Να ξεκινήσουν νέα επιχείρηση με λεφτά μισά – μισά από το κράτος και τους ίδιους θα έχουν την ευκαιρία -και πάλι μετά από μια πενταετία- χιλιάδες νέοι και μελλοντικοί επιχειρηματίες και επαγγελματίες. Με προσωπικό κεφάλαιο 20.000, 50.000 ή 100.000 ευρώ και επιχορήγηση άλλα τόσα, θα μπορέσουν χιλιάδες ενδιαφερόμενοι να στήσουν τη δική τους επιχείρηση. Για πρώτη φορά μετά το 2018, έρχονται προγράμματα ΕΣΠΑ για νέους επιχειρηματίες και καινούργιες επιχειρήσεις και ξενοδοχεία.
Άμεσα, μέσα στον Νοέμβριο, ανοίγει παράθυρο για στήριξη δημιουργίας νέων τουριστικών καταλυμάτων, αλλά και για νεοσύστατες επιχειρήσεις από νέους που έχουν ένα μικρό επιχειρηματικό πλάνο, το οποίο θα λάβει 45%-50% επιχορήγηση. Και αυτό είναι μόνο ένα μικρό μέρος του συνολικού σχεδίου της κυβέρνησης και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Νίκου Παπαθανάση, για την αξιοποίηση του νέου ΕΣΠΑ και των 80 δισ. ευρώ που θα πάρει η χώρα μας έως το 2029.
Οπως εξηγεί ο κ. Παπαθανάσης, στο «business stories» «βασική στόχευση της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. Μέσα από ένα φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Και έτσι, νέες και νέοι μπορούν να βρουν δουλειά, συμπολίτες μας που έφυγαν στο εξωτερικό να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Ενας τρόπος είναι η διεύρυνση της περιμέτρου αυτής μέσω των προγραμμάτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, όπου εκεί στηρίζουμε και ενισχύουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με εγγυοδοτούμενο και επιχορηγούμενο δάνειο αξιοποιώντας ταυτόχρονα ένα νέο εργαλείο (Know Your Customer) για να μπορέσουμε να προεγκρίνουμε τις αιτήσεις, έτσι ώστε να έχουν εύκολη πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό, καθότι έχουμε παρατηρήσει ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να χρηματοδοτηθούν.
Ο δεύτερος τρόπος είναι να μεγεθύνουμε την περίμετρο των επιχειρήσεων, δηλαδή να στηρίξουμε νέους συμπολίτες μας να δημιουργήσουν καινούριες επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, θα τρέξουν δύο προγράμματα για νεοσύστατες επιχειρήσεις. Το ένα πρόγραμμα θα αφορά τουριστικά καταλύματα και το δεύτερο πρόγραμμα γενική επιχειρηματικότητα, έτσι ώστε να δώσουμε την ευκαιρία σε νέους επιχειρηματίες να δοκιμάσουν να ξεκινήσουν ένα επαγγελματικό σχέδιο, στο οποίο θα πάρουν έως 50% επιχορήγηση, εξηγεί ο κ. Παπαθανάσης.
Τι χρηματοδοτείται
Η προδημοσίευση για τα δύο νέα προγράμματα αυτά είναι από χθες βράδυ πλέον διαθέσιμα στην ιστοσελίδα 21-27.antagonistikotita.gr/category/prodimosieuseis. Θα τρέχουν παράλληλα το τελευταίο δίμηνο του έτους. Θα διατεθούν συνολικά 350 εκατ. ευρώ, αποκλειστικά για τουριστικές ή και άλλες νεοσύστατες επιχειρήσεις και νέους επαγγελματίες, εφόσον έχουν κάνει έναρξη εργασιών μέσα στο 2023, βρίσκονται υπό σύσταση ή θα συστήσουν μέσα στη χρονιά.
Με κωδικούς Taxisnet, όλοι οι ενδιαφερόμενοι (και όχι μόνο οι λογιστές και οι οικονομικοί σύμβουλοι) θα μπαίνουν στην πλατφόρμα του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (opske.gr) για να κάνουν τις αιτήσεις χρηματοδότησης. Στην ίδια πλατφόρμα τρέχουν ήδη ο Πράσινος και ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός υφιστάμενων επιχειρήσεων.
