Η πανδημία του κορωνοϊού και οι αλλαγές που προκάλεσε, αλλά και το αυξανόμενο κόστος των κολεγίων αλλάζει τη στάση των νέων απέναντι στην ανώτατη εκπαίδευση. Με άλλα λόγια, η λεγόμενη γενιά Ζ (Gen Z), οι άνθρωποι δηλαδή που γεννήθηκαν µεταξύ 1998 και 2015, γυρίζει για πρώτη φορά την πλάτη στα πανεπιστήμια και αλλάζει τα δεδομένα όχι μόνο στην παιδεία, αλλά και στην παγκόσμια αγορά εργασίας.
Ο πρώην φοιτητής Πληροφορικής Ράσιλ Σριβαστάβα χρειάστηκε μόλις ένα εξάμηνο για να συνειδητοποιήσει ότι το πανεπιστήμιο δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του. «Ως παιδί φαντάζεσαι ότι το κολέγιο θα σου αλλάξει τη ζωή και ότι στο πρώτο έτος θα ανακαλύψεις τον εαυτό σου», λέει. Ο ίδιος αναγκάστηκε να παρακολουθήσει μαθήματα μέσω Διαδικτύου λόγω πανδημίας και τελικά το φθινόπωρο του 2021 λίγους μόνο μήνες αφότου είχε εγγραφεί, εγκατέλειψε το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια.
Αμέσως μετά αποφάσισε να ιδρύσει μια startup για όσους αναζητούν εργασία. Σήμερα, την ώρα που οι περισσότεροι από τους συνομηλίκους του ξεκινούν το τελευταίο έτος του πανεπιστημίου, έχει λάβει περισσότερα από 1 εκατομμύριο δολάρια σε χρηματοδότηση. «Ο κόσμος εξελίσσεται ταχέως, το ίδιο και η εμπειρία από τα πανεπιστήμια», λέει ο 20χρονος σήμερα επιχειρηματίας. Είναι ένας από τους πολλούς εκπροσώπους της Gen Z που αποφάσισαν να παραλείψουν εντελώς το πανεπιστήμιο, λόγω και του αυξανόμενου κόστους των διδάκτρων. Το 2022, τέσσερα εκατομμύρια λιγότεροι έφηβοι γράφτηκαν σε πανεπιστήμιο σε σχέση με το 2012. Από το 2010 έως το 2022, τα δίδακτρα στα κολέγια αυξήθηκαν κατά 12% ετησίως, ενώ ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά μέσον όρο 2,6%. Σήμερα στοιχίζει τουλάχιστον 104.108 δολάρια για να παρακολουθήσει κανείς τέσσερα χρόνια σε δημόσιο πανεπιστήμιο και 223.360 δολάρια για ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο, την ώρα που οι μισθοί δεν συμβαδίζουν με το κόστος. Μια έκθεση του 2019 από το ερευνητικό κέντρο Pew διαπίστωσε ότι οι αποδοχές για τους νέους εργαζόμενους με πανεπιστημιακή εκπαίδευση παρέμειναν ως επί το πλείστον σταθερές τον τελευταίο μισό αιώνα. Τέσσερα χρόνια μετά την αποφοίτησή τους, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από την Αρχή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, το ένα τρίτο των φοιτητών κερδίζει λιγότερα από 40.000 δολάρια, λιγότερο δηλαδή από τον μέσο μισθό των εργαζομένων χωρίς πτυχίο που φθάνει τα 44.356 δολάρια.
Το χάσμα αυτό κάνει εν πολλοίς τα πανεπιστήμια να χάσουν την αίγλη τους, όπως καταδεικνύει έρευνα του 2022 από τη Morning Consult, σύμφωνα με την οποία μόλις το 41% των εκπροσώπων της γενιάς Ζ «εμπιστεύεται τα κολέγια και τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ», το χαμηλότερο ποσοστό από οποιαδήποτε γενιά.
Οι νέοι που αποφασίζουν παρ’ όλα αυτά να φοιτήσουν στο κολέγιο το κάνουν με έναν και μοναδικό σκοπό, να βρουν μια καλή δουλειά, γεγονός που μεταμορφώνει με τη σειρά του τα ίδια τα κολέγια. Τα περισσότερα εγκαταλείπουν πλέον μαζικά τις τέχνες και τις ανθρωπιστικές επιστήμες και προτείνουν πτυχία που οδηγούν σε καλύτερα αμειβόμενες σταδιοδρομίες: Πληροφορική, Επιστήμη των Δεδομένων, Τεχνητή Νοημοσύνη και Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι από τους πλέον δημοφιλείς κλάδους. Η πανδημία ανάγκασε τους μαθητές να επανεξετάσουν τη ζωή και την καριέρα τους, αφιερώνοντας πλέον τον ελεύθερο χρόνο τους για να βελτιστοποιήσουν τις προοπτικές σταδιοδρομίας τους. Κάνουν εργαστήρια για να κατανοήσουν καλύτερα την τρέχουσα οικονομική κατάσταση, εγγράφονται σε πρόσθετα μαθήματα online και ενημερώνονται διαρκώς για τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Πολλοί επιλέγουν πλέον την τηλεκπαίδευση ως τρόπο εξοικονόμησης χρημάτων.
Προ πανδημίας, περίπου το ένα τρίτο της πανεπιστημιακής διδασκαλίας γινόταν διαδικτυακά, είτε μέσω προηχογραφημένων διαλέξεων, εκπαιδευτικών βίντεο ή ψηφιοποιημένου υλικού. Σήμερα, ορισμένες σχολές έχουν στραφεί αποκλειστικά στο Διαδίκτυο, ενώ άλλες αξιοποιούν την τρέχουσα τάση ξεκινώντας επιχειρηματικά προγράμματα που είναι εξ ολοκλήρου διαδικτυακά. Το 2011, 300.000 φοιτητές εγγράφηκαν σε μαζικά ανοικτά διαδικτυακά μαθήματα (MOOC), τα οποία προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα μαθημάτων δωρεάν. Μέχρι το 2021, ο αριθμός είχε εκτιναχθεί στα 220 εκατομμύρια. Συνοψίζοντας, οι φοιτητές εξακολουθούν να θέλουν πτυχίο κολεγίου. Απλώς θέλουν να το αποκτήσουν πιο γρήγορα και φθηνότερα.
