Στις ανεδαφικές κοστολογικές προβλέψεις των έργων που αναγκάζουν τις κατασκευαστικές να εκτελούν συμβάσεις με τιμολόγια Σουφλιά, βασισμένα σε αναλύσεις τιμών προ 20ετίας (!), αλλά και στις σοβαρές ελλείψεις προσωπικού για να πάρουν μπρος τα μεγάλα έργα, επικεντρώνει ο κλάδος τις μεγάλες προκλήσεις και τα εμπόδια της αγοράς.
Όπως δήλωσε χθες στο 6ο Athens Investment Forum, ο εντεταλμένος σύμβουλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κ. Πέτρος Σουρέτης, ο κλάδος καλείται να εκτελέσει σήμερα έργα με τιμολόγια του 2004 προσθέτοντας ότι χώρες όπως η Ρουμανία προχωρούν σε αναθεωρήσεις του κόστους των έργων έως και 60% και στην Ελλάδα με το ζόρι γίνεται συζήτηση για 5%.
Στα πρόσθετα αγκάθια, αναφέρθηκαν οι ελλιπείς μελέτες και τα υποκοστολογημένα έργα που οδηγούν σε άγονους διαγωνισμούς αλλά και η ανάγκη να τροποποιηθεί ο υφιστάμενος αλλά και ο μελλοντικός σχεδιασμός για έργα γεφυρών, φραγμάτων, συγκοινωνιακών αξόνων λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Νωρίτερα πάντως από το βήμα του συνεδρίου ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, μίλησε για την αναγέννηση του κλάδου λόγω της πληθώρας των έργων που εκτελούνται ή πρόκειται να εκτελεστούν, τονίζοντας την ανάγκη οι εταιρείες να κατασκευάσουν και τα έργα που ανέλαβαν με μεγάλες εκπτώσεις.
Από την πλευρά τους, τα στελέχη των κατασκευαστικών μίλησαν για υποβάθμιση της τεχνικής εργασίας στην χώρα μας, λέγοντας ότι αν αυτό το θέμα δεν αντιμετωπιστεί με την συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, θα έχει επίπτωση στα έργα. «Μπορώ να σας πω και ένα παράδειγμα που δείχνει την ένταση του φαινομένου. Η εταιρεία μας έχει δύο πολύ μεγάλα έργα στην Κρήτη, το ΣΔΙΤ του ΒΟΑΚ και το αεροδρόμιο στο Καστέλι. Στην προσπάθειά της να βρει προσωπικό απευθύνθηκε στο τοπικό γραφείο του ΟΑΕΔ. Το αποτέλεσμα είναι ότι ήρθε σε επαφή με 1.680 ανέργους αλλά υπήρξε ενδιαφέρον μόνο από 8!».
Ο κ. Σουρέτης είπε ότι ο τεχνικός όμιλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει μετατρέψει σε φυτώριο τα έργα για να εκπαιδεύσει κόσμο και να εφαρμόσει πρόγραμμα χρηματοδότησης μεταπτυχιακών σπουδών και να εξασφαλίσει εξειδικευμένο προσωπικό.
Μίλησε επίσης και για το σχεδιασμό των έργων και αναφέρθηκε στην ταλαιπωρία που υφίστανται καθημερινά ο κόσμος από την γιγάντωση της κυκλοφορίας οχημάτων στους δρόμους. Από την Άνοιξη τόνισε, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε συνεργασία και με άλλες τεχνικές εταιρείες έχουν υποβάλλει στο υπουργείο πρόταση για την κατασκευή των επεκτάσεων της Αττικής Οδού από το αεροδρόμιο έως τα Καλύβια, την Δυτική Περιφερειακή του Υμηττού με την Ραφήνα και την Περιφερειακή Υμηττού με την Λ. Βουλιαγμένης.