Η περίμετρος των δικαιούχων θα καθορίζεται από συγκεκριμένους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) ο κατάλογος των οποίων θα δημοσιευθεί τον Νοέμβριο και θα είναι ιδιαίτερα εκτεταμένος. Εμφαση θα δοθεί στη μεταποίηση και τις υπηρεσίες. Οι τελικές λεπτομέρειες θα γίνουν γνωστές με την προκήρυξη των δράσεων, ωστόσο ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κάθε επενδυτικού σχεδίου να κυμαίνεται από 80.000 έως 400.000 ευρώ στον τομέα του τουρισμού ή από 40.000 έως 400.000 ευρώ στον τομέα του εμπορίου, της μεταποίησης και των υπηρεσιών.
Ετσι, για παράδειγμα, ένας νέος οδοντίατρος που χρειάζεται ιατρικό εξοπλισμό και μηχανήματα 40.000 ευρώ για να ανοίξει το ιατρείο του, θα είναι επιλέξιμος και με την επιδότηση που θα πάρει το κόστος του θα μειωθεί στο μισό!
Ποιοι προηγούνται, ποιοι αποκλείονται
Σε σύγκριση με αντίστοιχα προγράμματα του παρελθόντος από Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και ΕΣΠΑ (έως το 2018 τουλάχιστον, όπου δίνονταν κατά κόρον χρηματοδοτήσεις 40% και άνω για νεοσύστατες επιχειρήσεις), το νέο πρόγραμμα θα έχει πιο ευρωπαϊκά και αυστηρά κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας, της ωριμότητας και της βιωσιμότητας του επενδυτικού σχεδίου, προκειμένου να καταθέσει ο υποψήφιος δικαιούχος την πρόταση για δημιουργία της δικής του επιχείρησης.
Για να συμμετάσχει κανείς θα πρέπει να επιλέξει ένα από τα δύο προγράμματα, με έναν μόνο ΚΑΔ και σε μία μόνο περιφέρεια της χώρας. Στο ξενοδοχειακό / τουριστικό πρόγραμμα νέων επιχειρήσεων θα χρηματοδοτείται η δημιουργία για ξενοδοχεία 4 αστέρων και άνω με τουλάχιστον 12 κλίνες, ξενοδοχειακά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων του Π.Δ. 33/197 ή κάμπινγκ 3 αστέρων και άνω.
Επίσης, καλύπτονται:
- Επιπλωμένες τουριστικές κατοικίες (τουλάχιστον τρεις στο ίδιο σήμα ΜΗΤΕ) ή
- ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα με ελάχιστη δυναμικότητα 12 κλινών, κατηγορίας από 4 κλειδιά και άνω.
Δεν αρκεί όμως η απλή δήλωση προθέσεων. Τίθενται αυξημένα κριτήρια διασφάλισης της σοβαρότητας του επενδυτικού σχεδίου και απαιτείται να υπάρχουν ακριβή στοιχεία υλοποίησής του. Θα πρέπει ο υποψήφιος δικαιούχος να ορίσει ξεκάθαρα σε ποια ακριβώς περιοχή ενεργοποιείται εντός της περιφέρειας, την οποία έχει δηλώσει. Και αυτό πρέπει να αποδεικνύεται με έγγραφα ή άλλα στοιχεία.
Για παράδειγμα, αν δηλώσει επαγγελματική έδρα σε συγκεκριμένο ακίνητο, θα πρέπει να εμφανίσει τίτλους ιδιοκτησίας ή μισθωτήριο μακροχρόνιας ενοικίασης του χώρου κτλ. Ή αν δηλώσει πως θα οικοδομήσει σε ακίνητο εκτός σχεδίου, να καταθέσει στοιχεία ότι το γήπεδο είναι οικοδομήσιμο. Διαφορετικά, θα αποκλείεται αυτομάτως και δεν θα αξιολογείται καν η πρόταση.
