Σε τρεις βασικές κατηγορίες φορολογούμενων χωρίζονται -φορολογικά- οι ελεύθεροι επαγγελματίες από το νέο έτος με τους τυχερούς να γλιτώνουν από τον νέο τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης, κάποιους άλλους να πρέπει να το επωμιστούν αλλά μειωμένο κατά 50% και όλους τους άλλους που απλά θα έχουν τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν το τεκμήριο αφού πρώτα το πληρώσουν!
Σε γενικές γραμμές ο νέος φορολογικός νόμος προβλέπει ευνοϊκότερη φορολόγηση για επαγγελματίες με αναπηρία, για όσους δραστηριοποιούνται σε μικρούς οικισμούς και νησιά και για γονείς με πολλά εξαρτώμενα μέλη. Ακόμα μεγαλύτερη έκπτωση για τους ελεύθερους επαγγελματίες που βρίσκονται στην αγορά για τέσσερα χρόνια όπως επίσης και για κάποιους άλλους με εποχική δραστηριότητα. Λιγότερο επιβαρυμένοι είναι και οι επαγγελματίες που αποκτούν εισόδημα από μισθούς και συντάξεις ή αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα εργαζόμενοι με μπλοκάκι κ.α.
Όσον αφορά τους επαγγελματίες που πιάνει το νέο σύστημα, αυτοι θα πρέπει πρώτα να πληρώσουν τον φόρο που θα προσδιορίζει το τεκμήριο και μετά εφόσον καλύπτουν τις προϋποθέσεις του νομου, θα μπορούν να ζητήσουν έλεγχο απο την εφορία για τους επιστραφεί το όποιο πόσο πλήρωσαν άδικα.
Αναλυτικότερα, το τεκμήριο μειώνεται κατά 50% για:
- • επαγγελματίες που παρουσιάζουν αναπηρία 67% έως 79%
- • επαγγελματίες που ασκούν δραστηριότητα και έχουν την κύρια κατοικία σε οικισμούς με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους
- • γονείς μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικα τέκνα
- • γονείς με εξαρτώμενα τέκνα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%
- • γονείς πολύτεκνων οικογενειών
- • εκμεταλλευτές ταξί με ποσοστό ιδιοκτησίας επί του οχήματος που δεν υπερβαίνει το 25%
Το τεκμήριο μειώνεται κατά 67% για τους ελεύθερους επαγγελματίες με διάρκεια δραστηριότητας 4 χρόνια και κατά 33% για τον 5ο χρόνο ενώ εξαίρεση από την προσαύξηση του τεκμηρίου με βάση τον τζίρο θα έχουν τα περίπτερα αλλά μόνο όσον αφοράς το κομμάτι του τζίρου που προέρχεται από πωλήσεις καπνοβιομηχανικών προϊόντων.
Μειωμένο τεκμαρτό εισόδημα θα έχουν οι επαγγελματίες με εποχική δραστηριότητα όπως για τα κυλικεία στα σχολεία και τουριστικά επαγγέλματα καθώς για τη συγκεκριμένη κατηγορία το ύψος του φορολογητέου εισοδήματος θα υπολογίζεται με το πραγματικό χρόνο δραστηριότητας, δηλαδή με βάση δωδεκατημόρια. Για παράδειγμα για 6 μήνες λειτουργίας το ελάχιστο ποσό θα μειώνεται στο μισό και για 10 μήνες λειτουργίας στα 10/12.
Επίσης το τεκμήριο μειώνεται για όσους επαγγελματίες αποκτούν εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις ή από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα καθώς τα ποσά αυτά συνυπολογίζονται για την κάλυψη του τεκμηρίου. Για παράδειγμα, αν το τεκμήριο για έναν επαγγελματία προσδιορίζεται στις 12.000 ευρώ και ο ίδιος έχει εισόδημα από μισθούς ύψους 7.000 ευρώ, το τεκμήριο μειώνεται στις 5.000 ευρώ (12.000-5.000).
Δεν θα φορολογούνται με βάση το τεκμαρτό εισόδημα οι:
- • οι αγρότες
- • όσοι αμείβονται με μπλοκάκι και με έως 3 εργοδότες
- • οι επαγγελματίες που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%.
- • τα καφενεία σε χωριά με λιγότερους από 500 κατοίκους και νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους. Πρόκειται για 1.800 επιχειρήσεις από τις οποίες έτσι κι αλλιώς τα προσδοκώμενα έσοδα ήταν περιορισμένα.
- • οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι που συνεργάζονται με μέχρι 2 εταιρείες οι οποίοι προσομοιάζουν με το καθεστώς των εργαζόμενων με «μπλοκάκι».
- • οι επαγγελματίες με δραστηριότητα έως τρία χρόνια
Όλοι οι επαγγελματίες μπορούν να αμφισβητήσουν το τεκμήριο όταν υπάρχουν εκτεταμένες φυσικές καταστροφές στην περιοχή που ασκεί τη δραστηριότητά του, λόγω αδυναμία άσκησης δραστηριότητας, εγκυμοσύνης ή λοχείας με βάση την εργατική νομοθεσία, όταν ο φορολογούμενος υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία κ.α. λόγοι ανωτέρας βίας. Επίσης ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει τη δυνατότητα να ζητήσει έλεγχο από τις φορολογικές αρχές προκειμένου να αποδειχθεί η ακρίβεια της δήλωσής του για εισόδημα μικρότερο του τεκμαρτού. Η τελική ρύθμιση του νομοσχεδίου προβλέπει ότι θα πρέπει να ορίζεται ο χρόνος διενέργειας του ελέγχου.