Προκλήσεις σε 4 άξονες
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΒΑΞ κ. Κωνσταντίνος Μιτζάλης, μίλησε στο ίδιο φόρουμ για προκλήσεις σε τέσσερις άξονες. Πρώτον, χαρακτήρισε αναγκαίο ένα εθνικό σχέδιο επενδύσεων, μεγαλύτερο της τετραετίας που θα έχει τη σύγκλιση των κομμάτων. Αυτό δεν θα αφορά επενδύσεις μόνο για νέα έργα αλλά θα δίνει έμφαση και στην συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών. Συμπληρωματικά στον εθνικό σχεδιασμό θα μπορούν να λειτουργούν και οι προτάσεις καινοτομίας (ανάλογη είναι η πρόταση για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού) που ψηφίστηκαν πρόσφατα, μία μέθοδος κατά την οποία ο ιδιωτικός τομέας προτείνει έργα και αναλαμβάνει να ωριμάσει μελέτες με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Δεύτερο βήμα, αποτελεί η εξεύρεση χρηματοδοτικών εργαλείων τόσο μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων όσο και μέσω άλλων πηγών για νέες υποδομές. Τρίτον και πολύ σημαντικό είναι τα πρόσφατα συμβασιοποιημένα έργα που πρέπει «να είναι ώριμα στην πράξη και όχι στα λόγια όπως επίσης και οι μελέτες να είναι προχωρημένες ώστε να αποφεύγεται το φαινόμενο να μην τελειώνουν μέσα στη διάρκεια του χρόνου που έχουν σχεδιαστεί να υλοποιηθούν και να γίνονται γέφυρα σε βάρος άλλων προγραμμάτων».
Σε ό,τι αφορά τους επικείμενους διαγωνισμός είναι απαραίτητο, οι διαγωνιστικές διαδικασίες να κυλούν με φυσιολογικούς ρυθμούς χωρίς ενστάσεις. Τέταρτη και τελευταία πρόκληση είναι η εκτέλεση των έργων σε συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στον κλάδο. Οι επιπτώσεις της πανδημίας και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν επηρεάσει σημαντικά τις τιμές όσο και τη διαθεσιμότητα υλικών.
Ο κ. Μιτζάλης αναφέρθηκε σε παραδείγματα στα οποία εξειδικευμένος εξοπλισμός καθυστερεί πολλούς μήνες, την ίδια ώρα που και τα κόστη εμφανίζουν μεγάλες αυξήσεις. Μέσα στο 2022 έγιναν προσπάθειες για την αντιμετώπιση του φαινομένου, με αναθεώρηση τιμών για το 2021 και το πρώτο τρίμηνο του ‘22 όμως απαιτείται συνέχεια, γιατί οι αυξήσεις δεν σταμάτησαν.
Η εξεύρεση προσωπικού κρίνεται επίσης μια ανοιχτή πληγή, καθώς πολλοί εργαζόμενοι του κλάδου, λόγω της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων αναζήτησαν εργασία στο εξωτερικό, σε νησιά ή άλλους τουριστικούς προορισμούς, όπου τα μεροκάματα είναι καλύτερα Μείζονος σημασίας ζήτημα κρίνεται η χορήγηση κινήτρων και για τον επαναπατρισμό επιστημόνων και προσωπικού εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στις αυξήσεις κόστους και στις πληθωριστικές πιέσεις στον κατασκευαστικό κλάδο και ευρύτερα στην οικονομία αναφέρθηκε ο κ. Δημήτρης Νεκτάριος από την Deloitte. Αυτό το θέμα, δήλωσε θα εξακολουθήσει να απασχολεί τον κλάδο και τα επόμενα χρόνια. Βασική πρόκληση χαρακτήρισε επίσης τη διαχείριση των συμβολαίων. «Είναι πολύ σημαντικό για τον κατασκευαστικό κλάδο να συνάπτονται συμβόλαια με μεγαλύτερη ευελιξία σε επίπεδο υπεργολάβων και προμηθευτών, κάτι που θα μπορεί να επιτρέψει πρόβλεψη και στην τιμολόγηση με συγκεκριμένους όρους». Σημαντικό θέμα είναι όπως τόνισε και το πως θα επιμερίζεται το κόστος ανάμεσα σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