Κρίσιμο είναι επίσης ο υποψήφιος να μπορεί να καλύψει το 50% της επένδυσης με δικά του κεφάλαια. Αν δηλαδή κάποιος ζητάει επιχορήγηση, π.χ. 100.000 ευρώ, θα πρέπει να προκύπτει (από βεβαιώσεις ή συμφωνητικό με τράπεζα κ.λπ.) ότι διαθέτει και ο ίδιος κεφάλαιο 100.000 ευρώ ή εξασφαλισμένο δάνειο, που θα καλύπτει το ποσό έως το ύψος της ιδίας συμμετοχής. Διαφορετικά, ο ενδιαφερόμενος θα αποκλείεται.
Δικλίδες όπως αυτές, θα διασφαλίσουν ότι δεν θα ενταχθούν σχέδια που τελικά μπορεί να μείνουν στα χαρτιά, αποκλείοντας μάλιστα και άλλα που θα είχαν τα εχέγγυα να υλοποιηθούν αν δεν έμεναν εκτός της λίστας των δικαιούχων. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι ακριβώς επειδή αφορά νεοσύστατες επιχειρήσεις, δεν θα θέτουν περιορισμό ως προς τις θέσεις εργασίας, όπως ισχύει σε αντίστοιχα προγράμματα για τις ήδη υφιστάμενες επιχειρήσεις.
Δίνεται δηλαδή η ευκαιρία σε νέους επιχειρηματίες να εκκινήσουν με προσωπική ατομική εργασία, ακόμα κι αν δεν διαθέτουν άμεσα κάποιον αριθμό εργαζομένων σε αυτές. Ωστόσο, σχεδιάζεται και να μπορεί να λάβει και επιπλέον επιχορήγηση κάθε επιχείρηση που θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας τις οποίες θα διατηρήσει και την επόμενη χρονιά, υπερβαίνοντας έτσι ίσως τελικά η επιδότηση και το 50%.
1,3 δισ. σε μικρομεσαίους
Με ενίσχυση όχι μόνο των υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και των νεοϊδρυόμενων επιχειρήσεων, στόχος του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είναι να συσταθούν 60.000 νέες βιώσιμες επιχειρήσεις που θα έχουν διάρκεια ζωής τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, προγραμματίζει και σειρά άλλων προσκλήσεων για δράσεις του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 που ξεπερνούν σε προϋπολογισμό τα 1,3 δισ. ευρώ με άμεσα ή έμμεσα ωφελούμενους δεκάδες χιλιάδες μικρομεσαίους.
Εκτός από την «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων» (προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ) και την «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων τουριστικών επιχειρήσεων» (προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ) που ξεκινούν από Οκτώβριο, μέχρι το τέλος του έτους προγραμματίζονται προσκλήσεις και για επιπλέον δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» του νέου ΕΣΠΑ για υφιστάμενες επιχειρήσεις.
Συγκεκριμένα, μέσα στο 2023 αναμένονται:
- Νέα δράση για τη στήριξη της παραγωγής οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, η οποία θα στηρίζει χρηματοδοτικά παραγωγές ταινιών, σειρών και βιντεοπαιχνιδιών που γυρίζονται ολικά ή εν μέρει στην Ελλάδα από εγχώριες εταιρείες
- Το μεγάλο πρόγραμμα «Ερευνώ – Καινοτομώ», προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα αποσκοπεί πρωτίστως στην ικανοποίηση των αναγκών των επιχειρήσεων και των υπόλοιπων φορέων που δραστηριοποιούνται στο οικοσύστημα της έρευνας και καινοτομίας. Το «Ερευνώ – Καινοτομώ» έχει τέσσερις κατηγορίες παρεμβάσεων: 1) Ερευνα και Ανάπτυξη από Επιχειρήσεις, 2) Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς, 3) Αξιοποίηση Ερευνητικών Αποτελεσμάτων, 4) Σφραγίδα Αριστείας (Seal of Excellence).
Τα νέα προγράμματα έρχονται να προστεθούν στα δύο που ήδη τρέχουν, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ. Ο λόγος για τη δέσμη δράσεων «Πράσινη Μετάβαση ΜμΕ», συνολικού προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ, και τη δέσμη δράσεων «Ψηφιακή Μετάβαση ΜμΕ», συνολικού προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ. Στα δύο προγράμματα ενίσχυσης επιχειρήσεων έχουν υποβληθεί μέχρι στιγμής 10.000 αιτήσεις, συνολικού προϋπολογισμού 890 εκατ. ευρώ συγχρηματοδοτούμενη δαπάνη.
