή. Παράλληλα, υποστηρίζει τους πελάτες της για την πρόληψη των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, με το Σχέδιο Μετάβασης Ενέργειας, ένα τεκμηριωμένο εμπορικό σχέδιο δράσης που θα έχει ως αποτέλεσμα τις χρηματοδοτήσεις, ύψους πέντε δισ. ευρώ έως το 2025 και συνολικά οκτώ δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων της έκδοσης ομολόγων και των αμοιβαίων κεφαλαίων. Σημειώνεται πως η Τράπεζα Πειραιώς αποτελεί τη μοναδική ελληνική εταιρεία και τράπεζα που συμπεριλαμβάνεται στη λίστα 2023 των Financial Times «500 Climate Leaders of Europe», για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, αναφορικά με τις επιδόσεις της σε θέματα διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής.
