Κινούμενος από άκρη σε άκρη στην ελληνική επικράτεια, θα έχεις την ευκαιρία να συναντήσεις ένα πληθών μονών, ένδειξη της χριστιανικής ταυτότητας της Ελλάδας, που θα σε εντυπωσιάσουν πλήρως με την ιστορία που κουβαλούν στις πλάτες τους, αλλά και με την αριστοτεχνική αρχιτεκτονική που είναι χτισμένα. Ας δούμε λοιπόν πέντε από τα μοναστήρια που η επίσκεψη σου στο ιερό περιβάλλον τους δεν θα σε γεμίσει μόνο με κλίμα κατάνυξης, αλλά και ιστορικών γνώσεων…
Μέγα Σπήλαιο, Καλάβρυτα
Ευρισκόμενο μέσα σε μια σπηλιά κάτω από έναν απότομο βράχο που αγγίζει και ξεπερνά τα εννιακόσια μέτρα, θα δεις το Μέγα Σπήλαιο σε απόσταση 11 χιλιομέτρων από τα Καλάβρυτα, μια από τις πιο σημαντικές μόνες της Πελοποννήσου, όπου στέκει στην πλαγιά του όρους του Χέλμου ως το Βουραϊκό ποταμό. Αποτελεί ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια που έχουν χτιστεί στην Ελλάδα, αφού ιδρύθηκε το 362 Μ.Χ. χάρη των δυο αδελφών από τη Θεσσαλονίκη του Συμεών και του Θεόδωρου, που ανακάλυψαν στο εσωτερικό της σπηλιάς μια εικόνα της Παναγίας, υπό την καθοδήγηση της Αγίας Ευφροσύνης. Στο μακραίωνο πέρασμα του χρόνου, η μόνη έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από πυρκαγιές, έχει λεηλατηθεί από τα χέρια των ναζί, αλλά πάντα έβρισκε τρόπο να αναγεννάται από τις στάχτες της, διαδραματίζοντας σπουδαίο ιστορικό ρόλο ειδικά την εποχή της επανάστασης, όπου και υπήρξε ένα απτά κέντρα αντίστασης κατά των εχθρών.
Η εξωτερική της εμφάνιση μοιάζει με ένα καλά οχυρωμένο πολυώροφο φρούριο, μέτρα οκτώ μάλιστα ορόφους, εισερχόμενος στο εσωτερικό του σπηλαίου θα έχεις την ευκαιρία να θαυμάσεις μοναδικές τοιχογραφίες, όπως και το τέμπλο της ένα πραγματικό κομψοτέχνημα της ξυλοτεχνίας. Μια επίσκεψη σου στην μοναδική αυτή μονή σίγουρα θα σε καθηλώσει λόγω του φυσικού της περιβάλλοντος, αλλά και της κατανυκτικής αύρας που εκπέμπει.
Τοπλού, Λασίθι
Η Μονή Τοπλού βρίσκεται στο νόμο του Λασιθίου και είναι ένα από τα πιο εμβληματικά μοναστήρια ολόκληρης της Κρήτης. Η ίδρυση του εκτιμάται την περίοδο του 15ου αιώνα, ένα χρόνο αργότερα πλήγηκε από την εμφάνιση του Εγκέλαδου και παλινόρθωσε με την βοήθεια των Βενετών. Η εποχή της τουρκοκρατίας στιγμάτισε τη Μονή που θεωρούνταν καταφύγιο επαναστατών, όπως και η ναζιστική κατοχή, που διέταξε την εκτέλεση μοναχών του, λόγω της χρήσης ασύρματης επικοινωνίας με τους συμμάχους. Η προέλευση του ονόματος του φέρει πίσω της δυο πιθανά σενάρια: είτε ότι πηγάζει από την αντίστοιχη λέξη της τουρκικής που μεταφράζεται ως κανόνι, λόγω της ύπαρξης ενός κανονιού ως μέσο προφύλαξης από τις επιθέσεις των πειρατών, είτε ως συντομογραφία της λέξης πλούτου που υποδείκνυε την οικονομική ευρωστία του μοναστηριού που προήλθε από τις δωρεές των πιστών, αλλά και την ακίνητη περιουσία του.
Το πιο σημαντικό αρχιτεκτονικό δημιούργημα, αυτού του μοναστηριού που ομοιάζει με κάστρο, δεν μπορεί παρά να είναι το αγέρωχο καμπαναριό των τριάντα και πλέον μέτρων της. Μια επίσκεψη στο μοναδικό εσωτερικό της, μπορεί να συνδυαστεί και με μια στάση στο χαλκογραφικό μουσείο που φιλοξενεί, όπου και θα θαυμάσεις ένα πλήθος ανεκτίμητων σφραγίδων και λάβαρων.