Οι αιτήσεις για την «Πράσινη Μετάβαση» έχουν ουσιαστικά κλείσει, καθώς στις περισσότερες περιοχές της χώρας έχει καλυφθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός, ενώ στις ψηφιακές επενδύσεις παρατηρείται υστέρηση και ενδεχομένως θα υπάρξει ανακατανομή πόρων.
Πέρα από τις δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, το επόμενο διάστημα αναμένεται να προκηρυχθούν και δράσεις από πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για την ενίσχυση της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και την κοινωνική συνοχή.
Ειδικότερα, σε ορίζοντα εξαμήνου αναμένονται προσκλήσεις και εντάξεις άνω του 0,5 δισ. ευρώ σε:
- Δράσεις μαθητείας και πρακτικής άσκησης (ΙΕΚ καθώς και Επαγγελματικές Σχολές της ΔΥΠΑ) για νέους έως 29 ετών, καθώς και άνω των 30 ετών
- Υποστηρικτικές δράσεις για την ανώτατη εκπαίδευση (ΑΕΙ/φοιτητές)
- Δράσεις προώθησης της απασχόληση και απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας για ανέργους
- Παρεμβάσεις για την ενίσχυση της ισότητας των φύλων και της δημογραφικής πολιτικής
- Συνεχιζόμενες και μεταφερόμενες από το 2014-2020 δράσεις επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και πιστοποίησης ανέργων
- Επισιτιστική βοήθεια και δράσεις αντιμετώπισης υλικής στέρησης
Σημειώνεται ότι έχουν εκδοθεί στο νέο Πρόγραμμα «Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή 2021-2027» προσκλήσεις προς χρηματοδότηση ύψους 411 εκατ. ευρώ και έχουν ήδη γίνει εντάξεις ύψους 175,4 εκατ. ευρώ.
Προγράμματα στις περιοχές της απολιγνιτοποίησης
Ειδικά για τις περιοχές της ενεργειακής μετάβασης, δηλαδή τη Δυτική Μακεδονία και την περιοχή γύρω από τη Μεγαλόπολη στην Πελοπόννησο, προχωρά η άμεση έκδοση πέντε νέων προσκλήσεων συνολικού προϋπολογισμού περίπου 112,2 εκατ. ευρώ. Η αρχή θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες με δράσεις για την ενίσχυση νέων και υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η πρώτη δράση αφορά την «Ενίσχυση Υφιστάμενων ΜμΕ στις Περιοχές των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας & Μεγαλόπολης», με προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ (21 εκατ. ευρώ στη Δυτική Μακεδονία και 9 εκατ. στην Πελοπόννησο) και δικαιούχους μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις με τουλάχιστον δύο κλεισμένες χρήσεις.
Η δεύτερη δράση με τίτλο «Ιδρυση Επιχειρήσεων & Ενίσχυση Νέων ΜμΕ στις Περιοχές των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας & Μεγαλόπολης», προϋπολογισμού 20 εκατ. ευρώ (14 εκατ. ευρώ σε Δυτική Μακεδονία και 6 εκατ. στην Πελοπόννησο), αφορά νέες μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις και υπό σύσταση επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τις προδημοσιεύσεις, το ποσοστό ενίσχυσης για το σύνολο των επενδυτικών σχεδίων και για όλες τις δαπάνες που περιλαμβάνονται σε αυτό ανέρχεται σε 70%. Τα επενδυτικά σχέδια θα αφορούν επιχορηγούμενο προϋπολογισμό από 20.000 έως 100.000 ευρώ.
Θα ακολουθήσουν τα προγράμματα:
- Εξοικονόμηση ενέργειας των δημοσίων υποδομών, με προϋπολογισμό 8,3 εκατ. ευρώ
- Στήριξη ενεργειακών κοινοτήτων για την ανάπτυξη δράσεων αυτοπαραγωγής, με προϋπολογισμό 41,8 εκατ. ευρώ
- Εγκατάσταση αντλιών θερμότητας για θέρμανση/ψύξη στη Δυτική Μακεδονία, με προϋπολογισμό 12,1 εκατ. ευρώ
