Οι ηγέτες των ΗΠΑ καταβάλλουν επείγουσα προσπάθεια που αποσκοπεί στο να αποτρέψουν τον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Χαμάς και την επακόλουθη ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα. Οι παρεμβάσεις της Ουάσιγκτον στοχεύουν επίσης στο να αποτραπεί περιφερειακή κλιμάκωση της σύγκρουσης και ακόμη μεγαλύτερη γεωπολιτική κρίση, όπως αναφέρει ανάλυση του CNN.
Τη στιγμή που δεύτερο αεροπλανοφόρο των ΗΠΑ κατευθύνεται προς την περιοχή, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε στην εκπομπή «60 Minutes» ότι στηρίζει τις προσπάθειες του Ισραήλ να αντιμετωπίσει την πιο σκοτεινή ημέρα των τελευταίων 50 ετών της Ιστορίας του.
Επιπλέον, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών εστίασε στους Αμερικανούς πολίτες, οι οποίοι περιλαμβάνονται στους 150 ομήρους της Χαμάς.
«Μεγάλο λάθος» μια κατάληψη
Ωστόσο, είπε επίσης, ότι θα ήταν «μεγάλο λάθος» για το Ισραήλ να καταλάβει τη Γάζα και απηύθυνε κάλεσμα για επιστροφή σε διαπραγματεύσεις με σκοπό τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
Τα σχόλιά του ήρθαν έπειτα από ένα Σαββατοκύριακο απογοήτευσης για τους Αμερικανούς πολίτες που είναι εγκλωβισμένοι στη Γάζα λόγω του αδιεξόδου ως προς τις διαπραγματεύσεις για τη δυνατότητα διαφυγής τους προς την Αίγυπτο.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν επιχειρεί παράλληλα να βελτιώσει τις δυσχερείς ανθρωπιστικές συνθήκες για τους Παλαιστινίους, οι οποίοι, παραμένουν εγκλωβισμένοι, χωρίς διαβατήρια και χωρίς βοήθεια ενώ συνεχίζονται οι ανελέητες ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές.
Η αποστολή του υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν στη Μέση Ανατολή δείχνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να έχουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες να ασκήσουν πολιτική επιρροή στο Ισραήλ, καθώς και στους βασικούς φορείς εξουσίας στον αραβικό κόσμο, σε μία στιγμή μεγάλου κινδύνου, αναφέρεται στην ανάλυση του CNN.
Διπλωματική εξομάλυνση
Οι αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης που μίλησαν την Κυριακή κατέστησαν σαφές ότι προσπαθούν επίσης απεγνωσμένα να διαφυλάξουν την ελπίδα για την αναδιαμόρφωση της Μέσης Ανατολής.
Στο επίκεντρο αυτής της αναδιαμόρφωσης βρίσκεται η εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία, την οποία οι επιθέσεις της Χαμάς θα μπορούσαν να απειλήσουν.
Η προσπάθεια των ΗΠΑ να εξισορροπήσουν την κρίση που διευρύνεται ταχύτατα είναι εξαιρετικά περίπλοκη, ενώ κάποιοι από τους στόχους τους θα μπορούσαν να είναι ασυμβίβαστοι με άλλους.
Για παράδειγμα, η επιθυμία του Ισραήλ να εξαλείψει μια για πάντα τη Χαμάς θα μπορούσε να οδηγήσει σε τεράστιες καταστροφές και μεγάλες απώλειες ανθρώπινων ζωών, οι οποίες θα είχαν καταστροφικές συνέπειες συνολικά στις σχέσεις των ΗΠΑ με τον αραβικό κόσμο.
Κίνδυνος κλιμάκωσης
«Συζητάμε με τους Ισραηλινούς για το σύνολο των ζητημάτων επιδιώκοντας να διασφαλίσουμε ότι το Ισραήλ θα είναι ασφαλές και προστατευμένο και ότι πως αθώοι Παλαιστίνιοι που ζουν στη Γάζα θα μπορούν να έχουν μια ζωή με αξιοπρέπεια, ασφάλεια και ειρήνη στο μέλλον», δήλωσε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν, στο CNN.
Ο Σάλιβαν προειδοποίησε επίσης ότι ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς θα μπορούσε να είναι μόνο η αρχή. «Υπάρχει ο κίνδυνος κλιμάκωσης αυτής της σύγκρουσης, το άνοιγμα δεύτερου μετώπου στον Βορρά και, φυσικά, η εμπλοκή του Ιράν», δήλωσε στο CBS.
Συνθήκες κόλασης
Τα σχόλια ήρθαν καθώς αρχίζει να διαφαίνεται η εξελισσόμενη ανθρωπιστική τραγωδία στην εξαθλιωμένη, πυκνοκατοικημένη Γάζα.