Το μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας, είναι μια από τις πιο διάσημες μονές του συμπλέγματος των Κυκλάδων, όπως και ολοκλήρου του Αιγαίου πελάγους. Η ανέγερση του το μακρινό 1088, οφείλεται στην ανεύρεση της εικόνας της Θεοτόκου, που οδήγησε τον αυτοκράτορα Αλέξιο Κομνηνό, να χτίσει στο ακριβές σημείο της αυτό το μοναδικό μοναστήρι. Θα το βρεις να στέκεται κυριολεκτικά μέσα στους περιβάλλοντες βράχους, σε απόσταση λιγότερη των πεντακοσίων μέτρων από το νερό της θάλασσας.
Η αρχιτεκτονική κατασκευή του πραγματικά κόβει την ανάσα σε κάθε επισκέπτη με την οκταώροφη κατακόρυφη κλίση της και ειδικότερα με το ανεπανάληπτο σκηνικό της που θέλει το άλλοτε σαράντα μέτρα πλάτος της να μετατρέπεται σε μόλις πέντε στο σημείο της στενής εσόδου, που όμως φιλοξενεί επιμελώς 100 περίπου δωμάτια στον αριθμό. Για να φτάσεις στο καταπληκτικό περιβάλλον της θα χρειαστείς μια ανάβαση περίπου ενός τέταρτου σε ένα άκρως απόκρημνο τοπίο, ενώ η επίσκεψη στο υψηλότερο σημείο του μοναστηριού γίνεται μόνο με την βοήθεια των μοναχών που θα σε καθοδηγήσουν σε κάθε σου βήμα, το ακριβώς διπλανό μπαλκόνι θα σου προσφέρει απλόχερα μια πανοραμική θέα που θα σου μείνει αξέχαστη.
Ευαγγελίστρια, Σκιάθος,
Η Μονή της Ευαγγελίστριας είναι ένα απτά πιο μοναδικά θρησκευτικά αξιοθέατα του νησιού και όχι μόνο. Σε απόσταση μόλις 4 χιλιομέτρων μακριά από τη Σκιάθο, σε ένα κατάφυτο περιβάλλον από ελιές και βελανιδιές θα συναντήσεις αυτό το υπέροχο μοναστήρι. Χτισμένη από μια ομάδα μοναχών προς το τέλος του 18ου αιώνα, η συγκεκριμένη μόνη κουβαλάει ένα πλούσιο ιστορικό παρελθόν στις πλάτες της κατά την εποχή της επανάστασης, αφού στο χώρο της το 1807, υψώθηκε για πρώτη φορά η ελληνική σημαία με την εμφάνιση που έφερε τότε. Επισκεπτόμενος τη μονή θα έχεις την ευκαιρία να περιηγηθείς και στο λαογραφικό της μουσείο για να θαυμάσεις τα πλούσια εκθέματα και κειμήλια που βρίσκονται στο χώρο του, όπως και στη βιβλιοθήκη αλλά και το σκευοφυλάκιο του μοναστηριού.
Η αρχιτεκτονική της μονής την εντάσσει στο ρυθμό της βυζαντινής εποχής, έχοντας τρεις στον αριθμό τρούλους, ενώ άκρως εντυπωσιακό είναι και το τέμπλο της φτιαγμένο από ξύλο, το οποίο φέρει μοναδικές φορητές εικόνες χρονολογούμενες τον 17ο και 18ο αιώνα.
Όσιος Λουκάς, Βοιωτία
Το μοναστήρι του Οσίου Λουκά στο Στείρι της Βοιωτίας, είναι καταχωρημένο ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, μαζί με την χτισμένη από τον Κωνσταντίνο Θ’ τον μονομάχο, Νέα μόνη στη Χίο, και το Δαφνί της αττικής που στέκει περήφανα στη θέση του παλαιού ιερού του θεού Απόλλωνα. Η μόνη του Οσίου Λουκά, ανεγέρθηκε από τον ίδιο στην αυγή του 10ου αιώνα και βρίσκεται σε μια γραφική πλαγιά κοντά στην περιοχή της αρχαίας Στειρίδας.
Η αριστουργηματική του τεχνική ήταν αυτή που το καθιέρωσε ως παράδειγμα και για τα υπόλοιπα υπό κατασκευή μνημεία της εποχής. Πλήθος από εικόνες, ψηφιδωτά και κειμήλια με εμφανή την κυριαρχία του ασημένιου και του χρυσού, συνθέτουν την άφθονη διακόσμηση του, με το χρυσό μωσαϊκό του οσίου που κοσμεί την είσοδο να αφήνει άναυδο κάθε επισκέπτη, τα λείψανα του οποίου φυλάσσονται σε κρύπτη κάτω από τον κεντρικό ναό της μονής.
Τα μοναστήρια της Ελλάδος είναι εκείνοι οι θρησκευτικοί τόποι που εκτός από το κατανυκτικό τους κλίμα έχουν να προσφέρουν σε κάθε επισκέπτη τους μια εκτενή μάτια στην ιστορία, αλλά και στην τέχνη της αρχιτεκτονικής, ώστε όταν φύγεις από το ιερό τους περίβολο να νιώθεις πραγματικά μαγεμένος.
