Σέ κλῖμα βαθειᾶς συγκίνησης, πραγματοποιήθηκε, στόν
Ἱερό Ναό Ἁγίας Φωτεινῆς Πατρῶν, ὁ ἑορτασμός τῶν Ἁγίων τῆς Μικρασιατικῆς καταστροφῆς, τῶν ποικίλοις βασάνοις καί φρικτοῖς μαρτυρίοις ὑπό τῶν βαρβάρων Τουρκικῶν ὀρδῶν τελειωθέντων, Χρυσοστόμου Σμύρνης καί τῶν ἂλλων Ἀρχιερέων καί λοιπῶν Κληρικῶν καί Λαϊκῶν, Πατέρων καί ἀδελφῶν ἡμῶν.
Ἐπίσης, ἐτελέσθη τό ἱερό μνημόσυνο ὑπέρ πάντων τῶν φρικτῷ θανάτῳ τελειωθέντων Ἑλλήνων τῆς Ἰωνικῆς γῆς, κατά τήν Μικρασιατικήν καταστροφήν, τῶν ὁποίων τά αἲματα ἐπότισαν τήν ἁγιασμένη γῆ τῆς Μικρασίας, τοῦ Πόντου, τῆς Καππαδοκίας καί ὃλης τῆς ἐπικράτειας τῆς καθ’ἡμᾶς Ἀνατολῆς ἓνεκα τῆς βαρβαρότητος, ἡ ὁποία εἶναι τό χαρακτηριστικό γνώρισμα, ἀπ’ αἰώνων, τῶν γειτόνων μας.
Ὁ Σεβασμιώτατος ἐμνημόνευσε τῆς ἡρωϊκῆς θυσίας τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης καί τῶν ἂλλων Ἁγίων Ἀρχιερέων ἐθνομαρτύρων τῆς Μικρασίας, ἀνεφέρθη στίς κτηνωδίες τῶν Τούρκων καί στήν διάλυση ἑνός μεγάλου πολιτισμοῦ καί στήν καταστροφή τῆς Σμύρνης μας καί ἂλλων πόλεων, πού ἦτο οἱ ὀφθαλμοί καί τά καυχήματα, οὐχί μόνον τῆς Ἑλλάδος, ἀλλά καί τῆς οἰκουμένης.
Μίλησε γιά τό δράμα τῶν προσφύγων, οἱ ὁποῖοι κυνηγημένοι, ἐξουθενωμένοι, ρακένδυτοι, ἒφθασαν στήν Μητροπολιτική Ἑλλάδα, ἒχοντας ὡς ἐφόδια, τήν πίστη στό Θεό καί τήν ἀγάπη πρός τήν Ὀρθόδοξη Πατρίδα μας.
Ἐπίσης, εἶπε, ὃτι στόν κόρφο τους ἒκρυψαν τά ἱερά σεβάσματα, ὃσα μπόρεσαν, διαμάντια πνευματικά τῆς καρδιᾶς τοῦ Γένους μας καί τά ἒστησαν ὃπου καί ἂν εὑρέθησαν γιά νά παίρνουν δύναμη καί νά ἐνισχύωνται πνευματικά στόν μεγάλο ἀγῶνα γιά τήν ἐπιβίωση.
Ἒτσι ἡ ἀείμνηστη Φιλιώ Μανάρα, μέ κίνδυνο τῆς ζωῆς της, μπῆκε στή φλεγομένη Ἐκκλησία τῆς Ἁγίας Φωτεινῆς τῆς Σμύρνης καί ἒσωσε τό περίπυστο εἰκόνισμα τῆς Παναγίας τῆς Σμυρνιᾶς, τό ὁποῖο ἒφερε μετά ἀπό πολλά βάσανα στήν Πάτρα καί τό ὁποῖο φυλάσσεται, ὡς θησαυρός ἀτίμητος στόν Ἱερό Ναό τῆς Ἁγίας Φωτεινῆς Πατρῶν.
Ἒτσι ἒσωσε καί ὁ ἡρωϊκός Ἱερεύς Κωνσταντῖνος…., χειροτονημένος ἀπό τόν Ἐθνοϊερομάρτυρα Χρυσόστομο Σμύρνης, τόν Σταυρό εὐλογίας τοῦ μαρτυρικοῦ Ἱεράρχου, ὁ ὁποῖος φυλάσσεται, ἐπίσης, στόν Ἱερό Ναό τῆς Ἁγίας Φωτεινῆς Πατρῶν, ἐπί τῆς Ἁγίας Τραπέζης.
Αὐτόν τόν Ναό, ἐσημείωσε ὁ Σεβασμιώτατος, ἒστησε ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό τῶν Προσφύγων ἀπό τήν Σμύρνη, πού ἒφθασαν μέ κόπους πολλούς καί βάσανα μεγάλα στήν Πάτρα.
Τόν θεμελίωσαν τό 1930 καί ἐγκαινιάσθη ὑπό τοῦ Μητροπολίτου Πατρῶν Ἀντωνίου, τό 1932.