Αξιωματούχοι του ΟΗΕ προειδοποιούν για συνθήκες κόλασης έπειτα από οκτώ και πλέον ημέρες ισραηλινών βομβαρδισμών, που έχουν σκοτώσει περισσότερους από 2.600 Παλαιστίνιους, ως απάντηση στη βίαιη ομηρία της Χαμάς και τη δολοφονία 1.400 ανθρώπων στο Ισραήλ.
Ο Φιλίπ Λαζαρινί, γενικός επίτροπος της Υπηρεσίας Αρωγής και Εργων των Ηνωμένων Εθνών, προειδοποίησε για σοβαρές ελλείψεις σε νερό, ηλεκτρικό ρεύμα, τρόφιμα και φάρμακα, καθώς χιλιάδες κάτοικοι της Γάζας εγκαταλείπουν τις βόρειες περιοχές μετά την ισραηλινή εντολή εκκένωσης, τη στιγμή που τα νότια σύνορα με την Αίγυπτο παραμένουν κλειστά.
«Η Γάζα στραγγαλίζεται και φαίνεται ότι ο κόσμος έχει χάσει την ανθρωπιά του. Ολοι γνωρίζουμε ότι το νερό είναι ζωή. Η Γάζα ξεμένει από νερό, ξεμένει από ζωή», δήλωσε ο Λαζαρινί.
Οι άμαχοι «ως ασπίδα»
Το Ισραήλ έχει ανακοινώσει ότι προσπαθεί να μετριάσει τον πόνο των αμάχων. Κατηγορεί την υποστηριζόμενη από το Ιράν, Χαμάς, ότι κρύβει τους εκτοξευτές πυραύλων της σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές και προσφυγικούς καταυλισμούς, χρησιμοποιώντας τους αμάχους ως ασπίδα.
Η Χαμάς, από την πλευρά της, παρότρυνε τους αμάχους να αγνοήσουν τις ισραηλινές προειδοποιήσεις να εκκενώσουν το βόρειο τμήμα της Γάζας.
Στην κόψη του ξυραφιού οι ΗΠΑ
Την ίδια ώρα, ο Μπλίνκεν πραγματοποιεί περιοδεία που περιλαμβάνει στάσεις σε Ισραήλ, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία, Αίγυπτο και Μπαχρέιν.
Οπως δήλωσε χθες Κυριακή από το Κάιρο, υπάρχει αποφασιστικότητα σε όλη την περιοχή να αποτραπεί το να εξελιχθούν οι επιθέσεις της Χαμάς σε ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε ότι θα επιστρέψει στο Ισραήλ για περαιτέρω διαβουλεύσεις σήμερα Δευτέρα.
Το Ισραήλ έχει επίσης προσκαλέσει τον Μπάιντεν στη χώρα για συνομιλίες με τον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Ωστόσο, το ενδεχόμενο να επισκεφθεί ο Αμερικανός πρόεδρος εμπόλεμη ζώνη και να θέσει σε κίνδυνο το προσωπικό του κύρος θα μπορούσε να έχει περισσότερες επιπλοκές παρά να δώσει λύσεις.
Η Ουάσιγκτον βαδίζει στην κόψη του ξυραφιού, καθώς τονίζει την ακλόνητη υποστήριξή της στο δικαίωμα του Ισραήλ να εξαλείψει τη Χαμάς.
Ταυτόχρονα, προσπαθεί να μετριάσει τις πολιτικές επιπτώσεις της επερχόμενης χερσαίας επίθεσης, ενώ παράλληλα επιδιώκει να προωθήσει τα δικά της συμφέροντα, αποτρέποντας καταστάσεις που θα ακύρωναν τη διπλωματική της πρόοδο στη Μέση Ανατολή.
«Να μη ρίξουμε λάδι στη φωτιά»
Ο Μπλίνκεν περιέγραψε την πολυδιάστατη στρατηγική των ΗΠΑ.
«Δεν νομίζω ότι θα μπορούσαμε να είμαστε πιο σαφείς από ό,τι ήμασταν, πως όταν πρόκειται για την ασφάλεια του Ισραήλ, υποστηρίζουμε το Ισραήλ», δήλωσε στο Κάιρο.
Αλλά προειδοποίησε επίσης: «Ο τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ το κάνει αυτό έχει σημασία. Πρέπει να το κάνει με τρόπο που να επιβεβαιώνει τις κοινές αξίες που έχουμε για την ανθρώπινη ζωή και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, λαμβάνοντας κάθε δυνατή προφύλαξη ώστε να μη βλάψει αμάχους».
Ο κορυφαίος Αμερικανός διπλωμάτης πρόσθεσε επίσης: «Κανείς δεν πρέπει να κάνει κάτι που θα μπορούσε να ρίξει λάδι στη φωτιά σε οποιοδήποτε άλλο μέρος. Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ σαφές».
