της Σοφίας Καυκοπούλου
Ιστορικές και αγιολογικές καταβολές εν σχέσει προς την αρχαιοελληνική λατρεία των Διοσκούρων
Με την ονομασία «Άγιοι Ανάργυροι», είναι γνωστές κάποιες ομάδες Αγίων, που ήσαν γιατροί και προσέφεραν αναργύρως (δωρεάν) τις υπηρεσίες τους. Στην Ορθόδοξη παράδοση, υπάρχουν τρία ζεύγη Αγίων Αναργύρων, που φέρουν τα ονόματα Κοσμάς και Δαμιανός και είναι αδέρφια. Έχουν θαυματουργικές ικανότητες στην ίαση ασθενειών, ενώ διακρίνονται από τον τόπο καταγωγής τους. Οι Άγιοι Ανάργυροι οι οποίοι εορτάζουν την 1η Νοεμβρίου, κατάγονται από την Συρία. Εκείνοι που εορτάζουν την 1η Ιουλίου, προέρχονται από την Ρώμη. Εκείνοι, τέλος, που εορτάζουν την 17η Οκτωβρίου, έλκουν την καταγωγή τους από την Αραβική χερσόνησο. Κατά τη διάρκεια τής Θείας Λειτουργίας, μνημονεύονται «οι Άγιοι και θαυματουργοί Ανάργυροι, Κοσμάς και Δαμιανός, Κύρος και Ιωάννης, Παντελεήμων και Ερμόλαος, Σαμψών και Διομήδης και πάντες οι Άγιοι Ανάργυροι».
Οι Άγιοι Ανάργυροι, των οποίων την ιερά μνήμη τιμήσαμε προ ολίγων ημερών, υπήρξαν γιοι ενός ειδωλολάτρη ο οποίος μετεστράφη στον χριστιανισμό και μίας χριστιανής. Μετά τον πρόωρο θάνατο τού πατρός τους, η μητέρα τους, Θεοδότη, ανέλαβε την διαπαιδαγώγηση των τέκνων της, με χριστιανικές αξίες και δαπανώντας μέρος τής περιουσίας της για να λάβουν σπουδαία μόρφωση. Εσπούδασαν και οι δύο την ιατρική επιστήμη, ενώ εν συνεχεία προσέφεραν δωρεάν τις υπηρεσίες τους σε όποιον ασθενή είχε ανάγκη, ζώντας με λιτό και ασκητικό τρόπο.
Οι Άγιοι Ανάργυροι που εορτάζουν την 1η Ιουλίου, γεννήθηκαν στην Ρώμη το 284 μ. Χ.. Υπήρξαν σπουδαίοι γιατροί, οι οποίοι εθεράπευαν χωρίς χρήματα τους ασθενείς, ζητώντας μόνο να πιστεύουν στον Χριστό, ως ανταμοιβή. Κατηγορήθηκαν ως μάγοι, αλλά η σκευωρία δεν απέδωσε. Εν τέλει, προκάλεσαν τον φθόνο του ίδιου του δασκάλου ο οποίος τους μύησε στην ιατρική επιστήμη, ώστε έφθασε σε σημείο να τους σκοτώσει με πέτρες.
Οι Άγιοι Ανάργυροι που τιμώνται στις 17 Οκτωβρίου, εθεράπευαν άνευ αμοιβής τους πάσχοντες. Όταν στα 292 μ. Χ. έφθασαν στην πόλη Αιγά της Λυκίας, μαζί με τα αδέρφια τους Λεόντιο, Άνθιμο και Ευτρόπιο, ομολόγησαν την πίστη τους στον Τριαδικό Θεό και οδηγήθηκαν στο μαρτύριο. Καθώς οι πέντε Άγιοι κατάφερναν θαυματουργικώ τω τρόπω, να βγαίνουν σώοι και αβλαβείς από την εκάστοτε φρικτή δοκιμασία, εν τέλει αποκεφαλίστηκαν.
Λόγω του αθανάτου πατρός του, ο Πολυδεύκης μετείχε επίσης στην αθανασία, ενώ ο Κάστωρ ήτο θνητός. Έτσι, ο Πολυδεύκης αποποιήθηκε την αθανασία, καθώς δεν ηδύνατο να την μοιραστεί με τον αγαπημένο του αδελφό Κάστορα.
(συνεχίζεται)