Ἐπίσης ἒκαμε μνείαν τῆς προστασίας τῶν προσφύγων ἀπό τήν Ἀποστολική Ἐκκλησία τῶν Πατρῶν καί τῆς μερίμνης, ὣστε νά τούς παραχωρηθῇ γῆ από τήν Ἱερά Μονή Παναγίας τῆς Γηροκομητίσσης, γιά νά κτίσουν σπίτια, ἀλλά καί τῆς θυσιαστικῆς φροντίδος γιά τούς Πρόσφυγες καί κυρίως γιά τά παιδιά, ὣστε νά μάθουν γράμματα καί τέχνες, ὑπό τοῦ ἡγιασμένου διδασκάλου τῶν Πατρῶν, π. Γερβασίου Παρασκευοπούλου.
Ἐν συνεχείᾳ ὁ Σεβασμιώτατος ἀνεφέρθη καί στά Σεπτεμβριανά (5-6 Σεπτεμβρίου 1955) τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί ἀνέγνωσε πίνακα μέ στοιχεῖα ἀπό τίς καταστροφές Ναῶν, οἰκιῶν, νοσοκομείων, ἂλλων εὐαγῶν ἱδρυμάτων, καταστημάτων, βεβήλωση κοιμητηρίων, βιασμούς καί ἂλλα πολλά, ὃπως ἒχουν, ὃλα αὐτά τά φρικώδη ὑπό τῶν Τούρκων πεπραγμένα, καταγραφεῖ, πλέον, ἀπό τήν παγκόσμια ἱστορίαν.
Δυστυχῶς, ἐτόνισε ὁ Σεβασμιώτατος, τότε ἒγινε ἡ τρίτη ἃλωση τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων, τήν ὁποίαν Πόλη, συνεχίζουν νά φυλάττουν οἱ ἱεροί καί γενναῖοι φρυκτωροί τῶν ἱερῶν καί τῶν ὁσίων τοῦ Γένους, ὁ Παναγιώτατος καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος καί οἱ περί αὐτόν, θυσιαστικῶς ἀγωνιζόμενοι, Κληρικοί καί Λαϊκοί, οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν τόν στέφανο τοῦ Γένους μας καί πρός τούς ὁποίους ὀφείλομε τήν εὐγνωμοσύνη, τό σέβας καί τήν τιμή γι’ αὐτή τήν θυσιαστική προσφορά στήν Ὀρθοδοξία καί τήν Πατρίδα. Ὃλοι μας ὀφείλομε, ὃλοι οἱ Ἓλληνες Κληρικοί καί Λαϊκοί, νά γινώμεθα καθ’ ἡμέραν συγκυρηναῖοι στήν ἂρση τοῦ μαρτυρικοῦ Σταυροῦ τους, ὣστε νά φθάσωμε, νά φθάνωμεν καθ’ ἡμέραν μαζί τους στήν θέα τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου μας.
Μή λησμονεῖτε, ἀδελφοί, τήν Μικρα Ἀσία, τήν Γῆ τῆς Ἰωνίας, τόν Πόντο, τήν Καππαδοκία, τίς ἁγιασμένες, τίς μαρτυρικές καί αἱματοποτισμένες γαῖες καί πατρίδες μας.
Μή λησμονεῖτε τήν Κωνσταντινούπολη, τό Πατριαρχεῖο μας, τούς φύλακες τῶν ἱερῶν καί τῶν ὁσίων τοῦ Γένους, τούς τε εἰς οὐρανούς μαρτυρικῶς μεταστάντας καί ἐκεῖ μετά ἀγίων καί ἀγγέλων ἀναπαυομένους, ἀλλά καί τούς σημερινούς φύλακας τῶν τόπων, τῆς ἱστορίας, τῆς τιμῆς καί τῶν Ἁγίων τῆς Ἑλληνορθοδοξίας καί συμπάσης τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἐκεῖ καί εἰς αὐτούς ἀτενίζομε, γι’ αὐτούς προσευχόμεθα καί ὀφείλομε εὐκαίρως ἀκαίρως νά ἐπισκεπτώμεθα γιά νά ἀναβαπτιζώμεθα.
Μετά τήν Θεία Λειτουργία, ἐσχηματίσθη λιτανευτική πομπή μέ τίς εἰκόνες τῆς Παναγίας τῆς Σμυρνιᾶς καί τῶν Ἁγίων τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τις ὁποῖες κρατούσαν νέοι ντυμένοι μέ πατροπαράδοτες ἐθνικές ἐνδυμασίες ἀπό τόν Φάρο Ποντίων Πατρῶν, τόν Παμμικρασιατικό Σύλλογο Πατρῶν καί ἂλλους πατριωτικούς Συλλόγους. Ἡ πομπή ἒφθασε μέ ἐπικεφαλῆς τόν Σεβασμιώτατο, τόν ἱερό Κλῆρο καί τούς τοπικούς Ἂρχοντας, στήν Πλατεία Ἐλευθερίας Πᾳτρῶν, ὃπου ἐνώπιον τοῦ ἀνδριάντος τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης, ἀνεπέμφθη δέησις, κατετέθησαν στέφανοι καί ἐψάλη ὁ Ἐθνικός Ὓμνος.