Το πέρασμα της Ράφα και το νερό
Σύμφωνα με τον Σάλιβαν, Ισραηλινοί και οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι ήταν πρόθυμοι να επιτρέψουν την απομάκρυνση των Αμερικανών πολιτών από τη Γάζα μέσω του περάσματος της Ράφα, ωστόσο η Χαμάς εμπόδιζε τις προσπάθειες.
Ο Σάλιβαν δήλωσε επίσης στο CNN ότι το Ισραήλ συμφώνησε να ενεργοποιήσει ξανά την παροχή νερού στη Γάζα, παραχώρηση που επιβεβαιώθηκε από Ισραηλινούς αξιωματούχους, αλλά που σύμφωνα με αξιωματούχους της Γάζας δεν μπορούσε να επαληθευτεί επειδή δεν είχε αποκατασταθεί η ηλεκτρική ενέργεια που είναι απαραίτητη για την άντληση νερού.
Ο Μπλίνκεν ανακοίνωσε επίσης τον διορισμό του Ντέιβιντ Σάτερφιλντ, πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία, ως απεσταλμένου για τον συντονισμό των προσπαθειών για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Ο νέος απεσταλμένος των ΗΠΑ θα βρίσκεται στο Ισραήλ από σήμερα Δευτέρα.
Η χερσαία επίθεση
Ο φόβος κλιμάκωσης συνδέεται με την αναμενόμενη ισραηλινή χερσαία επίθεση στη Γάζα, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε σκληρές μάχες με τη Χαμάς και σε μεγάλες απώλειες αμάχων.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι τυχόν απώλειες αμάχων από διασταυρούμενα πυρά θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν νέα έκρηξη βίας στη Δυτική Οχθη.
Θα μπορούσαν επίσης να ωθήσουν τη Χεζμπολάχ, με έδρα τον Λίβανο, η οποία –όπως και η Χαμάς– έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ, να στείλει χιλιάδες πυραύλους κατά ισραηλινών στόχων, ανοίγοντας δεύτερο μέτωπο στον πόλεμο.
Η Χεζμπολάχ είναι πολύ πιο ισχυρή από τη Χαμάς και το Ισραήλ έχει προειδοποιήσει ότι θα εξαπολύσει καταστροφική αντεπίθεση στον Λίβανο αν ενταθούν οι συνοριακές αψιμαχίες που έχουν ήδη ξεσπάσει μεταξύ των δύο πλευρών.
Διπλή επίθεση κατά του Ισραήλ από την υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ και τη Χαμάς θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε ισραηλινά αντίποινα κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας, αυξάνοντας τους κινδύνους εμπλοκής των ΗΠΑ για την προστασία του συμμάχου τους.
Η αποστολή του Ιράν στα Ηνωμένα Εθνη προειδοποίησε το Σάββατο ότι αν τα πλήγματα του Ισραήλ στη Γάζα δεν σταματήσουν, «η κατάσταση θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχο με εκτεταμένες συνέπειες».
Ο ρόλος Σαουδικής Αραβίας και Αιγύπτου
Ισραηλινή χερσαία επίθεση στη Γάζα θα περιόριζε επίσης τα διπλωματικά περιθώρια παρέμβασης αραβικών κρατών, όπως η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος, για την αποκλιμάκωση της κατάστασης.
Ο Σαουδάραβας πρίγκιπας, διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, για παράδειγμα, ζήτησε την «άμεση άρση της πολιορκίας της Γάζας» όταν συναντήθηκε με τον Μπλίνκεν την Κυριακή και απέρριψε τη «στοχοποίηση αμάχων, την καταστροφή κρίσιμων υποδομών και τη διακοπή βασικών υπηρεσιών».
Χάος ενόψει της επίθεσης
Εν τω μεταξύ, η προσπάθεια του Μπάιντεν να επισπεύσει την αποστολή βοήθειας στην περιοχή περιπλέκεται από το χάος στη Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία έχει παραλύσει λόγω της αποτυχίας του διχασμένου Ρεπουμπλικανικού Κόμματος να εκλέξει νέο πρόεδρο.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν αναμένεται να προσφέρει απόρρητη ενημέρωση για την κατάσταση την Τετάρτη.
Καθώς αρχίζει η εβδομάδα, υπάρχει η αίσθηση ότι η κατάσταση πρόκειται να επιδεινωθεί. Ο βετεράνος διαπραγματευτής των ΗΠΑ για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, Ααρών Ντέιβιντ Μίλερ, δήλωσε ότι η ισραηλινή επίθεση έρχεται εντός των ημερών. Ωστόσο, εξέφρασε ελπίδα ότι τελικά θα μπορούσε να προκύψει διπλωματική πρόοδος.
